Morgunblaðið - 27.02.1957, Blaðsíða 1

44. árgangur
48. tbl. — Miðvikudagur 27. f«brúar 1957
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Pearson:
Israelsmenn flytji herlið
sitt frá Egyptalandi,
en fái tryngingu fyrir frjálsum siglinguih
um Akabaflóa
New York, 26. febr.
IDAG hélt Pearson utanríkisráðherra Kanada ræðu á Allsherj-
arþinginu. Bar ráðherrann fram að ræðu siirni lokinni tillögur
vm frarntíð Gaza og landsvæðisins við Akabaflóa.
TIIXOGUR KANNAÐAR
Helztu atriðin í tillögum Kan-
adamanna eru þau,
að ísrael kalli heim allt herlið
sitt frá Egyptalandi, en verði
jafnframt gefin trygging S. Þ.
fyrir því, að siglingar verði
frjálsar um Akabaflóa. Er gert
ráð fyrir, að öflugt gæzlulið verði
sent til Gaza og Akaba og ísraels
menn og Egyptar megi aðeins
hafa landamæraverði á vopna-
hléslínunni frá 1949, en ekki
öflugt herlið.
Áður en Pearson flutti tillög-
ur sínar, hvatti fulltrúi Jórdaníu
Allsherjarþingið til að sam-
þykkja tillögu Asíu- og Afríku-
ríkjanna, þar sem gert er ráð
fyrir refsiaðgerðum gegn
ísrael.
Abba Eban, fulltrúi ísraels-
fréttir í stuttu máli
WASHINGTON, 26. febr.: —
Verzlunarsendinefnd frá Póllandi
er nú komin til Bandaríkjanna.
í dag hófust viðræður hennar og
fulltrúa bandaríska utanríkisráðu
neytisins um sölu á bandarískum
varningi til Póllands. — Gert er
ráð fyrir, að viðræðurnar taki
3—4 vikur.
WASHINGTON, 26. febr.: — f
dag var gefin út tilkynning hér í
borg þess efnis, að Rene Coty,
Frakklandsforseti, hafi þegið
heimboð til Bandaríkjanna. Fer
forsetinn vestur um haf í fyrstu
viku júnímánaðar n.k. — Þetta
var tilkynnt eftir fund þeirra
Eisenhowers og Mollets í Was-
hington í morgun.
stjórnar lauk í dag viðræðum
sínum við Hammarskjöld og
flaug til Washington til viðræðna
við Dulles.
Abba Eban
Bretar hyggjast fækka í
herliði sínu í V-Evrópu
Kommúnisfar líkja sfefnu
Gomulka við nazisma
Efnahagserfiðleikar og Sfalínistar gera
Gomulka grikk
Varsjá.
FYRSTA þing Póllands í téð Gómulka sténdur yfir um þessar
mundir. Hafa þiirgmenn orðið að horfast í augu við ægilega
erfiðleika, einkum á efnahagssviðinu. Segja fréttamenn, að erfið-
leikar þessir stafi ekki sízt af því, að Rússar hafa tekið upp þé
stefnu að sveita Pólverja inni, ef svo mætti að orði komast. Hafa
þeir gert Gómulkastjórninni eins erfitt fyrir og þeir hafa frekast
getað. Jafnframt hefur áróðurinn stóraukizt gegn stjórn hans og
eiga Rússar varXa nógu stór orð til að vara við „hinum þjóðernislega
kommúnisma" hans. Pravda hefur t. d. ráðizt harkalega á stefnn
hans í landbúnaðarmálum, enda hefur liann reynt að auka dálitið
frelsi pólskra bænda.
i
Lundúnum, 26. febr.
DAG lagði Selwyn Lloyd, utanríkisráðherra Breta, fyrir full-
trúa Sjö-ríkja samsteypunnar í Vestur-Evrópu áætlun, þar
sem gert er ráð fyrir því, að Bretar minnld herafla sinn á megin-
landi Evrópu. — Þeir hyggjast kalla heim frá Vestur-Þýzkalandi
um 30 þús. manna herlið og þann veg að draga úr útgjöldum
‘>il hernaðar sem þeim finnst of há.
