Fréttablaðið - 22.03.2006, Side 28

MARKAÐURINN
S Ö G U H O R N I Ð
22. MARS 2006 MIÐVIKUDAGUR8
NÝJASTA TÆKNI OG VÍSINDI
Roger Enoksen, orku- og
olíumálaráðherra Noregs,
sagði á norska þinginu
á dögunum að ekki væri
hægt að bíða lengur eftir
því að fjárfesta í vind-
orku. Hefði ríkisstjórnin
í bígerð að setja aukinn
kraft í nýtingu vinds til
raforkuframleiðslu.
Enoksen var gagnrýndur fyrir
það harðlega á norska þinginu á
dögunum að ríkisstjórnin hefði
engar áætlanir á takteinum um
það hvernig hún ætli að bregðast
við aukinni raforkuþörf í fram-
tíðinni.
„Þeir sem ætla
sér að fjárfesta í
vindorku hafa enga
ástæðu til þess að
halda að sér hönd-
um,“ sagði Enoksen
en á meðal þess sem
norsk stjórnvöld hafa
í hyggju er að nýta
Enova, raforkufyrirtæki sem
m.a. er í eigu norska ríkisins,
til að leggja grunninn að því að
nýta vindorku til raforkufram-
leiðslu. Sagði hann vindorkuna
vistvænan kost sem muni verða
ódýrari kostur en önnur raforku-
framleiðsla. - jab
Norsk vindorka
Norska hugbúnaðarfyrirtæk-
ið Opera Software hefur gert
samning við GrameenPhone,
eitt stærsta farsímafyrirtækið
í Bangladess, um notkun Opera
Mini vafrans í farsímum
fyrirtækisins.
GrameenPhone hefur
62 prósenta markaðs-
hlutdeild í Bangladess
og mun bjóða viðskipta-
vinum sínum upp á
hala niður staðfærðri
útgáfu af vafranum
án endurgjalds.
Viðskiptavinir
GrameenPhone eru
5,5 milljónir tals-
ins.
Þá kveður samn-
ingurinn á um að
farsímafyrirtækið
muni jafnframt
auglýsa vafrann
í Bangladess en
það er talið víst að
muni auka notkun
hans til muna.
„Við erum mjög ánægðir yfir
áhuga farsímafyrirtækja á Opera
Mini vafranum,“ sagði Timo
Bruns, aðstoðarframkvæmda-
stjóri farsímadeildarinnar hjá
Opera Software, og bætti
við að æ fleiri far-
s ímafyrirtæki
sæju kosti þess
að bjóða við-
s k i p t a v i n u m
sínum upp á
Opera Mini
Vegur vafr-
ans hefur vaxið
mikið en rúm-
lega 1,7 milljónir
farsímanotenda
hafa halað honum
niður síðan hann
varð aðgengilegur
almenningi í janúar
á þessu ári. - jab
Opera í Bangladess
FARSÍMI Margar gerðir far-
síma geta notað vafrann frá
Opera Software.
Hleypt hefur verið
af stokkunum nýju
fjarskiptafyrirtæki
„af næstu kynslóð“ í
Bretlandi og Evrópu,
en það er fyrir-
tækið VoipSmart.
Fyrirtækið býður
netsímaþjónustu og
varð til með sam-
runa spænska net-
símafyrirtækisins
Telecoms Solutions
og hóps fjárfesta í
Bretlandi og víðar í Evrópu, að því er segir í Communications News.
Þar spáir greiningarfyrirtækið Analysys að útgjöld muni aukast
vegna netsímafyrirtækja og -þjónustu um sautján prósent á ári næstu
fimm árin. VoipSmart segist gera ráð fyrir að velta 100 milljónum evra
á sínu fyrsta starfsári. - óká
Nýtt fyrirtæki með netsíma
VOIPSMART Á NETINU VoipSmart ætlar að bjóða símaþjón-
ustu í Evrópu sem byggir á netstöðlum.
Jón Aðalsteinn Bergsveinsson
skrifar
Tölvuleikurinn Godfather, um hinn ítalskættaða
Don Corleone, kom á markað í Bandaríkjunum í
gær. Leikurinn hefur verið lengi í þróun og hefur
valdið útgefanda hans, tölvuleikjaframleiðandanum,
Electronic Arts (EA), miklum vandræðum.
Þegar EA tryggði sér rétt á tölvuleiknum fyrir
um þremur árum var búist við að hann myndi slá
öll met. Þróun hans hófst fljótlega og léði leikarinn
Marlon Brando persónunni Don Corleone, sömu per-
sónu og hann lék í samnefndum kvikmyndum, rödd
sína. Mikið vatn er runnið til sjávar en leikarinn lést
um mitt ár 2004.
EA er sagt hafa fram til þessa eytt á bilinu 10
til 20 milljónum Bandaríkjadala í gerð leiksins.
