Alþýðublaðið - 07.01.1939, Síða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI; ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR LAUGARDAG 7. JAN. 1939 5. TÖLUBLAÐ
Framkvæmillr vlö höfiina
fjrir háifa niilljón króna.
. .....- ■■
Hafnarbakkinn á að stækka
um ellefu þúsund fermetra.
Framkvæmdir hefj
ast næstn daga.
Víðtal vtð hafnarstjóra
¥NNAN skamms tíma
hefst framkvæmd við
stækkun hafnarbakkans og
nemur sú stækkun alls um
11 þúsund fermetrum.
Alþýðublaðið snéri sér til
Þörarms Kristjánssonar hafn-
arstjóra í morgun og spurði
hann um þessar framkvæmdir.
Harm sag&i míröal aranam':
:„t ráðá er að fylla upp krók-
ittn milli bolverkanna fyrir fratm-
an Verkaimannaskýlið og er ætl-
ttst til áð bryggja kiomi þar fyr-'
ir fraanan.
Lenigist gamli hafnarbaikkinn
við þetta1 um ca. 40 rnietra en
Mabólyi'rki'ð Jitn ca. 70 metra
og flatarmál luppfyliiingairitninar,
sieim þarna myndalst verður um
11 þiúsiund feranetrar".
— Hvað koma peslsar fram-
kvæinidir til með að basta?
„Áætluniin er uppá hálfa mill-
jÚtt króna".
— Óg er féð fengið?
„Ekki niema að nokkm íeyti.
Hafrarsfjóm hefir fengið 150 þús.
króna lán hjá Eimskipaféla'gi Is*
lands og er aðeinis eftir að gaingia
fylTilega frá þvi láni. Ég býst
við að tekjur hafnarinnar verði
að) mikllu Teyti notaðair til þesS1-
ana framkvæmda, því að hér er
Um aðkalTandi nauðsynjamái að
ræða. Ég hiefi Jeitað nokkuð fyr-
ir mér luan viðbótarlán, en það
Br enn alt í ótvislsu og au-övitað
vantar erlierudain gjáldeyri fyrir
aðtoeyptu efni“.
. — Hvienær verður byrjað á
verkiniu?
„Það iverður byrjað á því undir
eins og búið er alð ganga frá
láninú hjá Eimskipatélaginu".
Fnllkomin sam-
ivinna milli íhalds
m kommðnista ð
Norðflrði.
Sameiginlegar kosning
iar í fastar nefndir.
Frá fréttaritara Alþýðu- |!
blaðsins. ;
NORÐFIRÐI í morgun. :
ÆJARSTJÓRNAR-
FUNDUR var hald- ij
; inn í gær og stóð hann í i;
i 6 Vá klst. Mörg mál voru á
| dagskrá og var afgreidd
i reglugerð um fasteigna- |
! skatt og fjárhagsáætlun !
: fyrir þetta ár. Útsvörin !;
! nema 60 þúsund krónum, li
; fasteignaskattur 12 þús- !Í
; und krónur. Til menta- ;
: mála verður varið 20 500 i |
i krónum. Tryggingargjöld :
i 27 þús. kr. og til fram- !:
i færslumála 25 þúsund kr. i
i Þau tíðindi gerðust á :;
i; fundinum, að íhaldsmenn :j
i - og kommúnistar kusu ii
! saman í allar fastar nefnd- i;
!: ir og stjórnir. Þannig kusu i;
!: þeir saman þá Guðm. Sig- i|
li fússon og Lúðvík Jóseps- ;
son í verksmiðjustjóm. !
ii Alþýðuflokkurinn kaus ;
i; Odd Sigurjónsson. !;
1> '*'*****'9'***»* *********** *******■*$>
Herlína Francos rof-
in f Estremadnra.
Stjórnar herlan tekor
fjðlda fanpa og miklð
kerfang.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsius.
KHÖFN í morgun,
TJÓRNARHERINN a
Spáni hefir unnið nxikinu
sigur á hersveitum Francos á
vígstöðvunum í Estremadura,
suðvestur af Madrid.
Herlína Francos var rofin hjá
Sierra Noría og tók stjórnar-
herinn þar fjölda manns til
fanga og náði miklum hergagna
birgðum á sitt vald.
I Kataloniu er sitjórn'arharin-n
i þanin vegimn að koma sér fyrir
á. nýju'm Vannarsitöðvuim' milli
Arthesa og Rorjas Blanca og
vieitir hairðvi'tiugt vfönóm.
Hersveitir Francos nilg-
ast Tarragona.
LONDON I morgun F.O.
