Alþýðublaðið - 09.01.1939, Blaðsíða 1

RITSTJÓRIs F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEPANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁEGANGUB
MÁNUDAG 9. JANÚAR 1939
6. TÖLUBLAÐ
Hagstæðasfl verzlnnarjSfnuður sfðan
1932, fyrsta árpnnflntnlngshaftanna.
VerzlunarJ6fnuðurinn varð á síðast liðnu
ári hagstæður um 8,6 milljónir króna.
Likindi til að greiðslujöfnuður við úfc^
Iðnd hafi náðst, segir fjármálaráðherra.
VERZLUNARJÖFNUÐURINN varð, samkvæmt bráða-
birgðayfirliti hagstofunnar, hagstæður á síðastliðnu
ári ura 8,6 milljónir króna og er það bezta útkoma af búskap
lándsins síðan 1932, en þá varð verzlunarjöfnuðurinn hag-
stæður um 10 mílljónir krÓna.
Þá má og gera ráð fyrir því, að greiðslujöfnuður við út-
löM hafi háðst.
A síðast Joiðniu ári 'vaar útfliutt
fýrir rumfega 57,7 imilljónir kr.
feii tefliutt fyrir 49,1 atnillj. Geta
p'ó þessar töliur breyzt lum. eStt-
jfiivað lftils háttar. Arið 1937 naim
tíunfliutóngiu'riinin 51,6 millj. króna
Ög utf lutrángtorinin ¦ 583 millj. Er
fjjtfl íninfliutnlngiuiriinin é s .1. ári
iító' 2,5 míllj. kr. minini en1 þá og
.utfliutnSngiuiiínin 1,1 tnilljon fcróha
0mú. . -.
í tíeziembermántobl var salt*
ÍéÉöur frattur út fyrir 22 imillj,
fcrona, ísfMsur 540 þú<s. kr., freð*
fiistour 3Ö0 þús Jar., sild 840 þús.
pÉ>, síldarolíai 640 þú&. kr., síldar-
mjöi 300 þús. kr. og lýsí 240
f>us. kr,
Ummæli fjármðla-
ráíherra.
; ATþýðlubfeðiið snérí <&év 'í naorg-
Éfe til fjármálaráðherra og spiurði
jianh, hvort hann vfldi segja
rfetókiuð i sambaihdi við þettd
Hann ságðii nieðal amnafls:
,tí?essí útkoma er að míinu ár
ltftLimJög sasmileg og ísú bezta
<s$ðan 1932, en þaið var fyrsta
'jSpf, <sem ininfliutniingshöftin voru
i glldi En pá var um áraimotiih
ftÉkiÖ aíf vöriubirgðiuimi tíl í fend-
i$u og Ktlar fraimkvæmdir, og
íftMItutniingiur til pess að gera lit-
fe'.
— En gíeiöslujöfniuðíuriinn?
"ypoð hefir verið gert náð fyrir
þv% að þaið pyrfti hagstæðan
\'jerzllunarjöfniu|ð um 10—11 mSUj-
<ö.hfr krona M þess að .hægt vaeri
.D'Oktorepröf.
ifötgerð séra Eirífes Altartsison-
ar á Hesti lum Magnás Eiriðsisiqn
yar á sfðast liðmu hausti dærad
'áf Gtaðfræðideild háskolains mak-
i«Sig ití'l vannar fyrilr doktoirsaiiafn-.
Wt í Gluðtfræði. Vðrtón fer fram
flmíiudaginin 19. þ. ira. í lestiiarsia!!
Siíódentagarðsiinis og hefsrt kl. Ufa.
Altótoí^tókiftisisiiaðft
við heilsjuiverndaiisttöð Lifcnaa*" í
^eykjayik yerðiur s(ett á istoto frá
<lif. febiuair ». k. Bjft-Juniairliatun
50J fcr» á mantt'ði, hæfckandi upp
í 600 te Alufcasitörf ekki heimiliuð:
l^&knar, sérfróðir lum beafclaveiki,
er.fcuinina: að vilja sækja lum þessa
¦fíöiu, _ isendi lumisoknir istor tíl
beíklayfirlæknis fyrir 31. jamú-
M«x Pemberiton
kom af veiðuim í gær og fór
á|eiðis tíl Englainds- Karlsefni
l&r á Vjiiðiair l'g^ér.
að borga saimniiingsbundnar
:sik!uildip okkalr erlendiis miður um
4,5 milljðnir fcróna1. Nú hefir
veralluniairjöfniuðiuriinn ouðið hag-
stæðlur tum 8,6 milljónór á áxiniu,
m þess ber að gæta, a)ð é áAnu
hefir verið fliutt injn erlient lánsfé
að lupphæð lum 3 milljónir krona*
og þegair þvi er bætt við, má
gera ráð fyrk að áæfliundn geti
staðist. Amnairs vii ég tafca þaö
fraim, aið enm liggja1 ekki fyrlr
hjé mér nakvæmir ú.treifcningBr á
þesslu, svo »ð lum þetta er ekk-
ert hægt að fullyrða m&ð vissu.
