Alþýðublaðið - 03.11.1939, Qupperneq 1
Aðgðngnmiðar
að kvöldvöku blaða-
manna eru seldir í
dag. Sjáið auglýs-
ingu.
Beztu
skemmtikraftar bæjar-
ins eru á kvöldvöku
blaðamanna í kvöld.
XX. ÁBGANGUR
FÖSTUDAGUR 3. NÓV. 1939.
257. TÖLUBLAÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
innar loka siglingaleiðinni
tll Hangö með tundurduflum
jSmjörlild kamstrað
> ———
1 ITEGNA FREGNA, sem
l ® gengið hafa um bæ-
Flnnsku samningamennirnir ná ekki
nnái Stalins og Molotovs fyrr en í dag
Fyá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
SAMNINGAMENN FINNA komu til Moskva um há-
degisbilið í gær, en engar viðræður höfðu enn farið
fram í gærkveidi sökum þess, að Stalin og Molotov voru
uppteknír af fundahöldum sovétþingsins, sem nú stendur
yfir, og svar Finna hefir því ekki veríð birt enn í Helsing-
fors. ; | ,! !
Finnar eru nokkru bjartsýnni nú en þeir voru eftir
fyrstu fréttirnar af ræðu Molotovs, því að það hefir komið
í ljós við birtingu hins opinbera, rússneska texta ræðunn-
ar, að hún var allmiklu mildari í orðalagi, að því er samn-
inga Finna og Rússa snerti, heldur en ætla mátti af fyrstu
fréttinni, sem send var út af þýzku fréttastofunni.
Finnar halda þó áfram að búa sig undir að verja land
sitt, ef á það veyður ráðizt, og hafa nú lagt tundurduflum
úti fyrir Hangö, hafparborginni, sem Rússar vilja fá fyrir
flotastöð, þannig að engum skipum er lengur fært þangað
nema með leiðsögn Finna.
Samningamönnum Finna, aða á Austur-Póllandi, pólska
%
inn undanfarna daga um
það, að smjörlíki myndi
insian skamms hækka stór-
kostlega i verði, hefir fólk
keypt smjörlíki í stórum
stií.
Þetta hefir haft þær af-
leiðingar, að smjörlíki
fæst varla, og verksmiðj-
urnar hafa ekkí undan að
framleiða. Þetta ruglar
alla framleiðslU og skapar
erfiðleika og glundroða.
Aulc þess er þetta slæmt
vegna þeirra mörgu. sem
<;kki geta keypt í stórum
stíi, f)g það er full ástæða
til þess fyrir hið opinbera
að setja strangar skorður
vi§ slíkri birgðasöfnun.
L
Paasikivi og Tanner, var í gær
boðið að vera viðstaddir síðasta
fund sovétþingsins, en þar fór
fram formleg samþykkt um
innlimun hinna herteknu hér-
Msaeskar aðferðlr i ís-
KommúDÍstar i stjórn Hlífar i Hafn~
arfirði neita að bera upp tiliögu af
pví að peir eru í minnihluta á fundi.
¥erkamannafélag-
IÐ HLÍF í Hafnarfirði
hélt fund í gærkvldi. Það er
eins og kunnugt er, eítt
þeirra sárfáu félaga, sem
hefir ákveðið, ef cir margskon
ar ofbeldi, sen; beitt hafði
yerið innan félagsins af
kommúnistum og Sjálfstæð-
ísmönnum í sameiningu að
gerast stofnandi að hinu
kommúnistiska klofnings-
sambandi.
Á fundinum í gær-
kveldi mættu nokkurir
þeirra verkamanna sem áður
höfðu horfið úr ftiaginu, eft-
ír burtrekstrarbrölt komm-
únista og báru J eir fram til-
lögu þess efnis, aö félagið
frestaði að gerast stofnandi
að hinu kommúnistiska sam-
handi og afturkallaði þar
með fyrri samþykkt sína.
Var tillagan svoliljóðantD:
„Fundur haldinn í Verka-
mannafélaginu Illíf 2. nóvem-
ber 1939 lítur svo á, að það sé
mjög misráðið að síofna til
tveggja veikalýðssambanda hér
á landi og saniþykkir því að
taka engan þátt í stoi’nun hins
svokallaða óháða fag::ambands,
sem stofna á í nóvember 1939.
