Morgunblaðið - 18.10.2000, Blaðsíða 32

32 MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Opnunarhátið Alþjóðlegrar raf- og tölvutónlistarhátíðar í Salnum í kvöld
V erk fyrir tónband og
flugelda flutt utandyra
Meðal þeirra tónskálda sem flutt verða verk eftir á
opnunarhátíð ART2000, alþjóðlegu raf- og tölvutón-
listarhátíðarinnar, sem hefst í Salnum, tónlistarhúsi
Kópavogs, í kvöld eru þeir Magnús Blöndal Jóhanns-
son og Lárus H. Grímsson. Margrét Sveinbjörnsdóttir
ræddi við þá um verkin og gluggaði í efnisskrá þessara
fyrstu tónleika hátíðarinnar.
Opnunarhátíðin er
haldin í samvinnu við
Tónskáldafélag ís-
lands og Erkitíð og
markar upphafíð að
þriðju og síðustu tón-
leikaröð Tónskálda-
félagsins sem haldin
er í tengslum við
Reykjavík - menning-
arborg Evrópu árið
2000.
Auk þess sem flutt verða í Salnum verk eftir íslensk tón-
skáld, þá Magnús Blöndal Jóhannsson, Ríkharð H. Fríðriks-
son, Hilmar Þórðarson, Þorstein Hauksson, Þorkel Sigur-
björnsson og Lárus H. Grímsson, verður tónlist framin
utandyra; 3 pýramíd-
ar, verk fyrir tónband
eftir Jóhann G. Jó-
hannsson og Target,
verk fyrir tónband og
flugelda eftir sænska
tónskáldið Aake
Parmerud. Um er að
ræða Islandsfrum-
flutning á síð-
astnefnda verkinu,
sem er samið fyrir
tölvuhljóð og flugelda og verður flutt með hjálp öflugs hljóð-
kerfis. Sjálfir opnunartónleikarnir eru einungis fyrir boðs-
gesti en öllum er frjálst að njóta flugeldaverksins sem hefst
um kl. 21.30 og mun heyrast og sjást víða að.
Hefur ekki
sagt skilið við
framúrstefnuna
OPNUNARVERK tónleikanna í kvöld verður Sonorities III eftir Magnús
Blöndal Jóhannsson. Verkið skrifaði hann fyrir segulband og píanóleikara
árið 1972 og var það frumflutt á tónlcikum Listahátíðar í Reykjavík sama
ár.
„Halldór Haraldsson spilaði inn á bandið og hann lék einnig á píanóið
þegar verkið var frumflutt,“ segir Magnús, sem var fyrstur fslenskra tón-
skálda til að semja raftónlist. Það verður Peter Máté sem leikur á píanóið í
kvöld á móti segulbandinu. Sonorities útleggst Hljómar og mikið meira
hefur tónskáldið ekki að segja um það verk.
Á sunnudag gefst hátíðargestum færi á að heyra tvö önnur verk eftir
Magnús, Atmos og Samstirni. Hann segir gaman að geta þess að fyrir
nokkrum árum hafi nemendur í Myndlista- og handíðaskólanum gert
myndband með Samstimi sem bakgrann.
Er að semja verk fyrir Rut Ingólfsdóttur
Á næstunni kemur út á vegum Smekkleysu geisladiskur með verkum
Magnúsar Blöndals Jóhannssonar. „Algjör framúrstefna," segir tónskáldið
þegar það er spurt um innihald disksins.
Um þessar mundir kveðst hann vera að semja nýtt verk með Rut Ingólfs-
dóttur fiðluleikara í huga en hún tók upp verk eftir hann, Dimensions, á
einleiksdisk sinn sem kom út í fyrra. „Það hefur enginn treyst sér til að
flytja það nema hún,“ segir hann. Þegar hann er beðinn um að lýsa verkinu
sem hann er að skrifa núna segir hann að það sé noktúma fyrir fiðlu og
pianó. „Það er eiginlega hárómantfskt verk. Mjög saklaust - engin fram-
úrstefna."
En þar með er ekki sagt að þú hafir alveg sagt skilið við framúrstefnuna
- eða hvað? „Nei, nei, nei,“ flýtir tónskáldið sér að segja.
Morgunblaðið/Sverrir
Magnús Blöndal Jóhannsson tónskáld.
Morgunblaðið/Golli
Peter Máté leikur pfanóhluta verks Magnúsar
Bl. Jóhannssonar fyrir pfanó og tónband.
Lýrískt,
látlaust o g
rómantískt
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
CamiIIa Söderberg leikur á kontrabassablokkflautu sína og fleiri flautur í verki
Lárusar H. Grúnssonar, „Þar sem syndin er falleg".
ÞAR sem syndin er falleg er heitið á verki Lár-
usar H. Grímssonar, sem Camilla Söderberg
frumflytur á opnunartónleikum ART2000 í
kvöld. Verkið, sem tekur urn tíu mfnútur í flutn-
ingi, skrifaði Lárus að beiðni Camillu fyrir
kontrabassablokkflautu og tónband. Að auki
koma við sögu tenórflauta og renessansflauta
sem einnig er kölluð sópranflauta og er sérlega
hljómmikil að sögn tónskáldsins.