í fregn fná Saragossa 'segir í
gærkvöldi, að uppneisnarmienn á
Spáni sæM stöðugt á, á Kata>-
Iponíuvigs'töðvunum og að hægri
anmiur hersi þeirsra eigi nú aðeins
leftir núrnai 30 km-. ófamna til
MiðjarðaThafsdns. Telja þeir sig
hafa tékið Vmácha, borg á jám-
brautariinunni frá Lerida til Tairra
gona, og fleirl srtaöd telja þeir sig
hafa tekið >siem hafa hernaðar-
Jega þýði-ngu-
„Fróðá'*
eftir Jóhainn Frímanin verður
sýnd ainnaið kvöld kí .8.
fara í skíðtaferð i Jósefisdal I
kvöld kl. 8 og í fynraimáLi-ð kl.
9. Farmiðar eru aeldir í Brynju
og á skrifstofu félagsins,
Flokksþing jafnaðarmanna i
Danmörkn sett á morgun.
umeiuin
SOFFIA INGVARSDÖTTIR .
Soffírá Ingvainsdóttrr bæjarfull-
trúi ,stkrifar eftirtóktaii’vierða ueð-
aumálsgnein í blaðið i dag um
Mataræðd og hieilsufajr,.
500 Mtrdar og fjðldl erlendra gesta mættir.
........■» —-------
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
K.HÖFN í morgun.
LOKKSÞING danska
Alþýðuflokksins verður
sett á morgun í Tivoli. Um
500 fulltrúar eru mættir
hvaðanæfa úr Danmörku.
En auk þeirra eru margir
gestir frá Svíþjóð og Noregi,
þar á meðal Per Albin Hans-
son, forsætisráðherra, Rick-
ard Sandler utanríkismála-
ráðherra og Gustav Möller
verzlunarmálaráðherra frá
Svíþjóð og Halvdan Koht
utanríkisráðherra og Alfred
Madsen verzlunarmálaráð-
herra frá Noregi.
Á flokksþinginu verður fram-
tíðarpólitík danska ÍAlþýðu-
flokksins rædd og mun Staun-
ing forsætisráðherra halda að-
alræðuna og gera grein fyrir
stjórnarskrárbreytingunni . og
öðriun stórmálum, sem nú ern
fram undan í stjórnmálum Dan-
merkur.
Flokksþingið mun standa í
þrjá daga.
Noiska stórjiingið kem-
nr saman á fimtndaginn.
K.HÖFN ! gærkv. F.O.
Noi’s.ka stórþingið kemiur öaim-
án á fimtudagiinn komur. Fyrir
þingið vterðiuir l-agt áiit kosuinga-
inefndair uim ruýjjaf tilhögun
þingkosiniiinga.
Búisit er við, asð sitjómin leggi
fyrir tillögur Um injög aukin fram
iög í því iskyni að bneyta jám-
brautuin landsins í rafknúnar
biiautir, bæta vegakerfið og efla
bygginigariðinialðinu.
Þá er gert ráð fyrir, að sitjóm-
m leggi fyrir þingið tillögwr sem
miía að þvi að fyrirbyggja Jauaiah
daUiur á yffrsitaudi ári.
Kort af Tékkóslóvakíu eins og hún leit út fyrir skiftinguna. Lengst til hægri sést héraðið
Ruthenía, þar sem barizt var í gær
Blóðngir landamærabardagar
mllli Tékka og Ungverja fi gær.
«■fT ''VK'1 ^.rTr' 1T'T'
Tékkar skjóta af fallbyssum á bœinn Munk-
acz á landamærum Ungverjalands og Rutheníu.
Ungverjar kæra fjrrir Þýzkalandi ogftalfn
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
K.HÖFN í morgun.
jD LÓÐUGIR bardagar
brutust út í gærmorg-
un milli Ungverja og Tékka
við bæinn Munkacz (Mtmka-
cevo) á landamærum Ung-
verjalands og Rutheníu og
var barizt allan daginn í
gær. — Níu Ungverjar og
fimm Tékkar féllu í vopna-
viðskiftunum.
Ungverjar halda því fram
að Tékkar hafi skotið af fall-
byssum á hæinn, sem féll í
hlut Ungverja, þegar Tékkó-
slóvakíu var skift í haust, og
hafi átta sprengjukúlur
skollið á honum og gert mik-
inn usla. Þeir hafa kært
Tékka út af þessum viðburði
bæði fyrir Þýzkalandi og ít-
alíu.
Bærinn Munkacz er í þvi
héraði Rutheníu, austasta hlut-
ans af Tékkóslóvakíu, sem Ung-
verjaland fékk við gerðardóm
þeirra Ribbentropps, utanríkis-
ráðherra Hitlers, og Ciano
greifa, utanríkisráðherra Musso-
linis, í Wien í haust, eftir að
Þjóðverjar höfðu tekið Súdeta-
héruðin.
