Morgunblaðið - 08.10.1996, Blaðsíða 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 8. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hrópaði á Hjálp
ÍBÚA í austurborginni brá illa við
þegar hann heyrði að hrópað var
á hjálp úti í myrkrinu skammt frá
húsi hans, skömmu eftir miðnætti.
Eftir að hrópið hafði verið endur-
tekið nokkrum sinnum ákvað íbú-
inn að hringja á aðstoð lögreglu.
Lögreglan brást vitaskuld strax
við þessari tilkynningu enda gat
mikil alvara verið á ferðum. Leit
var gerð í námunda við það svæði
sem köllin höfðu heyrst frá en þrátt
fyrir talsverða eftirgrennslan virt-
ist enginn vera í nauðum staddur.
Þegar leitin stóð sem hæst gaf
sig fram maður við leitarmenn og
spurði hvort þeir gætu ekki að-
stoðað sig við að leita að hundin-
um sínum, fyrst þeir væru hvort
sem er á staðnum.
Hafði ekki skilað sér
Hundurinn hefði farið út
skömmu fyrir miðnætti en ekki
skilað sér aftur. Sjálfur hefði hann
kallað nokkrum sinnum á dýrið
en án árangurs. Hundurinn gegndi
nafninu „Hjálp“.
Málþing í tilefni Reykjavíkurfundar
Hvatt til áfram-
haldandi ráðstefnu-
halds í Reykjavík
JAFNT bandarískir og rússneskir
þátttakendur í málþingi, sem haldið
var í tilefni 10 ára afmælis Reykja-
víkurfundar Reagans Bandaríkjafor-
seta og Gorbatsjovs, leiðtoga Sovét-
ríkjanna, hafa hvatt til þess að
Reykjavík verði áfram vettvangur
funda- og ráðstefnuhalds um sam-
skipti Rússlands og Bandaríkjanna.
Að sögn Jóns Hákonar Magnús-
sonar, skipuleggjanda málþingsins,
voru þátttakendur frá báðum ríkjum
sammála um að Reykjavík væri kjör-
inn staður fyrir skoðanaskipti rúss-
neskra og bandarískra sérfræðinga
úr háskólum, stjórnsýslu og stjóm-
málum. Menn greindi hins vegar á
um hvort rétt væri að halda málþing
annað hvert ár, á þriggja eða jafnvel
fimm ára fresti.
Rússarnir fijálslegri
og opnari í Reykjavík
Jón Hákon segir að bæði banda-
rísku og rússnesku fulltrúarnir hafi
heitið aðstoð við að gera málþing
framtíðarinnar sem bezt úr garði,
einkum með því að tryggja að
minnsta kosti jafngóðan hóp fyrirles-
ara og verið hefði á fundinum í síð-
ustu viku. „Rússamir sögðu að
Reykjavík væri einstakur staður,
vegna þess hvað gott væri að tala
hér. Þeir sögðust hafa verið miklu
opnari og talað mun fijálslegar en
þeir hefðu gert, hefði málþingið ver-
ið haldið í New York eða Washing-
ton,“ segir Jón Hákon.
Hann segir að finna þurfí stofn-
anir eða fyrirtæki, sem séu reiðubúin
að styðja ráðstefnuhald í Reykjavík
í framtíðinni ásamt íslenzkum stjórn-
völdum og hafí Bandaríkjamenn heit-
ið aðstoð við þá leit. Rússar séu fjár-
vana, en hafí heitið því að tryggja
þátttöku forystumanna í alþjóða-
fræðum og -stjórnmálum.
Jón Hákon segir þátttakendur í
málþinginu hafa verið afar ánægða
með það hvernig til tókst, eins og
áherzla þeirra á einhvers konar fram-
hald á ráðstefnuhaldi í Reykjavík
sýni. „Það er því komin ákveðin virð-
ing fyrir Reykjavík sem fundarstað
í hópi þeirra, sem fjalla um alþjóða-
mál og samskipti Rússlands og
Bandaríkjanna. Það er okkur mjög
dýrmætt," segir Jón Hákon.
Morgunblaðið/Sverrir
STARFSMENN Reykjavíkurborgar fóru víða um borgina í gær til að hreinsa upp brotin tré og greinar.
