Morgunblaðið - 12.05.1967, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FöSTUDAGUR 12. MAf 19©7.
17
r
Islenzkir stndentor í Pnrís
eftir Braga Kristiánsson
í París eru ura 140.000
stúdentar við nám, ekki ein-
ungis franskir heldur af öll-
um hugsanlegum þjóðernum
og trúarbrögðum. Það fer því
ekki mikið fyrir hinum fá-
menna hópi íslenzkra stúd-
enta þar í þessum marglita
fjöhla. Enda þótt íslenzkir
stúdentar hafi aldrei verið
fjöhnennir í París, tóku þeir
snemma að halda þangað í
menntaleit allt frá dögum
Sæmundar fróða til okkar
daga. Nú eru í París við nám
nær 20 íslenzkir stúdentar
eða um helmingur íslenzkra
stúdenta í Frakklandi.
Greinilegt er, að þeir ís-
lenzkir stúdentar, sem dvalizt
hafa lengi við nám í París,
gera sér aðra mynd af borg-
inni og Frakklandi yfirleitt,
en fólk hér heima gerir að
staðaldri. Hér á eftir fer
spjall við nokkra íslenzka
stúdenta í París um nám
þeirra og daglegt líf og kem-
ur það fljótt í ljós, að þeir
hafa frá mörgu fróðlegu og
skemmtilegu að segja.
Hver háskóladeild er háskóli
út af fyrir sig
Ólafur Þórir Sigurjónsson úr
Reykjavík hefur lagt stund á
læknisfræði í þrjú ár fyrst í
Montpellier og nú í París. Hann
talar frönsku reiprennandi og
þekkir París og Frakkland mjög
vel.
Hvað viltu segja almennt um
háskólanám í Frakklandi, I>órir?
Ég tel ekki nema eðlilegt, að
stúdentar leiti sér menntunar í
Frakklandi. Fram til þessa hafa
íslendingar fremur litið upp til
t. d. Skandinava. En þar sem
Skandinavía í dag endurspeglar
oft vel evrópska menningu, eink-
um og aðdáanlega efnisbundnari
hlið hennar, heldur Frakkland
áfram að vera eitt af hinum
stóru móðurlöndum þessarar
menningar með mikla eigin
sköpun. í vísindum marka
Frakkar sporið. Þarf ekki annað
en að nefna, að á síðustu tveim-
irn árum hafa Frakkar fengið
Nóbelsverðlaun í læknisfræði og
eðlisfræði.
Að loknu stúdentsprófi er I
stórum dráttum unnt að velja
um þrjár aðalleiðir til náms
Olafur Þórir Sigurjónsson
Les Facultés (Háskóladeildir)
Les Grandes Écoles (IHina
meiri skóla)
Les ÉcoJes Spéciaux (Sérskól-
ar sem knefjast stúdentsprófs)
Nýtilkomnar eru einnig skóla-
stofnanir, sem á frönsku kallast
Institut Universitaire de Techno-
logie (I.U.T.). Eru það tækni-
ertofnahir miðaðar við aðeins
tveggja ára nám. Nefna má einn
ig undirbúningsstofnanir fyrir
útlendinga, sem íslenzkir náms-
menn hefja venjulega nám í
fyrsta ár sitt í Frakklandi. Nefn-
ast þær á frönsku Institut des
Etudiants Etrangers með nám-
skeiði í franskri menningu. Oft-
ast krefjast þessar stofnanir ekki
stúdentsprófs, þótt á vegum há-
skólanna séu.
Æskilegt væri, að íslenzkir
stúdentar ættu kost á inngöngu
í Les Grandes Écoles (Hina meiri
skóla). Þeir eru á sínu sviði
beztu skólar Frakklands. Astæð-
an fyrir því, að Islendingar eiga
þess ekki kost að komast í þessa
skóla, eru mjög erfiðar inntöku-
reglur. Þarna þyrftu að koma
til sérsamningar milli mennta-
málaráðuneyta fslands og Frakk-
lands. Þess konar samninga hafa
mörg önnur ríki gert við Frakka
og fer ekki á milli mála, að það
yrði íslandi mikill fengur að fá á
um það bil fimm ára fresti svo
sem einn fullmenntaðan íslend-
ing frá þessum skólum. Orðstir
þessara skóla, sem hafa útskrif-
að marga þekktustu menn
Frakklands, er mikill á alþjóða-
vettvangi. De Gaulle, forseti
Frakklands, Pompidou, forsætis-
ráðherra, Alfred Kastler, sið-
asti Nóbelsverðlaunahafinn í
eðlisfræði eru útskrifaðir úr Les
Grandes Écoles, svo að einhverj-
ir séu nefndir.
