Morgunblaðið - 04.02.1986, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. FEBRÚAR1986

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 450 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 40 kr. eintakiö.
Efasemdir um
prófkjör
Um helgina var valið í sæti
þeirra, sem skipa eiga
framboðslista Alþýðubandalags
og Alþýðuflokks í borgarstjóm-
arkosningunum í Reykjavík nú
í vor. Af ummælum þeirra, sem
þátt tóku í þeim darraðardansi,
er efnt var til í flokkunum af
þessu tilefni, má ráða, að sú
aðferð að láta umbjóðendur
stjómmálamanna skipa þeim á
lista í skriflegri atkvæða-
greiðslu, hvort sem hún nefnist
prófkjör eða forval, skilji fremur
eftir sársauka en baráttugleði í
flokkunum.
Sigurjón Pétursson, oddviti
Alþýðubandalagsins, rétt marði
að halda fyrsta sætinu á listan-
um. Hann kemur ekki óskaddað-
ur frá þessari hörðu keppni við
nýkjörinn varaformann flokksins
og ritstjóra Þjóðviljans. Þá varð
frambjóðanda verkalýðsforingja
Alþýðubandalagsins, Guðmundi
Þ. Jónssyni, ýtt út í ystu myrkur.
Þau sár verða lengi að gróa.
Sigurður E. Guðmundsson,
borgarfulltrúi Alþýðuflokksins,
tapaði í prófkjöri Alþýðuflokks-
ins fyrir sameiginlegu framboði
þeirra Bjama P. Magnússonar
og Bryndísar Schram. Hefur
Sigurður gefíð til kynna, að
keppinautar sínir hafí jafíivel
notast við einhveija „kosninga-
vél“ sjálfstæðismanna til að
vinna sigur á sér. Hann sakar
flokksbræður sína sem sagt um
óheiðarleg vinnubrögð. Þeir, sem
kepptu í Alþýðubandalaginu,
hafa að visu ekki haldið slíku á
. toft á opinbemm vettvangi.
í öllum flokkum em vaxandi
efasemdir um gildi prófkjara.
Þótt vissulega sé mikilvægt, að
sem flestir fái tækifæri til að láta
í ljós álit sitt á því, hveijir skipi
framboðslista, er hitt ekki síður
. mikils virði að halda sæmilegan
frið um menn og málefni innan
stjómmálaflokkanna. Kosninga-
baráttan innan Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags undanfama
daga og eftirleikur hennar að
talningu lokinni veikir flokkana
í þeim átökum, sem þeir eiga
eftir að heyja við hina raun-
vemlegu pólitísku andstæðinga.
Umræðumar um prófkjörin
taka yfírleitt á sig þann blæ, að
stjómmálamenn láta undan síga
gagnvart kröfum þeirra, er
segja, að flokksræði eigi að
halda í skefíum með því að láta
fólkið sjálft ráða framboðslist-
nm. Á hitt er síður litið, að próf-
kjörin hafa sjaldan miklar breyt-
ingar í for með sér. Það gerist
yfírleitt ekki nema um djúpstæð-
an ágreining sé að ræða í flokk-
um, svo sem nú f Alþýðuflokki
og Alþýðubandalagi. Þegar
ágreiningur er kominn á slíkt
stig eins og í Alþýðubandalag-
inu, að Siguijón Pétursson talar
um að varaformaður flokksins
bjóði fram nýjan lista gegn sér
í forvali, geta prófkjör þjónað
þeim tilgangi að raða saman
fulltrúum ólíkra flokkshópa.
í nýlegri ræðu á aðalfundi
fulltrúaráðs sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík ræddi Davíð
Oddsson borgarstjóri um próf-
kjör og sagði meðal annars: „Ég
þykist hafa orðið þess var að
undanfömu, að mönnum þyki
meiri áhöld um ágæti prófkjöra
sem hina einu réttu leið til þess
að velja fólk á framboðslista
flokksins. Á hinn bóginn hefur
ekki verið settur fram skýr kost-
ur, sem samstaða er líkleg um,
sem tekið geti við af prófkjörs-
fyrirkomulaginu. En mér þykir
augljóst, að fyrir næstu sveita-
stjómarkosningar sé nauðsyn-
legt að huga að breyttu fyrir-
komulagi, sem eindrægni geti
náðst um og tryggt geti allt í
senn, að ákveðin endumýjun eigi
sér jafnan stað meðal kjörinna
fulltrúa, að reynsla þeirra fái
notið sín og framboðslistinn sé
skipaður fulltrúum sem flestra
sjónarmiða og viðhorfa, stétta
og kynja.“
Davíð Oddsson sagði, að
hugsanlegt væri að fara bil
beggja við skipan framboðslista,
þannig að próflgör yrðu viðhöfð
við 2. eða 3. hveijar kosningar
en þess á milli yrði stillt upp af
neftid. Hér hefur oftar en einu
sinni verið vakið máls á því, að
prófkjör njóti ekki sömu vin-
sælda og áður hvorki í Sjálfstæð-
isflokknum né annars staðar.
