Morgunblaðið - 16.04.1992, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. APRIL 1992
PlfrgmiiMalilí
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. f lausasölu 110 kr. eintakið.
„Þetta er fjölski
mynd — vona í
- samtal við Davíð Oddsson um sjónvarpsmyndina „
Davíð Oddsson og Ragnar Nikulásson sem leikur Jóhannes-Davíð.
Sólí
Við lifum á öld upplýsinga,
öld fjölmiðla; öld harðrar
og á stundum óvæginnar sam-
keppni þeirra um athygli og
viðskipti. Þessi samkeppni nær
bæði til prentmiðla (blaða/
tímarita) og ljósvakamiðla (út-
varps/sjónvarps). Þessi sam-
keppni leiðir, eins og öll sam-
keppni, til betri þjónustu, til
meira úrvals fréttaefnis og
annarra upplýsinga, sem og til
ódýrari þjónustu.
Þessi harða samkeppni hef-
ur einnig sínar neikvæðu hlið-
ar. Hún getur tekið á sig leið-
ar og jafnvel ljótar myndir. í
fyrsta lagi er á stundum lögð
meiri áherzla á neikvæðar
fréttir en jákvæðar, máski
vegna þess að neikvæð frétt
er álitin „betri“ söluvara en
jákvæð. Þetta á einkum við
um svokallaða „gula pressu“,
sem er fyrirferðarmikil víða
erlendis. Fjölmiðill, sem
ástundar aðeins neikvæðar
fréttir, speglar ekki samfélagið
á heildina litið. Hann gegnir
ekki upplýsingaskyldu með
þeim hætti sem vert er. Og
þar sem fréttir geta haft mót-
andi áhrif á fólk og samfélag,
bæði beint og óbeint, ýtir sí-
bylja hins neikvæða undir það
sem miður fer í mannlegum
samkiptum.
I annan stað er ágengni fjöl-
miðla við einstaklinga, heimili
og stofnanir, sem skarast við
fréttir, meiri og óvægnari nú
en var til skamms tíma. Þetta
gildir um slys, meint afbrot,
ótímabærar mynd- og nafn-
birtingar, barnaverndannál og
ýmsa einkahagi fólks. í slíkum
fréttum er þess ekki alltaf
gætt sem skyldi, að frásögnin
varðar sjaldnast einn aðila, eða
þá aðila eina sem frétt er sögð
af hverju sinni, heldur jafn-
framt íjölskyldur, vandamenn
og vini. Hér veldur hver á held-
ur og það má aldrei gleymast,
að aðgát skal höfð í nærveru
sálar.
Fjölmiðlar nútímans bregða
gjarnan ljósi á mannlegan
breyskleika, sem nóg er af, nú
sem löngum. í því sambandi
er ekki úr vegi að hugleiða,
nú þegar föstudagurinn langi
fer í hönd, að píslarganga
Krists, aðdragandi hennar og
krossfestingin á Golgata, opin-
bera mannlegan breyskleika á
þessum löngu liðnu og sögu-
ríku tímum. Frásögnin af læri-
sveinunum og samtíð þeirra
sýnir margt það, sem fyrir
okkur getur komið í daglegu
lífi á líðandi stundu. Og hversu
víða í mannkynssögunni sjáum
sinni
við ekki dómarana og valds-
mennina, sem dæmdu Krist,
hermennina sem pyntuðu hann
og múginn sem heimtaði
Barrabas lausan? Mannkynið
hefur krossfest kærleikshug-
sjón Krists oftar en tölu verður
á komið. Heimsmynd sam-
tímans með staðbundin stríð,
milljónir flóttamanna, sjúk og
sveltandi börn vanþróaðra
ríkja, mengun náttúru og um-
hverfis og margs konar for-
dóma og hleypidóma í garð
náungans, er talandi vitnis-
burður um Hausaskeljahæðir
líðandi stundar.
En samtíminn speglar jafn-
framt og ekkert síður hið fagra
og jákvæða í veröldinni, sem
hvarvetna blasir við ef grannt
er gáð; það sem gefur lífinu
gildi og mannkyninu framtíð-
arvon. Þar vegur þyngst kær-
leiksboðskapur kristninnar,
sem víða segir til sín í dagleg-
um samskiptum fólks, ekki sízt
þegar óvæntir atburðir eða
ytri aðstæður kalla á samstöðu
fólks og samhjálp. Kærleiks-
boðskapurinn kemur einnig í
Ijós í margvíslegu, fjölþjóðlegu
menningar- og hjálparstarfi.
Og það fagra og jákvæða, sem
varða á veg okkar, kemur
skýrt fram í árangri og afrek-
um mannkynsins, þar sem
mannshugurinn rís hæst á
sviði vísinda og lista. Það á til
dæmis við um læknisfræði og
verndun umhverfis og lífríkis,
svo eitthvað sé nefnt. Það á
við um bókmenntir, hljómlist
og myndlist, þegar þessar list-
ir ná mestum þroska.
Páskar eru sigurhátíð lífsins
yfir dauðanum, sigurhátíð
kærleikans, ljóssins og sann-
leikans. Það má lesa út úr
táknmáli páskanna, sem og
annarra kirkjuhátíða, að við
eigum að rækta með okkur
bjartsýni og jákvætt hugarfar,
jákvæð viðhorf, jákvæða af-
stöðu til umhverfis okkar og
samferðafólks. Þetta á ekkert
síður við um fjölmiðla en fólk.
Megi páskasólin skína í sinni
okkar og hugur okkar verða
vermireitur fyrir hin jákvæðu
viðhorf, ekki sízt í garð þeirra
mörgu, sem af ýmsum ástæð-
um standa höllum fæti í lífinu.
