Morgunblaðið - 20.08.1960, Qupperneq 16

16
MORGVNBLAÐIÐ
Laugardagur 20. ágúst 1960
STEPHEN LEACOCK:
SKEMMTISIGUNGIN
Jæknirinn nennti að koma ein-
hverntíma í prestsetrið, skyldi
hann sýna honum kort yfir innrás
Xerxesar í Grikkland. En hann
yrði bara að koma einhverntíma
dagsins milli barnakennslunnar
og mæðrafundarins.
Þá vissu þeir báðir, að heim-
sóknir þeirra hvors til annars
voru afskornar, fyrst um sinn, og
svo gekk læknirinn fram á til
Smiths, sem aldrei hafði lært
grísku, og fór að segja honum
frá för Champlains yfir kletta-
eiðið.
Smith leit við og horfði á
klettaeiðið, rétt sem snöggvast,
og sagði síðan, að sjálfur hefði
hann farið yfir miklu verra eiði,
sem hann til tók, þar sem flug-
urnar ætluðu allt að drepa —
og svo hélt hann áfram að spila
póker við tvo unglinga úr Duffs-
banka.
Gallagher lækni varð það
Ijóst, að svona færi alltaf, þegar
maður væri að reyna að fræða
einhvern um eitthvað, og að upp
á þakklætið til að gera, væri
manni eins gott að lesa aldrei
neitt og gera aldrei neitt.
Það var einmitt á þessari
stundu sem hann ákvað með sjálf
um sér að gefa örvaroddana járn
smiðaskólanum — en eins og all-
ir vita urðu þeir vísir að Gallag-
hersafninu, sem síðar var svo
nefnt. En nú á þessari stund hund
leiddist lækninum, svo að hann
fór að ganga um allt skipið og
meðal annars horfði hann á
Henry Mullins, sem var að kenna
Georg Duff að búa til sítrónu-
lausan sítrónukokteil, og loks fór
hann og settist hjá lúðrasveit-
inn, og óskaði sér þess heitast,
að hann hefði aldrei hreyft sig
að heiman.
Og skipið sigldi áfram og sól-
in kom hærra og hærra á loft,
og frískandi morgunloftið varð að
kæfandi hádegismollu, og nú var
komið þangað sem vatnið mjókk
ar og kemur að Indíánahólman-
um alsettum trjám og gróðri og
með ofurlitla trébryggju út í
vatnið. Þar fyrir neðan rennur
lítil á úr vatninu, og þar eru
hávaðarnir, og þar má sjá milli
trjánna rafstöðvarhúsið úr rauð-
• •
Orstutt framhaldssaga
um múrsteini, og þar má heyra
fossaföllin í veitustokknum.
Sjálfur er Indíánahólminn al-
þakinn trjám og vínviði og vatn-
ið í kring um hann er svo slétt,
að allt sést tvöfalt og er eins það
sem snýr upp og það, sem snýr
niður. Svo þegar blásið er í eim-
pípu skipsins, heyrist það berg-
mála milli trjánna i eyjunni og
glymja til baka frá vatnsbökk-
unum.
Sviðið er ailt svo þögult og
kyrrt og samfellt, að ungfrú Cleg
horn — þið vitið, sú fölleita á
símstöðinni — sagði, að hér vildi
hún láta jarða sig. En enginn
hafði tíma til að taka eftir þeim
orðum, því að allir voru önnum
kafnir við að bjarga körfunum
sínum og öðrum farangri.
Ég þori ekki einu sinni að
reyna að lýsa lendingunni, þegar
skipssíðan marraði við trébryggj
una og allir hlupu út í sama borð
ið og Christie Johnson öskraði til
fólksins að fara út í stjórnborðs
síðuna, en enginn fann þá síðu.
Þetta þekkja allir, sem einhvern
tíma hafa farið í skemmtisigiingu
frá Mariposa.
Heldur ekki væri það á mínU
færi að lýsa sjálfum deginum og
lífi fólksins undir trjánum.
seinna voru ræðuhöld og Pepper
leigh dómari hneykslaði alla með
því að fara að predika íhalds-
stefnuna, og það svo, að seinna
skrifaði maður, undir nafninu
Patriotus Canadiensis, og skamm
aði þetta tiltæki í aðalblaðinu í
bænum.
