Morgunblaðið - 03.04.1976, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3, APRlL 1976
Súrrealistarnir árið 1930, talið frá vinstri Tarza, Breton, Dali, Ernst, Man Ray. t efri röð Eluard, Arp,
Tanguy og Crevel.
París 2. apríl. Reuter
£ MAX Ernst. einn mestur
frömuður súrrealismans í
myndlist, lézt i gærkvöldi
að heimili sinu í París á 85.
afmælisdegi sinum. Ernst
var af þýzku bergi brotinn,
sat í nauðungarbúðum
nazista um tima skömmu
eftir að heimsstyrjöldin
brautzt út og er hann slapp
þaðan flutti hann búferlum
til Bandaríkjanna. Þargerð-
ist hann bandariskur rikis-
borgari, en bjó i París mörg
siðustu æviár sin.
Max Ernst fæddist i
Bruhl í Vestur-Þýzkalandi.
Hann lagði stund á heim-
speki, sálarfræði og lista-
sögu, en sneri sér siðan að
myndlist. Ásamt Johannes
Theodor kom hann á fót
dadaistahreyfingunni árið
1919 og vakti gifurlega
hneykslan með málverka-
sýningu sem hann hélt og
bauð gestum að eyðileggja
þær myndir sem þeir vildu.
Endanlega gekk hann til
Max
Ernst
látinn
liðs við súrrealisma i verk-
um sínum upp úr 1920, en
langt var þá enn i land að
hann hlyti viðurkenningu
og að verk hans væru tekin
alvarlega. Það var ekki fyrr
en árið 1 936 með sýningu í
Bandaríkjunum, sem hann
kallaði „Fáránleg list, dada
og súrrealismi". Árið 1 938
sagði hann skilið við
frönsku súrrealistana
vegna ágreinings við for-
vígismann þeirra, André
Breton. í Bandaríkjunum
gekk hann á fullorðinsaldri
að eiga Peggy Guggen-
heim, vellauðuga og list-
elska konu sem átti sýn-
ingarsal. Ernst sagði sjálfur
að henn hefði um ævina
málað um tvær milljónir
mynda sem væru listaverk,
það hið fyrsta þegar hann
var ársgamall. Listamenn
eins og Salvador Dali og
Rene Magritte gengu í
smiðju hans og hann hefur
haft ómæld áhrif á samtíma
sinn. Við andlát hans hafði
hann öðlazt viðurkenningu
sem einn merkastur mynd-
listarmaðurá þessari öld.
BHM hefur ekld afsalað sér
neinum lífeyrLssjóðsréttindum
Morgunblaðið sneri sér til Björns
Jónssonar, forseta Alþýðusam-
bands tslands, og leitaði álits
hans á þvf samkomulagi sem
orðið er milli BSRB og rfkisins
um samningsréttarmál opinberra
starfsmanna.
Björn kvaðst ekki hafa annað
en gott um samkomulag þetta að
segja svo langt sem þessi réttur
næði. Hann væri allmiklu þrengri
en almennt gerðist innan Alþýðu-
sambandsins og verkalýðsfélag-
anna, „Þetta er þó vafalaust spor í
áttina, og það hefur verið okkar
stefna að starfa að því að opinber-
ir starfsmenn fengju fullan
samningsrétt. Þess vegna fagna
ég þeim áfanga sem þeir hafa
náð.‘‘
1 desemberályktun ASl var lýst
yfir stuðningi við opinbera starfs-
Úr skýrslum
bandaríska
utanríkisráðu-
neytisins
1 StÐUSTU Lesbók Morgun-
blaðsins birtust úrdrættir úr
skýrslum um viðræður varð-
andi tsland, sem áttu sér stað á
dögum kalda strfðsins. Hafa
þessir úrdrættir að vonum vak-
ið athygfi og ska) bent á að
sfðari hlutinn birtist nú í Les-
bók. Ahugamenn um þessi mál
hafa spurt um heiti bókarinn-
ar á ensku og er það; Foreign
Reiations of the United States,
1949. Volume IV. Western Eu-
rope. Utgefandi: Department
of State, Washington 1975.
menn i baráttu þeirra fyrir
samningsrétti, en jafnframt tekið
fram að þeir yrðu þá að sitja við
sama borð og launþegar á hinum
almenna vinnumarkaði I sam-
bandi við æviráðningu og lífeyris-
sjóðamál. 1 þessu sambandi sagði
Björn, að samkomulagið nú um
samningsrétt opinberra starfs-
manna gengi það skemmra en
gerðist á vinnumarkaðinum
almennt, að Alþýðusambandið
gæti naumast haft neitt við það að
athuga þótt opinberir'starfsmenn
Hvaða skut-
togara sem er
Sjávarútvegsráðuneytið hefur,
eins og áður hefur verið getið f
fréttum, verið að leita eftir pólsk-
um skuttogara til rannsókna-
starfa fyrir Hafrannsóknastofn-
unina. Hefur verið leitað til allra
eigenda pólskra skuttogara og
hafa þeir allir færzt undan að
leigja skip sfn til rannsókna-
starfa.