Orð borgarstjóra staðfesta þá
skoðun. Hitt er ljóst, að það
verður ekki auðvelt verk að
breyta frá þeirri skipan, sem nú
ríkir. Þeir sem telja sig eiga
undir högg að sækja gagnvart
flokksforystu, geta ætíð valið
þann kost, að saka hana um
ofríki, ef horfíð er frá prófkjörum
við val frambjóðenda. Umræður
um breytingar af þessu tagi má
auðveldlega nota til að ala á
tortryggni í garð þeirra, sem til
foiystu hafa verið valdir.
Því ber að fagna að áhrifamik-
ill stjómmálamaður eins og
Davíð Oddsson skuli hafa riðið
á vaðið innan Sjálfstæðisflokks-
ins og lagt fram hugmyndir, er
miða að því að setja prófkjörum
skorður. Hjá því verður ekki
komist fyrir sjálfstæðismenn að
taka afstöðu til þessara hug-
mynda.
(iiFTi samlfí; iuöiun v i>rh;(;j\ harna íhláfjöluw
„Við hðfum fundið
börnin heil á húfi“
Um 200 manns leituðu barnanna þriggja sem týndust í Bláfjöllum
Þorlákshöfn, 3. febrúar.
UM KL. 23.30 á laugardags-
kvöld var björgunarsveitin
Mannbjörg í Þorlákshöfn
beðin um aðstoð vegna leitar
að þremur ungmennum, sem
voru týnd í Bláfjöllum.
Kl. 24 var lagt af stað á ijórum
bflum, 11 göngumenn og fjórir
vélsleðamenn með tvo vel útbúna
vélsleða. Ákveðið var að fara upp
í Þrengsli og bíða þar frekari
fyrirmæla. Þegar þangað var
komið var haft samband við leitar-
stjóm, sem bað um að beðið yrði
átekta eftir björgunarsveitinni á
Selfossi, sem áttu að vera rétt
ókomnir á fímm vélsleðum. Mann-
björg hafði þá strax samband á
Selfoss og kom þá í ljós að þeir
vom ekki enn lagðir af stað frá
Selfossi. Þá tók Kristján Frið-
geirsson formaður Mannbjargar
þá ákvörðun að ekki væri ástæða
til að bíða, heldur heQa leit strax
á vélsleðunum, en láta göngu-
menn bíða átekta í bflunum.
Ferðalýsing fjórmenn-
inganna á vélsleðunum
Færið var ekki gott, full lítill
snjór, rok, rigning og þoka, þannig
að ekki sást nema nokkra metra
fram fyrir sleðana, þar sem öku-
ljósin náðu að lýsa.
Haldið var suður fyrir Lamba-
fell og síðan í norður yfír Eld-
borgarhraun og ekið í átt að Blá-
fjallahiyggnum. Þetta töldum við
öraggustu leiðina vegna þess að
aka varð í hlykkjum og illmögu-
legt að nota áttavita, heldur urð-
um við að fylgja Qallshlíðinni.
Áfram var haldið í suðvestur og
krækt suður fyrir Fjallið eina.
Ekki var hægt að fara beit í
vestur, heldur varð að halda ská-
hallt suðvestur upp í hallann f
krókum og hlykkjum. Áfram var
haldið alveg framhjá Kerlingar-
hnjúk og um kl. 3.30 var komið
suður af Heiðartopp, sem er eld-
gígur suðvestur af Bláfjöllum.
Þarna var nú stoppað rétt eina
ferðina enn, því oft hafði verið
stoppað á leiðinni, kallað, hlustað
og lýst í allar áttir. Þá er eins og
utan úr muggunni heyrist skræk-
ir, sem mjög erfítt var að átta sig
á. Aftur blístruðum við og hrópuð-
um og þá var okkur greinilega
svarað. Hljóðin virtust koma úr
sömu átt og við höfðum komið
úr, nema bara norðar. Við ókum
í átt að hljóðunum og komum
fyrst auga á tvo drengi, sem stóðu
upp á steini og nokkra fjær var
stúlka við rústir af snjóhúsi.
