Morgunblaðið - 19.10.1980, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 1980
Hefja áróður
fyrir DC-10
MCDonnell DouKlas-duKvéla-
verksmiðjurnar hafa hrundið af
staö mikilli auiflýsinKa- ok kynn-
inKarherferð, þar sem laKt er kapp
á að kynna áKa'ti fluK'éla verk-
smiðjanna, einkum ok sér í laKÍ
IX'-IO farþeKaþotunnar, sem hrap-
aði í áliti eftir að hafa komið við
sóku í a.m.k. tveimur íluKslysum í
fyrra.
Birtar eru í fyrstu lotu heilsíðu og
hálfsíðu myndir af geimfaranum
Pete Conrad, sem á sínum tíma lenti
geimfari á tunglinti, og rneð þeim
textar sem eiga að gefa til kynna
ágæti „tíunnar“.
„Sérhver DC-10-þota byggir á
sömu hugvitssemi og tækni er gerði
mér kleift að ferðast til tunglsins og
stíga þar fæti,“ er haft eftir Conrad.
„Ég ferðaðist vfir 27 milljónir kíló-
metra í geimfari sem McDonnell
Douglas-verksmiðjurnar hönnuðu og
smíðuðu, og komst þá að raun um
hversu framleiðsla þeirra er megn-
ug. DC-10-þotan er gott dæmi um
gæði framleiðslu verksmiðjanna. Ég
er sannfærður um að engin farþega-
flugvél byggir á jafnmikilli tækni-
þekkingu og hugvitssemi, og engin
þota hefur verið þaulprófuð á við
DC-10. Engin breiðþota flýgur held-
ur jafn víða og til jafn margra borga
og DC-10. Þotur af þessari gerð
fljúga yfir milljón mílur dag hvern,“
segir Conrad m.a. í auglýsingatext-
anufn. Lesendum er boðið að kynn-
ast DC-10 þotunni frekar með því að
skrifa eftir svokölluðu „DC-10 Re-
port“, og við látum heimilisfangið
fljóta hér með: McDonnell Douglas,
Box 14526, St. Louis, Missouri 63178,
Bandaríkjunum.
Þessi mynd af Pete Conrad við líkan af DC-10 birtist á rúmlega hálfri siðu
í handarísku viðskiptariti, og með henni texti sem vitnað er til í
meðfylgjandi frétt. Myndin, og aðrar álíka, birtast nú víða, og er það liður
í mikilli auglýsingaherferð McDonnell Douglas-flugvélaverksmiðjanna.
Oddný Benónýsdóttir á Eyvindarmúla, formaður kvenfélagsins í Fljótshlíð. við „Citabriuna“ hans
Árna í Múlakoti, en á þessari flugvél flaug Oddný nýlega sitt fyrsta einflug. Ljó»m. Ární Guðmundsson
Fljúgandi kvenfélags-
formaður í Fljótshlíð
Nú á dögum jafnréttis sækja
konur í auknum mæli inn á þau
svið sem karlmenn hafa að
mikiu leyti haft út af fyrir sig.
og á það einnig við um flugið. I
auknum mæli er sagt frá þátt-
töku kvenna í fluginu og hér
segjum við frá einni konu til
viðbótar. bað er kvenfélagsfor-
maðurinn í Fljótshlíðinni,
Oddný Benónýsdóttir á Eyvind-
armúla
Oddný fór nýlega sitt fyrsta
einflug, þá 41 árs og fjögurra
barna móðir. Það hafði lengi
verið draumur hennar að læra
flug, þótt ekki rættist sá draum-
ur fyrr en nú fyrir skömmu.
Oddný er nú komin með á annað
hundrað flugtíma. Hún hefur
ekki átt þess kost að sækja
bóklegt einkaflugmannsnám-
skeið, en vonandi rætist úr því er
tímar líða.
Flugvélin, sem Oddný notar
núna, er 150 hestafla „Bellanca
Citabria", vél Árna Guðmunds-
sonar fiugáhugamanns í Múla-
koti í Fljótshlíð, en Árni hefur
gert sér flugvöll við túnjaðarinn
í Múlakoti. Citabrian er stél-
hjólsvél, en sá hjólabúnaður
krefst viðbótarhæfni flugmanns
í flugtaki og lendingu. Oddný
hefur tekið flesta sína tíma á
Citabriuna, en nokkra hefur hún
þó tekjð á „Fleet Finch“-tvíþekj-
una hans Árna. Sú flugvél er
einnig stélhjólsvél og nánast
jafnaldri Oddnýjar sjálfrar. Að
sögn Árna Guðmundssonar hef-
ur Oddný sýnt mikinn dugnað og
þrautseigju í flugnáminu, oft við
mjög óheppilegar aðstæður.
Oddný á ekki dugnaðinn og
þrautseigjuna langt að sækja,
því faðir hennar var hin þjóð-
kunna aflakló Vestmanneyinga,
Binni í Gröf.