Bardagarnlr halda
ðfram.
Tékkneskir og ungverskir
herforingjar, sem voru send-
ir á vettvang, reyndu að
stilla til friðar seinni part-
inn í gær og var bardög-
unum þá hætt í bili um fímm-
leytið. En meðan ráðstefna her
foringjanna stóð yfír, hófust
vopnaviðskiftin á ný og var
bardögunum haldið áfram í
gærkveldí með vélbyssum og
brynvörðum hifreiðum.
Ástandið er talið mjög í-
skyggilegt.
Bardagar f návfgi.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Frá þvi á hádegi hefir úttg-
verska fréttastofain S. Budapest
siant út hvierja tilkyrmingmia á
fætiur anmari um þesisair skærur. *
t. einini tilkymninguirmi segir, að
herdei'd úr her Tékka hafi nue'ð
situ/ðningi Ruthena giert áráis á
bæinin, en ungverskt heriiö, er
þar var, hafi ásamt JögregWiði
horgarinnar búist til vaimair.
Aiuk þesis sem aö framan get-
iur, aÖ Tékkar ruotuöu brynvairö-
ar bifreiöar og vélbysisiur, tók fót-
gönguiliö vopnaið riflum þátt i
árásinini. Vair bairizt í inávígi. Hóf
nú sitórstootalUÖ Tékka, sem tiefir
bækisrtöð himiim megin árinnar,
sem bærinn stendur viö, skot-
hríö á hann, og komú aið minstá
kosti átta fallbystsukúlur náöiur I
bænium og urðu af sikemdir á
nokkumm húsum m. a. gi'stíhúsi
bæjarins. Ungveriskuhermennixníir
fengu liðisaiuka og var barizt er
steinalst fréttiist. Tékknesikir her-
mlenn e.rU enn á ungversku Jahdi
'stegir fréttastofán ennfremlur.
Frakkar áhyggjufull-
ir ðt af heimsókn
Becks í Berchtes-
gaden.
LONDON í gærkv. FÚ.
JOSEPH BECK, utanríkis-
málaráðherra Póllands,
sem í gær ræddi við Hitler f
Berchtesgaden, ræðir við von
Ribbentrop í dag og fer við-
ræða þeirra fram í Miinchen.
Er búizt við að þeir ræði ýms
þau sömu mál, sem þeir Hitler
og Beck ræddu, svo sem Danz
ig, réttindi þýzka þjóðemis-
minnihlutans í Póllandi og Pól-
verja I Þýzkalandi o. fl.
Frönsk blöð í dag eru smeyk
um, að Béck hafi orðið að slaka
til og lofa, að Pólverjar héldi
sömu stefnu gagnvart Þýzka-
land og áður en þeir leituðu
samvinnunnar við Rússa, og
muni ekki verða af fyrirhugaðri
för Litvinovs til Varsjá. Einn-
ig hafi Beck orðið að slaka til
að því er Danzig snertir.
Garðræktarkennsla
fyrír nnga Beykyfk-
inga.
Gott mál, sem allir elos að
vinna að, að vei takist
UM miðjan þennan mánuð
hefst garðræktarfræðsla
fyrir ungmenni hér í bæ, eins
og áður hefir verið skýrt frá
hér í blaðinu.
Veitt verður bókleg og munn-
leg fræðsla um frumatriði aU
mennrar garðræktar og eink-
um lögð áherzla á fræðslu um
ræktun matjurta. Hverjum
námsflokki verður fyrst um
sinn kent eitt kvöld í vikUj.
kennslan ókeypis og er ætluð
ungmennum 14—18 ára. Þátt-
takendum ber að snúa sér til
Lúðvigs Guðmundssonar,
Hverfisgötu 98, (sími 5307)
fyrir 12. þessa mánaðar. Við-
talstími. hans er daglega kl.
4—5 e. h. Verður að virða þá
viðleitni, sem hér er hafin til að
auka þekkingu ungra Reykvík-
inga á garðrækt, en hún er nú
þvi rniður af mjög skornum
skamti. Það getur ekki aðeins
orðið þeim einstaklingum, sem
efla þekkingu sína á þessu
sviði til ómetanlegs gagns, —
heldur og bæjarfélaginu.
fflikið fjðlmenni h]ð
Hátt á þriðja hundrað mann
i AlþýðuMsinu i oœrkveidi
"jrvÖLDSKEMTUN Alþýðc
¥»■ flokksfélags Reykjavfku
var betur sótt en nokkur önnu
skemtun, sem haldin hefir vei
ið um hátíðamar. Hátt á í
hundrað manns sóttu skemtut
ina og var troðfult í öllum sö)
(Frh, á 4. *íðu