Morgunblaðið - 22.01.1967, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1967.
beinn, annar Alliancefélaginn,
vsir Halldóri samferða og réð sig
á sama togarann, því að ákveðið
var, að Kolbeinn yrði stýrimað-
ur á skipinu."
Halldór hafði éftirlit með
smíði skipsins, en það var smið-
að í Glasgow. Eins og áður seg-
ir kom Jón forseti í Reykjavík-
urhöfn hinn 23. janúar 1907. Við
komu skipsins var Reykjavíkar-
höfn með sömu ummerkjum og
á dögum Ingólfs Árnarsonar að
því undanskildu, að í flæðarmál
inu voru nokkrar smábryggjur,
sem litlir uppskipunarbátar
gátu flotið að um hálffallinn sjó
og á flóði. Hafnargerð var ekki
hafin og hófst ekki fyrr en 1913.
Vatnsveita var engin og varð að
sækja vatn í vatnspóst á Lækjar
torgi, flytja það í tunnum á vögn
um niður á Ziemsensbryggju,
hvolfa úr tunnunum þar í upp-
skipunarbát, sem fóðraður var
með segldúk, og bátnum síðan
róið út að skipi og vatninu aus-
ið í fötum á ketil skipsins og á
neyzluvatnsgeymi. Ekkert raf-
magn var í bænum, engin véla-
verkstæði til viðgerða og ekkert
netaverkstæði. Varð félagið að
eiga sjálft birgðir af flestum
þeim vörum, sem nauðsynlegar
voru útgerð skipsins. Hvíldu það
því mest á herðum skipstjórans
að segja fyrir um það, sem gera
þurfti viðvíkjandi útbúnaði og
afgreiðslu skipsins. Til dæmis
kom það í Ijós, þegar skipið afl
aði vel á saltfiskveiðum,að mik-
il vankvæði voru að koma afl-
anum I land á þeim litlu upp-
skipunarbátum, sem fyrir hendi
voru, og flutu ekki við bryggj-
urnar um fjöru. Voru þá að ráði
Halldórs skipstjóra, smíðaðir
stórir flatbotnaðir prammar,
«em tóku hver um sig, hálfan
eða allan farm togarans. Voru
þessir prammar dregnir að
bryggjunum um flóð og síðan
fjaraði undan þeim, en hægt vai
að halda vinnunni áfram, þótt
þeir stæðu við bryggjuna. Slíka
pramma hafði Halldór séð á stór
fljótum Ameríku og sá, að þeir
myndu henta við uppskipun hér.
Á timabili voru um 20 slíkir
prammar notaðir til uppskipun-
ar í Reykjavík, þangað til hafn
armannvirki komu til sögunnar
eða meðan þau voru ekki fuil-
gerð. Prammar þessir voru síð-
ast notaðir til flutninga á möl
og sandi til bæjarins.
Togaraútgerðin kallaði á nýj-
ar framkvæmdir, hafnargerð,
vatnsveitu, rafveitu, vélaverk-
stæði, netaverkstæði og hvers
konar þjónustu.
Er það sízt orðum aukið, sem
Klemenz Jónsson segir i Reykja-
víkursögu sinni, sem út kom ár-
ið 1929, um togaraútgerðina:
„I>að er þessari útgerð, sem
bærinn á aðallega að þakka hinn
mikla vöxt og viðgang, er hann
hefur tekið síðustu árin, og gert
hann að því sem hann er. Með
hverju nýju skipi jókst - atvinn-
hetta er ummæli hins merka
stjórnmálaskörungs og sagnfræð
ings Klemenz Jónssonar um tog
araútgerðina fram til ársins
1929. Næstu 30 árin eftir 1929
reyndist togaraútgerðin lyfti-
stöng fyrir landið eigi síður en
á þeim árum, sem Klemenz
Jónsson ræðir um í sögu Reykja
víkur.