Árið 1954 gerðu Vestur-
Evrópu-rikin með sér samn-
ing, þar sem gert er ráð fyrir
því, að Bretar hafi a.m.k. 4
fótgönguliðsherdeildir á meg-
inlandinu, auk flugdeildar. Er
nú í athugun, hvort hin nýja
stefna brezku stjórnarinnar er
í samræmi við þessi ákvæði.
Ef Bretar fækka herliði sínu
í Vestur-Evrópu án samþykk-
is annarra landa í Sjö-rikja
sambandinu, væri það brot á
samningunum frá 1954. Er nú
reynt að samræma skoðanir
þessara ríkja.
Fyrirhugaðir liðsflutningar
Breta brjóta að noXckru leyti
t>ág við vilja Norstads, yfir-
Atlantshafsl>cmdalagsins,
hann vill, að Bretar
manns
því að
Verðnr Nogy leiddur fyrir
ungversknn dómstól?
VÍNARBORG. — Einn hinna op-
inberu ákærenda Kadar-stjórnar-
90% af olíu-
þörfinni í niarz
NEW ORLEANS, 26. febr.: —
Fulltrúi Bandaríkjastjórnar i
olíumálum sagði í dag, að von-
azt væri til, að Evrópulöndin
fengju 90% þeirrar olíu sem
þau þarfnast í marzmánuði.
Sagði hann ennfremur, að
Bandaríkin mundu leggja á-
herzlu á að koma til móts við
olíuþörf Evrópubúa. Ástæð-
urnar til þess, að unnt verður
að bæta úr olíuskortinum eru
aðallega þær, að vinnsla
Bandaríkjamanna á olíu til
Evrópu hefir stóraukizt og litl-
ir kuldar hafa verið i Evrópu
á þessum vetri. Er hann mun
mildari en verið hefir.
' innar hefir sagt, að til mála
komi, að Nagy og samstarfsmenn
hans verði dregnir fyrir ung-
verskan alþýðudómstól á næst-
unni. Ákærandinn, Ferenc Dobos
að nafni, sagði einnig, að allir
stjórnmálamenn, sem komu við
sögu í nóvemberbyltingunni,
verði leiddur fyrir rétt. — Fyrir
nokkru lýsti pólski stjórnmála-
maðurinn Karoly Kiss yfir því, að
til stæði, að stefna Nagy og sam-
starfsmönnum hans fyrir rétt í
Ungverjalandi.
Ekki er vitað um dvalarstað
Nagy, en álitið er, að hann dvelj-
ist á Krímskaga ásamt föruneyti
sínu. Þegar Rússar gripu til þess
ráðs að kæfa frelsisþrá ungversku
þjóðarinnar í blóði, flýði Nagy og
samstarfsmenn hans inn í júgó-
slavneska sendiráðið. Síðar lof-
uðu Rússar fólki þessu fullum
griðum, ef það kæmi úr sendiráð-
inu, en efndu það loforð með því
að flytja stjórnmálamennina nauð
uga til Rúmeníu og síðan til Rúss-
lands.
minnlti herafla sinn í Vestur-
Þýzkalandi á löngum tíma.
Rússar hafa og ráðizt af
grimmd á efnahagsstefnu Go-
mulka og reynt að kyrkja
pólskan iðnað með pví að stór-
minnka hráefnaflutning til
landsins. En mesta athygli
vekur afstaða Kadars-komm-
únista, því að ekki alls fyrir
löngu var því lýst yfir í aðal-
málgagni ungversku stjórnar-
innar, að stefna Gomulka sé
ekki ósvipuð stefnu nazista á
sínum tíma.
Fréttaritarar segja, að Stalín-
isminn sé ekki dauður í Póllandi
og eigi GomuXka fullt í fangi méð
að verjast honum, stalinistarnir
Undirbúa land-
helgisrdðstefn-
una í Genf
SAMEINUÐU þjóðunum, 26.^
febr. — Sérfræðinganefnd
sem á að vera aðalritara S.Þ.
til aðstoðar við undirbúning
undir landhelgisráðstefnu á
vegum samtakanna, situr á
fundum um þessar mundir í
New York. — Munu sérfræð-
ingarnir ræða tilhögun á ráð-
stefnunni, sem verður haldin
í Genf í marz 1958. — Á henni
verður rætt um þjóðarrétt á
hafinu, landhelgina, aðgang
strandlausra landa að sjó o. fl.
