Skírnir - 01.01.1856, Blaðsíða 61
Englaud.
FRÉTTIR.
63
jarfeyrkju, hinir j, sem flestir eru ifenaharmenn efeur kaupmenn,
kaupa landaurana sér til viíiurværis. Af þessu kemur þaS, ab sveita-
búnahurinn er svo vel stundabur á Englandi, og þah er ekkert land
til annafe, sem hafi þessu láni ab fagna. Á íslandi er ekki fullur
fimmtúngur allra landsmanna, er lifa á öíiru en jarbyrkju, fimmtándi
hver á sjávarafla, og ekki nema j{'rt hver á iímahi. þetta er ekki
happasælt fyrir landbúnaöinn, a& svo fáir kaupendur eru í landinu;
en þá er verzlunin viÖ erlendar þjóbir, og munu Íslendíngar sanna
þaÖ sem reynslan hefir sýnt í öbrum löndum, ab landbúnaburinn
blómgast eptir því sem verzlunin vex, og meö blómguninni aukast
bændum kraptar eba efni til aÖ stunda hann betur, og meÖ efnun-
um aptur kunnátta og hugur.
þ>ab er, ef til vill, ekkert land, sem Islendíngar ættu a& kynna
sér eins vel, því sí&ur fremur, en Skotland, bæ&i vegna þess ab
ekkert land hefir gengiö eins mikiÖ upp nú frá því á mi&ri 18. öld,
og svo er landi nokkub líkt háttafe og íslandi, nema hva& fjallbyggijin
þar er ekki nærri því eins grösug eins og heifcarnar og afréttirnar á ís-
landi. Nor&urhluti Skotlands, Hjaltland og Orkneyjar eru miklu hrjóstr-
ugri og óa&gengilegri til jarbyrkju en nokkurt beitiland e&ur úthagi
hjá oss, og þó er þar sáfe hveiti, höfrum og byggi, og haustib 1854
óx hveiti bezt a& tiltölu nor&ur á Katanesi, þar fékkst a& me&al-
tölu 36 bushels af hverri ekru, e&ur 11 tunnur hveitis af engjadag-
sláttu; en á hálendinu e&a fjallbygg& Skotlands er mest sá& höfrum,
og lifa menrí þar mjög vi& kökur úr haframjöli og byggbrau&, en
miki& af hveitinu selja Skotar Englendíngum. þa& er almenn sögn
manna og enda játa& af Englendíngum, a& Skotar sé enn atorku-
samari vi& jar&yrkju en þeir sjálfir, og þó voru Skotar mjög svo
fátækir um 1700 og eptir þa&, og skammt á veg komnir í allri
jar&yrkju á þeim tima. Skozkur ma&ur nokkur hefir lýst einu
héra&i þar seinast á 18. öld á þessa lei&: uþar eru engir vegir,
kofar eru hla&nir úr torfi og þaktir löngum stráum, hló&ir eru
í mi&jum kofanum og strompur upp yfir upp úr mi&jum mæninum,
kríng um kofann liggur fjóshaugurinn, en jör&in er vaxin alls konar
illgresi. Ekki er sá& matjurtum né grasfræi og þar er enginn ak-
vagn. Ekkert er yrkt nema nokkrar skozkar káltegundir; þa& er
öll fæ&an, og svo dálíti& af mjólk og haframjöli. Kýrnar deyja úr