Morgunblaðið - 15.05.1971, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARÐAGUR 15. MAl 1971
— Minning
Sigurður
Framhald af bls. 15.
Si'gurður Stefánssou réðst í guð
fræðinám. Frá bernskuárum
hreifst hann af helgi guðsþjón
ustunnar, og einnig munu áhrif
tfrá móður hans hafa valdið
’par nokkru um. Hann var frá
bamæsku trúhneigður, og þar
við bættist innileg samúð með
mönnum og djúpur skilningur á
tilfinningum og sáiarlífi þeirra,
sem hann umgekkst. 1 Háskól-
anum naut hann hinnar andríku
kennslu Haralds Níelssonar,
prófessors, hreifst af guðmóði
hans víðsýni og frjálslyndi svo
sem flestir lærisveinar hins
mikla kennimanns.
Hitt hefði ef til vill fremur
mátti vekja undrun er
hinn ungi reykvíski guðfræð-
ingur var kosinn prestur með
mikium glsesibrag norður í
iandi, þar sem hann var engum
kunnur áður. En þar komu til
þeir kostir er síðan einkenndu
kennimennsku hans og líf, ræðu
snilld, fegurð í framkomu og
embættisstörfum og ljúf-
mennska í viðmóti. Fylgdi það
honum alla ævi. Ég efast um,
að ég hafi séð nokkurn prest
framkvæma embættisgjörð fagur
legar en síra Sigurður. Sameinað
ist þar góð söngrödd, snjall
ræðuflutningur og sérstakur
þokki í öllum hreyfingum og til-
vikum. Ræður sínar vandaði
hann að öllu leyti bæði efni og
mál. Kom þar til, að hann var
gæddur eigi lítilli listagáfu, þótt
ekki iðkaði hann skáldskap síð-
an á skólaárum. Mér eru eink-
um minnisstæðar nokkrar lík-
ræður, er hann flutti yfir fólki
mér nákomnu. Furðaði mig mjög
hinn djúpi skilningur hans á
þeim, er yfir var mælt, og var
þar hvorki ofmælt né vanmælt.
Líka sögu hygg ég flestir kunni
að segja, sem til þekktu.
Prófastur í Eyjafjarðar-
prófastsdæmi var hann skip-
aður 1953, og kjörinn vigslu-
biskup í Hólabiskupsdæmi
1959 og vigður 30. ágúst
það ár. Fóru honum hin ytri
embættis- og umboðsstörf eigi
verr úr hendi en prestsstarfið
sjálft.
En þótt síra Sigurður,
eins og vænta mátti, helgaði
prestsstarfinu meginkrafta sína
fór því fjarri að hann drægi
sig frá hinu daglega
lífi. Þau hjón bjuggu góðu
búi, og var hann framkvæmda-
mikill um hvers konar umbætur.
Hann tók mikinn þátt í félags-
málum sveitar sinnar, var sýsiu
nefndarmaður um ail langt
skeið og átti þátt í flestum fram
fara- og menninganmálum sveit
ar og héraðs. Einnig tók hann
mikinn þátt í félagsmálum
prestastéttarinnar og var um
skeið í stjóm og formaður
Prestafélagsins í Hóiastifti.
Síra Sigurður fékkst nokkuð
við ritstörf, en eins og nærri má
geta um störfum hlaðinn mann,
urðu tómstundir til þeirra hluta
færri en æskilegt hefði verið.
Höfuðrit hans er ævisaga síra
Jóns Þorlákssonar skálds á
Bægisá. Lýsir hún næmum skiln
ingi hans á söguhetjunni, og
vakti ekki sizt athygli fyrir fág-
aðan stíl. En þvi miður var
hann tekinn að kenna vanheilsu,
áður en bókinni var að fullu lok-
ið.
Fyrir nokkrum árum tók
hann að kenna vanheilsu þeirr-
ar, er nú hefir dregið til dauða.
Hlaut hann að láta af embætti
þess vegna og fluttist þá til
Reykjavíkur. Nokkru síðar lézt
kona hans, sem verið hafði hinn
trausti förunautur hans og fé-
lagi frá æskuárum. Þannig
urðu síðustu æviárin sorgarsaga,
en svo leika örlögin oss menn
stundum. Og nú er saga hans
öll.