Með útfærslu landhelginnar
1958 var meginhlutinn af þeim
miðum, sem togararnir- höfðu
sótt á frá upphafi, af þeim tek-
inn samkvæmt lagaboði. Hallaði
þá skyndilega undan fæti hjá
togaraútgerðinni, einkum þar
sem 1 afli á fjarlægum miðum
brást samtímis því, sem heima-
miðin voru því sem næst íok-
uð fyrir togveiðum. Hefur þetta
leitt til stórfellds tapreksturs
togaraúgerðarinnar með þeim af
leiðingum að meiri hlui togar-
anna hefur helzt út lestinni og
hinir, sem eftir eru, eiga mjög
í vök að verjast.
Reynir nú á framsýni og mann
dóm alþingismanna um það,
hvort þeir láta gjörðir sinar
leiða til endaloka þessa atvinnu
vegar eða bæta togaraútgerðinni
að fullu á einn eða annan hátt
þær þungu búsifjar, sem hún
hefur orðið að þola vegna út-
færslu landhelginnar.
Good Year og Kentile gólfflísar nýkomnar
í fjölbreyttu og fallegu úrvali.
LITAVER
Grensásvegi 22, símar 30230 og 32262.
ÚTSALA - ÚTSALA
STÓRKOSTLEG VERÐLÆKKUN
A ÚTSÖLUNNI Á KVEN- OG
BARNAFATNAÐI.
SÖLBRÁ
LAUGAVEGI 83 — SÍMI 20695.
Árshátíð
Vélstjórafélags íslands og Skólafélags
Vélskólans verður að Hótel Sögu sunnu-
daginn 29. janúar. — Dökk föt.
Aðgöngumiðar seldir á skrifstofu Vél-
stjórafélagsins og Vélskólanum.
Múrarafélag Reykjavíkur
Stofnað 2. febrúar 1917.
Múrðrafélag Reykjavíkur
50 ÁRA
50 ára afmælisfagnaður Múrarafélags
Reykjavíkur verður haldinn í Súlnasal
Hótel Sögu, fimmtudaginn 2. febrúar n.k.,
og hefst með borðhaldi kl. 19,30.
Húsið opnað kl. 19.
Aðgöngumiðar seldir í anddyri Súlnasals
Hótel Sögu laugardaginn 28. jan. kl.
15—18. Borð tekin frá á sama stað og tíma.
Múrarar! Fjölmennið og minnist hálfrar
aldar afmælis félags ykkar.
SKEMMTINEFNDIN.
Lúxus bíll til sölu
Af sérstökum ástæðum er til sölu Ford Fairlane 500.
Bíllinn er mjög glæsilegur og lítið ekinn. Til greina
kemur að taka Ford Bronco upp í greiðslu.
Upplýsingar í síma 10494.
ÚTSALA
Tækifæriskaup
Bendum sérstaklega á leðurjakka stúlkna
og drengja. — Kuldajakkar drengja, nælon
úlpur á telpur, rúllukragapeysur (odelon)
perlonjakkar á telpur, drengi og karla.
Sjóliðajakkar á gjafverði o. m. fl.
Verzlun Ö.L.
Traðarkotssundi 3 (á móti Þjóðleikhúsinu).
Húsnæði
Til sölu 4 fokheldar íbúðir í Keflavík.
Til greina koma skipti á íbúðum í Reykja-
vík. — Uppl. í síma 92-7406.
Súgþurrkun
Bændur, nú er kominn tími til að gera
pantanir á súgþurrkunartækjum, sem
eiga að afgreiðast á vori komanda.
Eins og áður, munu verða á boðstólum,
blásarar af gerðunum H-ll, H-12 og H-22,
svo og HATZ og ARMSTRONG-SIDDELEY
dieselvélar.
Ennfremur útvegum við rafmótora, þeim
er þess óska.
Bændur, tryggið afgreiðslu næsta vor,
með því að senda pantanir yðar sem fyrst.
LANDSSMIÐJAN.
TftK
Farið leiBar ySar
í hálku og snjó!
1) Ef bifreiðin spólar, sprautið þá BARÐA-TAKI
á hjólbarðana!
2) BARÐA-TAK bræðir snjó og klaka úr
mynztrum hjólbarðanna!
3) BARÐA-TAK skilur eftir efni á hjólbörðun-
um sem veitir öruggari viðkomu þegar hált er!
4) Hafið brúsa af BARÐA-TAKI í skottinu til
vonar og vara!
BARÐA - TAK fæst á benzmstödvum og varahlutaverzlunum
I