Skírnir - 01.01.1865, Blaðsíða 85
í’ýzknland.
FRJETTIR.
85
ótrúleg IjettúS”, sagSi Forckenbeck ennfremur, (íaS leiSa mönnum
fyrir sjónir, aS af skattatekjum til 150 milljóna (prússn. dala) sje
einum 35 J)ús. dala variS til launabóta handa 35 þúsunduni al-
þýSukennara, J>ar sem vjer um leiS færum fram rök fyrir j)ví,
aS af 100 vopnfærum mönnum í Preussen — eizta landsfylki
((menntarikisins” (der intelligente Stat) — kunna tuttugu hvorki
a<5 lesa e8a skrifa? Er Ja8 ótrúleg ljettúð, er vjer sýnurn fram á
skort og neyS embættismanna og beiíumst launabóta peirn til
handa, eSa er vjer viljum hæta launakjör undirlifa í hernum og
einfaldra hermanna, e?a er vjer kveSjum afdráttar í álögum jiar
sem tekjurnar hafa aukizt um 75 fyrir hvert hundraS dala? Ef
stjórnin mælir þaS um þetta mál, er hún hyggur satt og rjett
vera, verbum vjer a8 svara henni me8 sömu spurningu sem fyrr:
eru stjórnarlög vor sett í þeim tilgangi a8 auka sí og æ kostnaS
til herbúnaSar af fje og mönnum, þó svo sje um búi8, a<5 hann
aldri veríi aukinn til hlítar ?” Mikill rómur var gjörður a8 ræ8u
Forckenhecks, en stjórnarsinnar — þeir eru eigi fleiri en 24 í
Jseirri deild — ámæltu hinum fyrir prá og hlutdrægni, er peir
eigi vildi kannast vi8 fjársæld ríkisins e8ur líta á J>a8, er afreka8
væri til vir8ingar og valda. feir kvá8u fulltrúana fara meir a8
eigin hugsmíSum um lög og rjett en sannarlegum J)örfum ríkisins,
en Jpær væri öflug konungsstjórn og vopnbúinn og vel skipa8ur
herafli. Á næsta fundi (16. marz) haf8i fjármálaráSherrann full
aftök um a8 veita fulltrúadeildinni meiri rjett um fjárgiptirnar;
þeim rjetti væri skipt til jafnaSar milli beggja deildanna og krún-
unnar, og vildi fulltrúarnir eigi taka sanni yr8i stjórnin a8 fara
fram sínum rá8um sem a8 undanförnu. Vjer megum enn geta
einnar umræ8u í fulltrúadeildinni, er stó8 í fjóra daga me8 miklu
kappi af hvorumtveggju, framfara- og apturhaldsmönnum. Hún
spannst út úr uppástungu Schulze-Delitzsch um afnám peirrar
greinar í atvinnulögum Prússa, er bannar verki8namönnum a8
ganga í fjelög e8a gjöra samtök móti verkmeisturum e8ur atvinnu-
veitendum. Framfaramenn kvá8u slík fyrirmæli gagnstæ8 grund-
vallarlögunum og því frelsi er þau veiti öllum jafnt, en hinir
sög8u a8 breytingin myndi koma verkmönnum a8 litlu haldi; allar
frumkva8ir um þetta mál bæri undir stjórnina, og a8 vísu væri