Morgunblaðið - 29.09.1988, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1988
Bráðabirgðalögin:
Verðstöðvun og
frysting launa
SAMKVÆMT bráðabirgðalög-
um ríkisstjórnar Steingríms
Hermannssonar verða bráða-
birgðalög fráfarandi ríkis-
stjórnar í flestum atriðum fram-
iengd, og fleiru verður bætt
við, svo sem verðjöftaun innan
sjávarútvegsins. Laun mega
ekki hækka þar til 15. fébrúar
á næsta ári, verðstöðvun gildir
til loka þess mánaðar, fiskverð
verður óbreytt til 15. febrúar,
verð á búvörum breytist ekki,
óheimilt verður að hækka húsa-
leigu og gjaldskrá opinberra
fyrirtækja og sérfræðinga, sem
starfa sjálfstætt. Loks hefur
gengi verið lækkað um 3%.
í drögum að bráðabirgðalögun-
um segir um almennt verðlag að
gildandi verðstöðvun verði fram-
lengd til 28. febrúar 1989 með
þeirri breytingu, að heimilt verði
að hækka verð vöru og þjónustu
sem nemi hækkun á erlendu inn-
kaupsverði eða hækkun á verði á
innlendum gænmetis- og físk-
mörkuðum. Verð á búvörum breyt-
ist ekki á verðstöðvunartímabilinu
og verði niðurgreiðslur auknar til
að halda því óbreyttu. Gjaldskrár
fyrirtækja á vegum ríkis eða sveit-
arfélaga og gjaldskrár sjálfstætt
starfandi sérfræðinga verði
óbreyttar til 28. febrúar að öðru
leyti en því að heimilt verður að
taka tillit til hækkana á erlendu
innkauspverði aðfanga. Sama
gildir um hvers kyns útselda vinnu
eða þjónustu. 0
Laun haldast óbreytt tii 15.
febrúar 1989. Þann dag kemur til
framkvæmda sú 1,25% kaup-
hækkun sem verða átti 1. febrúar
eða 1. marz. Launahækkanir eftir
1. marz samkvæmt kjarasamning-
um, sem gerðir voru fyrir 1. sept-
ember, skulu koma til fram-
kvæmda jaftaframt því að heimilt
verður að segja kjarasamningum
lausum eftir 16. febrúar. Lagaá-
kvæðin um takmörkun á samn-
ingsrétti launafólks falla þar með
úr gildi. Launaliður í verðlags-
grundvelli búvöru verður óbreyttur
á sama tíma, en hækkar um 1,25%
15. febrúar. Sama gildir um al-
mennt fískverð. Tekjutrygging
elli- og örorkulífeyrisþega og
heimilisuppbót hækka um 3% frá
1. október næstkomandi. Persónu-
afsláttur og barnabætur verða
hækkaðar sérstaklega í tengslum
við aðgerðir í skattamálum.
Þá er ákveðið að nafnvextir
lækki um 5 til 10% í næsta mán-
uði og enn frekar síðar, þegar
verðlag verður stöðugra. Nafn-
vextir af almennum skuldabréfum
voru 40% í júlí, en verða komnir
niður í 15% í októbermánuði.
Ríkisstjómin mun ennfremur beita
sér fyrir 3% lækkun meðalraun-
vaxta á skuldabréfum ríkissjóðs
og hefur hún einnig falið Seðla-
bankanum að breyta gmndvelli
lánskjaravísitölu þannig, að vísit-
ala launa vegi helming á móti sam-
anlögðum vísitölum framfærslu og
byggingarkostnaðar.
Morgunblaðið/Þorkell
Fyrstu skákmennirnir koma ídag
FYRSTU keppendumir i heimsbikarmóti Stöðv-
ar 2 í skák koma til landsins síðdegis í dag. Það
eru þeir Tal, Ehlverst, Sokolov og Beljavsky.
Hinsvegar mun heimsmeistarinn, Kasporov,
koma á föstudaginn. Setningarathöfta mótsins
verður á Hótel Islandi á sunnudagskvöld og þá
verður dregið um töfluröð keppenda. Mótið
sjálft verður hinsvegar í Borgarleikhúsinu og
hefst fyrsta umferðin kl. 17 á mánudag. Þar er
nú unnið að uppsetningu mótsalarins. Mót þetta
er sterkasta skákmót sem haldið heftar verið
hérlendis, er f 15. styrkleikaflokki. Mótsstjóri
verður Þorsteinn Þorsteinsson. Hann segir að
öll aðstaða á mótsstað verði eins og best verður
á kosið og hann á von á þvl að mótið verði spenn-
andi og skemmtilegt.
