Morgunblaðið - 19.07.1991, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JÚLÍ 1991
--j-,-- ■ ■■ i ------rPH---.... . -----
15
—i-
í vegarins ryki
lá rauður steinn
Nokkur orð um „perlur“ og steina
eftir Ólínu
Þorvarðardóttur
Til er gömul sögn um mann sem
mátti bera fram eina ósk og hann
óskaði þess að allt sem hann snerti
yrði að gulli. Óskin rættist: Allt sem
hann snerti varð að gulli, líka mat-
björgin. Maðurinn dó úr hungri.
Þessi gamla sögn kom upp í huga
minn um síðustu helgi þegar þau tíð-
indi bárust á öldum ljósvakans að
ætti að „vígja“ Perluna eina ferðina
enn - og nú með aðstoð prests. Eitt
andartak hélt ég reyndar að mér
hefði misheyrst. Eg vissi ekki betur
en að húsið hefði verið formlega tek-
ið í notkun fyrir þrem vikum - með
hátíðlegri viðhöfn, miklum mat og
trúlega enn meiri drykk, a.m.k. tvö
kvöld í röð. Að visu var enginn prest-
ur viðstaddur þá athöfn - eins og
undirrituð benti reyndar á í blaða-
grein sem skrifuð var að gefnu til-
efni skömmu eftir hófið - og ekki
ku hafa farið mikið fyrir guðsótta
og ritningarlestri í það skiptið. Hefði
þó ekki veitt af því engu mátti muna
að banaslys yrði í húsinu síðara
kvöldið þegar íjórtán gestir festust
inni í lyftu án neyðarbjöllu.
Ómerkilegur málflutningxir
Öll þessi uppákoma varð til þess
að jafnvel mætir sjálfstæðismenn
töldu sér nóg boðið og drápu niður
penna af því tilefni. Það hefði þó
einn þeirra betur látið ógert því
skömmu síðar birtist um hann rætin
skammargrein, á góðum stað í Morg-
unblaðinu, eftir annan nafnþekktan
sjálfstæðismann.
Undirrituð fékk síðan sinn skammt
sl. miðvikudag þegar Guðrún Zoega
réðist af mikilli heift á greinarhöfund
í skjóli „sannleikans" og vandaði
ekki meðulin. Tilefni árásarinnar var
umhyggja Guðrúnar fyrir mannorði
ónefnds arkitekts sem lítillega bar á
góma í fyrrnefndri grein minni (4.
júlí) - en þar vitnaði ég í umfjöllun
íjölmiðla af tildrögum þess að neyð-
arbjalla var aftengd í lyftunni. Guð-
rún sakar mig um að hafa „vitað
betur“ enda hafi arkitektinn fengið
„leiðréttingu" sinna mála. Sú fullyrð-
ing er reyndar ekki rétt - því við
eftirgrennslan í borgarráði, tveim
dögum áður en grein mín birtist
höfðu borgarráðsmenn ekki betri
heimildir fyrir aðdraganda óhappsins
en svo að óskað var eftir iformlegri
greinargerð um málið. Sú greinar-
gerð lá ekki fyrir fyrr en 9. júlí -
fimm dögum eftir að umrædd grein
birtist. Sjálfur bar arkitektinn af sér
sakir í Pressunni sama dag og grein-
in birtist í Morgunblaðinu. Hafi hann
verið ranglega ásakaður um eitthvað
á síðum blaðanna, ber hinum sömu
fjölmiðlum að biðja hann afsökunar,
en það er ekki hlutverk lesenda að
ákveða það að íjölmiðlafrásagnir séu
lygimál ein.
Af viðbrögðum sjálfstæðismanna
við allri þeirri umfjöllun sem Perlan
hefur fengið er ljóst að ekki er sama
hver ræðst á hvern. Þannig sér Guð-
rún Zoega ástæðu til þess að nota
hugleiðingar mínar um málið til þess
að ráðast til atlögu í skjóli svokall-
aðra „leiðréttinga" sem engar voru
til staðar, þegar grein mín birtist.
Hún velur undirritaðri ærumeiðandi
nafngiftir sem síðan eru notaðar sem
einkunn á „vinnubrögð og málflutn-
ing“ í borgarstjóm. Þama er m.ö.o.
vegið með aðdróttunum að mann-
eskju í opinberu starfi, og jafnvel
seilst svo langt að vitna í ársgamlar
kosningafyrirsagnir, þar sem flokks-
bræður hennar reyndu ómaklega að
klekkja á pólitískum andstæðingi.