Síra Sigurði var létt að
blanda geði við menn. Þegar á
skólaárunum hændust félagarn-
ir að honum, og alla ævi kunni
hann manna bezt að vera glað-
ur með glöðum, en einnig sá, er
bezt kunni að mýkja sársauka
og sorg, þegar svo bar
undir. Birta, hlýja og fegurð
voru ætíð förunautar hans, og
bera hæst í minningunni i hug-
um gamalla vina.
Möðruvellir í Hörgárdal eiga
mikla sögu og margbrotna. Fyrr
og siðar hafa afbragðsmenn gert
þar garðinn frægan. Sigurður
Stefánsson, vígslubiskup er einn
þeirra, sem aukið hafa hróður
hins foma höfuðbóls.
Steindór Steindórsson.
frá Hlöðnm.
Séra Sigurður Stefánsson,
fyrrum vígslubiskup Hóla-
stiftis, er látinn. Hann
andaðist á Landspítalanum að
kvöldi 8. þ.m. eftir langvarandi
veikindastrið. Útför hans er
gerð i dag.
Þegar ég minnist þessa forn-
vinar mins og andlegs læriföð-
ur, leitar hugurinn nokkra ára-
tugi aftur i tímann. Ég man, hve
það vakti mikla athygli í sveit-
inni minni fyrir norðan árið
1928, þegar þessi ungi og efni-
legi prestur settist að á höfuð-
bólinu Möðruvöllum í Hörgár-
dal, þá nývígður þangað og nj'-
kvæntur fallegri og mikilhæfri
konu, Maríu Ágústsdóttur úr
Reykjavík. Þessi ungu og
glæsilegu presthjón áttu í
sannleika eftir að setja svip á
þetta byggðariag um langan ald
ur og marka þar þau spor, er
seint munu mást. — Það er mér
á bams minni, þegar hinn
ungi prestur kom í fyrsta
sinn á heimili móður minnar til
að húsvitja, hár og grannur,
höfðinglegur í framkomu með
virðulegan, en þó mildan
alvörusvip. Ég hlaut að fyllast
óttablandinni lotningu við að
ÍKta slíkan mann. En hlýja hans
og ljúfmannleg framkoma
eyddi þeim ótta furðu fljótt, þeg
ar hann lét mig, litinn dreng,
lesa fyrir sig, eins og þá var
venja við húsvitjanir. Þá óraði
mig e’kki fyrir þvi, hve sönn og
einlæg vinátta, sem aldrei bar
skugga á, átti eftir að takast
með móður minni og presthjón-
unum ungu á Möðruvöllum. Ég
minnist með þakklæfi fermingar
undirbúningsstundanna hjá séra
Sigurði, hversu hann lagði sig
fram um af aivöru, festu og
góðvild að innræta okkur ungl-
ingunum trúna á Guð og allt
hið göfuga og góða í lifinu. Ef
til ,vill kunni ég þó ekki að
meta þessa hluti þá svo sem síð-
ar varð. — Hið sama má raunar
segja um prestsstarf séra
Sigurðar. Víst var hann mikill
kirkjuhöfðimgi, ræðumaður góð-
ur og raddmaður ágætur, enda
hlaut hann að verðleikum ann-
að virðulegasta embætti ís-
lenzku kirkjunnar, vígslu-
biskupsembættið. En það eru
þó ekki þessir hlutir, sem mér
eru minnisstæðastir. Ég held, að
sú boðun kristinnar trúar og sið
gæðis, sem hann túlkaði i dag-
fari sínu, lífi og breytni hafi
verið mér sterkari og áhrifarík-
ari predikun en sú predikun, er
hann flutti úr stóli kirkju sinn-
ar, enda ég of umgur þá til að
kunna að meta slika hluti rétti-
lega.
