Skírnir - 01.01.1871, Blaðsíða 26
26
INNGANGUB.
undan frekari viSræSum um málifc) hefSu orBiS viS þaB friS-
slitaboS, er stjórn Prússa hef8i þegar sent brjefleg skeyti til
annara ianda um þenna atburS. Hjer þykja báSir hafa hallaS
sögunni, því skeytin voru ekki brjefleg, heldur tilkynning í hraS-
frjettaformi til sendiboSa NorSursambandsins. „þegar svo var
koroiS máli“, sagSi hertoginn (Grammont), „hefSum vjer hlotiS aS
gleyma sæmd vorri og gera oss seka í sýnu óráSi, ef vjer hefS-
um leitaS frekar eptir um samkomulag1. Yjer höfum gert allt
sem vjer máttum, til þess aS komast hjá ófriSi. þegar í gær er
varaliS vort kvaSt til vopna, og vjer ætlum nú án tafar aS gera
þær ráSstafanir meS ySar fulltingi, sem viS þarf, aS heiSri og
velfarnan Frakklands sje fullborgiS". í fulitrúadeildinni beiddi
Ollivier þingmenn aS samþykkja fjárlán, er næmi 500 milljónum
dala. ÖldungaráSiS gerSi mikinn róm aS skýrsluræSu Grammonts
hertoga, og hjer voru engin andmæli höfS frammi gegn ályktum
stjórnarinnar. I svari sínu lofaSi Eouher (forsetinn) öldungaráSiS
fyrir þaS, aS þaS hefSi tekiS svo vel undir, og gengiS á undan
JijóSinni meS áhuga sínum aS ganga eptir sæmd og virSingu
lands síns. „Nú er ekki annaS eptir", sagSi hann, „en aS treysta
þvi, aS guS og hreysti vor veiti vopnum Frakklands sigurinn11.
I fulltrúadeildinni deildi meir á um ráS stjórnarinnar. Flokkurinn
hægri handar og miSflokksmenn æptu fagnaSaróp, er þeir heyrSu
*) En svo segir þó í riti eptir einn af fylgdarinönnum keisarans í varð-
haldinu á VVilhelmshöhe, að ráðstefna hafi verið haldin tveim dögum
síðar (sunnudaginn 17. júlí), og að þar hafi keisaranum og ráðherrum
hans samizt um nýtt úrræði, cða um yfirlýsingar, þar sem Frakkar
skyldu slá svo undan, að saman mætti ganga til sátta, en hvorugum
þyrfti að þykja virðing sín skerð í neinu. Af þessu má ætla, að
keisarinn hafi í lcngstii lög streizt á móti framfýsi vina sinna, og að
hann hafi eigi verið með meir en hálfum huga að byrja ófriðinn.
Eptir fundinn varð ráðherrunum hughvarf, því þá var lýðurinn svo
æstur og uppvægur, að þeim þótti búið við verstu róstuin, ef nú yrði
borin friðarsaga eptir þau fagnaðartíjindi, scm (lherferðin til Jiýzka-
lands” þótti vera. þieir óku því út allir til keisarans um kveldið (til
St. Cloud) og settu honum fyrir sjónir, að ráðinu væri eigi lengur
framfylgjandi, og tóku aptur atkvæði sín. Við þetta Ijet keisarinn
undan til fulls og um nóttina fóru ófriðarboðin til Berlinar.