Tilefni þeirra blaðaskrifa hafa þegar
fengið sitt rúm á síðum Morgun-
blaðsins, og verið „leiðréttar" fyrir
allnokkru. En „Gróa á Leiti“ er enn
á ferli inni í borgarstjómarflokki
Sjálfstæðisflokksins og setur því
miður svip sinn á vinnubrögðin þar,
ekki síst þegar menn telja ástæðu
til að reiða hátt til höggs.
„Dásamlegur" ferill
En þó Davíðsmenn hafi reiðst við
verðugar ábendingar varðandi Perl-
una var brugðið við hart og efnt til
vígsluathafnar síðastliðinn sunnu-
dag. í DV daginn eftir er það haft
eftir Davíð Oddssyni hversu honum
hafi þótt það „dásamlegt að enda
ferilinn með þessum hætti“, þ.e.a.s.
með því að taka þátt í hinni síðbúnu
vígsluathöfn.
Eins og vænta mátti var það stað-
arhaldarinn í Viðey, sr. Þórir Steph-
ensen sem blessaði húsið í guðs nafni.
Mæltist honum vel eins og við var
að búast. Sagði m.a. að nafn bygg-
ingarinnar vekti „hughrif gleðinnar",
hún væri auk þess „tákn háleitrar
hugsunar" og klykkti út með þeirri
frómu ósk að húsið „yrði til að þjóna
hamingjunni og stuðla að jákvæðum
hliðum lífsins".
Þetta em afar falleg orð - og
vafalaust einnig fallega meint. Hefði
ég ekki vitað betur, hefði mátt halda
að verið væri að vígja kirkjubyggingu
eða sjúkrahús; stofnanir sem svo
sannarlega bera vott um „háleit sjón-
armið“ og stuðla að bættu mannlífi.
Ekki síst í ijósi þeirrar bænar sem á
eftir fylgdi, að „vemd drottins yrði
til þess að starfsemin nyti friðar og
gæfuríkrar framtíðar“. En sú „starf-
semi“ sem þarna var svo ríkulega
blessuð er almenn veitingaþjónusta
í húsi sem þegar hefur kostað á anri-
an milljarð.
Hin „háleita hugsun“
Vissulega má til sanns vegar færa
að það sé ,jákvæð“ starfsemi að
metta fólk - a.m.k. þótti það þarft
verk hjá frelsaranum þegar hann
mettaði þúsundir á fáeinum fiskum
og brauðhleifum. En ætli þjónusta
Perlunnar sé til þess fallin að metta
þurfandí, líkt og fiskarnir forðum?
Ég hef rökstuddan grun um að svo
sé ekki.
Og hvers virði eru þá „hughrif
gleðinnar" sem presturinn talaði um,
í augum þeirra sem sjúkir eru og
aldraðir, og þurfa á allt annars kon-
ar þjónustu að halda? Hvaða hughrif
skyldu nú vakna með þeim sem árum
saman hafa beðið eftir brýnni þjón-
ustu í „borg Davíðs", er þeir virða
þetta mannvirki fyrir sér? Þeir hinir
sömu hafa horft á það hvemig millj-
örðum er ausið í minnisvarðana á
sama tíma og hin eiginlegu velferðar-
verkefni eru skorin við nögl.
Eða hvernig skyldi þeim vera inn-
anbijósts foreldrum 2.000 barna sem
nú bíða eftir dagvistarþjónustu -
aðstandendum 1.300 aldraðra sem
eiga engin úrræði - eða áhyggjufull-
um foreldrum unglinga í vímuefna-
vanda? Þessu fólki er trúlega ljóst
að gæluverkefni sjálfstæðismeiri-
hlutans í Reykjavík hafa hingað til
tekið til sín u.þ.b. þriðjung af öllu
framkvæmdafé borgarinnar. Og hver
einasta króna sem hefur farið í Perl-
una er gi-eidd af almannafé, í gegn-
um Hitaveitu Reykjavíkur. Húsið
sem Guðrún Zoega segir að sé „gjöf
Hitaveitunnar til Reykvíkinga11 er
m.ö.o. fjármagnað af Reykvíkingum
sjálfum.
