Morgunblaðið - 13.08.1965, Blaðsíða 6

6
MORGUNBUkÐIÐ

Föstudagur 13. ágúst 1965
Líknarsjóður íslands
hefur úthlutað 451 þús
SKIPTJLAGSSKRÁ Líknarsjóðs
íslands er dagsett 22. marz 1933
(sbr. Stjórnrtíðindi, 13. deild
1933). Honum er ætlað yfirverð
líknarfrímerkja og gjafir, sem
kunna að berast. „Tilgangur hans
er að styrkja með fjárframlög-
um hvers konar líknarstarfsemi
í landinu, einkum slysavarnir,
barnahæli, elliheimili og þess
háttar fyrirtæki." Stjórn sjóðs-
ins má úthluta árlega allt að
80% af tekjum hans liðið ár.
En 6. hvert ár má þó verja allt
að helming höfuðstólsins til
nýrra framkvæmda," segir í
skipulagsskránni og ennfremur:
„Stjóm sjóðsins skal skipuð 3
mönnum til 6 ára í senn. Slysa-
varnafélag fslands tilnefnir einn,
væntanlegt Landssamband ís-
lenzkra líknarstofnana annan og
samgöngumálaráðuneytið þann
þriðja. Ráðuneytið skipar tvo á
meðan það samband er óstofnað.
Þrír varamenn í stjóm eru skip-
aðir á sama veg. Endurskoðend-
urna skipar ráðuneytið.“
Fyrstu árin var sala líknar-
merkjanna lítil, málið var lítt
kunnugt póstmönnum sem öðr-
um. Gísli Sigurbjörnsson, for-
stjóri á Grund, mun hafa verið
aðalhvatamaður málsins í byrj-
un. Frá honum er langt bréf
meðal elztu skjala sjóðsins um
sölu í ýmsum löndum, mörgu
góðu starfi til aðstoðar. En aldrei
var það bréf prentað, held ég.
Yfirverð fyrstu fjögurra líkn-
arfrímerkjanna frá 1933 var sam
tals krónur 1.05, sem Líknarsjóð-
ur fékk. Fyrsta árið varð sú
upphæð alls kr. 3.261.96, en
miklu minni næstu þrjú árin.
Var þá dregið að úthluta úr
sjóðnum til 1937, en síðan hefir
árlega verið úthlutað styrkjum
til ýmissar líknarstarfsemi,
nema eitthvað tvisvar, þegar
tekjurnar voru mjög litlar.
Eins og meðlögð skýrsla sýnir,
hefir Líknarsjóður úthlutað alls
krónum 451.100,00 fram að
þessu. Er það fé allt yfirverð 1.
og 2. útg. líknarmerkja, nema
kr. 51.080,79, sem póststjórn lét
af hendi árin 1955—1961 og er
yfirverð tveggja frímerkja, sem
kennd eru við Hollandshjálp og
óseld voru 1/1 1955, þegar búið
var að ljúka HollandshjálpinnL
Síðasti hluti þeirra merkja seld-
ist alveg árið 1961. Auk þess hafa
3 einstaklingar gefið sjóðnum alls
kr. 221.00 á liðnum árum.
í stjórn Líknarsjóðs hafa ver-
ið:
Þorsteinn Þorsteinsson, skip-
stjóri, í Þórshamrd, til 1946, Jón
Pálsson, bankaféhirðlr, til 1944
og Ásmundur Guðmundsson,
fyrrv. biskup, til þessa dags.
Magnús Sigurðsson, bankastjóri,
Geir Sigurðsson 1937—54, Ólaf-
ur Björnsson, kaupmaður, Akra-
nesi, 1956—’58. Séra Sigurbjörn
Á. Gislason 1945 (var áður í vara
stjórn), Árni Ámason, kaupmað
ur í Reykjavík, 1958, báðir til
þessa dags.
í varastjórn hafa verið um
hríð: Sigurbjörn Einarsson, bisk-
up og Egill Sandholt, póstritarL
Endurskoðendur hafa verið:
Sr. Árni Sigurðsson, frikirkju-
prestur, Steingrímur Arason,
kennarþ sr. Sigurjón Árnason
og nú sr. Bjarni Jónsson, vígslu-
biskup, og sr. Jón Skagan, ævi-
skrárritari.
Reynslan hefir sýnt, að líkn-
armerkin seljast langbezt árið,
sem þau koma út, og þegar þau
eru að þrotum komin. í fyrra var
2. útgáfan þrotin og tekjur
sjáðsins því engar. En þegar 3.
