Morgunblaðið - 27.02.1957, Blaðsíða 10

10
MOnCVTSBLÁÐÍÐ
Miðvikudagur 27. febr. 1957
Gísli Sveinsson kirkjuráðsmaður skrifar um
FLUTNING PASSÍUSÁLMA
á föstunni
NÚ OG UNDANFARIN ár hafa ‘ manni), vil é gleyfa mér að leiða
Ibúðaeigendur og laga
sefning um húseignir
margir rætt við mig um íöstu-
lestur Passíusálmanna í útvarpi
og hvemig því efni myndi bezt
fyrir komið. Sálmamir hafa,
eins og kunnugt er, verið lesnir,
einn sálmur á dag alla föstuna
og lag við hvem sálm leikið á
imdan og eftir. Ýmsir hafa ann-
ast þenna lestur og um þá verið
dæmt af fólkinu. í ár eru þeir
lesnir af manni, er áður hafði
komið þar fram og þótti takast
vel. Dálítið annar bragur er nu
á lestri hans og geta menn síðan
myndað sér skoðun á því, hvort
betra sé, nú eða þá o.s.frv. En
eðlilega geta dómar orðið mis-
jafnir að lokum um ýmsa lesar-
anna fyrr og síðar, og sýnist þá
ef til vill sitt hverjum, eins og
oft vill verða, en reynsla er nú
þegar fullnægjandi fengin af
þessum hætti málsins. —
Fyrir fáum misserum kom
þetta til nokkurrar umræðu milli
mín og fulltrúa útvarpsráðs.
Kom við það tilvik ýmislegt fram
þar á meðal, að við báðir töld-
um — sem eigi voru allir sam-
mála um þá — að lestur séra
Eiríks heitins í Bjarnanesi, sem
hann hafði látið eftir sig á þræði
væri veruiega góður, en hann
var þá nýlátinn, er þetta bar á
góma. ‘Var þessi lestur svo að
vísu íluttur seinna, eins og menn
muna. Upp úr þessu skrifaði ég
útvarpsráði eftirfarandi bréf,
sem ég tel rétt, að korm fyrir ai-
mennmgs sjónir:
„Reykjavík, 3. marz 1955.
Þar sem mér hefir fundizt —
svo sem ég einnig hefi látið í Ijcsi
við hlutaðeigendur —, að vandi
allmikill sé Ríkisútvarpinu á
höndum í meðferð Passíusálm-
anna á föstunni, sem sé um
lestur. þeirra (þótt í þetta sinn
fari yfirleitt vel hjá hæfum
athygli að eftirfarandi vegna
framtíðarinnar.
Ég hefi í raun réttri ávallt ver-
ið þeirrar skoðunar, að æfðir
klerkar lesi sálmana, ef þá skal
lesa í alþjóðar-áheyrn. Þegar á
allt er litið myndi almenningur
una því vel, og þeir ættu einnig
að hafa einna bezt skilyrði til
lýtalauss flutnings, eftir því sem
verða má, enda ófært að taka til
þess hina og aðra, þótt úr góðum
leikmannahópi sé, stundum ef til
vill eftir geðþótta einstakra
manna, sem hér um eiga að
fjalla. Allir palladómar um þetta
eru hvimleiðir. Hjá þeim mætti
væntanlega komast og annarri
óánægju út af þessu efni til fram
búðar með tvennum hætti, að ég
hygg — annaöhvort: 1) með því
að góður lestur sé geymdur á
þræði og notaður oftar sem
föstulestur, en eins og menn vita
er þetta nú hvort sem er talað
á þráð, og þyrfti að ganga svo
frá, að geymdist vel og óskadd-
að. Söngurinn er og fluttur af
þræði, svo að engu er þá breytt
um þetta frá því sem nú tíðkast.