Þesis má getla fil siamainburðar;,
að é timabilniu 1925—1931, eða
S þaiu 6—7 ár var verzliunairiðfnf-
Uðurinn hagstæður á ári að meði-
altali lum 2,4 milljónir króina!. Þá
vonu engín ínnflutoingshiöft, en
afll imeiri en nu og rynwa lum
sölu afurða, a <m. fe Staltfiskjar-
tos» Geta menm gert sér af þessiu
f hlugarliund, hvernig éstamdið
myndi vera, ef engim takmörkiun
væri á innfllutoingi vara tíl lapdsr
ins.
fsleifur Högnason.
Olínhringarnir
okra á útvegs-
mðnnnin.
ÍsIeUnr Hðgnason ekki
alven viss nm hvert hann
sé a linn flokks sins.
Frá fréttaritara AlþýðublaSsins
Vestmannaeyjum í mogrun.
IKILL áhugi er hér
meðal útvegsmanna og
sjómanna í útvegsmálum og
(Frh. á 4. síðu.)
M
Isfiskssala togaranna 1938
nam 4,145 mílljónDm kr.
— » „¦—__
Er það svipuð upphæð og fékst
fyrir útfluttan ísfisk í fyrra.
?-------;------------¦
"V^FIRLIT er nú komið um ísfisksölu togaranna til Eng-
* lands og Þýzkalands á síðastliðnu ári. Samtals hafa
togararnir selt fyrir 4,145 milljónir íslenzkra króna.
Á Englandsmarkaði var selt fyrir 2,345 millj. króna í
88 veiðiferðum og á Þýzkalandsmarkaði fyrir 1,8 milljónir
króna í 55 veiðiferðum.
Til samanburðar má geta
þess, að árið 1937 var selt á
Englandsmarkaði fyrir 2,377
millj. króna í 105 veiðiferðum
og á Þýzkalandsmarkaði fyrir
1.7 millj. króna í 41 veiðiferð.
Má því segja að útkoman sé
mjög svipuð á ísfiskveiðunum
og hún var árið 1937, nema
hvað veiðiferðirnar fyrir Eng-
landsmarkað voru 1938 miklu
færri og fékst þó sama verð-
mæti. Hins vegar eru veiðiferð-
irnar fyrir Þýzkalandsmarkað
nokkru fleiri 1938 en 1937 og
heldur meira verðmæti.
fsfisksalan jil Englands.
YfirUtið yfir ísfisksöluna til
Englands á árinu er þannig:
í janúar voru farnar 30 veiSi-
ferðir og seld 1940 tonn fyrir
726 þús. krónur.
í febrúar 11 veiSiferðir, 874
tonn fyrir 383 þús. kr.
í júní 9 veiðiferSir, 746 tonn
fyrir 185 þús. kr.
í júlí 6 veiðiferðir, 456 tonn
fyrir 127 þús. kr.
í ágúst 3 veiðiferSir, 209 tonn
fyrir 82 þús. kr.
í október 12 veiSiferðir, 894
tonn fyrir 337 þús. kr.
í nóvember 20 veiSiferSir,
1352 tonn fyrir 500 þús. kr.
í desember 27 veiSiferðir,
1931 tonn fyrir 731 þús. kr.
(Frh. á 4, síðu.)
Stauning leggur niður for~
mennsku f danska AlpýðU"
flokknum
Hedtoft Hansen rit-
ari flokksins teknr
við af_honnm.
Flokksþingið sett
með mikilli við-
hðfn í Tivoli i gær.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins,
KHÖFN í morgun.
QTAUNING leggur niður
h* formensku í danska Al-
þýðuflokknum, sem hann
hefir nú gegnt síðan 1910
eða í hartnær 30 ár. Hann
skýrði frá því í skýrslu sinni
fyrir flokksþinginu, eftir að
það var sett í Tivoli f gær.
Eftirmaður hans sem for-
maður flokksins verður nú-
ý|Jrandi ritari hans Hedtoft
Hansen, sém áður fyrr var
forseti samhands ungra jafn-
aðarmanna, en síðustu árin
hefir átt vaxandi trausti að
fagna innan Alþýðuflokks-
ins, og verið einn af fulltrú-
um hans á þingi, auk þess
sem hann hef ir gegnt ritara-
störfum fyrir hann.
Setning flokksþingsins í Ti-
voli í gœr fór fram með mik-
illi viðhöfh, og hinir erlendu
gestir frá Svíþjóð, Noregi,
Finnlandi, Hollandi, Belgiu og
fleiri löndum hyltu danska AI-
þýðuflokkinn með hjartanleg-
um orðum, eftir að Stauning
haf ði haldið setningarræðu
sína.
í skýrslu sinni gerði Stau-
ning grein fyrir hinum volduga
vexti flokksins og sigrum hans
á sviði stjórnmálalífsins siðan
flokksþing var haldið. Flokkur-
inn hefir nú um 200 þúsund
meðlimi.