útgáfan (rjúpurnar) kom í janú-
ar 1965, seldist hún svo ört, að
póststjórnin gat látið Líknar-
sjóð fá í júlí sl. 100 þúsund kr.
af yfirverðinu. Ákvað þá sjóðs-
stjórnin að úthluta um 80% af
því í september, en væntanlega
ekki til annarra stofnana en
þeirra, sem skrifa oss fýrir ágúst
lok og fara fram á styrk, og
sendi um leið afrit af síðasta árs-
reikningi eins og skipulagsskrá
ákveður, en sumir hafa gleymt.
Svipað má segja, ef um styrk
til nýrra framkvæmda er að
ræða. Greinileg umsögn um þær
er nauðsynleg. Reglan er sú, að
styrkja ekki þær líknarstofnan-
ir, sem ríki eða bæjarfélag sjá
alveg um. En um fram allt, mun-
ið að skrifa oss fyrir 1. septem-
ber n.k. Áritun er: Líknarsjóður
íslands, Pósthólf 62, Reykjavík.
8. ágúst 1965.
Sigurbjörn Á Gíslason.
LÍKNARSJÓÐUR ÍSLANDS
hefur styrkt þessar stofnanir
síðan hann tók til starfa 1937 til
1/11965 sem hér segir:
Kr. (þús.)
1. Slysavamafél. fslands,
Reykjavík 115.600
2. Fávitahælið, Skálatúni 54.000
3. Barnaheimilið
Sólheimar 44.500
Fólkið fær sér liressingu í Húsafellsskógi.
Hrnfustifdlk á ferðalagi
HRAFNISTUFÓLK fór fyrir
skemmstu í hið árlega sum-
arferðalag sitt. Var að þessu
sinni farið um Borgarfjörð,
Kaldadal og Þingvelli. Há-
degisverður var snæddur að
Bifröst i Borgarfirði, en kvöld
verður í Valhöll á Þingvöll-
um. Á leiðinni var stanzað
við Barnafossa og þeir skoð-
aðir. Einnig var stanzað í
Húsafellsskógi, þar sem fólk-
ið fékk sér hressingu. Veður
var hið bezta þennan dag og
var fólkið mjög ánægt með
ferðina svo sem sjá má af
eftirfarandi vísu, sem Lilja
Bjömsdóttir, skáldkona orti
til Auðuns Hermannssonar
forstjóra Hrafnistu að ferð-
inni lokinni:
Auðunn, þú varst ekki tregur
okkur gæðin flest að ljá.
Dagurinn varð dásamlegur
og draumalöndin biminblá.
4. Elliheimilið i
Skjaldarvík
5. A.A. samtökin, Rvlk
6. Samband íslenzkra
berklas j úklinga
7. Barnaspítalasjóðrrr
Hringsins
8. Félagasamtökin
Vernd, Reykjavík
9. Ekknasjóður íslands
10. Elliheimilið Grund,
Reykjavík
41.000 11. Barnaheimilið í Kumbaravogi 11.000
26.000 12. Krabbameinsfélagið 11.000
13. Rauði kross íslands 11.000
20.000 14. Styrktarfél. lamaðra
og fatlaðra 11.000
18.500 15. Barnavinafélagið
Sumargjöf 10.000
18.000 16. DrykkjumannaskýlL 10.000
12.000 Reykjavík
11.900 17. Blindravinafélagið, Revkiavík 8.000
18. Elliheimilið Höfn,
Seyðisfirði 6.000
19. Sumarbúðir Þjóð-
kirkjunnar í Aðaldal 5.000
20. Fávitahælið í EfraSeli 3.800
21. —25. Byrjunarstörf við
barnavernd á 5 stöðum
út um land árið 1940
fengu samtals 2.800
Einhver verður
að gera það '
Mér er sagt, að landsleik-
urinn við íra hafi verið lélegur,
enda sögðu hinir spöku íþrótta
fréttaritarar, að þetta hefði
verið leikur hinna glötuðu tæki
færa ef ég man rétt.
Ekki hefur leikurinn samt
gefið tilefni til umræðna, fáir
virðast líta á hann sem dýr-
mæta reynzlu. Sennilega ætt-
um við betra knattspyrnulið, ef
leikir okkar við útlendinga
væru skoðaðir í því ljósþ álykt-
anir dregnar og áhugi sýndur
á að læra af reynzlunni.
Landsleikur eT bara lands-
leikur — og þar með búið.
