Morgunblaðið - 15.01.1997, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Raforkusamningur Járnblendifélagsins við Landsvirkjun
Verður að taka afstöðu til
stækkunar fyrir mánaðamót
RAFORKUSAMNINGUR ís-
lenska járnblendifélagsins og
Landsvirkjunar gerir ráð fyrir að
Járnblendifélagið verði að svara
því fyrir næstu mánaðamót hvort
fyrirtækið ætlar að nýta sér
ákvæði samningsins um stækkun
verksmiðjunnar. Samningurinn
hefur verið samþykktur í stjórn
Járnblendifélagsins þannig að
ljóst er að annaðhvort verður tek-
in ákvörðun um stækkun í lok
mánaðarins eða ekkert verður af
henni.
Gildandi raforkusamningur
Landsvirkjunar og Járnblendifé-
lagsins rennur úr gildi árið 1999
og tekur nýi samningurinn við af
honum og gildir í 20 ár. Samn-
ingurinn tekur mið af tveimur
forsendum, annars vegar að
Seyðisfjörður
Bjargað
af klaka
í lóninu
TVEIMUR drengjum var
bjargað af klakastykki sem var
komið um 50 metra frá ósum
Fjarðarár út í lón í Seyðisfirði
í gær. Lögreglan á staðnum
varð vör við hvað drengirnir
aðhöfðust o g má líklega þakka
snörum handtökum hennar að
ekki fór verr.
Drengirnir, sem eru ellefu
ára, höfðu brotið klaka lausan
í ísilagðri Fjarðará og staðið á
honum meðan hann færðist
fyrir straumi niður í lón sem
tekur við af ánni. Lögreglan
var á eftirlitsferð og sá til
drengjanna. Þegar jakinn var
kominn undir brúna í bænum
tókst lögreglu að koma stiga
yfír á jakann og gátu drengim-
ir gengið á honum í land. Tíu
mínútum síðar sá lögreglan
að klakinn var kominn í lítil
brot vegna bráðnunar.
Lögreglan segir að það sé
þekkt vandamál í bænum að
drengir láti freistast til þess
að fara á ,jakahlaupi“ inn í
lónið.
rekstur Járnblendiverksmiðjunn-
ar verði óbreyttur og hins vegar
að verksmiðjan stækki og taki
nýjan ofn í notkun. Ef fyrirtækið
ætlar að nýta sér ákvæðið um
þriðja ofninn verður það að taka
ákvörðun um það fyrir 31. janúar
nk. Ef ákvörðun um stækkun
verður tekin eftir þann tíma þarf
Járnblendiverksmiðjan að leita á
ný eftir samningum við Lands-
virkjun um raforkukaup vegna
reksturs ofnsins.
Stjórn Landsvirkjunar hefur
verið boðuð til fundar í lok næstu
viku. Á fundinum mun stjórnin
taka afstöðu til þess hvort fram-
kvæmdir við Sultartangavirkjun
og Hágöngumiðlun verða boðnar
út. Flest bendir til að stjórnin
verði að taka þessa ákvörðun án
GANGANDI vegfarandi varð
fyrir bíl á mótum Suðurlands-
brautar og Álfheima í gær-
kvöldi. Ekki er vitað um tildrög-
þess að hafa fengið fulla trygg-
ingu fyrir því að ráðist verði í
stækkun Járnblendiverksmiðj-
unnar eða byggingu álvers Col-
umbia Ventures á Grundartanga.
Elkem sýnir áhuga á
að auka hlut sinn
í tengslum við stækkun Járn-
blendiverksmiðjunnar hafa eig-
endur hennar nokkuð rætt um
hugsanlega breytingar á eignar-
haldi hennar, þ.e. að Elkem í Nor-
egi auki hlut sinn á kostnað ann-
arra hluthafa. íslenska ríkið á 55%
hlut í fyrirtækinu, Elkem í Noregi
30% og Sumitomo í Japan 15%.
Jón Sveinsson, stjómarformaður
Jámblendifélagsins, sagði að um-
ræður um breytta eignaraðild
væru ekki nýjar af nálinni, en síð-
in en maðurinn, sem er um þrí-
tugt, skall á bílnum og síðan í
götuna. Hann var fluttur á
slysadeild en mun ekki vera
asta hálfa árið hefðu þær tengst
viðræðum um stækkun verksmiðj-
unnar. Hann sagði að hægt væri
að fjármagna stækkun verksmiðj-
unnar annaðhvort með lántökum
eða með aukningu á hlutafé. Með
aukningu á hlutafé skapaðist aftur
möguleiki á breyttri eignaraðild.