í sambandí við tilkynningu
sína, þess efnis, að hann hefði af
ráðið, að leggja niður for-
mensku í danska Alþýðu-
flokknum á þessu flokksþingi,
mintist Stauning á nauðsyn
þess, að yngri kraftar vœru
hægt og hægt látnir taka við og
lét í Ijós þá vó^, að þeir myndu
reynast skyldum sínum við
flokkinn og þjóðina jafn trúir
og hinir eldri, sem nú smám
saman yrðu að fara að draga
sig í hlé.
Á eftir ræðu sinni var Stau-
ning hyltur af fulltrúum hans
og hinum erlendu gestum.
Auk Staunings töluðu í gær
á flokksþinginu Per Albin
Hansson forsætisráðherra Svía
og Oscar Torp félagsmálaráð-
herra NorSmanna, sem eru
meSal hinna erlendu gesta, og
var efniS í ræSum þeirra
beggja aukin samvinna milli
Alþýðuflokkanna á Norður-
löndum og NorSurlandaþjóS-
anna yfirleitt.
FlokksþingiS heldur áfram í
dag.
Stauning talar.
Lögreglan leitar með Ijóskostur-
Hm að 11 ára Éeng á fflaiak".
Hann strauk úr Engey og
rérl nátnam einn í Örflrisey.
SÍÐASTLIÐINN laugardag
réri rúmlega 11 ára gam-
all drengur i vindstrekkíngi frá
Engey upp f Örfirisey á kajak,
sem talinn var með öllu ósjó-
fær. Var farið að óttast um
drenginn og hafði Iögreglan
Hitler að bna sig
nndir að taka
Memel,Danzigog
pðlskahliðiðher-
skildi?
OrörónHir í ensbum
blððnm.
Frá fréttaritara Alþýðubl.
K.HÖFN í morgun.
PNSK blöð skýra frá
*** orðrómi um það, að
Þýzkaland sé að búa sig
undir að.taka Memel, Dan-
zig og pólska hliðið milli
Austur-Prússlands og
Pommerns herskildi |
allra nánustu framtíð og
innlima öll þessi héruð í
Þýzkaland.
Það fylgir fréttinni, að
England og Frakkland
muni þegar hafa gefið sam
þykki sitt til þess.
Ennfremur gengur orð-
rómur um það, að England
og Frakkland hafi komið
sér saman um að veita
Þýzkalandi og ítalíu stór-
lán gegn því skilyrði, að
ftalía flytji alla þá skrið-
dreka og flugvélar, sem
hún hefir mi á Spáni. heim.
*#####-########S»####^####^#»tf»^v^t^^
farið með Ijóskastara út á
sundið, en þá kom tilkynning
um það, að pilturinn væri kom-
inn heim til sfn og hefði ekM
sakað.
Snéðdinn var á veglmm Bama^
vemdarnefnldair og J>ó>ttf nokfejaftr
baldian. Var honiuim kamiö"•fyifr-
tíd betnunar hjá bæmduMuin l
Engey og var fluttor út eftfr ð
föstodag.
En da^nra föítiar, eíia á tougat**-
dág, \mn þrjú teiitiö, réfct áíiur e»
fór að dimima:, varo fálk þes»
wart í Engey, að pHtiir vair hoi*»
Sinin.
Var n& hatto ieid imm aiia eyn»
og lumhverfis hasia, en Bktoert
fans,t. Tokiu pá Engeyjarhænidiu*'
eftír pvi, ai& strigaibá'tiuir, kajals,
sem, talinn vair algerlega óslófæí,
var horfinn.
Vairfr fólk nú. afairhrætt tom
diengtnn, og var farfö' i iahö
|)©gar í staiD og l&gieglittnni geirt
aðvart.
Brá ilögreglain pegar viö og hól
Ieit aö sioáíSaauim. LeituÖiu þeir
ftaim með laindi og fóm út á
stond meö yáakastaíras. Loikis Samst
kajakiinn úti í örfirisey, og hafðí
hann verio dfleginjn þaunig á
land, að bersynilegt va'r, að hinn
mngi sœgairpiur haf&i komist af.
Um satma feiti fókk lögreglain
tilkynniin'gu lum pað, aS pilturiiut
vœri kominn heitm til sfo og vatfi
fekkert að honium.
. .Er íbersýnifega pý&ingairlaíist
að koma piltiumi aif slítou tagi fyr-
3hj á heimilwn^ pvi að eldki er
bjægt að taka ábyrgð á þetoi, En
væri ekki ireynaiidi ao koma
pessium sná/ðö í skip? -
VerldkViennjafétegið FraunsSkn'
heLdiur fund ainnaíð kvöld kl>
SVa i Alþýgluhúsfau við Hvterfij-
gði'Ju. A dagskrá ertu ýínl félaigs-
mái og erindi, mn Jónas Gtað-
intod:s!son riifcstjóri Alþýðiubla&s-
jns; flytiur. Er fasttega skorað á
féiagskomur að fjölmieininia á funtí-
iwn og mæta' stuindvi&Iegá.
SiglUFðtix ÞðrSmson ,
verkamaðiur, Vesturgötu 54,
flézt í isíðaist Hðinini vito.
Hljómisve:* Reykjaivatlör '
sýnir Meyjastenimuírta i %m$