Og þá má ekki heldur gleyma
kapphlaupunum á grasflötunum
þarna í hólmanum. Þarna var
hlaupið i flokkum — drengir und
ir þrettán ára aldri, stúlkur yfir
nítján ára aldri, o.s.frv. Þannig
fer íþróttakeppni jafnan fram i
Mariposa. Menn hafa frá önd-
verðu gert sér ljóst, að smábarn
stendur höllum fæti móti sex-
tugri konu.
Séra Drone stjórnaði hlaupun-
um, skipti í flokka og útbýtti
verðlaununum, en Meþódista-
presturinn hjálpaði tij. og hann
og ungi prestlingurinn, sem þjón
aði í bili í Biskupakirkjunni,
héldu sinn í hvorn enda snúr-
unnar við lokamarkið.
Það varð að notast mestmegn-
is við klerkdóminn um stjórn á
þessum hlaupum, vegna þess, að
karlmennirnir höfðu einhvernveg
inn slæðzt burtu, og voru nú
flestir að drekka bjór úr tveim
stórum tunnum, sem höfðu verið
settar upp á stokka úr viðarlurk
um, inni í skóginum.
En ef þú hefur á annað borð
einhverntíma tekið þátt í svona
skemmtiferð frá Mariposa, þá
veiztu þetta alltsaman, svo að
það er óþarfi að fjölyrða mjög
um það.
Svona leið dagurinn smátt og
smátt og allt í einu komu sólar-
geislarnir skáfleytt gegnum trén
og um leið blés eimskipsflautan
úr sér miklu skýi af hvitri gufu
og fólkið kom skálmandi niður
á bryggjuna og innan stundar var
Mariposa Belle komin út á vatn-
ið á heimleið, til bæjarins, sem
var í tuttugu mílna fjarlægð.
—o—
Ég er viss um, að þú hefur
einhverntíma tekið eftir munin-
um, sem á því er, í svona ferðum,
hvort maður er á útleið að
morgni eða á heimleið að kvöldi.
Að morgninum eru allir svo
óþreyjufullir og fjörugir, flækj-
ast til og frá um allt skipið,
spyrjandi um alla skapaða hluti.
En á heimleið, þegar kvöldið
nálgast meir og meir og sólin síg
ur bak við hæðirnar, er eins og
allir verði kyrrlátir, þögulir og
syfjaðir.
Þannig var því háttað um fer-
þegana á Mariposa Belle. Þarna
sátu þeir á bekkjum og kjafta-
stólum í smáhópum og hlustuðu
á regluleg slög skrúfunnar í vatn
inu, og voru næstum farnir að
sofa í sætunum. Og svo þegar
sólin var setzt og myrkrið færð-
ist yfir, varð næstum aldimmt á
þilfarinu og svo hljótt, að mað-
ur hefði getað haldið, að þarna
væri ekki nokkur lifandi sála um
borð.
Og ef þú hefðir horft á skipið
frá bakkanum, eða úr einhverj-
um hólmanum, hefðirðu getað séð
Ijósið úr gluggaröðinni glampa
á vatnsfletinum og rauðan
bjarma af brennandi viði upp úr
reykháfnum, og þú hefðir getað
heyrt mjúka dynkina frá skrúf-
unni í mílna fjarlægð út yfir
vatnið.
öðru hverju hefðirðu meira að
segja getað heyrt söng um borð
— raddir stúlkná og karlmanna
blandaðar í samhljóm sökum fjar
lægðarinnar, stígandi og fallandi
á langdregnu laginu: „Ó Canada
Ó, Ca-na-da“.
Þú getur sagt hvað sem þú
vilt um söngkóra dómkirknanna
í Evrópu, en hljómurinn af „Ó,
Canada", svífandi yfir vatnsflöt
inn á kyrrlátu kvöldi, er full-
góður handa okkur, sem þekkj-
um Mariposa.
Það var víst einmitt meðan
fólkið var að syngja eins og hér
hefur verið lýst, að sá kvittur
gaus upp, að skipið væri að
sökkva.
