Morgunblaðið - 29.05.1962, Blaðsíða 12

12

MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 29. maf 1962

Otgefandi: H.f. Arvakur Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (áfcm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Otbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: ft.ðalstræti 6.
Aug'iýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
AsVriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands
1 lausasðlu kr. 3.00 eintakið.
MIKILL
F’nn einu sinni hefur heil-
^ brigð dómgreind fólksins
í Reykjavík mótað niður-
stöðu kosninga í borginni.
Enn einu sinni hafa Reyk-
víkingar sýnt það, að þeir
taka samhenta og styrka
stjóm Sjálfstæðisflokksins
fram yfir glundroðastjóm
margra stríðandi flokka eða
flokksbrota.
. Með úrslitum borgarstjórn
arkosninganna á sunnudag-
inn tryggðu Reykvíkingar
sér öfluga meirihlutastjóm
Sjálfstæðisflokksins næsta
kjörtímabil undir forystu
ungs og glæsilegs borgar-
stjóra.
Þessi kosningaúrslit í höf-
uðborginni em í fyrsta lagi
mikill sigur fyrir Sjálfstæð-
isflokkinn í borginni. Hann
hefur hlotið 52.1% atkvæða
og 9 borgarfulltrúa kjörna.
Aðeins einu sinni áður, fyr-
ir rúmum 20 árum, hefur
flokkurinn hlotið 9 bæjarfull
trúa. En í síðustu kosningum
hlaut hann eins og kunnugt
er 10 fulltrúa kjöma. í bæði
þessi skipti var flokkurinn í
harðri stjómarandstöðu í
landinu, en við slíkar aðstæð
ur er hann yfirleitt talinn
hafa sterkari vígstöðu í kosn
ingum í Reykjavík en þegar
hann sjálfur fer með for-
ystu í ríkisstjóm eða á þar
sæti.
★
Kosningaúrslitin hér í
Reykjavík eru jafnframt
greinileg traustsyfirlýsing
við viðreisnarstefnu núver-
andi ríkisstjómar. Stinga
þau mjög í stúf við þann
dóm, sem kjósendur kváðu
upp yfir starfi og stefnu
vinstri stjómarinnar í borg-
- arstjómarkosningunum árið
1958. Þau kosningaúrslit fólu
í sér þungan áfellisdóm al-
mennings í Reykjavík yfir
vinstri stjórninni.
1 þriðja lagi em úrslit
kosninganna í Reykjavík
mikill persónulegur sigur
Geirs Hallgrímssonar, borg-
arstjóra. Þetta em fyrstu
borgarst j ómarkosningarnar,
sem háðar em undir forystu
hans. Úrslitin sýna, að hinn
ungi borgarstjóri nýtur mik-
ils og almenns trausts borg-
arbúa. Hyggja þeir áreiðan-
lega gott til áframhaldandi
forystu hans næsta kjörtíma-
biL
★
Af öðrum staðreyndum
kosningaúrslitanna í Reykja-
vík vekur tap kommúnista
mesta athygli, Þeir hafa tap-
að hátt á 6. hundrað atkvæða
frá síðustu borgarstjómar-
SIGUR
kosningum. Auðsætt er, að
umboðsmenn hins alþjóðlega
kommúnisma á íslandi em
nú á stöðugu undanhaldi. —
Fylgi þeirra rýmar við
hverjar kosningar. Sætirþað
vissulega engri furðu, þegar
litið er á þróim heimsstjórn-
málanna og afglöp kommún-
ista hér á landi.
Framsóknarflokkurinn hef
ur unnið nokkuð á í Reykja-
vík en þó miklu minna en
hann sjálfur gerði ráð fyrir.
Alþýðuflokkurinn hefur
bætt við'sigrúmum 11 hundr
uð atkvæðum frá sáðustu borg
arstjómarkosningum, en
tókst ekki að fá nema einn
borgarfulltrúa kosinn.
Sjálfstæðismenn mega
vissulega vel una við kosn-
ingaúrslitin í höfuðborginni.
Þau em áþreifanlegt tákn
þess trausts, sem hann nýt-
ur meðal almennings í borg-
inni. Fyrir þetta traust eru
Sjálfstæðismenn þakklátir.
Það mun verða þeim hvatn-
ing til þess að vinna áfram
sem ötullegast að hagsmuna-
málum borgarbúa.
★
Enn sem fyrr em Sjálf-
stæðismenn reiðubúnir til
samvinnu um hverja þá hug
mynd, er til heilla horfirfyr-
ir fólkið, hvort sem hún er
sett fram af andstæðingum
þeirra eða samherjum. Það
hefur ævinlega verið aðals-
merki meirihlutastjórnar
Sjálfstæðismanna í Reykja-
vík, að hún hefur beitt valdi
sínu af víðsýni og frjálslyndi.
