Skírnir - 01.01.1907, Blaðsíða 19
Darwinskenning og framþróunarkenning.
19
ákveðna stefnu með því að ganga að erfðum frá einni
kynslóð til annarar, osfrv.
Ef vér nú rifjum upp hin fjögur grundvallaratriði
Darwinskenningarinnar, þá munum vér komast að raun
um að ekki er eitt þeirra á meðal sem liffræðingm-, er
framþróunarkenningum fylgja, hafa ekki andæft og viljað
visa á bug.
1. Lífsbardttan. — Eftir kenningu Darwins er nátt-
úruvalið afleiðing af lífsbaráttunni. Þessa grein má þýða
á tvo vegu: Það má taka liana í þröngri og ákveðinni
merkingu; og í raun og veru tekur hinn mikli enski
náttúrufræðingur hana langoftast í þeirri merkingu, þegar
hann notar lífsbaráttuna til skýringar; en það má lika
taka hana í víðari og óákveðnari merkingu, sem tilgreind
er á einum stað í »Uppruna tegundanna«; en í þeirri
merkingu eykur hugmyndin um lífsbaráttuna engu við
hugmyndina um náttúruvalið. Vér tökum því setningu
Darwins fyrst og fremst í hinni þrengri merkingu. Lif-
andi verur, segir Darwin, og telur þannig kenningu
Malthusar alment lögmál, margfaldast fljótar en viðurværi
þeirra. Sumar þeiri'a verða því að farast. Þær verurnar lifa
sem hafa þá eiginleika er að mestu gagni korna í baráttunni sem
þær heyja hver við aðra. Til þess að skilja hvers vegna
einstaklingur, hvers vegna tegund haldist við, verður því
fyrst og fremst að gefa gaum að sambandi þeirra við aðra
einstaklinga og aðrar tegundir, sambandinu við hið lif-
andi umhverfl þeirra. Eigi hið lifvana umhverfl þátt í
framþróuninni, þá er það síður með beinum áhrifum en
óbeinlínis, með verkunum sínum á hið lifandi umhverfi. —
En er nú hægt að fallast á að telja þannig minna vert
um hið lífvana umhverfi? tekur þá Lamarckingurinn fram
í. Er ekki náttúruvalið sjálft, þar sem það á sér stað,
venjulega afleiðing af beinni verkan hins lífvana um-
hverfis, þannig að eðli þessa umhverfis er ósamþýðanlegt
viðhaldi lífverunnar? Sí og æ má sjá, að þegar hið líf-
vana umhverfi breytist, þá hefir það i för með sér að
ýmsar lífverur hverfa úr sögunni, án þess að þurfi að
2*