Skírnir - 01.01.1907, Qupperneq 14

14
Darwinskenning og framþróunarkenning.
þær er leiða til nýrra tegunda séu smábreytingai’, er smám
saman safnist fyrir; og loks má efast um að þessar breyt-
ingar séu upphaflega séreiginlegar (individuelles) og til-
orðnar svo sem af liendingu (accidentielles). Þess vegna
má hugsa sér vísindalegar tilgátur um framþróun, er geri
ráð fvrir órjúfandi orsakasambandi (strictement mécanistes),
en séu þó að eins að nokkru leyti samhljóða Darwins-
kenningunni eða jafnvel alveg ósamhljóða henni.
Og sérstaklega- má hugsa sér eins konar framþróunar-
kenningu, sem tekur upp sumar skoðanir Cuviers og feist
á að breytingar tegundanna, að minsta kosti hinna æðri,
hafi verið snöggar og sameiginlegar.
Umræður.
RENÉ BERTHELOT. — Bæði fylgismenn og andstæðing-
ar framþróunarkenningarinnar rugla enn í dag oft saman
framþróunarkenningu og Darwinskenningu. Um tuttugu
ára skeið, frá 1860—1880 hér um bil, hefir Darwinskenn-
ingin verið mjög riðin við sigurför framþróunarkenning-
arinnar, svo að því nær allir líffræðingar um þær mundir
hefðu haldið að það að hrekja Darwin væri sama sem að
hrekja framþróunarkenninguna, og að verja framþróunar-
kenninguna væri sama sem að verja Darwin. Hins sama
kennir hjá guðfræðingunr þeim, kaþólskum eða mótmæl-
endatrúar, er ráðist hafa á náttúrufræðinginn enska, og
heimspekingum þeim sem hafa sótt hann eða varið. Og
þó hafa nú um fjórðung aldar verk líffræðinganna gert
skiljanlegar framþróunarkenningar, sem ekki eru íramar
kenningar Darwins. Þess vegna hafa menn kallað Dar-
winskenningunni teflt í tvísýnu. Vildi eg nú stuðla að
því að gjöra heimspekilega mentuðum frönskunr mönnunr
kunnar niðurstöður þær sem sérfræðingar eru komnir að,
og jafnvel reyna að ákveða sum atriðin nokkru nánara.
en þeir hafa gjört.