Morgunblaðið - 18.09.1973, Blaðsíða 20

r
20
MORGUNBL.AÐÍÐ — ÞRIÐJUDAGUR 18. SEPTEMBER 1973
Maífnús Kjartansson, ráðherra og’ aðstoðarmenn ráðherranna,
setn ræddu við Euns i gær, frá vinstri: ráðherrann, Tómas Á.
Tómasson, Þórarinn Þórarinsson og Pétur Thorsteinsson.
- NATO
Framhald af bls. 32
stjóri'nin þá frá aðgerðum siwuTn
í málónu. íslenzku ráðherramnir
sögðu að núveramdi ásitand gæti
harft álhrif á afstöðu Isliands titl
Atiiantshafsbandalagsiinis.
Þessir ráðherrar tóku þátt i
viðræðunum:
Ólafur Jóhanmesson forsætis-
ráðlherra, Eiinar Ágúassíxn utan-
rikiisráðherra, Magnús Kjartans-
son Imlibrigðis- og iðnaðarráð-
herra og Maignús Torfi Óiia'fsson
menwtamálaráðherra."
Fundir ráðhetrranna með dr.
Luns hófust í gærmorgum, en
síðan var gert matarhlé. Þá
gengu fuilltrúar Aliþýðubanda-
iagsiins á fu-nd dir. Joseph Luns
og afhentu hoinum bréf frá ftokk
inwm, sem undirritað var af for-
mainni hans, Ragnari Arnaids.
Ræddi Uuns við Ragnar um
stund og varaformann flokksins,
öddu Báru Sigfúsdóttur, aðstoð-
arráðherra Magnúsiar Kjartans-
sanar, sem rseddi eininig við Luns
I hópi ráðherranna eins og áður
er getið.
Þegar fundum laiuk í gærdag,
ræddi Mbl. við ráðherrana um
leið og þeir komu úit úr Ráð-
herrabústaðnum. Magnús Kjart-
ansson sa.gði að fundur þessi
hefði verið samkvæmt saimmiingn
um frá 1951, þar eð i honium
segði að ef amnar aðiiinn óskaði
endurskoðunar, þá bæni að leita
umsagnar Atlantshafsbandalags-
jns um hernaðarbLið máisins og
hefði framkvæimdastjóri'nn af-
honit þá skýrslu nú á þessum
fundii. Fóru síðan fram umræður
uim efn,i bennar. „Umræðurnar
voru hreinskSnar," sagðí Magr.ús
Kjairtansson og er hann var
spurður um þaið, hvort þær
hefðu verið gagnlegar, svaraði
hann: „Ja, er ekki alltaf gagn-
leg.t að ræðaist við?“
Dr. Joseph Luns vildi ekkert
segja blaðamönnum, en vísaði
aðeins til sameiginlegrar frétta-
tilkynningar, sem út yrði gefin.
Einar Ágústsson, utanrtkisráð-
herra sagði eimnig að fréttatil-
kynning yrði gefin úit um málið.
Aðspurður um það, hvort viðræð
urnar hefðu verið gagnlegar, þá
játti ráðherrann því. Ólafur Jó-
hannesson vildi ekkert tjá sig
um gagn viðræðnanna. Aðspurð-
ur um það, hvort varnarmálin
hefðu skýrzt, svaarði hann: „Ég
vil ekkert segja um það.“
Magnús Torfi Ólafsson var þvi
næst spurður að því, hvort harrn
væri ánægður með gang v.ð-
ræðnanna. Hann sagði: „Það er
ómög'ulegt að vera óánaegður eða
ánaegður með viðræður sem þess
ar. Hér var fyrst og fremst um
að ræða að dr. Luns flytur plögg
írá stofnunum Atlantshafsbanda
lagsins, sem ríkisstjómin hafði
beðfið um samlkvæmit samningn-
uim vilð Bandaríkin." Ekki viidi
Magnús Torfi Ólafsson svara þvi
hvort sér fyndist eftir þessar við
ræður vera rweúri þorf fyrir varn-
arliðið. Hann svaraði aðeins, er
hann var að þvi spurður: „Ég lít
ekki á þennan fund sem viðræðu
fund, heldur fyrst og fremst
skýrsl'Ugerð."
Dr. Joseph Luns heldur til Lon
don í dag og er búizt við því að
þar muni hann eiga viðræður
við brezk stjórnvöld m.a. um
landhelgismálið.