Gert er ráð fyrir því, að sér-
fræðingarnir,- sem eru frá Ástra-
líu, Mexikó, Indlandi, Bretlandi,
Hollandi, Kúbu, Egyptalandi,
Chile, Tékkóslóvakíu og Banda-
ríkjum Norour-Ameríku, komi
aftur saman til funda með vor-
inu.
Ný stjórn
á Spáni
MADRÍD, 26. febr.: — f dag var
mynduð fimmta ráðuneyti undir
forsæti Frankós, einvaldsherra
Spánar, Segja fréttaritarar, að
með því að skipta um stjórn vilji
Frankó koma til móts við hin ó-
ánægðu öfl í stjórnmálalífi lands-
ins og megi jafnvel vænta þess,
að hann láti af störfum, áður en
langt um líður.
Fréttaritarar segja, að for-
ystumenn Konungssinna og
Kaþólskra séu mjög ánægðir
tneð stjórnarbreytinguna og
vænti þess nú, að þeir fái
tækifæri til að láta að sér
kveða.
eiga enn talsvert undir sér, t. i
eru þrír ráðherrar í stjóm Go-
mulka af því sauðahúsi. Eru það
varaforsætisráðherrann Zenon
Nowak, Mijal, ráðherra, sem fer
með sveitastjórnarmál, og
efnaiðnaðarráðherrann Rum-
inski. — hefur skorizt í odda
með þeim og Gomulka og hinn
síðastnefndi reynt að losna við þá
úr stjórninni, en án árangurs
ennþá. Einkum hefur Mijal geng-
ið fram fyrir skjöldu og gagn-
rýnt stefnu Gomulka í landbún-
aðarmálum. — Þá benda frétta-
ritarar einnig á að stalinisti
hafi nýlega tekið við ritaraem-
bættinu í Varsjárdeildinni. í því
sat dyggur fylgisveinn Gomulka,
Starzevski að nafni. Sýnir það,
að hann á í vök að verjast.
★ ★
Fregnir frá Warsjá í gær-
kvöldi herma, að breytingar
hafi verið gerðar á pólsku
stjórninni. Fimm ráðherra-
embætti voru iögð niður, þ. á.
m. embætti Mijlas, sem fór
með sveitastjórnamál. — Aft-
ur á móti hefur það vakið
mikla athygli, að Nowak held-
ur varaforsætisráðherraem-
bætti sínu, en hann hefur
verið harðvítugur andstæð-
ingur Gomulkastefnunnar.
Yfir 170 þús.
flóttamenn
VÍNARBORG, 26. febr.: _
Fréttir frá Vín herma, að nú
séu ungverskir flóttamenn,
sem komiff hafa til Áusturrík-
is, orffnir 170,632. Af þeim
hafa 115,605 veriff fluttir tO
annarra landa. Vegna kulda
og nákvæmari landamæra-
gæzlu hefir mjög dregiff úr
flóttamannastrauminum síff-
ustu vikurnar. T.d. kom aff-
eins 41 flóttamaffur yfir landa-
mærin síðustu tvo sólarhringa.
IMálmvinnslan helmingi meiri en
í fyrra
KAUPMANNAIIöFN: — Nú er
ákveffiff, aff Belgir kaupi alla
málmframleiðslu Dana í Græn-
landi á þessu ári. Eins og kunn-
ugt er ,keyptu Belgir einnig alla
málmframleiðsluna í fyrra. — í
fyrra hófst vinna í námunum í
Meistaravík ekki fyrr en í apríl,
en samt voru unnin þar 10 þús.
tonn af málmgrýti, áffur en höfn-
in lokaffist. — Hér er um aff ræffa
blý og sink.
Gert er ráff fyrir því, aff nú
verffi unnin 20 þús. tonn — eða
helmingi meira en í fyrra. Verff-
ur lögff áherzla á að flytja málm-
ínn frá Meistaravík á þeim 1*4
mánuffi, sem fjörðurinn er skip
gengur. f fyrra önnuðust Kista
Dan og Silja Dan flutningana, en
í ár verffur þremur skipum bætt
viff. Þau eru sérstaklega byggff
fyrir heimskautasiglingar.
Sérfræðingar segja, aff í Meist-
aravík sé málmgrýti fyrir 100—
130 millj. d. kr. og er áætlaff, að
þaff taki 7 ár aff vinna þaff.