Þá hefur gengi hlutabréfa í EA sömuleiðis lækkað
nokkuð en í júlí sl. lækkaði gengi fyrirtækisins um
5 prósent þar sem leikurinn kom ekki á markað um
sumarið eins og fyrirhugað var.
EA tilkynnti í síðasta mánuði að leikurinn kæmi
út í lok þessa mánaðar og myndi hann kosta 49,95
dollara út úr búð. Fljótlega sáu forsvarsmenn EA
hins vegar að fáir voru tilbúnir til að opna veskið og
lækkuðu verðið um tíu dollara.
Leikurinn er sagður vera einn af flóknustu leikj-
um í framkvæmd til þessa. Þátttakendur færast ekki
á milli borða eins og í flestum leikjum heldur geta
þeir reynt fyrir sér í hinum ólíku greinum mafíu-
heimsins. Þá eru þrenn ólík endalok í leiknum, þ.á.m.
ein sem svipa til endis fyrstu kvikmyndarinnar.
„Þetta hefur verið mjög erfitt verkefni en okkur
hefur tekist að breyta leiknum frá því að vera hefð-
bundinn til þess að vera óvenjulegur,“ sagði David
De Martini, einn af yfirmönnum teymisins sem
þróaði leikinn, í samtali við breska blaðið Financial
Times.
Leikurinn um Guðföðurinn kemur út í Evrópu á
föstudag.
Guðfaðirinn veldur
Electronic Arts vandræðum
Erfiður í þróun en ólíkur hefðbundnum tölvuleikjum.
Á sunnudag voru liðin 111 ár
síðan fyrsta kvikmyndin var
tekin upp. Um var að ræða 45
sekúndna myndskeið sem bræð-
urnir Louis og Auguste Lumiére
tóku af starfsmönnum Lumiére
fjölskylduverksmiðjunnar á
heimleið að loknum vinnudegi.
Bræðurnir, sem voru rétt rúm-
lega þrítugir þegar þeir gerðu
myndina, höfðu unnið hjá föður
sínum við ljósmyndun og fram-
köllun. Fyrirtæki föður þeirra
var mjög stórt á þess tíma mæli-
kvarða og var á tímabili eitt af
stærstu ljósmyndafyrirtækjum
í heimi á eftir Kodak. Það mun
hafa verið faðir þeirra, Antoine
Lumiére, sem sá eina af fyrstu
sýningarvélunum í París og
heillaðist af hugmyndinni. Vélin,
sem samstarfsmaður Thomasar
Edisons fann upp, sýndi margar
samhangandi ljósmyndir í hring.
Ræman með myndunum var ekki
löng og birtust þær því aftur
eftir skamma stund. Það var
hins vegar fjarri að margir gætu
notið myndanna því áhorfandi
þurfti að horfa ofan í lítið gat til
að virða herlegheitin fyrir sér.
Svo hrifinn varð Lumiére eldri
að hann skipaði sonum sínum að
ná myndunum úr kassanum.
Þegar faðirinn settist í helgan
stein árið 1892 hófust bræðurnir
handa við að búa til hreyfimynd-
ir. Eitt af mikilvægustu uppfinn-
ingum þeirra voru hök í film-
unum, sem gerðu það að verk-
um að hægt var að rúlla filmu í
gegnum sýningarvél á tannhjóli.
Fengu þeir einkaleyfi fyrir þessa
merkilegu uppfinningu sína, auk
tækis sem hægt var að nota jafnt
til upptöku og sýninga í febrúar-
mánuði 1895. Notuðu þeir sömu
vél við upptöku fyrstu myndar-
innar, sem var frumsýnd í París
28. desember sama ár.
Bræðurnir ferðuðust víða um
heim með kvikmyndatökuvélina
og tóku upp fjölda mynda svo
sem stutta myndskeið af lest sem
kemur að lestarstöð.
Þegar á leið fannst bræðr-
unum sem kvikmyndirnar ættu
sér litla framtíð. Svo ómerkileg
fannst þeim uppfinningin að
þeir sáu ekki tilgang þess að
taka kauptilboði Georges Méliés,
franska frumkvöðulsins á sviði
kvikmyndalistarinnar, og lögðu
skóna á hilluna til að snúa sér
að þróun litaljósmyndunar. Árið
1903, átta árum eftir að þeir
frumsýndu fyrstu kvikmyndina,
fengu þeir svo einkaleyfi fyrir
ákveðið vinnsluferli á sviði lita-
ljósmynda.
Það er ljóst að
Lumiérebræðurnir höfðu held-
ur en ekki rangt fyrir sér hvað
framtíð kvikmyndanna varðar en
þær hafa lifað góðu lífi síðastlið-
in 111 ár.
Fyrsta kvikmyndin tekin upp
KVIKMYNDATÖKUVÉL INGMARS
BERGMAN Vélarnar hafa breyst mikið
frá því Lumiére-bræður tóku fyrstu kvik-
myndirnar.
ÚR TÖLVULEIKNUM Til að gera leikinn sem raunverulegastan
léði Marlon Brando persónunni Don Corleone rödd sína.