— Hinzta ferð
Framhald af bls. 1
verða i fylgd með bílalest, sem
flytur kistu konungsins. Ferðin
tekur tólf tima og skólar verða
lokaðir i Svíþjóð á morgun.
Formleg staðfesting á valda-
töku Karls Gústafs rikisarfa fer
fram á ftindi í rikisráðinu í kon-
ungshöllinni á miðvikudag. Þá
mun Karl Gústaf skýra frá ein-
kennisorðum sínum. Hann tekur
sér sennilega konungsnafnbótina
Karl XVI Gústaf þótt titillinn
Karl XVI þyki óformlegri.
Nýi konunguriinn verður ekki
krýndur þar sem sá siður lagð-
ist niður þeigar Gustaf VI Adolf
varð konungur 1950. Bertil prins
verður rí'kisarfi.
Kart Gústaif konungur er 27
ára gamall og yngsti rikjandi
koinungur heimsins, en Gústaf
VI Adolif var elzti konungur
heims. Hartn var ákaft hylltur i
Helsingborig á laugardagskvöld.
í gær fór hann til Stokkhólms og
þar tóku Olof Palme forsætis-
ráðherra og fleiri stjómmáiafor-
ingja.r á mófi hönum og færðu
honum árnaðaróskir og samúðar
kveðjur.
Um 10.000 manns hylltu nýja
konuniginn við konungshöl'lima
eftir mimningarguðsþjónustu í
hallarkirkjunni í gær og sungu
konungssömginm og þjóðsönginn.
Gústaf VI Adolf konungur fé>kk
hægt andlát kl. 20.35 að sænsk-
um tJima á laugardagskvöld.
Hann var tæplega 91 árs gamall
Hann hafði legið fjórar vikur í
sjúkráhúsinu í Helsingborg
vegna innvortis blæð’nga, nýrna-
veiki og lungnabólgu. Liðan hans
var oft alvarieg á sjúkrahúsimu
og siðustu dagana var ljóst að
lifi hans yrði ekki bjargað.
Lýst hefur verið yfir sex vikna
hirðsorg i Svíþjóð. í gær var
flaggað i hálfa stöng í Stokk-
hölmi og víða annars staðar.
Fánar blakta í hálfa stöng þar
til útförim hefur farið fram.
Á hádegi í gær var skotið 42
fallbyssuskotum til þess að minn
ast hins látna konungs og síðan
var skotið 42 fallbyssuskotum til
heiðurs hinum nýja konungi.
Þetta var gert á sjö stöðum víðs
vega.r í Svíþjóð. Klukkum var
hrin'gt í hálft.ima í öfilum kirkj-
um landsins.
Sænsku þjóð'nni var sagt frá
fráfalli konungs í útvarpi og
sjánvarpi aðeins hálftíma eftir
að hann lézt. öllum skemmtun-
um var aflýst og mikiU mann-
fjöldi safnaðist saman fyrir utan
höl'lina i Stokkhólmi.
Kosningarnar fóru fram eins
og ekkert hefði í skorizt og þær
verða sennilega til þess að nýi
konungurinn verður sviptur öll-
u,m raunverulegum völdum.
Þannig verður það ekki í verka-
hring konungs að leysa stjórnar-
kreppur heldur forseta þingsins.
Hann verður ekki i forsæti á
stjórnarfundum, hann verður
ekki formlega yfirmaður herafl-
ans og hann fær ekki að flytja
hásætisræðu við þingsetningu.
— 50% hækkun
Framhald af bls. 32
miklu lægri nú en i fyrra miðað
við verð kjötsins.
Orsakir þessarar hækkunar á
kjötverð: er hækkun á reksfrar-
vörum latndbúnaðairkis og hefur
kjarrnfóður td. hækkað um 61%
frá því í fyrra/hauist, að því er
Guðmumdur Sigiþórsscm hjá
Framieiðsíuráðiniu tjáði Mbl. í
gær. Þá hefur verðiaigsiþróun og
k'aupgjaildsihækkun haft áhrif á
hækkun kjötverðsims.
Heiil læri kosta nú hvert kg
af 1. flokki 239 krónur og hafa
þvi hækkað frá verðinu 6. júní
um 19,5%, en miðað við verðið,
sem gilti i fyrraihaiust er hækk-
utnin 46,6%,. 6. júní kostaði hvert
kg 200 króireur, en í fyrra 163 kr.