Ef þú hefur einhverntíma tekið
þátt í svona snögglegu sjóslysi
muntu geta skilið þetta, sálfræði
lega, hvernig það, sem er að ger
ast verður á allra vitorði eins og
á svipstundu, án þess að orð sé
um það sagt. Þannig var það að
minnsta kosti um borð á Mari-
posa Belle, að fyrst var einn bú-
inn að heyra þetta og síðan ann
ar. Að því er ég gat næst komizt
var sá fyrsti til að vita það,
Georg Duff, bankastjórinn, sem
kom hægur í fasi til Gallaghers
læknis, og spurði hann, hvort
hann héldi, að skipið væri að
sökkva. Læknirinn sagði nei;
sagðist hafa haldið það fyrr um
kvöldið, en nú héldi hann það
ekki lengur.
Eftir það hafði Duff, að eigin
sögn, sagt við McCartney lög-
fræðing, að skipið væri að
sökkva, en lögfræðingurinn hafði
svarað, að það efaðist hann stór
lega um.
Þá kom einhver til Pepperleigh
dómara, vakti hann og sagði, að
það væru komnir sex þumlungar
af vatni í skipið og það væri að
sökkva. Pepperleigh sagði, að
þetta væri hreinasta hneyksli ef
satt væri, og lét söguna ganga
áfram til konu sinnar, og hún
hafði sagt, að þetta ætlu þau
alls ekki að líða, að skipið væri
látið sökkva svona, og þetta
skyldi verða sín síðasta skemmti
sigling, ef svo færi.
Svona barst orðrómurinn út um
allt skipið, og allsstaðar safnað-
ist fólkið saman í hópa og talaði
um þetta bálvont og æst, eins I
og fólk gerir gjarna, þegar svona j
stendur á.
Séra Drone og nokkrir með i
honum voru auðvitað ekki svona
margorðir um þetta, og sögðu, að ■
þarna væri ýmislegt að taka til-
lit til, og vitanlega væru tvær
hliðar á hverju máli. En flestir
vildu á engar skynsamlegar for-
tölur hlusta. Ég held jafnvel, að
sumir hafi verið hræddir. Þvi,
sérðu til, þegar skip sökk
svona síðast -r- oða kannske næst
siðast — hafði einn maður
drukknað, og þetta gerði fólk
auðvitað órólegt.
Nú, hvað er þetta? Var ég
virkilega ekkert búinn að segja
um dýptina á Wissanottivatninu?
Nei, auðvitað hélt ég, að þið viss
uð um hana, og náttúrlega er
vatnið sumstaðar svo sem nógu
djúpt, enda þótt ég haldi nú, að
þarna á þessum slóðum, sem skip
ið var nú, yrði vandfundið sex
feta dýpi eða meira. Já, vitan-
lega var ég ekki að tala um skip,
sem sekkur úti á reginhafi, tak-
andi með sér herskara af vein-
andi fólki niður í kolgræn undir
djúpin. Nei, hjálpi oss vel, ekk-
ert því líkt! Slíkt skeður hvort
sem er aldrei á Wissanottivatn-
inu okkar.
En það, sem raunverulega
skeður er það, að Mariposa Belle
sekkur öðru hverju, en siendur
svo bara í botni meðan allt er
lagfært.
Ef einhver Mariposabúi kemur
ofseint þangað sem hann á að *
koma, getur vel verið, að hann j
afsaki sig með þvi, að skipið hafi J
sokkið undir honum, og þá skilja !
það allir og taka það gilt.
Þannig er mál með vexti, skil j
urðu, að þegar Harland & Wolff
byggðu hið góða skip, skildu þeir
eftir nokkrar opnar rifur milii
borðanna í byrðingnum, og svo
eru þær rifur fylltar upp með
tvisti á hverjum sunnudagi. Ef
þetta er látið undir höfuð leggj-
ast, sekkur skipið. Það er bein-
línis siðaregla þarna um slóðir,
að gufuskip eins og Mariposa
Belle skuli jafnan vera forsvaran
— Ég aðvara þig strákur. Láttu
mig ekki aftur sjá þig eyða tim-
anum í að mála myndir! Farðu
að sofa!
Seinna um nóttina . . .
— Herra Trail! Herra Trail!
lega „diktuð“ — eins og fræði-
menn á þessu sviði orða það —
á hverju sumri, og svo eru um-
sjónarmenn, sem ferðast um öll
héruðin og líta eftir, að þessi
regla sé í heiðri höfð.
Þá geturðu betur skilið — þeg
ar ég er búinn að útskýra þetta
svona vel — hneykslun fólksins
er það varð þess vísara, að skip
ið var orðið óþétt, og að allur
mannskapurinn yrði kannske að
dúsa á einhveri flúðinni eða rif-
inu meiri hluta nætur.