Þótt iþróttafréttaritararnir
segðu, að þetta hafi verið leik-
ur glataðra tækifæra þá er
ekki hægt að segja, að allir hafi
notað tækifærin jafnilla og
blessaðir knattspyrnukappam-
ir. íþróttafréttaritararnir fengu
nefnilega gullið tækifæri til
þess að rífast, eins og blaðales-
endur hafa séð — og á meðan
þeir halda því áfram verður
vart annað sagt en líf sé í þrótt
unum. Einhver verður að halda
í þeim lífinu úr því að íþrótta-
mennirnir sjálfir gera það ekkL
jt Þjóðfáninn
Og hér kemur bréf um
þjóðsönginn og fánann:
„Velvakandi góður,
Eg get ekki orða bundizt yfir
því virðingarleysL sem sumt
fólk sýnir þjóðsöng okkar og
fána. Á stórum útisamkomum
svo sem þjóðhátíðardegi okkar,
Sjómannadegin o. fl. þess hátt-
ar samkomum á oft sjá ein-
staka menn, sem ekki bera það
við að taka ofan húfu eða hatt
þegar þjóðsöngurinn er leikinn.
Ekki hefur það farið fram hjá
mér að umræddir menn virðast
flestir vera á miðjum aldrL
ættu þeir því að kunna bæði
ljóð og lag. Álít ég enga af-
sökun frambærilega fyrir þessa
menn nema því aðeins að þeir
hafi verið hræddir við að fá
sólsting eða of feimnir við að
bera á sér skallann.
Og ekki get ég skilið það
fólk (en það er fátt, sem betur
fer), sem þarf að auglýsa sóða-
skap sinn og drusluhátt með
því að draga að hún skítugan
og jafnvel gauðrifinn íslenzk-
an fána.
Tilefni þessara skrifa minna
eru þau að er ég var viðstaddur
landsleik íra og íslendinga s.L
mánudag sá ég, sem svo oft
áður, nokkura menn er ekki
sáu sóma sinn í því að taka
höfuðfatið ofan er þjóðsöngvar
landanna voru leiknir.
S. Þ. Jóhannesson.
Þegar enginn sér
Ég er bréfritara mjög sam-
mála — og vil bæta því við,
að virðingarleysi fólks fynr
þjóðsöngnum í lok útvarpsdag-
í annarri mynd, sem hann
nefnir ekki — en er þó senni-
lega einna algengust. Þar á ég
við fólkið, sem slekkur á út-
varpstækinu sínu í miðjum
þjóðsöngnum í lok útvarpsdag-
skrárinnar. Að visu gefst tæki-
færið ekki jafnoft nú og áður,
því þjóðsöngurinn er ekki
lengur leikinn á hverju kvöldL
Þegar þjóðsöngurinn er leik-
inn í útvarpinu ættu heimilis-
feður að athuga það, að þótt
þeir geri þetta í skjóli heimil-
isins — þar sem „enginn sér
eða heyrir" — mótar þessi at-
höfn afstöðu barna og unglinga
á heimilinu, þegar til lengdar
lætur.
Engin ástæða er til að ræða
um það gildi, sem þjóðsöngur
og þjóðfáni hefur fullvalda
þjóð. Samt eru alltaf einhverjir
innan um, sem ekki mundu
Samtals krónur 451.100
kunna að meta þessa dýrgripi
fyrr en við hefðum misst þá
— og það vonum við öll, að
aldrei verði. Þær þjóðir, sem
hafa þurft að fórna blóði og
líða mikið til þess að vinna eða
endurheimta þessi tákn full-
veldis og sjálfstæðis standa
ekki með hattinn á hausnum
og góna út í loftið, þegar þjóð-
söngurinn er leikinn.
★ Enn um strætis-
vagninn
Og loks er hér eitt stutl
bréf frá húsmóður í Sólheim-
um:
,Kæri Velvakandi!
Af hverju má ekki Álfheima
vagninn keyra lengur í gegtt-
um Sólheima?
öll viljum við blessuðum
börnunum allt það bezta. öku-
menn strætisvagnanna eru sam
vizkusamir og gætnir í sínu
starfL
Margar götur í bænum eru
með sömu breidd og Sólheimar
og þar fara strætisvagnar allau
daginn.
Við sem notum vagnana
mikið óskum þess af heilum
hug að okkar Álfheimavagn
megi koma aftur til okkar 1
Sólheima til að létta okkur
sporin, (ein sem á ekki einka-
bíl).
Með þökk fyrir birtinguna.
Húsmóffir í Sólheimum“.

\ •" ■ Tí
) PIB
*v < "N. *

AEG
NYJUNG
TVEGGJA IIRAÐA HÖGG-
OG SNtJNINGSBORVÉLAR
Bræðurnir ORMSSON hJ.
Vesturgötu 3. — Sími 38820.