Morgunblaðið - 23.11.1973, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1973
NY FLUGBRAUT
í STYKKISHÓLMI
Eygló Jensdóttir, Ingibjörg Hafliðadóttir og Sverrir Jóhannsson f
hlutverkum sfnum.
Rætur hjá Leikfélagi Keflavíkur
Stykkishólmi, 19. nóv.
FÖSTUDAGINN 16. nóvember
var opnuð ný fiugbraut við
Stykkishólm. Unnið hefur verið
að gerð nýs malarflugvallar nokk-
ur undanfarin ár, og er nú nýlok-
ið gerð aðalfiugbrautarinnar.
Þessi völlur er rétt hjá gamla
flugvellinum, sem nú verður tek-
inn úr notkun, en sá völlur varð
oft ófær sökum aurbleytu. Slíkt á
Ast og sjó-
orustur
„SAMSÆRI ástarinnar" nefnist
þýdd ástarsaga, eftir Louise Hoff-
mann, sem Leiftur hefur sent
frá sér. Segirþarfrá ungristúlku,
sem hefur ráðið sig til þess að
hafa ofan af fyrir dóttur auðugs
manns á afskekktu landsetri á
írlandi. Hún komst fljdtlega að
því, að þar á heimilinu var ekki
allt með felldu. og dvæntir at-
burðir hrannast upp.
Þá gefur Leiftur einnig út
skáldsöguna „Sjóliðsforingjann“,
eftir C.S. Forester. Sú saga lýsir
sjóorustum, eins og þær voru háð-
ar á þeim dögum, þegar stóru
seglskipin sigldu um öll heimsins
höf, hlaðin dýrmætum varningi,
en sjóræningjaskipin lágu i leyni
og réðust að þessum fögru far-
kostum eins og grimmir úlfar.
— Watergate
Framhald af bls. 1
iehmann, annan nánasta aðstoðar-
mann sinn í Hvíta húsinu. Þeir
voru þá báðir nýkomnir af fundi
með John Mitchell, þáverandi
dómsmálaráðherra, John Dean,
áður lögfræðilegum ráðgjafa Nix-
ons, og Richard Kleindienst, sem
síðar var dómsmálaráðherra um
skeið — og er talið líklegt, að
upptökurnar af þessum viðræðum
hefðu leitt í ljós, hve mikið þeir
Haldemann og Ehrlichmann vissu
um innbrotið og tilraunir til að
halda afskiptum starfsmanna
Hvíta hússins leyndum fyrir for-
setanum.
— Ræða Geirs
Framhald af bls. 16
Frjálshyggja
og félagshyggja.
Góðir flokksráðsmenn, það hlýt-
ur að vera markmið Sjálfstæðis-
flokksins að skapa réttlátt þjóðfé-
lag, sem verndar alla einstaklinga
innan þess, veitir þeim skjól til
þroska og frelsi til athafna. Sjálf-
stæðisflokkurinn er eini stjórn-
málaflokkurínn, sem leggur
áherzlu á frelsi einstaklingsins,
svo að hann fái notið sín sem bezt
sjálfum sér og þjóðarheildinni til
heilla. í þeirri stefnu er ckki sízt
fólgið, að sjúkum, öldruðum og
þeim, sem orðið hafa fyrir áföll-
um í lífinu, séu með samhjálp
sköpuð skilyrði til að njóta frelsis.
Þá viljum við styðja til sjálfs-
bjargar.
Sjálfstæðisstefnan leggur í
senn áherzlu á einstaklingsfrelsi
og félagslega ábyrgð til úrlausnar
vandamálum einstaklinga frjáls-
hyggju og félagshyggju.
Örlagaríkir tímar eru framund-
an í íslenzkum stjórnmálum. Hlut
verk Sjálfstæðisflokksins er mik-
ilvægt. Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur fylgi hvarvetna á landinu og í
öllum stéttum þjóðfélagsins.