Þótt séra Sigurður sæti höf-
uðbólið, Möðruvelli i Hörg-
árdal, um áratugi svo til
fyrirmyndar var í öllum grein-
um, má þó ekki gleyma því, að
kona hans, frú María Ágústs-
dóttir, þessi fallega og tígulega
kona, með höfðingsbrag og
reisn í framkomu og fasi, setti
ekki síður svip sinn á þennan
fornfræga stað en- maður henn-
ar. Hún var ekki allra. En hún
var í sannleika vinur vina
sinna. Ég var þeirrar gæfu að-
njótandi að vera einn í þeirra
hópi. Minningarnar frá Möðru-
völlum, æskuminningar mín-
ar frá þeim stundum, er ég
dvaldi á heimili þessara góðu og
göfugu hjóna í hópi ungra
barna þeirra og annarra ung-
menna á þessu stóra höfuðbóli
eru einhverjar þær dýrmætustu,
sem ég á frá löngu liðnum ár-
um.
Við hjónin þökkum af hjarta
þessum látnu vinum okkar, og
við erum þakklát fyrir það að
eiga börnin þeirra, sem svo
marga mannkosti hafa tekið að
erfð frá góðum foreldrum, að
vinum.
Allir, sem þekktu séra Sigurð
Stefánsson, vigslubiskup, minn-
ast þess með hve fágætum hætti
hann sameinaði í persónu sinni,
annars vegar alvöru og virðu-
leik, hins vegar góðvild og
göfugmennsku. Okkur, vin-
um hans, var hann ógleymanleg
ur persónuleiki. Mikill kirkju-
höfðingi og góður maður er
genginn. Slí’kra manna er gott
að minnast á kveðjustund og
atlar stundir.
Guðm. Guðmundsson.
Á skólaárum mínum á Akur-
eyri sá ég sr. Sigurð Stefánsson
fyrst. Þá var hann prestur á
Möðruvöllum og í blóma lifsins,
glæsimenni, teinréttur og spengi
legur, virðulegur i fasi, en þó
gat brugðið fyrir á andiiti hans
glettnislegu brosi. Á þessum ár-
um þekkti ég sr. Sigurð aðeins
í sjón, ég vissi að hann var einn
af góðvinum föður mins, sem
hann mat mjög mikils.
Siðar lágu leiðir okkar saman
er ég fékk veitingu fyrir Siglu-
fjarðarprestakalli, þá var sr. Sig
urður orðinn prófastur i Eyja-
fjarðarprófastsdasmi.
Ógleymanleg verður mér sú
stund er hann setti mig inn í hið
nýja embætti. Ræðumennska
hans var glæsileg, og föðurum-
hyggja hans hlý fyrir hinum
unga presti. Flokkadrættir höfðu
orðið nokkrir við prestskosn-
ingarnar, en missætti allt hlaut
að hjaðna, sem snær fyrir sólu,
við orð hans. Frá þeirri stundu
vorum við knýttir vináttu-
böndum. — Hann var ætið kær-
kominn gestur á heimili minu, og
það var gleðidagur á Hvanneyri,
er þau prófastshjónin, frú Maria
Ágústsdóttir og sr. Sigurður
komu. Og gott var að sækja þau
heim á Möðruvöllum, höfðings-
bragur á öHu enda bæði með
höfðingslund.
Ég minnist röggsamlegrar og
ágætrar stjómar hans á héraðs-
fundum í Eyjafjarðarprófasts-
dæmi. Fundir þeásir voru mjög
vel sóttir og reyndi sr. Sigurður
að haida þá sem víðast í prófasts
dæminu og mæltist það mjlög vel
fyrir. Sérstaklega er mér minnis
stæður héraðsifundur sem haid-
inn var síðsumars úti í Grímsey,
og stóð hann yfir a.m.k. tvo daga
og gistu fundarmenn allir í
eynni og hlutu frábærar mót-
tökur eyjarskeggja. Óvenju mik
ill samhugur ríkti á þessum
fundi, bróðurleg eining leikra og
lærðra. Ógleymanleg voru hin
skuggsælu kvöld, litla, fagra
kirkjan uppljómuð í kvöldhúm-
inu, þangað lá leiðin til um-
ræðna og bænahalds, þar var
gott að vera undir handleiðslu
og hirðstjórn sr. Sigurðar.
