Morgunblaðið - 02.06.1965, Blaðsíða 15

Miðvikudagur 2. júní 1965
MORCUNBLAÐIÐ
15

MUBUjÚM

Láta vel af sjó-
hæfni Storm-
svölunnar
Heimsiglingin hefst í dag
SVO SEM kunnugt er fór á til Skotlands til að sækja
dögunum hópur íslendinga þangað 18 tonna seglskútu,
■ ---——— ^ “\ý
• - ••
• -.v v ., • •':' !• ■ •’' ,:

SES»:< =
•.•"":>:•••
Þessi mynd sýnir sjósetningu Stormsvölunnar á eynni Bute í Clyde-friði.
Hér er Stormsvalan komin á flot, og má glöggt sjá byggingar
lag skútunnar af myndinni.
sem nýstofnaður siglinga-
klúbbur, Óðinn, hefur fest
kaup á, og hyggjast íslend-
ingar sigla heim skútunni,
sem í síðustu viku var skírð
Stormsvalan. Var ráðgert að
þeir legðu af stað í íslands-
siglinguna um miðjan dag í
dag, miðvikudag, en hún mun
taka viku til tíu daga að því
er talið er.
Skútan var sjósett í sl. viku
og hófust þá reynslusiglingar
þegar á Clydefirði. Reyndu
Islendingarnir hana m.a. í sex
vindstigum og létu hið bezta
af sjóhæfni Stormsvölunnar.
Þeir hafa nú birgt sig upp
af vistum, komið fyrir í skút-
unni talstöð, miðurnartækj-
um og nauðsynlegum siglinga
og björgunarú.tbúnaði.
Talið er að siglingin muni
taka viku til tíu daga. Er ætl-
unin að sigla aðeins fyrir
seglum. Hjálparvél er hins-
vegar í Stormsvölunni, en hún
er aðeins notuð til þess að
flytja skútuna til í höfnum
o. s. frv. Vélin verður ekki
notuð á heimleiðinni nema
nauðsyn krefji.
Hugsanlegt er að Stormsval
an komi við í Færeyjum, en
það er þó engan veginn víst.
Um borð í skútunni eru
fimm fslendingar, Hörður Jó-
hannsson, skipstjóri, Ólafur
Bertelsson, Pétur Ingason,
Einar Stefánsson og Guðmund
ur Bertelsson.
Hér sjást þrír þeirra, sem sóttu Stormsvöluna til Bute og
sigla henni heim til íslands. Frá vinstri: Einar Stefánsson,
Ólafur Bertelsson og Guðmundur Einarsson.
Bergristur frá Noregi
Sýning í Þjóðminjasafninu
KOMIN er til íslands sýning af
Xiorskum bergristum, eða list frá
steinöld og bronzöld og hefur
hún verið sett upp í Bogasal Þjóð
irúnjasafnsins, þar sem hún verð
ur opnuð í dag. Sýningin er á
vegum menntamáladeildar
norska utanríkisráðuneytisins og
hefur próf. Anders Hagen frá há-
skólanum í Björgvin sett hana
upp, en hér gekk Gísli Gestsson,
safnvörður frá henni til sýning-
ar.
Kristján Eldjárn, þjóðminja-
vörður, sýndi fréttamönnum sýn-
inguna í gær og skýrði frá til-
drogum hennar. Bergristurnar
eru myndir málaðar eða grafnar
á steina eða klappir og oft gerð-
ar af miklum hagleik. Þær eru
víðar til á Norðurlöndum, en á
þessari sýningu er aðeins um að
ræða þær helluristur, sem fund-
ízt hafa í Noregi. Myndirnar eru
yfirleitt höggnar í berg og rauð-
ur eða svartur litur borinn í. Þar
sem slíkar myndir verða að sjálf-
sögðu ekki fluttar úr stað, er
norska sýningin byggð upp úr
mjög góðum og stórum ljósmynd
um og gúmmiafsteypum.
Stór bergristusvæði hafa fund
izt í Noregi, bæði úti við strönd-
ina og inni í landi og eru flest-
ar risturnar gerðar á tímabilinu
Kristján Eidjárn, þjóðminjavörður og Gísli Gestsson, safnvörður, sýna nokkrar af myndunuin á
norsku bergristusýningunni í Bogasalnum.
Helluristur frá Þrændalögum. List bænda.
300 til 500 fyrir Krist, en þá
stóðu sumir þjóðflokkar enn á
menningarstigi steinaldar, en
aðrir höfðu kynnzt eirnum og
þeirri menningu, sem honum
fylgdi. Sumar myndirnar ákvarð
ast af veiðimannamenningu og
aðrar af bændamenningu. Þó
þessar bergristumyndir séu með
réttu taldar góð list nú, er ekki
talið að þær hafi verið gerðar
sem list vegna listarinnar, held-
ur hafi þær verið ristar í bergið
í trúarlegum tilgangi eða sem
töfrar. Veiðimenn drógu einkum
upp myndir af þeim dýrum, sem
þeir sóttust eftir við veiðar, og
bændur til að auka frjósemi jarð-
'ar, manna og dýra. Myndirnar
eru margvíslegar og í þeim mik-
ið af naturalistiskum og stíliser-
uðum dýramyndum. Þær voru
ýmist ristar á lóðréttan vegg, eins
og hreindýrsmyndin fræga, sem
mynd er af á sýningunni, eða á
flatar klappir. Þær eru oft á stöð
um, sem erfitt er að komast að
oig það hefur verið erfitt að
klappa þær í bergið. Höfundarn-
ir hafa því lagt mikla vinnu i
það.
Kristján Eldjárn sagði að
menntamáladeild norska utan-
ríkisráðuneytisins hefði á sl. vetri
boðið Þjóðminjasafninu þessa
sýningu, en hún hefur farið víða.
Væri fengur að því að fá hana
Framhald á bls. 27