Hurð skall nærri hælum:
Þotan lenti í óvæntum
höggvindi á lokastefnu
Hurð skall nærri hælum er
þota af gerðinni Boeing-727 frá
Ea-stern Airiines var i aðflugi að
Hartsfield alþjóðaflugvellinum i
Atlanta nýverið. Þotan átti
skammt ófarið er hún flaug
skyndilega inn i höggvinda
(wind-shear) er ekki var vitað
um. Ilraðamælar þotunnar tóku
að flökta milli 110 og 140 hnúta
og lækkunarstigið jókst i 1000 fet
á mínútu. Mikil rigning buldi á
þotunni. Flugmennirnir reistu
nef þotunnar og stilltu hreyflana
á flugtaksafl.
En þeir fengu ekki svörun frá
hreyflunum, sem þurfa nokkra
stund til að taka við sér, heldur
Eins og
fram hefur
komið I fréttum
keypti banda-
ríska trygg-
inKafélagið
Metropolitan
Life Insurance
hyKKÍngu
Pan American-
fluKfélaKsins i
miðborK New
York fyrir
skömmu. Hús-
ið er engin smá-
smiði, 49 hæð-
ir, ok var
kaupverðið
400 milljónir
dollara. Pan
Am seldi
húsið til að
rétta af flug-
reksturinn,
sem Kengið
hefur erfiðlega
i seinni tið.
Skrifstofur fé-
lagsins ok
höfuðstöðvar
verða áfram í
hluta byKK-
ingarinnar
samkvæmt
leigusamninKÍ
við nýju eig
endurna er
Kildir til 20
ára.
jókst lækkunarstigið og klifur-
mælirinn sýndi að þotan lækkaði
um 2000 fet á mínútu.
Áhöfnin greip þá til enn frekari
ráða til að afstýra hrapinu, reisti
nefið meira og reyndi með nýjum
ráðum að fá afl sem skjótast úr
hreyflunum. Hraðamælirinn
sýndi, þegar hér var komið sögu, á
milli 105 og 110 hnúta hraða og
ýmis aðvörunarkerfi þotunnar
fóru í gang, t.d. gall í jarðnándar-
horninu, viðvörun barst um að
þotan væri komin undir aðflugs-
geislann á blindlendingarkerfi
vallarins, og stýrishjólin hristust í
höndum flugmannanna til merkis
um að hraði þotunnar væri að
nálgast ofrishraða.
Loksins fengu flugmennirnir
svörun frá hreyflunum og þotan
byrjaði að klifra. Þeir flugu annan
hring um völlinn og lentu síðan
eins og ekkert hefði í skorizt. Er
þotan hætti að síga niður á við var
hún í aðeins 375 feta hæð (115
metra) yfir jörðu og fjóra kíló-
metra frá brautarenda.
Atlanta-flugvöllur er búinn
tækjum er gefa viðvörun þegar
hætta er á höggvindum, en tækja-
búnaðurinn mælir aðeins vinda á
og innan vallarmarkanna, og því
hafði engin viðvörun verið gefin út
um hættu á höggvindum í næsta
nágrenni vallarins.
Umsjón
Ágúst Ásgeirsson,
Jón Grímsson og
Ragnar Axelsson
Herman „Fish“ Salmon reynsluflugmaður (i miðið) ásamt Agnari
Kofoed-Hansen flugmálastjóra og syni sinum Randall i móttöku
Iscargo við komu Electra-flugvélar félagsins til landsins í janúarlok.
„Fish“ fórst i flugslysi i sumar, en Randall lifði það af.
Ljósm. Mbl. ÓI.K.M.
Herman fíish
Salmon er látinn
Herman „Fish“ Salmon,
einn frægasti reynsluflugmað-
ur Bandaríkjanna og góð-
kunningi fjölmargra íslend-
inga, fórst í flugslysi í sumar.
Salmon kom í janúarlok til
ísiands með Electra-flugvél
Iscargo og var hér um skeið
við að þjálfa flugmenn félags-
ins á vélina.
Salmon fórst með Lockheed
L-1049H flugvél (Super Con-
stellation) í flugtaki á flugvell-
inum í Columbus í Indiana-
fylki. Auk hans fórust tveir
aðrir úr áhöfn vélarinnar, en
fjórir komust lífs af, þ.á m.
sonur hans, Randall. Randall
var í vinstra sæti flugstjórn-
arklefans og faðir hans í því
hægra. Randall var ekki með
réttindi á þessa tegund flug-
véla.
Salmon reynsluflaug Con-
stellation flugvélum á sínum
tíma hjá Lockheed-verksmiðj-
unum. Flugvélina, sem hann
fórst með, var hann að ferja til
Kaliforníu. Var hún hlaðin
varahlutum og hrey.flum. Talið
er að ástæðan fyrir slysinu hafi
verið aflmissir í flugtaki.