Morgunblaðið - 13.08.1965, Blaðsíða 3

Föstudagur 13. ágúst 1965
MORGUNBLAÐIÐ
3
STAKSTFINAR
Tíðar vitnanir
Óvenju mikiö er um það i sum
ar, að vitnað er í Þjóðviljanum
um sæluástaridið í ríki lilbricbts.
Fyrir nokkru flutti. Sigurður
Baldursson, hrl. lofgerðarroliu
um þetta mesta fangelsi, sem
sagan kann frá að greina og ýms-
ir fleiri ferðalangar hafa látið
ljós sitt skina á síðum Þjóðvilj-
ans. Athygjisvert er, að tónninn
í þessum skrifum er aUtaf sá
sami. Múrinn er afgreiddur með
þvi, að enginn viti af honum,
óánægjan með lífskjörin er köU-
uð „nöldur“ og látið er að því
liggja, að fólkið hafi það bara
nokkuð gott.
Veit lítið um múiinn
Sá sem síðast vitnar í Þjóðvilj
ann um dýrðarríkið í A-Þýzka-
landi sem fjórar milljónir hafa
flúið og f jöldinn leggur sig enn í
lífshættu við að flýja, en Sveinn
Bergsveinsson, prófessor í ís-
lenzkum fræðum við Humbolt-há
skólann í A-Berlín.
Prófessor Sveinn hefur dvalizt
lengi í A-Berlin og hefur frá
ýmsu að segja. X.d. þetta: „Mér
virðist til að mynda, að aUir
viti hér heima miklu meira um
þennan fræga múr í Beriín en ég.
Mér finnst í því sambandi ein-
kennilegt, að hér er skrifað um
hvem þann flóttamann, sem
kemur vestur yfir eða tekst efcki
að komast vesturj hinsvegar er
aldrei minnzt á það fólk, sem er
þó sýnu fleira, sem kemur aust-
ur yfir og fær þar störf í sam-
ræmi við sina menntun. Og það
er misskilningur, sem ég hef
stundum heyrt, að þeim sé refs-
að, sem koma austur og hafa
áður gerzt flóttamenn tU V -Ber-
linar.“
Þessi ágæti prófessor segir
einnig:
„Daglegt líf 'finnst mér hafa
breytzt lítið í mörg ár: verðlag
í mjög föstum skorðum, en vöru
úrval reyndar orðið sýnu meira.
Sumir nöldra eins og gengur, en
yfirleitt er fólk sæmilega ánægt
með sitt hlutskipti.“
Verður hann var
við síkið?
Líklega er próf. Sveinn Berg-
sveinsson í nánara samband við
hins kommúnísku yfirstjómend-
ur heldur en verkamennina, sem
gerðu uppreisn gegn kommún-
ískum kúgunaröflum 1953. Ann-
ars hefði hann orðið var við
meira en „nöldur“. En í rauninni
þarf engum að koma á óvart
þótt þessi ágæti og vellátni vis-
indamaður uni sér vel í sinni há-
skólasælu. Kannski finnst ein-
hverjum fanganna í þessu fang-
elsisríki, prófessorinn taka nokk-
uð sterkt til orða. En það skiptir
hann engu máli. Hann er í nán-
ara sambandi við fangaverðina
en fangana sjálfa.
Próf. Sveinn Bergsveinsson
segist ekki verða mikið var við
Berlinarmúrinn. Það er gott.
Mennimir sem hafa verið myrt-
ir við múrinn hrjá þá ekki sam-
vizku hans. Vonandi verður
hann ekki heldur var við mið-
aldasikið, sem gera á í kringum
múrinn, nema þá að það sé hon-
um meir að skapi. Hver veit.
öðru. önnur stærri og svip-
meiri koma þá í staðinn —
en oft er gömlu húsunum líka
rutt úr vegi, því að Reykvík-
ingar eru í eilííum vandræð-
um með að geyma bílana sína
í miðborginni.
Önnur stórvægileg breyting
var sú, að Útvegsbankahúsið
hækkaði í loftinu. Þar er. nú
undarlegt sambland gamallá
byggingarhátta og nýrra.
Andspænis er Stjórnaráðs-
húsið, sem geymir merkilega
sögu: hér var tugthús í eina
tíð.
Lífið á Lækjartorgi gengur
sinn vanagang, þótt kvölda
taki og kyrrð færist yfir
borgina. Fólkið kemur hingað
til þess að bíða eftir strætis-
vagninum, — og enn eru ef
til vill þeir, sem komu til að
bíða fyrr um kvöldið að halda
áfram að bíða eftir einhverju,
sem aldrei kemur!
~ — ■ ■ .... - m M
VIÐ getum sagt með nokkr
um sanni, að Lækjartorg
sé hjarta borgarinnar. Hér
mælir fólk sér mót og hér
skilja leiðir. Hér er ys og
þys frá morgni til kvölds
— frá því árvakir blað-
söludrengir taka að vappa
um torgið árla dags, þar til
síðasti strætisvagninn
hverfur um miðnætti.
Lækjartorg er hinn útvaldi
staður unga fólksins til þess
að mæla sér mót, þegar degi
tekur að halla. Við sjáum
stundum ungan mann ráfa
um torgið og líta á klukkuna
við og við — eða unga stúlku
Hvíld — Myndir Gísli Gestsson.
Beðið eftir strætisvagninum.
Staldrað við á Lækjartorgi
Frásögn í máli og myndum
f væri ætlaður til að gegna
öðru hlutverki en að vera
stund og stund í einu, en
óvíst er með hve mikilli
alvöru er hlustað.
Mörgum .þótti Lækjartorg
snöggtum svipmeira, þegar
símaklefinn var þar, þessi
undarlegi kassi, sem margir
útlendingar. héldu íaunar að
símaklefi. Nú er kominn
annar og nýtízkulegri síma-
klefi úti í Lækjargötu.
Lækjartorg breytti óneitan
lega mikið um svip, þegar
Hótel Hekla hvarf af sjónar-
sviðinu. Þannig hverfa gömlu
húsin raunar hvert á eftir
Her mælir folkið ser mot og her skilja leiðir
sitja á bekk hún kannski ögn
þolinmóðari, þótt klukkan
sé komin fram yfir hinn til-
setta tíma enda eflaust slíku
vön.
Klukkan hefur alltaf verið
óaðskiljanlegur hluti af Torg
inu og Persil stúlkan hefur
brosað lengi við Reykvíking-
um. Fæstir gefa gaum að
auglýsingu á einni hlið
klukkunnar, enda skilja hana
líklega ekki ýkja margir, þar
sem hún er á þýzku. Við
þessa klukku eru samkomur
oft háðar, og það setur sinn
skemmtilega svip á lífið í
borginni. Umferðaprédikarar
koma hingað með kassa sína
á sunnudögum, þegar vel
viðrar, og engir eru eins
mælskir og þeir. Fólkið gefur
sér ef til vill ekki tíma til að
hlýða á orð spekinnar nema
Lækjartorg — hér er ys og þys frá morgni til kvölds