Millifærslan talin koma
fiskvinnslunni yfir núllið
Tel þörf á skuldbreytingu upp á 5 milljarða króna, segir Arni Benediktsson
MILLIFÆRSLA í formi verð-
bóta á freðfisk og hörpudisk
upp á 800 miHjónir króna alls,
sem teknar verða að láni erlend-
is, er meðal þeirra aðgerða, sem
Guðrún Helgadóttir alþingismaður:
Ólafiir leggur meira
upp úr óvinaheijum
„Ólaftar Ragnar fórnaði peði
fyrir riddara og góðir skák-
menn segja að það geti stundum
borgað sig og stundum ekki.
Þingflokkurinn mat hæfileika
Steingríms Sigfússonar meira
en mina og það er ekkert við
þvi að segja,“ sagði Guðrún
Helgadóttir þingmaður Alþýðu-
bandalagsins. Talað var um að
hún yrði menntamálaráðherra í
stjórn Steingrims Hermannsson-
ar.
Alþýðubandalagið hefur þá
reglu að í valdastofnunum flokks-
ins séu ekki færri en 40% af öðru
kyninu en ráðherrar Alþýðubanda-
lagsins eru allir karlar. Þegar Guð-
rún var spurð hvaða sjónarmið hún
teldi að hefðu legið til grundvallar
því vali, sagðist hún vera svo
ógæfusöm að hafa gert tvennt af
sér. Annað væri að eiga heima í
Reylg'avík og hitt að hafa stutt
Ólaf Ragnar til formanns í Al-
þýðubandalaginu. „Þetta tvennt
hefur mér helst verið fundið til
foráttu og það er greinilegt að
Ólafur leggur meira upp úr óvina-
heijum sínum en vinaheijum þessa
dagana," sagði Guðrún Helgadótt-
ir.
Guðrúnu'var boðin formennska
í þingflokki Alþýðubandalagsins.
Hún sagðist í gær ekki hafa tekið
afstöðu til þess tilboðs.
100 þús-
undfyrir
ferjustörf
Björgunarsveitin Víkveij-
ar heftar nú fengið samtals
um 100 þúsund krónur fyrir
að feija bila yfir Múlakvísl,
að sögn Reynis Ragnarsson-
ar í Vík í Mýrdal. Unnið er
að viðgerð brúarinnar og
verður hún í fyrsta lagi opn-
uð annað kvöld. Fjallabaks-
leiðir eru ekki færar fólks-
bflum.
„Við ferjum fólksbíla og
jeppa og drögum vörubíla yfír
Múlakvís! með MAN-herbifreið
sem við keyptum í Þýskalandi
fyrir 1,8 milljónir króna í vor.
Við tökum 1.500 krónur fyrir
að feija hvem bíl og stundum
bíða þrír bílar eftir fari," sagði
Ámi Oddsteinsson, félagi í
björgunarsveitinni Víkveijum.
ætlað er að bæta hag fiskvinnsl-
unnar. Þá heftar Verðjöfiiunar-
sjóði fiskiðnaðarins einnig verið
heimilað að breyta verðbótum
á rækju. Óheimilt verður að
hækka fiskverð fyrr en um
miðjan febrúar og þá um 1,25%.
Það verð mun síðan gflda til
vors. Stoftaaður verður atvinnu-
tryggingasjóður útflutnings-
greina til þess að leysa Qár-
hagsvanda fyrirtækja í útflutn-
ingsgreinum með lánum og
skuldbreytingum og verð á raf-
orku til frystihúsa verður lækk-
að um fjórðung. Loks er gert
ráð fyrir gjaldi á þá ioðnu, sem
kann að verða landað ferskri
erlendis.
Ámi Benediktsson, fram-
kvæmdastjóri SAFF, telur að með
þessum breytingum ásamt lækkun
vaxta niður fyrir 10% og sambæri-
legri lækkun verðbólgu, verði físk-
vinnslan rekin án taps. Jafnframt
verði þó að veija um 5 milljörðum
króna til skuldbreytingar eldri
skulda vegna tapreksturs undan-
genginna mánaða og verði það að
gerast strax. Með þessu móti verði
söltun reltín með lítilsháttar hagn-
aði og frysting komist yfír núllið.