Það er líka sýnu betra að endur-
taka það, sem vel er, heldur en
flytja nýjan lestur misjafnan
eða að einhverju leyti misheppn-
aðan. — EÖa 2) að hætta blátt á-
fram að lesa Passíusálmana, en
s>ngja þá heldur. Á því þætti
mér fara bezt. — Undir öllum
kringumstæðum, þar sem því
varð við komið voru sálmarnir
sungnir með þjóðinni um ár og
aldir, þótt oft væri sjálfsagt af
veikum mætti, en nú gæti öll al-
þýða þessa lands notið þeirra
vel sunginna í útvarpinu — og
sungið með, „tekið undir“. Væri
það hið ákjósanlegasta, og hið
1; íðlega „endurtekið" á nútíma
vísu, en lesturinn og ágallar hans
þar með úr sögunni. Hæfilegur
söngkór (kirkjukór) — ef ekki
einsöngvarar — syngi sáliwana
alla im> á þráð eöa plötur, og
þetta síðan notaö föstu eftir
föstu, meðan vel endist. Yrði
þetta að sjálfsögðu einnig ódýr-
ara til lengdar en hinn háttur-
inn, og flutningurinn tæki vart
lengri tíma en hann gerir nú
(með söng og lestri), en vinsæld-
ir hans myndu aukast og ánægja
fólksins, enda með því allt gert
hátíðlegra og hugðnæmara.
Leyfi ég mér að vænta þess, að
ráðamenn Ríkisútvarpsins taki
þessar athuganir mínar til vel-
viljaðrar meðferðar.
V ir ðingarfyllst".
Þetta var nú skrifað þá, fyrir
tveimur árum. Hvernig sem nú
þykir. En eftir þetta sendibréf
hefi ég ekkert heyrt frá Ríkisút-
varpinu um þetta mál.
RÆÐUHÖLD
Hófið hófst með borðhaldi kl. 8
um kvöldið í samkomúhúsinu.
Stjórnaði því frú Erla Sveinsdótt-
ir, formaður kvenfélagsins. Setti
hún hófið með nokkrum orðum
og rakti síðan sögu félagsins.
Margar aðrar ræður voru fluttar
og meðal annars flutt minni
kvenna. Gerði það séra Stefán
Eggertsson, sóknarprestur. Minni
karla flutti Hulda Sigmundsdótt-
ir, ritari félagsins.
SKEMMTIATRIÐI
Þá fóru fram margvísleg
skemmtiatriði. Fluttir voru m.a.
tveir leikþættir. Þá söng frú Sig-
ríður Kolbeins gamanvísur, eftir
Hjálmar Gíslason, gamanvísna-
söngvara. Einnig las frú Hulda
Ólafsdóttir upp.
GJAFIR
Félaginu bárust margar góðar
gjafir í tilefni þessara tímamóta.
Þingeyrarhreppur færði því að
gjöf 10 þús. kr., synir Sigurðar
Jóhannessonar gáfu því 3000 kr.
til minningar um móður þeirra,
Sigurbjörg Einarsdóttur, sem var
ein af stofnendum félagsins. Guð-
mundur Sigurðsson, forstjóri gaf
1000 kr. og fjöldi annarra smærri
gjafa barzt.
f tilefni afmælisins, gaf félagið
sjálft, kr. 10 þús. til menningar-
og mannúðarmála hér á staðnum.
HEIÐURSFÉUAGAR
Sjö konur eru nú lifandi af
stofnendum félagsins og er búið
að gera þær allar að heiðursfé-
lögum. Eru það þessar konur:
Abikael Jónsdóttir, Björg Jóns-
dóttir, Guðrún Benjamínsdóttir,
Guðrún Steinþórsdóttir, Sigríður
Jónsdóttir allar á Þingeyri og
Júlíana Guðmundsdóttir í Hafn-
arfirði og Sesselja Magnúsdóttir
í Reykjavík.
VAR FORMAÐUR LENGSTAN
TÍMA
Fyrsti formaður félagsins var
frú Ólína Finnbogason, en við
formannsstörfum af henni, tók
frú Estífa Björnsdóttir og var hún
formaður félagsins lengur en
nokkur önnur hefur verið, eða
í 34 ár. Tók hún við formanns-
STJ ÓRN Fasteignaeigendafé-
lags Reykjavíkur hefur ritað
bréf til ríkisstjórnarinnar vegna
þess, að von mun á nýrri lagasetn
ingu um húseignir.