Innan stjórnar Elkem hefur
ekki verið tekin formleg afstaða
til þess hvort fyrirtækið styður
áform um stækkun Járnblendi-
verksmiðjunnar. Reiknað er með
að stjórnin móti endanlega af-
stöðu til málsins á næstu dögum
og þá hugsanlega einnig hvort
fyrirtækið eykur hlut sinn í Járn-
blendifélaginu. Ekki er þó víst að
ákvarðanir um breytta eignarað-
ild og stækkun verksmiðjunnar
verði teknar á sama tíma.
mikið slasaður, samkvæmt þeim
upplýsingum sem Morgunblaðið
fékk hjá lögreglu.
Milljóna-
tug-ir féllu á
Súðavíkur-
hrepp
ísafjörður. Morgunblaðið.
ÞRJÁTÍU og sjö milljónir króna
féllu á Súðavíkurhrepp um síðustu
áramót vegna uppkaupa húseigna
í gömlu Súðavík. Um er að ræða
10% af uppkaupsverði húseign-
anna sem sveitarfélaginu ber
skylda til að standa skil á sam-
kvæmt lögum um Ofanflóðasjóð.
Heildaruppkaupin í Súðavík hljóða
upp á 470 milljónir króna, en geng-
ið hafði verið frá kaupum fyrir um
370 milljónir um síðustu áramót.
Að sögn Ágústs Kr. Björnsson-
ar, sveitarstjóra í Súðavík, ráðger-
ir hreppurinn að sækja um fyrir-
greiðslu hjá Ofanflóðasjóði til að
geta staðið við skuldbindingar sín-
ar og brúa tímabilið þar til laga-
breytingarnar hafa verið sam-
þykktar á Alþingi.
„Þeir aðilar hjá hinu opinbera
sem ég hef átt erindi við vegna
þessa máls hafa hengt sinn hatt á
lagabreytinguna á frumvarpinu
um varnir gegn snjóflóðum og
skriðuföllum sem kynnt var á Al-
þingi fyrir jól og því féllu 10% af
uppkaupsverðinu á hreppinn um
áramót. Að vísu er framvindan
aðeins orðin 370 milljónir króna
og því voru það 37 milljónir sem
hreppurinn varð að taka á sig
vegna þessa máls,“ sagði Ágúst.
-----♦ ♦ ♦-----
Smygl á yfir
6.000 flöskum
í rannsókn
TVEIR menn hafa verið úr-
skurðaðir í gæsluvarðhald til 28.
janúar nk. í tengslum við rannsókn
á umfangsmiklu smygli á áfengi
til landsins. Hörður Jóhannesson,
yfirlögregluþjónn hjá Rannsóknar-
lögreglu ríkisins, segir að verið sé
að rannsaka dreifingu á vodka sem
fór ótollafgreiddur úr gámi í des-
ember. Um er að ræða yfir 6.000
flöskur.
Áfengið kom til landsins í gámi
í desember og fór hluti af því í
dreifingu. Rannsóknin beinist að
því hvernig staðið var að smyglinu
og dreifingunni á áfenginu. Ekki
fengust upplýsingar um það hvort
fleiri tengdust þessu máli. Eitthvað
af áfenginu var þegar komið í
dreifingu en ekki er vitað hvert.
Morgunblaðið/Júllus
Vegfarandi fyrir bíl
Bein aðkoma stéttarfélaganna veldur ágreiningi um hugmyndir um fyrirtækjasamninga
VMSI hafnar nýjustu
tillögu vinnuveitenda
ÁGREININGUR VSÍ og VMSÍ um
beina aðkomu stéttarfélaga að fyr-
irtækjasamningum er meginástæð-
an fyrir því að ekki hafa náðst
samningar um ramma fyrir fyrir-
tækjasamninga. Bjöm Grétar
Sveinsson, formaður VMSI, segir
að nýtt útspil vinnuveitenda hvað
þetta varðar leysi ekki málið.
Forystumenn VSÍ og stærstu
landssambandanna innan ASÍ
ræddu sameiginlega um fyrirtækja:
samninga á fundi sl. mánudag. VSÍ
lagði fram nýjar hugmyndir á fund-
inum, sem Þórarinn V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri VSÍ, segir fela í
sér viðþrögð við gagnrýni ASÍ.