Hvað snertir hinar háskóla-
deildirnar, má geta þess, að hver
Einar Már Jónsson
háskóladeild er í raun réttri
háskóli út af fyrir sig. Astæðan
er að talsverðu leyti sú, hve fjöl-
menn og umíangsmikil hver há-
skóladeild er. Deildirnar taka á
sig mynd sjálfstæðra stofnanna,
sem hafa lítið samband sín á
milli og er það ókostur. Þykja
k-.v:-. ~ • ■•
Jóhanna Kondrup
stærstu háskóladeildirnar í París
þannig taka á sig mynd ein-
hvers konar lénsskipulags og
nemanda á byrjunarstigi a. m. k.
getur fundizt hann vera anzi lít-
ið peð.
Félög stúdenta hér, þegar þau
mega vera að vegna innbyrðis
pólitískra deilna, stundum
handalögmála, kvarta yfir þessu
í kór. IHér eru til meðal stúd-
í hjarta Parísarborgar. Sigurboginn og Champs-Elysées.
enta öll möguleg pólitísk félög
svo sem fasista-, anarkista- og
trotskyistafélög, enda eru Frakk-
ar frægir fyrir flokkadrætti, en
þann draug skoraði de Gaulle á
hólm eins og kunnugt er.
Hvað um það, menntamálaráð-
herra hans, sem var, Fouchet,
hætti lífi sínu í hvert sinn, sem
hann lét sjá sig í Latinuhverf-
Benjamín Magnússon
inu. Hér um árið þurfti að boða
út 5000 manna lögreglulið til
þess að ryðja Fouchet braut að
La Sorbonne þegar stúdentar
hugðust verja honum inngöngu.
Forseti ítalíu, fyrrum nemandi
við Sorbonne, var þá gerður að
heiðursdoktor við Sorbonne og
var Fouchet í fylgd með hon-
um.
Hvað varðar læknisfræðinám
í Frakklandi, þá er það auðvitað
alger undantekning, að íslend-
ingar komi hingað til slíks náms.
Ég er sá þriðji, sem innritazt
hefur í almenna læknisfræði í
Frakklandi og einn landi hefur
lokið prófi hér í læknisfræði. Það
er orðið anzi langt síðan að það
varð, og sá varð læknir og liðs-
foringi í franska hemum, og tók
þátt í landvinningum í Alsír.
Hann gekk síðan út um glugga
á 4. hæð í húsi í Napoli og lét
þar líf sitt.
Bkki held ég, að læknanám
í Frakklandi sé það, sem kallað
er praktískt, því að nemendur
verða hér að leggja á sig mikið
nám í hreinum rannsóknarvís-
indum, sem lengir námið á
kostnað hinnar klínisku hliðar
þess.
Rétt er að taka fram, vegna
þess, sem skýrt var frá hér að
framan, að hlutverkaskipti eru
milli Les Grandes Écoles og há-
skóladeildanna, þannig, að hin-
ir meiri skólar skyggja ekki á
hina síðarnefndu.
Varðandi sérskólana má geta
þess, að þeir eru margvíslegir
svo sem arkitekta-, landbúnað-
ar-, tækni-, listaháskólar o. s.
frv.
Enn mætti nefna skóla, sem
mjög miklu máli skipta alls
staðar, en það eru æðri mat-
reiðsluskólar, sem við íslending-
ar mættum gefa meiri gaum.
Ekki þarf að fjölyrða um þann
orðstír, sem fer af franskri mat-
reiðslulist, og víst er, að við gæt-
um haft af þessum skólum mik-
ið gagn.
Hér hef ég stiklað á stóru
varðandi æðri mermtun í Frakk-
landi. Franskir háskólar eru
taldir erfiðir, en sú menntun,
sem menn öðlast þar, er áreiðan-
lega þess virði. Ég tek hins veg-
ar ekki á mig ábyrgðina á því
að hvetja menn né letja til náms
í Frakklandi. SMk ákvörðun
verður að byggjast á ítarlegri
upplýsingum en hér er unnt að
gefa og slíka ákvörðun verðxir
hver og einn að taka sjálfur.
Islenzkt félagslíf
Einar Már Jónsson heitir for-
maður Félags íslenzkra stúdenta
í París. Hann hefur lagt stund
á sagnfræði við franska háskóla
í 5 ár og þekkir París og franskt
menntalíf mjög vel. Hánn var
kosinn formaður stúdentafélags-
ins í haust og hefur því stjórnað
félagslífi íslenzkra stúdenta í
París í vetur.