Erindi stjórnar F. R. til ríkis-
stjórnarinnar er á þessa leið:
í umræðum á Alþingi og í
blaðaskrifum um landsmál að
undanförnu hefur verið látið í
það skína, að von sé á nýrri lög-
gjöf, er mjög myndi snerta hús-
eigendur. í því sambandi hefur
verið minnzt á húsaleigulög, er
störfum 1909 og sinnti þeim til
dauðadags 1943. Einnig var hún
fyrsti formaður Sambands vest-
firzkra kvenna í 10 ár.
NÚVERANDI STJÓRN
Núverandi stjórn skipa þessar
konur: Erla Sveinsdóttir formað-
ur, Ingunn Angantýrsdóttir,
gjaldkeri, Hulda Sigmundsdóttir
ritari. Meðstjórnendur eru María
Hjartar og Guðrún Sigurðardótt-
ir. — Magnús.
Langróið hjá
Akranesháfum
AKRANESI, 21. febrúar. — Yfir
20 bátar eru hér á sjó í dag. Ekki
er vitað um afla þeirra, því að
svo er orðið langróið, að nú koma
þeir að á öllum tímum sólar-
hringsins.
15 bátar fengu í gær 91 lest
alls. Mestan afla höfðu Guð-
mundur Þorlákur 11 lestir, Bjami
Jóhannessön 10,5 lestir.
Á þriðjudaginn fengu 18 bátar
82 lestir. Aflahæstir voru þá Guð-
mundur Þorlákur og Bjami Jó-
hannesson með 10 lestir hvor. - O.
LÖGÐ hefur verið fram á Alþingi
tillaga til þingsályktunar um
fiskileitarskip. Flutningsmaður er
Ásgeir Sigurðsson. — Tillagan er
svohljóðandi:
Alþingi ályktar að lýsa yfir
þeim vilja sínum, að ríkisstjóm
íslands láti gera eitt þeirra 15
skipa, sem samþykkt hefur verið
að ríkissjóður láti byggja og nota
skal til togveiða, þannig úr garði,
að það geti fullnægt þörf fyrir
fullkomið fiskileitarskip. Skal
skipið rekið á kostnað ríkissjóðs
í samráði við Landssamband ís-
lenzkra útvegsmanna og atvinnu-
deild Háskóla íslands.
Greinargerð:
Það hefur sýnt sig, að mikill
tími fer hjá íslenzka togaraflot-
anum í það að leita að afla. Er
sýnt, að því stærri og fullkomn-
ari sem flotinn verður, þvi dýr-
ara verður, að fiskimennimir
takmarki ráðstöfunarrétt húseig-
enda yfir leiguhúsnæoi. Ennfrem
ur hefur borið á góma að búast
megi við nýjum húseignaskatti,
er nemi allmiklum fjárhæðum,
og leggist hlutfallslega þyngst á
þær húseignir, sem sltráðar eru í
eign eins eða fárra aðilja.
Án þess að stjóm Fasteigna-
eigendafélags Reykjavíkur vilji á
þessu stigi málsins taka nokkra
afstöðu til þessara atriða, sem
enn hafa ekki tekið á sig áþreif-
anlegt form, viljum vér ekki láta
hjá líða að vekja athygli hæst-
virtrar ríkisstjórnar á því, að
húseigendur vilja gjarnan fá tæki
færi til þess að fylgjast með og
fá að koma að athugasemdum
sínum og skýringum við Undir-
búning löggjafar, er snertir hags-
muni þeirra og e. t. v. skerðir
stórlega eignarrétt þeirra.
í seinni tíð virðist sá háttur
vera á hafður um afgreiðslu Al-
þingis og ríkisstjómar á þeim
málum, er snerta fjölmennar
stéttir, að senda samíökum
þeirra til umsagnar lagafrum-
vörp, er beinlínis varða þær, áð-
ur en þau eru gerð að lögum.
Einnig má benda á mörg dæmi
um það, að stéttahópum hefur
verið gefinn kostur á að tilnefna
einn eða fleiri fulltrúa til þess
að eiga þátt í undirbúningi og
samningu lagafmmvarpa, er stétt
ina varða. Ennfremur er algengt,
að í lögum sé hagsmunafélögum
tryggður réttur til þess að fylgj-
ast með framkvæmd laganna, á
þann veg að tilnefna fulltrúa i
framkvæmdanefnd eða stjórn
þeirra mála, er lögin fjalla um.