Lárus hafði nýlokið við að taka upp band-
hluta verksins þegar blaðamaður hitti hann í
gær. Aðspurður hvað hann hafi tekið upp á
bandið segir Lárus að þar sé „bara elektróník,
sömpluð hljóð og FM-synthesis hljóð“ - hvað
sem það nú annars þýðir. „Eg var beðinn um að
semja Iýrískt verk, sem ég og gerði. Þetta er
bara nokkuð látlaust verk og rómantískt, fyrir
utan nokkra létta ryþmíska spretti sem eru
þarna á kafla. Camilla spilar þetta afskaplega
vel - ég er nýbúinn að heyra þetta hjá henni,“
segir hann.
„Þar sem syndin er falleg“
En hvernig skyldi standa á nafni verksins,
„Þar sem syndin er falleg“? „Þetta er ekki beint
dæmigert nútímamúsíkstykki, það er bara snot-
urt og sætt og hefur ekki mikið að gera með
harðlínunútímatónlist heldur eitthvað sem er
fallegt. Sjálfsagt finnst einhverjum syndsamlegt
að semja svona sem nútímamúsík. En ég tók
þann pólinn í hæðina fyrir einum fimmtán árum
að fara út í léttari músfk og áheyrilegri - þó að
það sé nú kannski dálftið stórt orð,“ segir Lárus.
Virk ár-
angurs-
stjórnun
KVIKMYIVPIR
Stjörnubíó, Sambí6in
iltabakka,
Regnbnginn,
Borgarbíð Akureyri
„WHAT LIES BENEATH"
★ ★★
Leikstjóri: Robert Zemeckis. Hand-
rit: Clark Gregg. Kvikmyndataka:
Don Burgess. Aðalhlutverk: Mich-
elle Pfeiffer, Harrison Ford, Diana
Scarwid, James Remar, Miranda
Otto. DreamWorks 2000.
BANDARÍSKI leikstjórinn
Robert Zemeckis hefur gert úr
draugasögunni What Lies Beneath
dágóða spennumynd í anda Alfred
Hitchcocks. Má reyndar greina í
mynd hans áhrif frá öðrum leikstjór-
um sem fengist hafa við spennu eins
og Kubrick í The Shining og jafnvel
franskra sporgöngumanna meistar-
ans eins og spennumyndaleikstjór-
ans Claude Chabrols, mikils Hitch-
cocks-aðdáanda. What Lies Beneath
er fyi-st og fremst góð og hugvitsam-
lega útfærð draugasaga um mið-
aldra konu sem telur sig verða vara
við draug ungrar konu í húsinu sínu.
Meira að segja Michelle Pfeiffer
er góð í hlutverki miðaldra konunn-
ar, sem virðist hafa allt sem smá-
borgaralegt lífið hefur upp á að
bjóða, stórt og fallegt hús, myndar-
legan eiginmann, sem er frægur vís-
indamaður (þó aldrei eins frægur og
faðir hans), tvo bíla í hlaði, barn í há-
skóla, velgengni lífsins er að sjá um
allt hennar fallega hús. Nágrann-
arnir eru að vísu nokkuð hávaða-
samir, nágrannakonan virðist lifa í
ótta við manninn sinn, og svo gerist
það að Pfeiffer finnur fyrir óhugnan-
legri nærveru í húsi sínu, einhverju
úr fortíð sem henni var falin.
Handritið virkar ágætlega sem
nútímadraugasaga og fagmennsku
Zemeckis er viðbragðið. Það eitt að
fylgjast með kunnáttumanni eins og
honum fást við að byggja upp og losa
um spennu með kliðmjúkum mynda-
vélahreyfingum er næg skemmtun í
sjálfu sér þótt stundum virki hann
einhvern veginn of öruggur með sig,
jafnvel vélrænn. Hann er ekki að
gera neitt nýtt með spennumynda-
formið heldur sækir hann óspart í
þann myndabanka sem fyrir er og
nýtir sér hann til að búa til góða af-
þreyingu. Hann skapar drungalegt
andrúmsloft í kringum góðviljaðan
sakleysingja og hrekkir okkur
reglulega með því að setja hann í
kringumstæður fullar af ótta og
hryllingi.
Framan af fer hann einnig
skemmtilega með litla hliðarsögu af
nágrönnum Pfeiffer sem er eins og
snaggaraleg útgáfa af Glugganum á
bakhliðinni með Pfeiffer í hlutverki
James Stewarts en James Remar í
hlutverki Raymond Burrs. Þar er fín
Hitchcockísk glæpakómedía á ferð-
inni og þótt hún sé útúrdúr fellur
hún furðulega vel að meginsögunni.
Pfeiffer er í talsvert erfiðu hlut-
verki. Hún er í mynd allan tímann og
þarf að kljást við ráðgátur og hús-
drauga með óttablandinni virðingu
fyrir viðfangsefninu og hún fer
glettilega vel með hlutverkið þangað
til það fer að skipta áhorfandann
nokkru máli hvað um hana verður.
Ofurstjarnan Harrison Ford er auð-
vitað traustur eins og klettur í henn-
ar lífi, hlutlaus til að byrja með en
kemur meira inn í myndina þegar á
líður.
Hversu langt eru menn tilbúnir að
ganga til þess að ná árangri í lífínu?
Ut á það gengur myndin. Er morð
aðeins annað orð yfir virka árang-
ursstjórnun? Svarið liggur í virki-
lega finni afþreyingu gerðri af hroll-
vekjandi frásagnargleði.
Arnaldur Indriðason