1 hverju er félagslíf ykkar
Islendinganna einkum fólgið,
Einar?
í íslendingafélaginu eins og
við nefnum það í daglegu tali
eru ekki aðeins háskólastúdent-
ar heldur líka fólk við listnám
og fólk sem er hér til lengri og
skemmri tíma í frönskunámi við
ýmsa sérskóla. Aðalmarkmið fé-
lagsins auk þess að gæta hags-
muna Islendinga hér, er að halda
íslendingum saman svo að þeir
losni ekki algerlega úr tengslum
hverjir við aðra. Komum við
saman einu sinni í mán. og ræð-
um okkar málefni. Auk þessara
reglubundnu funda fslendinga
gengst félagið einnig fyrir ýmissi
annarri starfsemi og ber þar
hæst fagnað, sem félagið heldur
1. des. ár hvert að viðstöddum
íslenzku sendiherrahjónunum og
öllum öðrum íslendingum, sem
þá eru hér staddir.
f lok skólaársins í júní ár
hvert gengst félagið fyrir þátt-
töku íslendinga í hinni svoköll-
uðu „Garðveizlu þjóðanna“, sem
er jafnan haldin 1 skemmtigarði
einum miklum. Skemmtigarður
þessi tilheyrir stúdentagörðum,
sem ýmsar erlendar þjóðir og
reyndar Frakkar sjálfir hafa
reist fyrir þá stúdenta, sem koma
til Parísar til náms.
Er það venja, að hver þjóð reisi
sína sérstöku tjaldbúð i garð-
veizlunni, þar sem þær hafa á
boðstólum þjóðarrétti sína og
drykki. Tjaldbúðirnar eru gjarn-
an í byggingarstíl þeirra þjóða
sem þá reisa. Undanfarin ár hafa
íslendingar haft þama litla búð
og selt brauðsneiðar með hangi-
kjöti og xslenzkt brennivín, sem
menn hvaðanæfa af hnettinum
hafa vel kunnað að meta. En
einnig höfum við reynt að selja
þarna íslenzka minjagripi en það
hefur aldrei gengið eins vel og
sala brennivínsins. f Garðveizlu
þjóðanna eru einnig til sýnis
ýmsir þjóðdansar og þess háttar,
en ekki höfum við íslendingar
tekið þátt í slíku. Hins vegar
hafa íslenzkar stúlkur oft verið
við búð okkar í íslenzkum þjóð-
búningum og vakið mikla at-
hygli.
París skemmtileg og aðiaðandi
Jóhanna Kondrup frá Akur-
eyri hefur verið við nám í
frönsku og frönskum bókmennt-
um í París í nær þrjá vetur.
Hún lítur því nú til F'arísar sem
annað heimkynni sitt og getur
því mörgum fremur lýst París
og Parísarbúum.
Hvernig geðjast þér að París,
Jóhanna?
Mér finnst París mjög skemmti-
leg og aðlaðandi borg, þrátt fyrir
það, að hún er bæði dýr og erf-
ið. Mér finnst hún fyrst og
fremst falleg borg með öllum
sínum merkilegu byggingum og
minnisvörðum, litríku og
þröngu, gömlu hverfunum, sem
staðið hafa óbreytt í aldaraðir
eins og t. d. Plaee de la Con-
trescorpe og Rue Mauffetard,
sem er ein elzta gatan í Paría
og enn heldur öllum sínum
gömlu sérkennum. Borgarhverf-
in eru svo mismunandi, að það
er eins og borgin samanstandi af
fjölda Mtilla borga. Það þarf
ekki annað en að fara frá
Chaimps Élysées með öllum sín-
um glæsilegu og dýru veitinga-
og skemmtistöðum og hinum
margföldu bílaröðum, en skammt
frá er svo Montmartre, sem er
algjör andstæða með litlum
krókóttum götum, litlum kaffi-
húsum með litlum hljómsveitum,
sem leika í innilegu andrúms-
lofti.
Lífið í París hefur einnig sína
ókosti. Hér ér fullt af svonefnd-
um „coins noirs“ eða skugga-
legum stöðum, sem ungar stúlk-
xir verða að varast, því að þar
getur allt illt gerzt. Dagblöðin
hér bera vitni um það, hér eru
allra þjóða kvikindi, svo að mað-
ur noti slæmt orð og glæpir eru
hér tíðir.
I svona stórri borg er mjög
erfitt að komast úr einum stað
Framh. á bls. 26