Það var sólbjartur og fagur
dagur er sr. Sigurður Stefáns-
son hlaut biskupsvígslu i hinni
fornhelgu dómkirkju á Hólum.
Sú stund var eflaust hátindur-
inn í lífi hans. Þá samfögnuðum
við vinir hans honum og með
mikiHi sæmd gegndi hann hinu
veglega embætti meðan kraftar
leyfðu.
En brátt tók að halla undan
fæti, skuggana bar yfir. Sjúk-
dómur óvenju erfiður herjaðí,
líkaminn stirnaði og hið þrótt-
mikia og fagra málfar var smátt
og smátt á burtu tekið, hirðis-
raust hans hljómaði ekki meir.
Um líkt leyti var eiginkona hans,
frú Maríci, burtköiiuð at þessum
heimi. Hinn góði og dyggi lifs-
förunautur frá honum tekinn er
hann þurfti hennar mest með.
Það varð honum þungbært að
horfa henni á bak. Siðan dvin-
aði heilsa, sjúkrahúsvist — löng
og erfið eldraun, sem börn hans
og margir aðrir reyndu að létta,
en þá eldraun varð hann þó
fyrst og fremst að ganga í gegn
um einn og óstuddur. Það gerði
hann sem sönn hetja, það er mér
vel kunnugt um.
Hann reyndi hlutskipti Jobs
og hefði eflaust getað með hon-
um sagt: Fyrst vér höfum þegið
hið góða af Guði, ættum vér
einnig að taka hinu vonda.
Ég kveð þennan góða leiðtoga
minn og kæra vin, með mikiHi
þökk frá mér og konu minni, og
við vottum samúð börnum hans
og öðrum ástvinum.
Ragnar Fjalar Lárusson.
Tilboð óskast
í nokkrar fólksbifreiðar er verða sýndar að Grensásvegi 9
miðvikudaginn 19. maí kl. 12—3.
Tilboðin verða opnuð í skrifstofu vorri kl. 5.
SÖLUNEFND VARNARLIÐSEIGNA.
Hestar
Vil kaupa þæga tamda hesta og hryssur 4ra—11 vetra,
þurfa að hafa tölt. Verð 20—30 þúsund. Einnig ótamdar
hryssur.
Upplýsingar í síma 13334 kl. 9—10 f.h. og 83939 kl. 7—8
á kvöldin. — Á sunnudag aðeins í sima 83939.
Laxveiðimenn
Samningur um veiðileyfi í Svartá í A-Hún. fellur úr gildi í
sept. n.k. Þessvegna hefur stjórn „Veiðifél. Blanda ákveðið
að bjóða ána út til leigu árið 1972, en fleiri ára samningur
getur komið til greina.
Við ána er nýtt og vandað veiðimannahús með tilheyrandi
húsgögnum og búnaði.
Allar nánari upplýsingar veitir undirritaður formaður veiðifé-
lagsins og tilboðum sé skilað til hans fyrr 15. júní n.k.
Réttur er áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er, eða hafna
öllum.
F. h. stjórnar „Veiðifél. Blanda"
Höllustöðum 8. maí 1971
Pétur Pétursson.
AÐALFUNDUR
Hjúkrunarfélags islands verður haldinn í Domus Medica 5. og
6. júni n.k.
Fundarefni:
5. júní: Venjuleg aðalfundarstörf.
6. júní: Eríndi og umræður.
& Frummælendur Kjell-Henrik Henriksen
gestur frá Norska hjúkrunarfélaginu:
>. Störf trúnaðarmanna á stofnunum.
Ingibjörg Magnúsdóttir forstöðukona
Starfssvið hjúkrunarkvenna.
Nánar tilkynnt í bréfi til félagsmanna.
STJÓRNIN.
H júkrunarfélag
Islands
Verzlun úti ú londi
óskar eftir vörum í umboðssölu, helzt fatnaði.
Tilboð sendist Morgunbl., merkt: „1908 —
7451“ fyrir 20. þ. m.
Til sölu Citroén 1971
D5 21 Pallas
Til sýnis í
Sigtiini 3, símar 85840 og 85841.
L.