Læriisneiðar ko-S'ta nú 290 krónur
og hafa hækteaið frá 6. júiní um
13,3%, er þær kostuðu 256 krón-
ur. Frá því i fyrra er hækkumán
36,8% , en þá kostiuðu iæniisisneið-
ar 212 krónur. Hryggir kosta nú
236 krórvur og haifa hætekað frá
6. júní u*m 14,6%, en frá i fyrra
um 40,5%. Verðiið frá því í júnd
var 206 krónur, ein í fyrra 168
krónur.
Súpukjöt, frampartar og sið-
u.r kostar nú 212 krönur hvert
kg og hefur hækkað um 21,1%
frá því í júni, er hvert kg kost-
aöi 175 króimur. H.'ms vegiar er
hækkuw'n frá í fyrra 50,3%, en
þá var verðið 141,10 krónur.
Ánnar verðflokteur súpiukjöts
kostair nú 193 kirónur og hefur
hækkað frá 6. júnii um 21,4%,,
er það kost-aiði 159 krónur. I
fyrra kostaði súpukjöt af öðr-
um verðf.iokki 128 krónair og
hefur því hæfckað siðan þá um
50,8%. Liifur kostar niú 280 krón-
ur hvent kg og hefur hækkað
frá því 6. júní um 10,2%, en þá
kostaði hvemt kg 254 króniur. I
fyrra kositiaði. liifur 211 krcnur
og hefur því hækkað á eiireu ári
um 32,7%.
Kartöflur kon'a nú hvert kg
26,60 króreur, en kostuðu bæði
6. júni og í, fyrrahaiuis't 14 krón-
ur. Hæktennin er þvx 90%.
— Svíþjóð
Framhald af bls. 1
muni nú mynda aftiur stjóirn og
sitja fnaim að áramótum, en að
þá verði fljótlegia efnt til nýxra
kosninga. Eins og gefur að skilja
myndu störf þingsins og ríteis-
stjómarinnar verða mjög taik-
mönteuð.
Það var Miðflio'kfcurinn, sam
kom sem hinn stóri sigurvegart
út úr þe'ssum k'O'sninigutm. Hann
jók fylgi sitt uim 5% upp í 25%,
fétek 89 þingsiæti, sém er 18 fleiri
en við síð'ustiu kosningar. Fylgis-
hrunið varð miest hjá Þjóðar-
fiokkn'um, hann ta*paði 24 sæt-
um. Hægri flokkurinn vann 10
þings. og féklk aú!s 51. Jaifnaöar-
rreenn töpuðu 6 þiingsætum, en
kommúnistar unnu tvö mjög
mikífivæg sæti fyrir þá. Kjör-
sókn var einhver hin mesta, sem
um getur í sögu Svíþjóðár eða
um 90%. Búizit er við því að
Pa’irree forsæt,;sráðlherra muni
halda ræðu á morgun í útvarp,
þar sem hann geri grein fyrir
því sem framundan er.
Rússar
Framhald af bls. 32
syni, starfsmiamni lóranisitöðv-
..rinin'ar, og kvað hann tsakið
hafa verið S'aimansett af e:n-
um aðalkassa rneð vír leiddan
í jörðu, tveimur rafhlöðuköss
uim og þremiur mælium. Kvað
hiann kiassa þennan hafa stað-
ið í moldairbarði.
Skömimu efitir að heima-
mienin bar að, komu rúsiswesk-
ir memn þar að og sté einn
þeirra út úr bitorum. Kvað
hann tæiki þetta vera á þe'rra
veguim og vææi það smá-
skjálifitaimælir. Hann kvað
enmfreimiur rannsótenir þesear
vera gerðar með hieimild
Ranmsótenaiiáðs ríteisiins. Var
þá haift samband við einn
starfsm'ann rairnnis'ókniaráðs,
og staðifesti sá fraimburð
Rúissann-a. Að sögn B’ajldiurs
var þá málið látið niður faOla.
Baldur ságði hins vegar, að
aðeins hefði þessi eini Rússi,
sem hafði orð fyrir þeim, far
ið út úr bifreiðinni, hinir
hefðu setið inni i biíreiðinni
allan tímann. Hefðu þeir siið-
arnefndu fylgzt með samræð-
um Rússans og Islendinganna
með áihuga, en þegar Islend-
imigarnir gerðu sig Mklega til
að ganga að bifreið Rússanna
og skoða hana að innan, hafi
Rússarnir sem inni sátu, und-
ir eins dregið tjöld fyrir
glugga hifreiðarinnar. Sagði
Baldur, að sá grunur hefði
óneitainlega hvarflað að heiana
mörenum, að smáskjálftamæl
ingarnar væru kannski yfir-
skyii fyrir aðrar mælingar.