í því sambandi er og hollt að
hafa í huga að við tökum það
eitt með okkur á fardögum
jarðvistar sem við höfum öðr-
um gert eða gefið.
Morgunblaðið óskar lesend-
um sínum og landsmönnum
öllum gleðilegrar og slysa-
lausrar páskahátíðar.
„ÉG hef orðið var við að börn-
um, sem hafa séð myndina,
hefur þótt hún vera skemmti-
leg. Lítill frændi minn sagði
eftir að hafa séð hana: „Sýndu
mér hana aftur“ og það fannst
mér góður leikdómur. Þetta er
fjölskyldumynd - vona ég.,“
sagði Davíð Oddsson, forsætis-
ráðherra, í samtali við Morgun-
blaðið en sjónvarpsmynd eftir
handriti hans „Allt gott“ í Ieik-
stjórn Hrafns Gunnlaugssonar
verður frumsýnd á páskunum.
Davíð sagðist aðspurður hafa
fylgst með tökum í einn dag
þegar hættuatriði í Ölfusá var
niyndað. Hann sagði að leikstjóri
hefði verið við öllu búinn og haft
froskmenn til taks ef eitthvað hefði
borið út af. Auk þess fylgdist hann
með klippingu og áður þegar var
verið að velja polla til að fara með
aðalhlutverkin. Hann sagði að
Hrafn hefði reynt að velja strák
sem líktist gömlum myndum af
höfundinum en seinna hefði hann
raunar víxlað persónunum. „Við
eigum marga góða polla og þessir
tveir sem fara með aðalhlutverkin
gera það alveg frábærlega vel, þeir
leika ekki, þeir lifa sig inn í þetta.“
„Upphafið var smásaga sem ég
skrifaði að beiðni Arna Þór-
arinssonar ritstjóra og var birt í
tímaritinu Mannlíf fyrir nokkrum
árum. Seinna setti ég hana svo í
þetta litla leikverk. Hugmyndin er
sú sama og grunnur atburðanna
er sannur en pijónað í kringum
hann og ýmsu bætt við og öðru
sleppt. Það mætti segja mér að
eftir standi um 20 prósent þess sem
gerðist í verunni. Þetta fjaliar sem
sagt um lítinn atburð sem gerðist
í lífi okkar Jóns Ólafssonar, skrif-
stofustjóra Stey pu stöð vari n nar,
þegar við vorum pollar á Selfossi
og greyptist í huga minn. Kannski
ekki nákvæmlega eins og hann
gerðist en ég reyni að koma hug-
hrifum þess sem atburðurinn skildi
eftir hjá mér til skila í þessari litlu
sögu. Það er kannski rétt að geta
Jóns Ólafssonar hér því sumir hafa
staðið í þeirri trú að hin persónan
væri Þorsteinn Pálsson, sjávarút-
vegsráðherra.“
Þetta er þriðja sjónvarpsleikrit
Davíðs Oddssonar, hin eru „Róbert
ElíaSson kemur heim frá útlönd-
um,“ og „Kusk á hvítflibbanum“.
Hann sagðist aðspurður ekki taka
sig mjög hátíðlega sem leikrita-
skáld en vissulega hefði hann mjög
gaman af að skrifa. „Nei, ég held
ég verði ekki með neitt sog i mag-
anum á frumsýningardaginn,"
sagði hann „ en ég ber auðvitað
umhyggju fyrir verkinu og vona
að menn hafi gaman af að horfa á
þessa smámynd. Ég er ekki á nálum
Ég elska skíðaíþr
-segir Pernilla Wiberg, heims- og ólympíumeistari í stórsvigi
Pernilla Wiberg kunni vel að meta íslenska hestinn.
ÞAÐ er ekki á hverjum degi sem
ólympíumeistari heimsækir Is-
land. Nú er sænski heims- og
ólympíumeistarinn í stórsvigi
kvenna, Pernilla Wiberg, stödd
hér á landi. Tilgangur heim-
sóknarinnar er að taka þátt í sex
alþjóðlegum mótum sem Skíða-
samband Islands, stendur fyrir
á Akureyri, Isafirði og í Reykja-
vík. Nú þegar er fjórum af sex
mótum lokið og hefur hún sigrað
í þeim öllum með miklum yfir-
burðum. Hún sagði dvölina á
íslandi ánægjulega og hún færi
heim með góðar minningar héð-
an.
Pernilla Wiberg, sem er 21 árs, fór
fyrst á skíði þriggja ára gömul en
byrjaði ekki að æfa af alvöru fyrr
en hún varð 11 ára. Systir hennar
stundaði skíðaíþróttina og fékk
Pernilla áhugann í gegnunum hana.
„Ég stundaði frjálsíþróttir og
skíði jöfnum höndum til að byrja
með en síðan urðu skíðin ofan á.
Það er kannski svolítið seint að
byrja að æfa skíði ellefu ára en
frjálsíþróttirnar gáfu mér góðan
bakgrunn. Ég var því vel undirbúin
fyrir skíðin og náði fljótlega góðum
tökum á íþróttinni.“
Pernilla vann fyrsta alvöru titil-
inn 14 ára gömul er hún sigraði á
Andrésar andarleikum á Ítalíu. Hún
varð síðan sænskur unglingameist-
ari í svigi þrjú ár í röð frá 1985 -
1987. Hún hóf keppni í heimsbik-
arnum 1989, en meiddist í hné og
varð að fara í uppskurð í Bandaríkj-
unum. Fyrsta heimsbikarmótið
vann hún í fyrra og sama ár varð
hún heimsmeistari í stórsvigi. 1
vetur kórónaði hún feril sinn með
sigri í stórsvigi á Ólympíuleikunum
í Albertville í Frakklandi - einu
gullverðlaun Svía á leikunum. Hún