FYRSTA stórviðri haustsins
gerði vart við sig á sunnudag og
aðfaranótt mánudags þegar djúp
950 millibara lægð gekk yfir
landið og olli víða lítilsháttar
skemmdum. Ekkert alvarlegt
tjón varð eða slys á fólki. Þak-
plötur fuku af húsum og allt að
30 ára gömul tré féllu. Náði vind-
hraðinn víða 12 vindstigum í
hviðum.
Miklar annir voru hjá lögregl-
unni í Reykjavík, björgunarsveit-
um og starfsmönnum Reylqavík-
urborgar vegna veðurofsans á
sunnudag, aðallega vegna foks.
Þar til veðurofsinn gekk niður í
gærmorgun þurfti að aðstoða
fólk, hemja fjúkandi hluti og
Fyrsta
stórviðri
haustsins
festa það er fokið gat. í Keflavík
voru björgunarsveitir kallaðar
út til að aðstoða fólk við að farga
niður lausamuni er líða tók á
sunnudaginn. Meðal annars fuku
þakplötur af þaki Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja og gámur fauk
við verslunina Samkaup. Fimm
vinnuskúrar Vegagerðarinnar
sem staðsettir voru við Djúpá í
Ljósavatnshreppi í S-Þingeyjar-
sýslu fuku í óveðrinu og gjöreyði-
lagðist einn þeirra.
I gærmorgun voru tíu vindstig
og hvasst á Norðausturlandi en
þá var lægðin komin um 100 km
norður fyrir Melrakkasléttu.
Lægðinni fylgdi snjókoma og
snjóaði mest um norðanvert land-
ið.
í dag er gert ráð fyrir vestan
strekkingi með éljum vestan- og
norðanlands en þurrt verður
vestan- og sunnanlands.
■ Óveðrið/16
Rekstrarhalli forsetaframboðs Guðrúnar Agnarsdóttur um 5,6 millj. kr.
Kannað hvort ríkissjóður
gefi eftir virðisaukaskatt
GUÐRÚN Agnarsdóttir telur
áhyggjuefni hve framboð til embætt-
is forseta íslands reynist kostnaðar-
söm jafnvel þótt aðhalds og ráðdeild-
ar sé gætt. Endurskoðuð reiknings-
skil framboðs hennar voru kynnt í
gær og eru gjöld framboðsins um-
fram tekjur um 5,6 milljónir króna.
Alls nam kostnaður við framboðið
17.387,756 kr. en tekjur af styrkjum
og sölu happdrættismiða 11.779,103
kr.
Guðrún er fyrsti forsetaframbjóð-
andinn sem birtir endurskoðaða
reikninga vegna framboðsins. Taldi
hún það vera lýðræðislega skyldu
sína. Hún sagði að áfram yrði unnið
að því að greiða skuldir, fá þær lækk-
aðar eða felldar niður.
Sagði Guðrún á fundi með blaða-
mönnum í gær að tímabært væri að
huga að mótun reglna um fjármögn-
un forsetaframboða á íslandi og hlut-
verki hins opinbera í þeim efnum.
„Það er lýðræðinu hættulegt ef fjár-
hagsleg staða frambjóðenda ræður
úrslitum en þjóðin getur ekki valið
sér forseta úr hópi þess fólks sem
henni þykir álitlegt, án tillits til efna-
hags,“ sagði hún.
Minnti Guðrún á að forsetafram-
boð greiddu virðisaukaskatt af þeim
kostnaði sem væri skattskyldur og
taldi hún að þannig hagnaðist ríkis-
sjóður á framboðum án þess að
leggja þeim lið. Guðrún segir athug-
andi að fara fram á það að ríkissjóð-
ur gefí eftir með einhveijum hætti
upphæð sem samsvarar þeim virðis-
aukaskatti sem framboðin hafa þeg-
ar greitt. Fram kom að fjármálahóp-
ur framboðsins hafí áætlað að greiða
þyrfti 2'/2—3 millj. kr. í virðisauka-
skatt.
Guðrún telur eðlilegt að fulltrúar
framboðanna hafí samflot um að
óska eftir þessu við stjómvöld.
Kvaðst hún ekki hafa gert upp hug
sinn hvort til greina kæmi að hún
legði slíka ósk fram ein.