Og með því að þegar hefir vex-
ið hafist handa um undirbún-
ing á breytingum á lögum Al-
þýðusambands íslands, sam-
þykkir fundurinn einnig að
verkamannafélagið Hlíf verði
fyrst um sinn utan beggja
sambandanna, og bíði átekta,
þar til séð verður, hv’ernig þær
breytingar verða, sem gerðar
verða á lögum Alþýðusambands
íslands."
Andstæðingar kommúnista voru
í '^ýnilegurn meiríhiuta á fundin-
um, og af því að stjóm félagsins
var það ljós*. neitaði hún að
bera upp tiDögu verkamannanna,
enda vom kommúnistar studdir
í því af manni, sem telur sig
Siálfstæðismann í Hafnarfirði, en
istarfar í einu og öDu með kom-
múnistum.
Upptökubeiðni lá fyrir fundin-
ttm frá Guðmundi Gissurarsyni,
en hann var einn af þeim, sem
rekinn var úr félaginu í fyrri
burtrekstrinum, en stjórnin neit-
aði einnig að bera þá tiDögu Upp
til atkvæða.
Menn skilja, að verkalýðsfé-
lagsskapur, steu hagar sér þann-
ig, er ðnýtur og einskis virði.
Ef stjóm einhvers félags beitir
slíku ofheldi og þessu fund eftir
fund, hlýtur félagsskapurinn að
eyðileggjast.
Verkamenn í Hafnarfirði hafa
hina dýpstu fyrirlitningu á kom-
á 4. siðu.
Hvíta-Rússlands og pólsku U=
kraine, í SovétríkjasambandiS,
Búizt er við, að Paasikivi og
Tanner fari á fund Stalins og
Molotovs í dag til þess að af-
henda þeim svar finnsku stjórn-
arinnar. og að það verði síðan
birt í Helsingfors.
Það er fullyrt, að Finnar
muni eftir sem líður standa fast
á móti öllum kröfum Rússa um
flotahöfn í Hangö eða annars
staðar á Finnlandsströndum.
í tilefni af þeim kröfum hefir
utanríkismálaráðherra Finn-
lands, Erkko, lýst því opinboi'-
lega yfir, að Finnland sé reiðu-
búið fil þess að ganga mjög
langt í málamiðlunarátt, en
hann kvaðst jafnframt vilja
leggja á það mikla áherzlu, að
það væri til verðmæti, sem lítið
land gæti ekki fómað, ef það
vildi halda sjálfstæði sínu. Og
þegar um þessi verðmæti væri
að ræða, vissi Finnland hvaða
veg það á að ganga, hversu
mikil þyrnibraut sem það verð-
ur, sagði utanríkisraálaráðherr
ann.
Gyðingar, sem hraktir hafa verið frá heimilum sínum á Pöllandi, hafazt við í stórhópum, klæð-
litlir og matarlitlir, undir beru lofti.
ttpniar ern
braktir frá heimilnm sinum
- .......... ..—-
Fangelsanir og aftökur daglegt brauð.
LONÐON í morgun. FÚ.
PÓLSKUR blaðamaður af
Gyðingaættum, sem komst
undan á flótta til Ungverja-
Iands, heldur því fram, að
Þjóðverjar hafi rekið 20 til 30
þúsundir Gyðinga frá hinum
herteknu svæðum í Póllandi til
austurhluta landsins, áður en
Rússar komu þangað. Segir
blaðamaðurinn, að Rússar neiti
að taka við fleiri Gyðingum.
í Berlínarfregn segir, að
margir menn hafi verið leiddir
fyrir h’errétt í þeim hluta Pól-
lands, sem Þjóðverjar hertóku,
einkanlega í pólska hliðinu.
Margir hafa verið teknir af
lífi. Það var á þessum slóðum,
sem flest hryðjuverkin voru
framin áður en stríðið hófst, að
því er Þjóðverjar héldu fram.
í Parísarfregn segir, að Pól-
verjar í Gdynia séu hraktir frá
heimilum sínum, en í þeirra
stað séu fluttir þangað Þjóð-
verjar frá Lettlandi. Leynilög-
reglan hefir umsjón með öllum
brottflutningi og hver f jöl-
skylda fær aðeins að hafa með
sér flutning, sem vegur 55 pund
mest.
Enginn veit hvert farið er
með fólkið.