Þannig öðlaðist félag vort á sín-
um tíma, lögum samkvæmt, rétt
til þess að tilnefna fulltrúa í
húsaleigunefnd Reykjavíkur, og
svo mætti lengi telja.
Að öllu þessu athuguðu eru
það eindregin tilmæli vor til
háttvirtrar ríkisstj órnar, að sam-
tök vor, sem höfuðsamtök fast-
eignaeigenda á íslandi, verði i
engu sniðgengin við undirbúning
lagafrumvarpa, er varða réttindi
eða skyldur húseigenda, umfram
aðra skattþegna, og að við fram-
kvæmd slíkra laga verði félagi
voru veitt tækifæri til þess að
koma sjónarmiðum félagsheild-
arinnar á framfæri.
sjálfir annist leitina. Getur
keppni og tímaleysi oft ráðið um
það, að veiðiskipin fari á mis við
fiskigöngur, vegna þess meðal
annars, að þau sjá sér eigi fært
að vera til lengdar á slóðum, þar
sem þau fá eigi strax afla af ráði.
Það er og alkunna, að aðrar fisk-
veiðiþjóðir hafásín sérstöku fiski
leitarskip, sem svo segja flotan-
um, hvar fisks sé von. Er þörfin
talin enn brýnni fyrir sérstök
leitarskip, eftir að skipin fóru að
vera stærri og dýrari í rekstri.
Það leiðir einnig af þeirri stað-
reynd, að íslenzk skip þurfa oft
að leita á erlend fiskimið, að við
megum eigi vera eftirbátar í
þessu efni, ef við eigum eigi að
verða undir í samkeppninni. —
Heppilegast mun vera, að skip
það, er til þessa yrði valið, sé
j díseltogari, þeir munu ódýrari í
rekstri. Á þessu skipi yrði að
sjálfsögðu að vera þaulvanur og
aflasæll fiskiskipstjóri og sér-
; fræðingar til rannsóknar á skil-
yrðum hafsvæðanna.
AKRANESI, 23. febrúar — í dag
eru 4 bátar á sjó héðan. í gær
fengu 6 bátar samtals 78 lestir.
Þá voru hæstir Bjarni Jóhannes-
son með íVh lest, Sveinn Guð-
mundsson með 9% lest, Höfrung-
ur með rúmar 7, Ásmundur 5,8
og Sigrún með 5,5. Á fimmtudag-
inn höfðu 15 bátar 130 lestir alls
og var þá Böðvar aflahæstur með
15 Ví lest. —Oddur.
/LIR-WICK - UR-WICK
Lykteyðandi og Iofthreinsandi undraefni.
Njótið ferska loftsins innan húss allt árið.
Aðalumboð:
ÓLAFUR GÍSLASON & CO. H. F.
Sími 81370
Gular hálfbaunir
í sekkjum og pökkum fyrirliggjandi
Eggert Kristjánsson
& Co., h.f.
Sendisveinn óskast
hálfan eða allan daginn
{uiisimuu,
Háteigsveg 2.
Saumavélar óskasf
Óska eftir að kaupa eftirtaldar tegundir saumavéla til
framleiðslu á nærfatnaði og undirfatnaði:
Overlock samansaumingarvélar, tveggja- og þriggja-nála
földunarvéiar, Flatlock samansaumingarvélar, teygju-
vélar, Zig-Zag vélar. Ennfremur sniöhníf með beinu
blaði.
Til greina kemur að kaupa starfandi nærfata- eða und-
irfataverksmiðju. — Tilboð merkt: „Saumavélar — 2121“
sendist afgreiðslu blaðsins fyrir sunnudag.
Kvenfélagið Von á Þingeyri
minnist 50 ára afmælis síns
SÍHASTLIÐH) laugardagskvöld var haldið hóf hér í tilefni 50 ára
afmælis kvenfélagsins Vonar á Þingeyri. Afmælið var 17.
febrúar. Var þá ekki hægt að halda upp á það.
Tillogu um iiskileitorship