Og ég segi ekki einu sinni, að
þetta hafi verið allskostar hættu
laust, að minnsta kosti er mað
ur ekki með neina sérstaka ör-
yggistilfinningu, þegar skipið
stendur fast á hverjum hundrað
metrum og líti maður yfir borð-
stokkinn, er ekkert að sjá nema
kolsvart vatnið í náttmyrkrinu.
Öryggi! Núna, þegar ég fer að
hugsa um það, er ég ekki viss um,
nema þetta sé bara verra en að
sökkva i Atlantshafið. Þar hefur
maður þó að minnsta kosti loft-
skeytasamband og auk þess heila
glás af skipsþjónum og vönum
sjómönnum. En á Wisanottivata-
inu, þegar maður er kominn svo
langt út, að rétt grillir í Ijósin x
bænum — og skrúfan verður
stopp — og maður heyrir hvissið
í gufunni, sem þeir hleypa út til
þess að afstýra ketilsprenginu —
og þegar maður snýr augunum
frá glóðarbjarmanum frá kyndi-
stöðinni og út í kolsvart myrkrið
— og næturvindurinn er farinn
að ýlfra í sefinu — og maður sér
nokkra menn fara upp í brúna
til að senda upp neyðarblys. Ör-
yggi, segirðu!? Það geturðu sjálf
ur átt, en hvað mig snertir, þá
lofaðu mér að fara beint heim í
Mariposa undir næturskugga
hlynanna, og látum þetta verða
í siðasta sinn sem ég hætti mér
út á Wissanotivatnið!
Já, öryggi og hættuleysi! Er
það ekki skrítið, hvað hættulaus
annarra manna ævitýri sýnast,
eftir að þau eru um garð gengin.
En þú hefðir svei mér líka orðið
hræddur, ef þú hefðir verið þarna
rétt áður en skipið sökk, og séð
þegar þeir voru að kjótla öllu
kvenfólkinu upp á efsta þilfar.
Ég skil aldrei hvað sumir þarna
gátu verið rólegir í tíðinni; hvern
ig hr. Smith, til dæmis, gat hald
ið áfram að reykja og segja
hverjum, sem hafa vildi, frá því
þegar skipið sökk undir honum á
Nipissingvatninu forðum og ann
að ennþá stærra skip seinna á
Abbitibbivatninu.
Og þá — allt í einu — skalf
skipið og sökk. Maður gat fundið
það sökkva — dýpra — dýpra nú
hvað er þetta, ætlaði það aldrei
að komast til botns? Vatnið var
komið í hæð við neðra þilfarið
— en þá guði sé lof — hætti það
að sökkva, og þarna lá Mariposa
Belle heil á húfi á einu rifinu.
Svei mér ef sumir fóru ekki
bara að hlæja. Þetta var svo
skrítið, og ef maður hefur hug-
rekki til að bera, þá hlær maður
bara að hættunum. Hætta! Ja,
svei! Slúður! Allir virtust taka
undir þetta. Þetta er ekki ann-
að en smáviðburður, sem er jafn
nauðsynlegur í svona ferð og pip
arinn er í plokkfiskinn.
SUlItvarpiö
Laugardagur 20. ágúst
8.00—10.20 Morgunútvarp (Bæn. —
8.15 Tónleikar — 8.30 Fréttir —
8.40 Tónleikar — 10.10 Veðurfr.).
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
1250 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir). .
14.00 Laugardagslögin.
(Fréttir kl. 15.00 og 16.00).
16.30 Veðurfregnir.
19.25 Veðurfregnir.
19.30 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.20 Smásaga vikunnar: ..Seinna bréf
ið“ eftir Helga Hjörvar (Höf. Jes).
20.55 Atta frægir tenórsöngvarar
syngja óperuaríur: Enrico Caruso,
Beniamino Gigli, Jan Peerce, Giu
seppe di Stefano, Richard Tucker,
Jussi Björling, Cesare Valetti og
Mario Lanza syngja.
21.30 Leikrit: ,,Hanastél“, gamanleikur
eftir Philip Levine, í þýðingu
Olafs Jónssonar blaðamanns. —
Leikstjóri Gunnar Eyjólfsson.
22 00 Fréttir og veðurfregnir.
24.00 Dagskrárlok.