Frh. á 4. síðu.
Giíy of Flint í óveðri
óti ffrir Roreii.
LONDON í morgun. FÚ.
OKIPIÐ „City of Flint“ er nú
við strendur Suður-Noregs.
Er ilit veður í Skagerak sem
stendur, mikill sjógangur og
þrútið loft.
Fregnir hafa borizt um, að
það sé sgrfiðleikum bundið fyrir
skipshöMina á „City of Flint“
að þræða með ströndum Noregs
í því veðri, sem þar geisar nú.
Roosevelt hefir sigrað í
deilunni am hlutleisislðgin.
---------------♦-—--
Vopnasölubannið til útlanda verður
afnumið fyrir fullt og allt á morgun.
Þ
Ymsar nauðsjnjavðrur hafa
nfi lækkað í Bandarikjunum
—---»-- --
Sykur og hveiti hafa lækkað mest.
..-.<>....
Ódýrari sykur með Ooðafossi en
sá er við purfum að kanpa ná.
Þ
ÆR fréttir hafa borizt
hingað að ýmsar vörur
á amerískum markaði hafi
fallið nokkuð í verði síðustu
dagana. Fyrstu dagana eftir
að ófriðurinn hrauzt út, óx
dýrtíðin geypilega, sérstak-
lega í Ameríku, en nú, eftir
að meiri kyrrð er komin á,
hafa vörurnar aftur lækkað
í verði.
Verðlækkunin hefir orðið msst
á sykri, en þó nokkur S hveiti og
ýmsum öðnum nauðsynjavörum.
Því miður var lækkunin ekki orð-
in svona mikil, þegar gerð vom
kaUp á þeim vömm, sem Goða-
foss er væntanlegur með hingað
frá New York um miðjan þenn-
an mánuð, en þó verður sá syk-
ur, sem kemur hingað þá, ódýr-
Frh. á 4- síðu.
LONDON í morgun. FÚ.
ESS er nú aðteins skammt
að híða, að Roosevelt
vinni fullnaðarsigur í deilunni
um hlutleysislögin. Er nú fyrir-
sjáanlegt, að afnámið á banninu
við útflutningi hergagna verður
látið standa í lögunum, þvi að
fulltrúadeildin hefir þegar fellt
breytingartillögu um að taka
bannið upp/ í lögin á ný. Voru
244 þingmenn á móti því, að
taka bannið upp í lögin aftur,
en 179 með,
Með þessari atkvæðagreiðslu
hefir fulltrúadeildin tekið þver-
öfuga afstöðu við það, sem hún
hafði áður samþykkt, í sumar
sem Mð, því að þá vildi deildin,
að bannið við útflutningi her-
gagna héldist.
Á fundi sameiginlegrar nefnd-
ar beggja deilda, sem gengur frá
frumvarpinu undir lokaafgreiðslu,
verða 6 fulltrúar frá öldunga-
deildinni, og vílja fjórir þeirra
afnám bannsins, en fuDtrúar fuD-
trúadeildarinnar hafa engar fyrir-
skipanir fengið frá deild sinni.
Það er gengið út frá því, að þeir
fari eftir niðurstöðunni við at-
kvæðagneiðs Ittna í deildinni og
gneiði atkvæði með því, að úi-
flutningur hergagna verði leyfður.
Þegar lögin hafa fengið undir-
skrift Roosevelts Bandaríkjafor-
seta, verður því leyfður útflutn-
ingur hergagna, en kaupendurnir
verða að greiða þau við móttöku
og leggja til skip til þess að
flytja hergögnin.
Fundur hinnar sameiginlegu
nefndar verður í dag, og menn
búast við, að lögin verði afgreidd
og undirskrifuð á morgun, og
verður þingið þá sent heim, en
það kom saman til aukafundar til
þess að afgreiða. þetta mál.
Verðnr atvinnnbóta-
vinnabráðiesabafinl
"O ORGARSTJ ÖRI skýrði
frá því á bæjarstjórnar-
fundi í gær, að af atvinnubóta-
fé bæjarins væru ónotaðar um
40 þúsund krónur.
Hefði hann rætt um það við
félagsmálaráðherra, að leggja
á móti því fé úr ríkissjóði, og
hefði ráðherrann tekið því vel.
Bjóst hann við, að atvinnu-
Frh. á 4- síðu,