Þannig mun hún einnig beita
því framvegis.
ÚTI Á LANDI
¥ Tm kosningaúrslitin utan
Reykjavíkur er fyrst og
fremst það að segja, að þau
sýna traust fylgi Sjálfstæðis-
flokksins og núverandi stjórn
arstefnu. Kommúnistar töp-
uðu meirihluta sínum í Kópa
vogskaupstað og urðu fyrir
vemlegu atkvæðatapi á
Siglufirði og víðar. Þeir
héidu þó meirihluta sínum í
Neskaupstað og unnu nokk-
uð á á Akureyri.
Framsóknarflokkurinn hef
ur hins vegar unnið töluvert
á. Sjálfstæðismenn héldu
meirihluta í bæjarstjórnum
allra kaupstaðanna, sem þeir
unnu árið 1958 nema í Kefla-
vík. Þeir unnu mjög á í Hafn
arfirði og Kópavogskaupstað.
í kauptúnunum og kaupstöð-
unum á Vestfjörðum og á
Norðurlandi styrktu Sjálf-
stæðismenn einnig víða að-
stöðu sína.
Frakkland fjórða
kjarnorkuveldið
GREIN sú, er hér fer á eftir
lauslega þýdd, birtist fyrir
nokkrum dögnm í bandaríska
stórblaðinu „The New York
Times“ og er eftiir einn af
kunnustu hernaðarfræðingum
blaðsins, Hanson W. Baldwin.
— Er greinin skrifuð í París.
ÞAÐ á enn langt í land, að
Atlantshafsbandalagið gerist
fjórða kjarnorkuveldið. Sú er nið
urstaðan af fundi bandialagsráðs-
ins í Aþenu á dögunum og sömu
skioðunar eru fjölmargir sérfræð-
ingar hér í París.
Þó að ákveðið hafi verið á
fundinum, að herstjórn banda-
lagsins skuli fá Polaris-kafbáta
til sinna umráða, felur sú ákvörð
un og aðrar, sem þarna voru tekn
ar, fremur í sér fyrirkomulags-
breytingar en breytta stefnu. Þær
veita Atlantshafsbandalaginu
efeki óbundin umráð yfir kjarn-
orkuvopnum.
Kafibátar þeir, seom Bandaríkin
hafa látið bandalaginu í té, hafa
verið undir stjóm Robert L.
Dennisons, flotaforingja, sem að-
aistjórnanda Bandaríkjanna á
Af kosningaúrslitunum um
land allt hefur það enn einu
sinni sannazt, að Sjálfstæðis-
flokkurinn er langsamlega
sterkasta aflið í íslenzkum
stjórnmálum. Mikill meiri-
hluti þess fólks, sem gekk að
kjörborðinu sl. sunnudag
lýsti einnig yfir trausti sínu
á núverandi stjórnarstefnu. í
síðustu bæjar- og sveitar-
stjórnarkosningum beið
vinstri stjórnin, sem þá fór
með völd hins vegar eitt-
hvert mesta afhroð, sem
nokkur ríkisstjóm hefur fyrr
eða síðar goldið.
Þessar kosningar og úrslit
þeirra hafa því ekki aðeins
mikla þýðingu fyrir hin ein-
stöku byggðarlög, þar sem
þær fóru fram. Þær hafa
jafnframt mikil áhrif ístjóm
málalífi þjóðarinnar í heild.
Stjórnarstefnan hefur hlotjð
ótvíræða traustsyfirlýsingu.
Mikill meirihluti þjóðarinn-
ar styður hana.
Atlantshafi. Samkvæmt hinni
nýju skipan er breytingin aðeins
í því fólgin, að Atlantshafsbanda-
lagið verður fiormlegur aðili að
málinu; Dennison verður áfram
yfirmaður kafbátaflotans — en
nú sem yfirstjórnandi banda-
manna á hafinu.
Á svipaðan hátt fela samningar
þeir, sem gerðir voru um að sam
herjum Ofekar skuli látnar í té
upplýsingar um kjarnortkuvopn
í Evrópu og að við þá verði ráð-
gast, áður en kjarnorkuvopnum
verði beitt, fátt og smávægilegt
í sér nýtt. Bandarikjaforseti hef
ur eftir sem áður endanlegt á-
fevörðunarvald, bæði að því er
vopn ka'fbátana og öll önnur
kjarorkuvopn snertir.
Af þessu leiðir, að Atlants-
hafsbandalagið hefur með fund-
inum í Aþenu aðeins sáralítið
þokast í áttina að því að verða
kjarnorkuveldi. — Af Frökkum
er hins vegar aðra sögu að segja,
því að það eru nú mál margra,
að Frakkland muni innan
skamms setjast á bekkinn með
kjarnorkuveldunum þrem —
hafandi á eigin spýtur og óháð
öðrum komið sér upp kjarnorku
vopnum.