Auglýsingakostnaður mestur
Mestur kostnaður varð af gerð og
birtingu auglýsinga í sjónvarpi og
hljóðvarpi og við gerð kynningarefn-
is en í rekstrarreikningi framboðsins
eru 10,4 milljónir kr. taldar fram
undir þessum liðum. Blaðaútgáfa
kostaði um 2,1 milljón kr. og skilti
um 1,6 milljónir kr. Laun þriggja
starfsmanna námu U/2 milljón kr.
Tekjur skiptust þannig að tæpar
6,4 milljónir kr. fengust með styrkj-
um fyrirtækja, rúmar 2,2 millj. kr
með styrkjum einstaklinga en tekjur
af sölu happdrættismiða námu tæp-
um 3,2 millj. kr. Fram kom að flest
framlög einstaklinga hefðu verið á
bilinu 1.000-5.000 kr. en fyrirtækja
frá 50-100 þúsund kr.
Guðrún taldi ekkert hafa komið
sér sérstaklega á óvart í rekstrar-
reikningi enda hafi verið búist við
miklum auglýsingakostnaði. „Á hinn
Morgunblaðið/Ásdís
GUÐRÚN Agnarsdóttir og
eiginmaður hennar Helgi
Valdimarsson kynntu í gær
endurskoðaða reikninga
framboðs hennar til embættis
forseta íslands.
bóginn kom mér mest á óvart ómæld
og ómetanleg sjálfboðavinna, sem
fjöldi fólks lagði af mörkum,“ sagði
Guðrún.
Aðrar leiðir vænlegri
Friðrik Sophusson, fjármálaráð-
herra, telur óeðlilegt að ríkissjóður
gefi eftir upphæð sem samsvarar
virðisaukaskatti. Hann segir að allir
frambjóðendur hafí getað vitað að
hveiju þeir gengu varðandi skatta
af framlögum og kostnaði. „Það er
misskilningur að ríkissjóður sé að
græða á forsetaframboðum. Þeir
fjármunir sem notaðir voru til að
greiða kostnað frambjóðenda hefðu
áreiðanlega verið notaðir til annarra
virðisaukaskattskyldra útgjalda,"
sagði Friðrik. „Engin lagaheimild er
fyrir hendi og ég efast um að vilji
sé til að veita forsetaframbjóðendum
beina styrki eftir á úr ríkissjóði á
meðan t.d. líknarfélög þurfa að
greiða virðisaukaskatt.“
Að mati ráðherra kemur vel til
álita að breyta lögum til að koma
til móts við frambjóðendur í forseta-
kjöri. Slíkar breytingar verði á hinn
bóginn að gera með góðum fyrirvara
þannig að allir frambjóðendur standi
jafnt að vígi frá upphafí. Fremur en
að fara leið Guðrúnar segir hann
hins vegar koma til greina að athuga
hvort framlög til forsetakosninga-
baráttu eigi að njóta sams konar
skattfríðinda og stjómmálaflokkar.
Atakið „Virkjum
Bessastaði“
Kostnaður
40 milljónir
króna
KOSTNAÐUR við framboð Ást-
þórs Magnússonar og átakið
„Virkjum Bessastaði“ nam
40.059.384 kr. samkvæmt yfirliti
sem tekið hefur verið saman og
afhent fjölmiðlum.
Vinnsla og birting auglýsinga í
ljósvakamiðlum annars vegar og
rekstur skrifstofu og greiðslur til
verktaka voru stærstu kostnað-
arliðirnir en liðlega hálf tíunda
milljón var lögð í hvorn þátt átaks-
ins._
Átakið var unnið í þremur
áföngum. Fyrst voru birtar auglýs-
ingar til að vekja athygli á þjáning-
um almennings í stríðshijáðum og
fátækum löndum. Annar áfanginn
var útgáfa bókarinnar Virkjum
Bessastaði en síðasti áfangi átaks-
ins var framboð Ástþórs til emb-
ættis forseta íslands.
Allir reikningar greiddir
Samkvæmt fréttatilkynningu
frá skrifstofu Friðar 2000 hafa
allir reikningar verið greiddir en
fjármagn var millifært frá reikn-
ingi Ástþórs Magnússonar í Bret-
landi í gegnum SPRON.
Auk áðurnefndra kostnaðarliða
var rúmum 6 millj. kr. varið í
umhverfisauglýsingar og merking-
ar, 4 millj. kr. í auglýsingar í blöð
og tímarit og 7 millj. kr. í prentun
og dreifingu.