Hann getur þvi mótað og sam-
ræmt þá stefnu, sem framkvæm-
anleg er til úrlausnar þeim vanda,
sem við blasir. Sjálfstæðisflokk-
urinn er sú kjölfesta, sem ís-
lenzku þjóðfélagi er nauðsyn, og
sú skylda hvílir á okkur að halda
hátt á loft merki þeirra sjálfstæð-
ismanna, sem unnið hafa flokkn-
um þann orðstír. Við verðum að
laða aðra landsmenn til fylgis við
stefnu okkar með þeim sannfær-
ingarkrafti, sem hrífur þá með
okkur í sókn fyrir betra íslandi.
ekki að geta komið fyrir á hinum
nýja velli, þar sem allt malarlag á
honum er þannig, að vatn á ekki
aðgeta safnazt fyrir þar.
Nýja flugbrautin er 700 metrar
að lengd og liggur frá austri til
vesturs, en gamla flugbrautin var
tæpir 500 metrar.
í framtiðinni er gert ráð fyrir,
að gerð verði þverbraut, enda er
nóg efni og landrými fyrir hendi.
Fyrsta flugvélin lenti á nýju
brautinni á föstudaginn var. Það
var flugvél frá Vængjum h.f., en
Vængir hafa með höndum
áætlunarflug hingað. 19 farþegar
voru með vélinni.
Nú geta mun stærri flugvélar
haft hér viðkomu en áður var, en
gamla f lugbrautin var upphaflega
gerð fyrir sjúkraflug.
— Fréttaritari.
- Rauði krossinn
Framhald af bls. 2.
Það er því vilji þessara stofn-
ana, að hluta af því fé, þ.e.u. 40
millj. sem R.K.I. og Hjálparstofn-
un kirkjunnar hafa yfir að ráða
sameiginlega, þ.e. hluta söfnunar-
fjár Hándslag til Island í Noregi,
verði varið til að ljúka byggingu
sjúkrahússins í Eyjum. Fé þetta
verði síðan endurgreitt, þegar fé
verður veitt til þess í samræmi við
lagaákvæði og verði þá á ný varið
til annarrra verkefna á sviði heil-
brigðis og félagsmála, á samráði
við þessar stofnanir. Formlega
hefur ekki verið gengið frá máli
þessu, en verður gert alveg á
næstunni.
— Laxdæla
Framhald af bls. 18
fellingar Halldórs. Árið 1941 mun
færri hafa verið Ijóst en nú, að
vér hljótum um aldur og ævi að
búa við þau vandræði, að það er
yfirhöfuð ógerningur að setja
fullkomin takmörk þess, hvar
sagnfræði endar og skáldskapur
byrjar, eða öfugt, í sögunum.
Menn munu halda áfram að prófa
sannfræði þeirra eftir föngum.
En hvað sem Iíður sannfræði Lax-
dælu er grundvallarstaðreynd
sögunnar sú, að hún er bundin
listrænum lögmálum. Er samt
rétt að kalla hana skáldverk, af-
'dráttarlaust? „Allt sem lýtur Iög-
um fabúlunnar,“ sagði séra Jón
Prímus, „er fabúla. “
Utgáfa Laxdælu 1941 var
vissulega mikill atburður f bók-
fræðilegri sögu verksins. Hún er
líka nokkurn veginn upphaf þess,
að Halldór tekur að ræða forn-
sögur. Hann hefur síðan skrifað
merkilega hluti um fornbók-
menntirnar bæði frá listrænum
og fræðilegum forsendum, og
honum ber að þakka að hafa inn-
leitt frjálslegri umræðu en áður
tíðkaðist um þessi efni. Utgáfan
verðskuldar það, að hennar sé
getið í bókmenntasögunni og f ís-
lenzkri útgáfusögu. Og hún á skil-
ið að minnsta kosti neðanmáls-
grein í fslenzkri stjórnmálasögu.
En það er annað mál.
Kristján Karlsson.