— ★ —
Frafcfear hafa þegar sprengt
minni sprengjur á tilraunasvæði
sínu í Sahara-eyðimörkinni. Og
nú er talið, að í undirbúningi séu
tilraunir með stærri kjarnorku-
vopn. .Má æbla að þær eigi að
fara fram í nánd vð nofckrar
smáeyjar á Indlandshafi, sem
Fratokar hafa umráð yfir. Verða
þessar tilraunir e.t.v. gerðar síðar
á árinu. Iðjuver til framleiðslu á
kjarnafeleifu efni er nú í smíðum
í Suður-Frafcklandi. Fyrstu flug-
vélarnar af nýrri gerð léttra
sprengjuþota, sem fljúga hraðar
en hljóðið, hafa nú verið í
reynslufilugi verði lokið og þjálf-
un áhafna geti hafizt á næsta
ári.
De Gaulle förseti hefur einsett
sér að efla svo franska herinn, að
hann verði reiðubúinn til stórá-
taka þegar á árinu 1965 — og ha.fi
herinn þá yfir að ráða öflugum.
kjarnorkusprengjum. Erlendir
fréttaritarar hér eru þeirrar skoð
unar, að máttur Frafeka sé nægi-
lega mikill til að áætlun þessi
geti staðiat.
— ★ —
Þessi þróun, sem átt hefur sér
stað hjá Fröfekum án utanaðkom-
andi aðstoðar, hefur hreppt mik-
Gatið í skýjunum á mynd-
inni er rúmlega fimm kíló-
metra breitt og myndaðist það
þegar dreift var yfir skýin
5 kílóum af koldíoxíði (C02).
Tilraun þessi var gerð á veg
um bandaríska flughersins og
var tilgangurinn að kanna
möguleika á lendingum flug-
véia gegnum skýjaþykkni.
inn mótbyr, einkum hjá stjórn
Kennedys, enda þótt skoðanir
manna í Washing.ton hafi efeki
verið á eina lund. Framámenn í
hermálum hafa flestir, en ekki
allir, verið því hlynntir, að Frökfe
um væri látin einhverskonar að-
stoð í té í viðleitni þeirra til að
feoma sér upp kjamonkuvopnum.
Einnig er það trú manna, að
bandaríski sendiherrann í París,
James Gavin, sé stuðningsmaður
þess, að Frakkar fái a.m.k. tak-
markaðan stuðning á kjarnorku-
sviðinu. Lauri-s Norstad, æðst-
ráðandi herja Atlantshafsbanda-
lagsins, er aftur á móti talinn
tregari — og hefur í þess stað
verið ódeigur talsmaður þess, að
Atlantshafsbandaiagið verði gert
að kjarnorkuveldi.
En hvað sem þessu líður hefur
bandaríska utanríkisráðuneytið
staðið óbifanlegt gegn því að
Frökkum yrði á nokkurn hátt
hjalpað til að koma sér upp
kjarnorkuvopnum og í því efni
notið stuðnings frá Hvíta hús-
inu. Niðurstaðan hefur því orðið
sú, að endurteknum óskum
Frafeka hefur verið vísað á bug.
Þessar neikvæðu undirtektir
hafa Frakkar svo sjálfir með
nöfckrum biturleika borið sam-
an við þá aðstoð, sem Banda-
ríkjamenn hafa veitt Bretum á
sviði kjarnorkuvopna, — og
bandarískum ráðamönnum verið
borin mismunun á brýn.
— ★ —
Margir fréttamenn hér eru
þeirrar skoðunar, að með stefnu
bandarísku stjórnarinnar sé
höfðinu stungið í sandinn. Þeir
benda á, að málið snúist nú efeki
lengur um það, hvort æátilegt
sé, að Frakfcar hafi kjarnorku-
vopn 1 fórum sínum. Bandaríkin
eigi því fárra kosta völ. Hvort
sem þeim líki betur eða verr,
sé Frafckland nú að því komið
að verða fjórða kjarnorkuveld-
ið. Bandaríkin geti stutt það —
eða staðið í veginum.
Flestir þeir, sem undir vopn-
um eru, fylgja þeirri sfeoðun, að
sú stefna Bandaríkjanna að
synja Fröfekum um kjamorkuað
stoð sé úrelt orðin. Telja þeir,
að hún hafi slæm áhrif á sam-
starf þessara þjóða og sé aðeins
til þess fallin að grynna á því
góða þeirra í millL
— ★ —
Viðbrögð Frakka hafa fram
til þessa haft áhrif bæði að því
er varðar þandarifcin og Atlants-
hafsbandalagið. Frönsku herfylk-
Framhald á bls. 14.