Fréttablaðið - 22.03.2006, Blaðsíða 30

MARKAÐURINN 22. MARS 2006 MIÐVIKUDAGUR10
F R É T T A S K Ý R I N G
„Þessi aukni áhugi á félaginu ætti að vera
núverandi hluthöfum fagnaðarefni,” sagði
Örn Karlsson, stjórnarformaður Kögunar, á
dramatískum aðalfundi félagsins sem hald-
inn var í síðustu viku. Vísaði hann þar til
kaupa Exista og Símans á 39 prósenta hlut
í Kögun, stærstu samsteypu landsins í hug-
búnaðargeiranum. Þrátt fyrir þessa sterku
stöðu félaganna tveggja eru þau í minnihluta
innan stjórnar eftir að stjórnendur Kögunar, í
samstarfi við Straum-Burðarás, náðu þremur
stjórnarsætum af fimm með 56 prósentum
atkvæða fundarmanna.
Stjórn Kögunar skipa: Örn og Vilhjálmur
Þorsteinsson hugbúnaðarhönnuður, fyrir
hönd stjórnenda, Brynjólfur Bjarnason,
forstjóri Símans, og Orri Hauksson, fram-
kvæmdastjóri hjá Símanum, fyrir hönd
Símans og Exista, og Guðmundur Þórðarson,
framkvæmdastjóri hjá Straumi-Burðarási.
ÞRÝST Á YFIRTÖKU
Síminn eignaðist tæplega 27 prósenta hlut í
Kögun snemma í febrúar síðastliðnum með
kaupum á bréfum sem áður voru í eigu FL
Group og Straums-Burðaráss. Síminn leit
á Kögun sem vænlegan fjárfestingarkost
með frekari samtvinnun fjarskiptatækni og
upplýsingatækni og vera í forystuhlutverki í
þeirri trú að félögin tvö ættu samleið á mörg-
um sviðum. Þá hafa verið mikil viðskipti milli
Símans og félaga í Kögunarsamstæðunni í
gegnum tíðina.
Exista, stærsti hluthafinn í Símanum,
keypti sjálft um tíu prósent af KB banka
nokkrum dögum síðar til viðbótar við það eina
prósent sem fjárfestingarfélagið átti fyrir.
Nokkra daga á eftir fóru Exista og KB
banki, hluthafi í Exista og Símanum, saman
með yfir fjörutíu prósent hlutafjár í Kögun
og kannaði Yfirtökunefnd hvort yfirtöku-
skylda hefði myndast en ákvað að aðhafast
ekkert frekar þar sem eignarhlutur KB banka
í Símanum náði ekki þriðjungi atkvæða.
Þegar Síminn kom inn í hluthafahóp
Kögunar voru stjórnendur hans spurðir hvað
þeir hygðust fyrir og þeir svöruðu að ekkert
hefði verið ákveðið, einungis að þeir vildu
fara inn í Kögun og kynna sér reksturinn og
markmiðin.
Samkvæmt heimildum munu stjórnar-
menn í Kögun hafa óskað eftir því við Símann
að hann færi í yfirtöku því það væri ómögu-
legt fyrir aðra hluthafa að eiga bréf í Kögun
ef Síminn og og tengdir aðilar ætluðu að
„hanga“ í 39 prósentum og ekkert segja hvað
þeir hygðust fyrir. Það myndi að mati ann-
arra stórra hluthafa skaða hlutabréfaverð í
Kögun.
Síminn svaraði því þannig að hann ætlaði
ekki að fara í yfirtöku og hefði ekki hug-
myndir um slíkt. Þó er ljóst að Síminn tekur
ekki yfir Kögun með lántöku einni saman
vegna ákvæða í samningum við lánardrottna.
Annað gildir hins vegar um Exista.
VANMÁTU STRAUM OG STJÓRNENDUR
Síminn og Exista höfðu óskað eftir því að
fá þrjá menn í stjórn og þeir tveir sem eftir
sætu yrðu þeir Örn Karlsson og Vilhjálmur
Þorsteinsson hugbúnaðarhönnuður, fyrir hönd
stjórnenda Kögunar. Þriðji fulltrúi Símans
yrði óháður stjórnarmaður, það er Katrín
Pétursdóttir, framkvæmdastjóri Lýsis, sem
náði ekki kjöri á endanum. Sjálfgefið þótti
að Gunnlaugur M. Sigmundsson, forstjóri
Kögunar, og Ingimundur Sigurpálsson færu
út úr stjórninni. Höfðu Símamenn talið sig
örugga með hreinan meirihluta án þess að
þurfa að fara í yfirtöku.
Stærstu mistök Símans og Exista í þessum
slag kunna að hafa legið í því að halda að
Straumur hefði ekki áhuga á sæti í stjórninni
og væri eins konar þögull hluthafi en Straumur
og dótturfélagið Iða eiga yfir fimmtán pró-
sent hlutafjár í Kögun. Því tækjust á tvær
blokkir, annars vegar Síminn og hins vegar
stjórnendur og starfsfólk Kögunar, en ekki
þrír hópar eins og síðar kom á daginn.
Á þriðjudegi - daginn fyrir aðalfund - kom
tilboð á markaðsverði frá ónefndum fjárfesti
í eigin hlutabréf Kögunar sem stjórn sam-
þykkti. Eftir því sem næst verður komist
munu stjórnendur Kögunar, sem standa að
eignarhaldsfélaginu Teton, hafa talið að staða
þeirri væri það ótrygg að ekki væri á vísan
að róa að fá tvo stjórnarmenn og myndu því
klemmast á milli Símans og Straums með
aðeins einn mann. Keyptu þeir því þrjú pró-
sent á þó nokkru yfirverði og greiddu sjötíu
krónur fyrir hvern hlut. Hlutur Tetons fór því
í 11,8 prósent.