1 þessu sambandi má minna
á, að nýlega skýrði landhelgis-
gæzlan frá því að rússneskt
olíuskip hefði legið dögum
samam undan Homafirði og
rúsisneskt beitiskip sást tví-
vegis á sömu slóðum. Lóran-
stöð er á Höfn í Hornafirði.
Til sölu
góð 4ra herb. ibúð í fjölbýlishúsi við Njálsgötu.
3ja herb. íbúð í fjölbýl'shúsi í Álftamýri.
Höfum kaupanda að 4ra herb. ibúð á Háaleitis-
svæði.
Lækjargötu 2 (Nýja bíó)
Sími 25590, heimasími 30534.
Félug matreiðslumnnna
Hópferð verður farin í Borgarfjörð til skoðunar á
sumarhúsum félagsins fimmtudaginn 20. septem-
ber kl. 13:30.
t»áttta>ka tilkynnist á skrifstofu vora miðvikudag-
inn 19. september kl. 13—17.
|--------------------------------------
„Eg held, að fólk úttist ekki eid-
gos,“ sagði H iT:nr.
Grindavík
Framliald af bls. 3.
hug að gera var að líta út um
g'iuggann og athuva hvort jöa'ð-
in mundi ekki opnast," sagði
Maríanna Siigurðardóttir. Hún
er Vestmannaey in.guir, og kom
..tf-1 meginlar.ds-ns, þegar eldgos'íð
hófst í Heimaey. Hefur hún búið
í G.riindavík síðán.
„Ég varð svo hrædd að ég er
ekki búim að jafna mig enn. Ég
iflýttí mér að klaeða miig og fór
út á tröppur og sat þar, þangað
til það komu hjón i bíl og tóku
miig upp i.
Kippurinn, sem kom i Eyjum
fyrir gosið i vetur, var barnaleik
ur miðað við snarpasta kippinn á
sunnudíigskvöldið.
Ég kvíði kvöldinu, en býst við
að halda heim, því ég veit ekki
hvert er hægt að fiýja. Er ekki
allt fsland bygigt á eldi?“
ER ALVEG RÓLEGUR
„Ég er aliveig rólegur og ótt-
ast ekki að hætta sé á ferð,“
sagði Haukur Guðjónsson, sem
býr við Staðarhraun. „Það duttu
vasar ofan af píanóinu, en það
var Mika allt, sem gerð'st. fyrir
u.tan það að húsið hristist svo-
lítið.
Ég hef orðið var við almenma
hræðsl'U hér í Grindavík, en þó
held ég ekki að fólk óttist eldgos.
Það má búast við kippum næstu
kvö’d, en svo held ég lika allt
verði búið."
— Verkfall
Framhald af bls. 32.
vim-nu framvegís á vegum sjóðs-
ins fyrir verkamenn í Eyjum.
Sagði Jón að í sumar hefði Við-
lagasjóður gert munnlegt sam-
komulag við Verkaiýðsfélagið að
unnið yrði annan hvern sunnu-
dag, en frí hinn og þá einnig
mánudaginn á eftir. Jón sagði
að þeir gætu eklki talið eðli'legt
ástand ennþá í Vestmannaeyjum
þvfi að margir sem yrenu þar
ættu fjölskyldur sínar ennþá
uppi á landi og því v ildu menn
halda þessu vinnufyrirkomuiagi
til þess að geta eftir lengri vi nnu
tíma heilsað upp á sitt fólk á
meginlandinu. Sagði Jón að þetta
mál hefði þó verið á alvarlegra
stigi og væri búið að bjóða tals-
verðar tilslakanir, en þeir hjá
Verka'lýðsifélagin'U vildu að ekki
yrði slitinn þannig vinnutíminn
hjá þessum eina hópi og að staðið
væri við það sem samið hefði
verið um við Verkalýðsfélagið.
Jón sagði að þeir í Verkalýðs-
félaginu hefðu haldið tvo fundi
og reynt að fara vel að Viðlaga-
sjóði, en það hefði ekki borið
þann árangur ennþá sem þeir
teldu viðunandi.
1 gærkvöldi var eteki vitað uffl
að nein sátt hefði náðst í málinu,
en verkfaliið nær tiQ u. þ. b. 200
manna, eða flestallra starfs-
manna Viðlagasjóðs i Vestmanna
eyjum.