- Nýtt Arabaríki
Framhald af bls. 1
birgðastjórn, sem geti verið full-
gildur málsvari Palestínu-Araba í
heild á friðarráðstefnunni, sem
búizt er við að hefjist innan
tveggja mánaða Er haft fyrir
satt, að Sovétstjórnin hafi heitið
sendinefndinni því, að um 90 að-
ildarríki Sameinuðu þjóðanna
muni viðurkenna slíka stjórn.
í fregnum frá Beirut í dag seg-
ir, að Sovétstjórnin reyni nú að
afla þeirri hugmynd stuðnings, að
komið verði á fót sérstöku rfki
Palestínu-Araba á svæðum, sem
ísraelar hertóku í júnístyrjöld-
inni 1967; annars vegar á land-
svæðinu, sem þeirtóku af Jórdan-
iu, hins vegar á Gazasvæðinu.
LEIKFÉLAG Keflavíkur frum-
sýnir í kvöld, föstudag, sjón-
leikinn RÆTUR eftir Arnold
Weskel. Weskel er með þekktari
leikritahöfundum Breta, og Ræt-
ur meðal þekktari og mest leiknu
verka hans. Þýðandi er Geir
Kristjánsson. Leikmynd gerir
Ivan Török. Leikstjöri er Stefán
Baldursson.
Hlutverk í leiknum eru 9. Með
Blaðið An Nahar í Beirut segir,
að sovézki sendiherrann þar, Ser-
var Azimov, hafi átt viðræður við
Ifbanska ráðamenn um málið og
tjáð þeim eftirfarandi:
1. Sovétstjórnin vilji stuðla að
stofnun sjálfstæðs lýðræðisríkis
Palestínu-Araba og telji hana for-
sendu þess, að komið verði á var-
anlegum friði á átakasvæði Araba
og ísraela.
2. Sovétstjórnin telji stjórn-
málalega og skipulagslega ein-
ingu frelsis- og skæruliðasamtaka
Araba algera nauðsyn, ef einhver
árangur eigi að nást í viðræðum
um framtíðarlaukn málanna aust-
ur þar.
3. Sovétstjórnin telji jafn nauð-
synlegt, að Palestínu-Arabar taki
þátt í friðarsamningum milli Ar-
aba og Israela og hún muni gera
sitttil þess, að svo megi verða.
4. Sovétstjórnin styðji þátttöku
Lfbanons f fyrirhugaðri friðarráð-
stefnu, þar sem það ríki sé bein-
línis flækt inn í deilurnar og mál
Palestínu-Araba, enda þótt það
hafi ekki tekið þátt í bardögum,
hvorki 1967 né íoktóbersl.
— Mun nú
veröld snúið
Framhald af bls. 19
ræðst það, að hinn sonurinn getur
fengið sig til að tjá Önnu þá ást,
sem hann hefur á henni fest, og í
sögulok búast þau til þess að full-
komna það f glóðvolgri hjóna-
sæng, sem hófst á heyruddabing í
algeru ósjálfræði!
Þetta er sem sé að mestu sól-
skinssaga, en þrátt fyrir það er
eitthvað gott um gerð hennar að
segja. Málið er yfirleitt gott og
eðlilegt, stíllinn ekki svipmikill,
en nokkuð samfelldur, og Snjó-
laug er auðsjáanlega gædd frá-
sagnargleði — og gáfu. Skáldkon-
an kafar hvergi djúpt í sálarlíf
persóna sinna, en þær verða þó
allar með sérkennum, og þá eink-
um gamli bóndinn og Hulda litla.
Það verður og ekki annað sagt en
að skáldkonunni farnist sómasam-
lega að ná því marki, að sagan
endi eins og til mun hafa verið
stofnað þegar í upphafi.