Haft var samband við leitar-
stjóm og tilkynnt að bömin væra
fundin heil á húfí. Leitarstjóm
vildi fá okkur stystu leið upp í
Bláfjallaskála með bömin, en við
töldum það óráðlegt þar sem færð
og skyggni var afleitt og við ekki
alveg öraggir á hvar við væram,
því væri betra að fylgja förunum
sömu leið til baka og var það
samþykkt.
Bömin vora merkilega hress,
að vísu nokkuð blaut og köld, en
hresstust fljótt við að fá að borða
og heitt að drekka. Þegar búið
var að klæða bömin í þurra vettl-
inga, húfur og f álpoka var haldið
til baka sömu leið. Tveir okkar
urðu eftir með skfðabúnað bam-
anna og voram við sóttir af vél-
sleðamönnum úr björgunarsveit
Selfoss.
Bömin vora nú flutt í björgun-
arsveitarbflinn, þar sem göngu-
menn höfðu beðið. Þeir höfðu
fengið skipun um að koma með
bömin upp í Bláfíallaskála, því
foreldrar þeirra biðu þar. Þegar
ijóst var hvað þetta tæki langan
tíma ákvað leitarstjóm að hitta
Mannbjargarsveitina á Suður-
„VIÐ heyrðum vélarhljóð - hróp-
uðum og kölluðum og reyndum
að gera vart við okkur, en þeir
keyrðu framþjá. Skyndilega
stoppuðu þeir til þess að fá sér
nesti og þá loksins sáu þeir okkur
- jú við vorum ofsalega fegin
þegar þeir sáu okkur,“ sögðu
systkinin Jón Ásgeir Bjarnason,
12 ára og Sólrún Þórunn, 11 ára
og Alfreð Harðarson, 12 ára, f
samtali við blaðamann Morgun-
blaðsins eftir að hafa verið bjarg-
að skömmu áður.
Það voru félagar í björgunarsveit-
inni Mannbjörg frá Þorlákshöfn, sem
fundu bömin eftir að þau höfðu
hrakist í 10 klukkustundir í suðaust-
an roki og rigningu á fjöllum uppi.
Drengina fundu þeir þar sem þeir
stóðu uppi á steini og kölluðu út í
myrkið og stúlkan stóð við rústir
snjóhúss.
landsvegi við Bláfjallaafleggjara.
Mikil hálka var og rok á Bláfíalla-
leið og sóttist ferðin seint, svo
Mannbjargarsveitin var nokkuð á
undan að afleggjaranum. Vildu
þeir nú fara með bömin rakleitt
til Reykjavíkur, en það var ekki
gert heldur beðið og bömin flutt
á milli bfla. Mannbjargarsveitin
var síðan komin heim kl. 7 um
morguninn, allir vora sælir og
glaðir eftir giftusamlega björgun.
J.H.S.
Bömin höfðu farið í Bláfjöll að
morgni og voru á skíðum í Suðurgili
í Bláfjöllum. „Við ætluðum að færa
okkur um set og hugðumst labba
fyrir fíallið en villtumst af leið. Þegar
við höfðum verið á gangi í klukku-
stund áttuðum við okkur á því, að
við vorum villt.
Þá ákváðum við að láta fyrir-
berast og byggðum snjóhús. Notuð-
um skíðin og stafina ofan á skíðin
en skíðin fuku í rokinu og húsið
hrundi f rigningunni. Við vorum
orðin ansi blaut, en vissum að við
myndum finnast," sögðu þremenn-
ingamir. Björgunarmenn og vanir
fjallamenn eru sammála um að
bömin hafi sýnt mikið æðruleysi í
hrakningum sínum og að þau hafi
brugðist rétt við þegar þau létu
fyrirberast.
Þuríður Stefánsdóttir, móðir systkinanna, hringir heim til þess að lál
úr helju. Fjær er Margrét Kristjánsdóttir, móðir Alfreðs. Á myndin
lögreglunni i Reykjavík.
„Við vorum ofsale
þegar þeir sáu o
sögðu börnin þrjú eftir björg
En voru þau ekki orðin svöng,
Árni Friðriksson frá Slysavarnafélaginu sýnir bömunum á landa-
korti hvar þau fundust.