Nágrannakona mín sem er algjör
öryrki og þarfnast bæði hjúkrunar
og heimilishjálpar hefur ekki tök á
því að njóta kvöldstundar í Perlunni
- þó hennar peningar hafi verið not-
aðir til þess að byggja húsið, líkt og
peningar annarra Reykvíkinga. Hún
þarfnast ekki slíkrar „gjafar" og
veitir sér ekki þann munað. Hún
þarfnast hinsvegar aðhlynningar
sem hún fær ekki vegna erfiðleika í
starfsmannahaldi borgarinnar. Erf-
iðleika sem stafa af láglaunastefnu
Reykjavíkurborgar. Þar hefur mann-
eklan m.a. orðið til þess að 120 dag-
vistarrými standa ónptuð þar sem
fóstrur fást ekki til starfa fyrir þau
laun sem í boði eru. Á meðan bíða
þúsundir barna eftir að röðin komi
að þeim. Sömuleiðis bíða fjölmörg
heimili aldraðs fólks eftir þjónustu
sem ekki fæst.
Hughrif g-leðinnar?
Ekki í mínu bijósti. Ekki heldur í
bijósti fatlaðrar vinkonu minnar sem
árum saman hefur beðið þess að
komast í viðunandi húsakynni. Hús-
næði sem myndi kosta jafn mikið fé
og tvö bflastæði undir ráðhúsinu. Og
hvers virði er þá eiginlega „fegurð"
Perlunnar í augum þess fólks sem
líður illa - líkamlega og félagslega
- en fær enga lausn sinna mála?
Því miður þá eru þau blessunar-
andvörp sem stigu upp í glitrandi
hvelfíngu Perlunnar um síðustu
Ólína Þorvarðardóttir
„Þarna var einfaldlega
verið að forða því að
almenningsálitið sner-
ist gegn fráfarandi
borgarstjóra, eftir allt
sem á undan var geng-
ið.“
helgi, ekki gagnvart þeirri „gjöf“ sem
borgarbúar þurfa helst á að halda.
Með fullri virðingu, þá fólst í þessari
síðbúnu uppákomu hvorki sannfær-
ing né huggun. Þarna var einfaldlega
verið að forða því að almenningsálit-
ið snerist gegn fráfarandi borgar-
stjóra, eftir allt sem á undan var
gengið, en sýndarmennskan hrópaði
til lesandans af síðum fjölmiðla.
Þarna stóðu fulltrúar hins andlega
og veraldlega valds - presturinn og
forsætisráðherrann - og blessuðu
gullkálfinn.
Vissulega koma frómar óskir ætíð
að gagni - einnig í Perlunni, þótt
seint sé. En hin eiginlegu verðmæti
- dýrustu perlurnar í mannlegu lífi
- voru á þessari stundu hjúpaðar
þykkum mekki líkt og „Rauður
steinn" í ljóði Guðmundar Böðvars-
sonar sem:
.. .væntir þín hulinn við hófsporsins grunn
og hljóðlega í dimmunni grætur.
Þeim steini var lítill gaumur gefin
þar sem hann blikaði í ryki vegarins
er „við riðum þar hjá“. Þvert á móti
hvarf hann í hófatraðkið og fann^t
ekki síðan:
En ljósið féll á hann um örskamma stund
með ósegjanlegu bliki.
Við hvarflandi jóreyk og hófaspark
hann hvarf mér í vegarins ryki
En röðull skein þá hverri rós á brá
og við riðum þar hjá.
Höfundur er borgarfulltrúi Nýs
vettvangs.
LAUGARAS
Laugarasbíó frumsýnir föstudaginn 19. júlí 1991
MIGHAEl J. Leikara- JAMES
löggan
-spilltasti
Hollywood
leikarinn.
-mesti
„ Löggutöffari"
New York.
Hér er kominn spennu-grínarinn með stórstjörnunum Michaei J. Fox og Ja-
mes Woods undir leikstjórn John Badhams (Bird on a Wire). Fox leikur spillt-
an Hollywood leikara, sem er að reyna að-fá hlutverk í löggumynd. Enginn
er betri til leiðsagnar en reiðasta löggan í New York.
Frábær skemmtun frá upphafi til enda * * * 1/2 Entm. Magazine.
Sýnd í A-sal kl. 5-7-9 og 11.10. Bönnuð innan 12 ára. Miðaverð kr. 450.