Þórður Ásgeirsson, skrifstofu-
stjóri í ráðuneytinu, sagði i viðtali
við Mbl. í gær, að þó væri ráðu-
neytið ekki úrkula vonar meó
einn pólskan togara. Reynslan af
viðræðum við útgerðarmenn
hefði þó orðið til þess að ráðu-
neytið hefur víkkað þann hóp
togara, sem hún falast nú eftir.
Víll ráðuneytið nú ná tali af öllum
togaraeigendum, sem hugsanlega
vildu leigja skip sín. Áður hefur
verið leitað til Félags íslenzkra
botnvörpuskipaeigenda og kvað
Þórður ráðuneytið mundu gera
það nú á ný.
héldu eftir sem áður sératriðum
sínum.
Þá hafði Morgunblaðið sam-
band við Jónas Bjarnason, for-
mann samninganefndar Banda-
lags háskólamanna og spurði
hann hvernig honum litizt á
samningana.
Jónas kvaðst álíta að um leið og
rætt var um æviráðningar hefði
átt að taka lög og réttindaskyldu
opinberra starfsmanna til um-
ræðu.
Þá sagði hann, að margir af
starfsmönnum ríkisins, sem væru
innan BHM, væru undanþegnir
verkföllum, „en það liggur ljóst
fyrir að Bandalag háskólamanna
hefur ekki afsalað sér neinum líf-
eyrissjóðsréttindum. Samkomu-
lag B.S.R.B. við ríkissjóð snertir
ekki það fólk sem er innan
vébanda Bandalags háskóla-
manna.
Tekinn með tæp
1200 grömm
af fíkniefnum
A FIMMTUDAGINN var 18 ára
piltur handsamaður á Keflavíkur-
flugvelli með tæplega 1200
grömm af fíkniefnum. Var hann
að koma flugleiðis frá Kaup-
mannahöfn. Ekki verður ljóst
fyrr en efnagreining hefur farið
fram hvaða efni er hér um að
ræða, en flest bendir til þess að
þetta sé hass. Fíkniefnadómstóll-
inn hefur mál þetta til rann-
sóknar og hefur pilturinn verið
úrskurðaður í allt að 20 daga
gæzluvarðhald á meðan hún fer
fram.
Mexikönsku kart-
öflurnar komnar
MEXIKÖNSKU kartöflurnar,
sem verið hafa á leiðinni til
landsins undanfarna daga, eru nú
komnar í verzlanir. I fyrrinótt var
unnið að pökkun f Grænmetis-
verzluninni og f gærmorgun var
kartöflunum ekið í verzlanir.
Að sögn Jóhanns Jónassonar,
forstjóra Grænmetisverzlunar-
innar, eru kartöflurnar ekki
fallegar. Þær eru frá uppskeru,
sem tekin var upp nú í janúar og
eru ræktaðar í leir. Gefur það
þeim dökkt útlit. „Þær eru því
ekki fallegar," sagði Jóhann, „en
hafa nú heldur ekki drepið neinn
ennþá,“ sagði hann spotzkur að
vanda. Jóhann kvað kartöflurnar
hafa verið sendar með skipi frá
Mexico til Hollands, þaðan sem
þær koma hingað. Skipið mun
hafa verið fjórar vikur á leiðinni
frá Mexíkó til Hollands og munu
þær hafa náð að spíra á þeim
tima.
Næsta sending af þessum
kartöflum kemur eftir helgi og
um svipað leyti kemur einnig skip
frá Póllandi. Standa vonir til að
pólsku kartöflurnar verði fallegri
en hinar mexikönsku. Um það
vildi Jóhann þó ekkert fullyrða,
en hann sagði: „Alla vega hafa
Pólverjar svikið mig illa, ef þær
eru ljótari en þessar, sem nú eru
komnar.“
Þá ber að geta þess, að einn
framámanna í verkalýðshreyfing-
unni hringdi i Morgunblaðið i
gær, rétt í þann mund, er hann
var að fá nýju kartöflurnar inn úr
dyrunum. Var hann reiður mjög
og sagði að hann hefði aldrei séð
neitt því líkt. Kvað hann þessar
kartöflur vera gott vitni þess, hve
fyrirlitning forystumanna Græn-
metisverzlunarinnar væri tak-
markalaus á neytendum. „Það er
hreinlega verið að egna okkur“,
sagði hinn reiði verkalýðsforingi.