„ASÍ hefur lagt áherslu á að fé-
lögin fái með einhveijum hætti að-
komu að þessari samningsgerð. Því
höfum við svarað með tvennum
hætti. í fyrsta lagi með því árétta
að trúnaðarmenn á vinnustöðum,
sem hvort tveggja eru trúnaðar-
menn félaganna og starfsfólksins,
fari með samningsumboð á vinnu-
stað. Í öðru lagi höfum við opnað
á það að leiði viðræður á vinnustað
ekki til niðurstöðu innan átta mán-
aða frá því óskað hefur verið eftir
viðræðum geti starfsmenn óskað
eftir því að stéttarfélögin tilnefni
fulltrúa til að aðstoða við viðræð-
umar og hann kalli þá eftir viðræð-
um við VSÍ.
Því hefur ennfremur verið teflt á
móti okkur að ef þessir samningar
eigi að gerast undir friðarskyldu, sem
við teljum lykilatriði, þýði það að
vinnuveitandi sé ekki skuldbundinn
til að verða við hugmyndum starfs-
manna sinna. Við opnuðum í gær á
það að ef vinnuveitandi synji um við-
ræður eða sýni óbilgimi með því að
hafna öllum samkomulagsumleitun-
um sem miði að bættum kjöram
starfsmanna án aukins launakostn-
aðar miðað við sama framleiðslu- og
þjónustustig og setji hann ekki fram
eigin tillögur sem miði að sama marki
geti stéttarfélög starfsmanna sam-
eiginlega krafíst þess að friðarskyldu
verði aflétt gagnvart fyrirtækinu.
Þetta getur þó fyrst gerst eftir að
fulltrúar VSÍ og hlutaðeigandi stétt-
arfélög hafa reynt að stuðla að sam-
komulagi með þátttöku í viðræðun-
um. Ef deila verður um þetta er
hægt að vísa málinu til úrskurðnefnd-
ar sem við stingum upp á að komið
verði á fót, þar sem verður einn frá
VSÍ, einn frá ASÍ og oddamaður og
hún úrskurðar hvort heimilt verður
að ijúfa friðinn og boða til vinnu-
stöðvunar," sagði Þórarinn.
Þórarinn sagði að tillögumar
gengju út frá því að það heyrði til
algjörra undantekninga að friðar-
skyldan yrði rofin og aðeins ef
vinnuveitandi sýndi óbilgirni.
VMSÍ krefst upplýsinga um
afkomu fyrirtækja
Björn Grétar Sveinsson sagði
að sér litist illa á þessa nýjustu
hugmynd VSÍ. Hún væri berlega
sett fram í því augnamiði að reyna
að fá stéttarfélögin til að fallast
á að ijúfa tengsl félaganna við
vinnustaðinn. VMSÍ myndi ekki
fallast á slíka tillögu því það væri
grundvallaratriði að félögin kæmu
með beinum hætti að gerð vinnu-
staðasamninga líkt og verið hefði.
í tillögum VMSÍ um vinnu-
staðasamninga er gert ráð fyrir
að trúnaðarmenn fari með samn- I
ingsumboð fyrir hönd stéttarfé- !
laganna. í fyrirtækjum þar sern
ekki hafi verið kosnir löglegir
trúnaðarmenn fari stéttarfélögin |
með samningsumboð. Náist ekki
samningar vegna ágreinings geti
trúnaðarmenn beðið samtök sín
um aðstoð. Þess er krafist að fyrir-
tækið og viðkomandi stéttarfélög
sameinist um að veita trúnaðar-
mönnum aðstoð við að tileinka sér
nauðsynlega þekkingu til þess að
þeir geti staðið að samningagerð.
Þá fer VMSÍ fram á að fyrirtæki
geri trúnaðarmönnum og fulltrú-
um starfsfólks reglulega og a.m.k- I
tvisvar á ári grein fyrir fram- ;
leiðslu, ytri skilyrðum, horfum í
afkomu, framleiðslu- og starfs-
mannastefnu.
Samninganefnd VMSÍ sam-
þykkti í gær tillögu um að vísa
kjaraviðræðum við VSÍ, Vinnu-
málasambandið og ríkið’til ríkis-
sáttasemjara. J