Formaður Sjómannasambands
íslands, Óskar Vigfússon, for-
dæmir þessar aðgerðir, annars
vegar sem árásir á lgör sjómanna
og hins vegar brot á lögum um
starfsemi Verðjöfnunarsjóðs fisk-
iðnaðarins. Óskar sagði f samtali
við Morgunblaðið, að á 17 mánaða
tímabili hefði fiskverð og um leið
laun sjómanna aðeins hækkað um
6%, sem væri mun minna en hækk-
anir til annarra launþega. Jafn-
framt hefði afli dregizt saman og
fyrirsjáanlegt væri að hann dræg-
ist enn frekar saman. Því væru
sjómönnum ætlaðar mun þyngri
byrðar en öðrum. Hvað varðaði
breytingar á starfsemi Verðjöfíi-
unarsjóðs sagði hann, að þegar
hann hefði verið stofíiaður, hefði
verið skýrt tekið fram, að hann
væri eign þeirra, sem í hann
greiddu og hlutverki hans mætti
ekki breyta án samráðs og sam-
þykkis fulltrúa þeirra, sem að
sjóðnum stæðu. Miklu nær væri
að leggja sjóðinn niður en mis-
þyrma honum með þessum hætti.
Kristján Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóri LIÚ, sagði að sér
litist illa á þessar breytingar. Milli-
færslan væri skref aftur á bak og
hann væri hissa á fískvinnslunni,
tæki hún á sig auknar byrðar í
formi lána, sem ekki bættu rekstr-
arstöðuna, en löguðu reyndar
greiðslustöðuna. Með þessu væru
menn ennfremur jafnaðir út neðan
frá, sem þýddi að ekki borgaði sig
lengur að gera vel. Hvað fískverð-
ið varðaði sagði hann, að réttast
hefði verið að gefa það ftjálst frek-
ar en frysta það. Nú væru útgerð
og sjómenn ekki eins háðir lág-
marksverðinu og áður. Það hefði
engin áhrif á sölu fisks á innlend-
um og erlendum fiskmörkuðum
og skipti ekki máli fyrir fyrstitog-
arana. Þama væri því aðeins verið
að frysta launahluta sjómanna og
útgerðar, sem yki enn þrýstinginn
á það að selja fískinn ferskan er-
lendis. Ennfremur varpaði Kristj-
án fram þeirri spumingu hvers
vegna raforkuverð væri ekki lækk-
að til allrar fískvinnslu, ekki að-
eins frystingar, og hvemig menn
ætluðu að greina á milli raforku-
notkunar í til dæmis söltun og
frystingu innan sama fyrirtækis.
Nýir skrifetofustjór-
ar í tvö ráðuneyti
Á síðasta rfltisráðsftandi frá-
farandi ríkisstjórnar i gær stað-
festi forseti íslands manna-
breytingar í stöðnm deildar-
stjóra og skrifstoftastjóra i
nokkrum ráðuneytum.
Ragnhildur Hjaltadóttir lög-
fræðingur var skipuð skrifstofu-
stjóri í samgönguráðuneytinu.
Hún hefur verið deildarstjóri í
ráðuneytinu og áður fulltrúi.
Bolli Þór Bollason viðskipta-
fræðingur var skipaður skrifstofu-
stjóri í fjármálaráðuneytinu. Hann
hefur verið deildarstjóri í sama
ráðuneyti um tíma.
Gunnar H. Hall var skipaður
skrifstofustjóri í Hagstofu íslands
og Ingimar Jónassyni veitt lausn
frá embætti skrifetofustjóra.
Erlendur Kristjánsson var skip-
aður deildarsyóri í menntamála-
ráðuneytinu og Sigurði J. Briem
veitt lausn frá embætti deildar-
stjóra.
Þá hefur Níels Ámi Lund verið
skipaður deildarstjóri í landbúnað-
arráðuneytinu.
Þá hefur forseti fallist á skipan
Gösta Cristian Lundholm sem
kjörræðismanns íslands í Gauta-
borg. Einnig að veita Jan H. Bar-
nett lausn frá embætti aðalræðis-
manns í Sidney og skipa Sigrúnu
K. Baldvinsdóttur í hans stað.