Eg hygg, að þetta verði almennt
vinsæl bók, og gerð hennar er
þannig, að hún á sfnu hlutverki að
gegna ekki aðeins sem skemmti-
efni, heldur og áfangi ýmissa les-
enda á leið þeirra til mats á merk-
ari skáldverkum. Hún ber og
mjög af sögu Snjólaugar frá í
fyrra, og get ég vel hugsað mér,
að frá henni megi vænta veiga-
meiri skáldsagna, ef hún bregður
ekki á það ráð að róa sér aðeins og
rugga í þeim sessi, sem ..ráðskon-
an“ hefur nú veitt henni.
Guðmundur Gfslason Hagalín.
helztu hlutverk fara Ingibjörg
Hafliðadóttir, Jónína
Kristjánsdóttir, Albert K.
Sanders, Sverrir Jóhannsson og
Eygló Jensdóttir.
Þetta er í fyrsta skipti, sem
leikrit eftir Weskel er flutt á
íslenzku leiksviði og jafnframt í
fyrsta skipti sem Leikfélag Kefla-
víkur frumflytur erlent leikrit.
Næsta sýning er á laugardag.
Framhald af bls. 36
stjórn ekki viljað standa við,
samanber afstöðu hennar til verð-
lagsmála Hitaveitunnar til þessa.
Það hefur hins vegar verið mat
forráðamanna Hitaveitunnar, að
þessi arðsemi sé nauðsynleg, svo
að fyrirtækið geti staðið undir
nýjum lántökum vegna fram-
kvæmda við aukna virkjun á
heitu vatni, svo og til að leggja
dreifikerfi bæði í ný hverfi í
Reykjavík og jafnframt Kópavog,
Garðahrepp og Hafnarfjörð.
1 ágúst s.l. óskaði Reykjavíkur-
borg eftir 12% hækkun á gjöldum
Hitaveitunnar, en ríkisstjórnin
virti það bréf ekki svars fyrr en
fyrir hálfum mánuði, er þeirri
hækkunarbeiðni var synjað.
Ríkisstjórnin hefur þvi endur-
skoðað þessa afstöðu sína nú, og
er það góðra gjalda vert. Reykja-
víkurborg mun að sjálfsögðu
standa við öll ákvæði samninga
við nágrannasveitarfélögin og
framkvæma það sem samningarn-
ir kveða á um og á þann hátt, sem
samningarnir sjálfir segja til um.
Það verður hins vegar að segjast
eins og er, að hin mikla óðaverð-
bólga, sem nú ríður yfir þjóð-
félagið, hefur hækkað gífurlega
bæði reksturs- og framkvæmda-
kostnað Hitaveitunnar og þvi mið-
ur lítur út fyrir, að sú 12%
hækkun, sem beðið var um i
ágúst, sé ekki nægileg, þegar
horft er á reksturs- og fram-
kvæmdaáætlanir næsta árs. Um
það mál mun borgarráð fjalla sér-
staklega.
Ég vil taka það skýrt fram, að
þessi hækkun er nauðsynleg Hita-
veitunni, bæði vegna reksturs
hennar og allra framkvæmda, en í
þessari hækkun felst ekki, að
Reykvíkingar séu að taka á sig
aukabyrðar til að geta lagt hita-
veitu í nágrannabæina."
------4 »♦------
— Rannsóknar-
nefnd
Framhald af bls. 2.
þingis væri sama sinnis. kvaðst
ráðherrann ekki biðjast undan
rannsókninni, en benti á, að þá
væri allt eins mikil ástæða til að
skipa aðrar nefndir til að rann-
saka aðra þætti opinberrar
skýrslu.
Hannibal Valdimarsson sagði,
að ef málið upplýstist fyrir alls-
herjarnefnd deildarinnar, væri
ekki ástæða til að skipa sérstaka
rannsóknarnefnd, enda væri eini
tilgangur tillögunnar að fá hið
sanna fram í þessu málí.
Fleiri voru á mælendakrá, en
umræðunum var frestað.
Þingfréttir
í stuttu
máli
EFRI DEILD
Á fundi efri deildar í gær var
fyrst til 2. umræðu frumvarp til
laga um innheimtu ýmissa
gjalda með viðauka. Því var vís-
að til 3. umræðu.