Spurður hvort samkomulag um skiptingu
stjórnar hefði legið fyrir aðalfundinn svar-
ar Brynjólfur Bjarnason því þannig: „Menn
höfðu rætt saman hvernig skipan stjórnar-
innar gæti verið.“
ÚTRÁSIN SÖLTUÐ Í BILI
Á aðalfundi Kögunar kom fram að áætluð
velta félagsins á þessu ári yrði 21 milljarð-
ur króna en þá hefur ekki verið tekið tillit
til kaupa Kögunar á 58 prósenta hlut í EJS.
Ljóst er að Kögun hefur vaxið gríðarlega á
síðustu árum. Velta félagsins var um fjórir
milljarðar króna árið 2004 og 17,4 milljarðar
á síðasta ári.
Hraður vöxtur félagsins beinist nú að
erlendum miðum. Á hluthafafundinum
umrædda vakti mikla athygli að fyrrum
stjórn dró til baka tillögu um að hún fengi
heimild til að auka hlutafé félagsins um 85
milljarða, eða fimm milljarða að markaðs-
virði, sem yrði meðal annars nýtt til að greiða
niður skammtímaskuldir vegna nokkurra
fjárfestinga. Brynjólfur Bjarnason stóð upp
og benti á að fyrir væri heimild til
að auka hlutafé Kögunar um fjöru-
tíu milljónir króna, um 2,8 milljarða
að markaðsvirði, sem ætti að nægja.
Taldi hann að tillaga stjórnar væri
ekki tímabær þar sem stjórnin hefði
ekki útskýrt hvernig heimildinni
yrði ráðstafað.
Samkvæmt upplýsingum sem
komu ekki fram á fundinum ætl-
aði stjórnin að nýta aukna heimild
til frekari fjárfestinga erlendis og
voru nokkur erlend félög á lista
stjórnar. Samkomulagi var komið
á við Straum um ráðgjöf vegna
verkefnisins og umsjón með hluta-
fjáraukningunni. Þessi útrás átti að
stuðla að frekari vexti Kögunar og
væntanlega meiri hækkkunum á
hlutabréfaverði.
SPILAÐ UPP Á YFIRTÖKU?
En hver eru næstu skref í Kögun?
Víst er að stjórnendur Kögunar og
Straumur halda meirihluta innan
stjórnar en Exista og Síminn eru í
þeirri stöðu að gera yfirtökutilboð með því að
bæta við sig einu prósenti hlutafjár eða svo.
Miðað við þann herkostnað sem Gunnlaugur
M. Sigmundsson og félagar í Teton hafa lagt
út í með miklum kaupum á hlutabréfum
munu hvorki þeir né aðrir stórir hluthafar
selja hluti sína til Símans og Exista á núver-
andi markaðsgengi.
Þótt aðstæður séu vissulega einkennileg-
ar í Kögun, þar sem hvorki ríkir vopna- né
valdajafnvægi, er vart hægt að skynja mikla
gremju eða reiði milli hluthafahópa sem
gæti truflað starfsemi félagsins. Verður vart
annað skilið en að stjórnendur Kögunar og
Straumur séu reiðubúnir til að selja bréf sín
fyrir viðunandi yfirtökuverð.
NOKKRIR AF STJÓRNENDUM
KÖGUNAR Mynduðu fyrir aðalfund
bandalag við Straum sem tryggði þeim
meirihluta innan stjórnar. Sú ákvörðun
stjórnenda að kaupa hlutafé rétt fyrir aðal-
fund bendir eindregið til þess að þeir meti
félagið á hærra virði komi til yfirtöku af
hálfu Símans og Exista.
Markaðurinn/GVA
Beðið við símann í Kögun
Stjórnendur Kögunar og aðrir stórir hluthafar virðast vera reiðubúnir að selja hlutabréf sín til
stærstu hluthafanna, Exista og Símans, fyrir viðunandi verð. Síminn taldi sig vera kominn með sam-
komulag um skiptingu innan stjórnar Kögunar þegar stjórnendur keyptu hlutafé og náðu meirihluta
í stjórn Kögunar með fulltingi Straums. Vopnin eru í höndum Símans og Exista en völdin í höndum
stjórnenda og Straums, skrifar Eggert Þór Aðalsteinsson.
1 5 S T Æ R S T U H L U T H A F A R N I R
Í K Ö G U N H I N N 2 0 . M A R S
1 Síminn 26,94%
2 Teton ehf. 11,79% *
3 Exista 11,04%
4 Straumur-Burðarás 8,78%
5 Iða fjárfesting 6,83% **
6 Fjárfestingarfélagið Máttur 3,63%
7 Gildi - lífeyrissjóður 2,71%
8 Landssjóður hf., úrvalsbréfadeild 2,38%
9 Meson Holding S.A. 1,71% ***
10 Kögun 1,64%
11 Lífeyrissjóður Vestfirðinga 1,47%
12 K13 Holding S.A. 1,13% ****
13 Kaupþing banki 0,97%
14 Arion safnreikningur 0,94%
15 Lífeyrissjóður Vestmannaeyja 0,92%
* Eigendur Teton eru Gunnlaugur M. Sigmundsson,
Vilhjálmur Þorsteinsson og Örn Karlsson
** Dótturfélag Straums
*** Félag í eigu Vilhjálms Þorsteinssonar
**** Félag í eigu Arnar Karlssonar