Þá var vísað til 3. umræðu
frumvarpi um breytingu á lög-
um um bann við veiðum með
botnvörpu og flotvörpu, en
þetta frumvarp er til staðfest-
ingar á bráðabirgðalögum um
að framlengja gildistfma nú-
gildandi laga um þetta efni til
næstu áramóta.
Sömu meðferð fékk frum-
varp til breytingar á lögum um
Verðlagsráð sjávarútvegsins,
en það var einnig til 2. umræðu.
Loks mælti Lúðvík Jósepsson
viðskiptaráðherra fyrir frum-
varpi um breytingu á lögum um
Verzlunarbanka íslands við 1.
umræðu í efri deild, en neðri
deild hefur þegar afgreitt það
frumvarp. Var þvf að umræðu
lokinni vísað til f járhags- og við
skiptanefndar.
NEÐRI DEILD
Ólafur Jóhannesson dóms-
málaráðherra mælti við fyrstu
umræðu í neðri deild fyrir
frumvarpi um breytingu á
skiptalögum. Frumvarp þetta
hefur verið afgreitt við þrjár
umræður í efri deild.
Ingvar Gíslason (F) mælti
fyrir frumvarpi, sem hann flyt-
ur ásamt fleiri þingmönnum
um kaupstaðarréttindi til
handa Dalvíkurkauptúni. Var
þvi vísað til félagsmálanefndar.
SAMEINAÐ ÞING
í sameinuðu þingi í gær var
framhaldsumræða um þings-
ályktanartillögu sjálfstæðis-
manna um 200 mílna fiskveiði-
lögsögu. Var umræðunni enn
frestað eftir að Gunnar
Thoroddsen (S) hafði talað.
Þá mælti Vilhjálmur Hjálm-
arsson (F) fyrir tillögu, sem
hann flytur ásamt fleiri þing-
mönnum um afnám vínveitinga
á vegum ríkisins. Aðrir
flutningsmenn, sem töluðu við
umræðurna voru Helgi Seljan
(Ab) og Karvel Pálmason
(SFV). Auk þeirra tók Pétur
Sigurðsson (S) til máls og lýsti
sig fylgjandi tillögunni.
Bragi Sigurjónsson (A)
mælti fyrir þingsályktunar til-
lögu sinni og fleiri Alþýðu-
flokksmanna um úrræði til að
minnka olíukaup erlendis frá.
Loks mælti Jónas Jónsson
(F) fyrir þingsályktunartil-
lögu, sem hann flytur ásamt
fleiri framsóknarþingmönnum
um könnun á notagildi einfasa
og þriggja fasa rafmagns.
— N-Irland
Framhald af bls. 1
fjármál, umhverfismál, mennta-
mál, landbúnaðarmál og upp-
lýsingamál. SDLP, þ.e. kaþólskir
fara með viðskiptamál, heilbrigð-
is- og tryggingamál, húsnæðismál
og mál, er varða sveitastjórnir og
áætlanagerð. Til stóð, að ráð-
herrasætin yrðu tólf, en skipan í
það tólfta var frestað til síðari
tfma. Brezka stjórnin mun fylgj-
ast með því, að Sambandsflokkur-
inn misnoti ekki meirihlutavald
sitt f stjórninni.
Með myndun þessarar stjórnar
gera menn sér vonir um, að skil-
yrði skapizt til samvinnu mótmæl-
enda og kaþólskra um stjórn og
rekstur n-írsku þjóðarskútunnar,
sem hefur svo mjög verið hrjáð,
af innbyrðis átökum. Hafa meira
en 900 manns látið lífið f átökum
þar sl. fjögur ár. Hins vegar er
ekki enn ljóst, hvernig öfgasam-
tök kaþólskra og mótmælenda
bregðast við; þau hafa verið
stjórnarsamvinnunni mjög and-
víg og hótað öllu illu.
— Borgarstjóri