Skírnir - 01.01.1907, Blaðsíða 28
28
Darwinskenning og framþróunarkenning.
lætur lífsbaráttuna einmitt inna gagnstætt hlutverk af
hendi. Það sem Malthus taldi hömlur á umbreytingunx
mannkynsins verður eftir kenningu Darwins sjálf hreyfi-
fjöður lífsþróunarinnar. Lífsbaráttunni einni er það að
þakka, að smávægilegar einstaklingsbreytingar geta safn-
ast í sömu stefnu kynslóð eftir kynslóð og loks leitt til
tegundarbreytingar. Malthus var mótmælendaklerkur. í
huga hans ríkti hugmyndin um »eðli hlutanna«, um órjúf-
andi »eðlisnauðsyn«, sem forsjónin hefði fyrirfram ákveðið
og vér gætum þekt, en eigi haggað. Aftur á móti trúði
Darwin þegar á framþróun líftegundanna, áður en hann
las bók Malthusar; hann trúði því ekki framar að teg-
undirnar væru óumbreytanlegar, skapaðar af guði í eitt
skifti fyrir öll eins og forsjón hans vildi vera láta; þess
vegna hefir hann slcipað hinurn nýju hugmyndum, er urðu
á vegi hans, undir hugmyndina urn breytingu, framþrónn,
sem va-r svo rík i huga hans; þess vegna hefir hann og
gjört sér í hugarlund að baráttan sjálf og dauðinn væru
fjarri því að tortíma blátt áfram nokkru af því sem til
er, f'jarri þvi að halda lifandi verum í t'östum skorðum,.
heldur ættu sinn þátt í framþróuninni og hefðu sannan
sköpunarkraft í sér fólginn. Það er hið kynlega, það er
hið fjarstæða i kenningu hans. En er það aunað en fjar-
stæða, og geti lífsbaráttan orðið lifandi tegundum til tortím-
ingar, er hún þá ekki alveg óviðkomandi myndun nýrra
tegunda? Rannsókn á kenningu Maltliusar verður því að
eins til að styrkja efasemdir vorar urn Darwinskenning-
una, með því að hún sýnir enn skýrar hve kynlegt það
er að tengja framþróunarhugmyndina við hugmyndina um
lífsbaráttuna.
2. Paley og hugmyndin um náttúruvalið. — Darwin
hefir i æsku fundist mjög til um trúarvarnarrit Paley’s,
þar sem hann rökstuddi tilveru guðs með því að benda á
samræmið í náttúrunni og sérstaklega samræmi lifandí
vera sín á milli. Þegar hann í vísindarannsóknum sín-
urn hafði borið allar guðfræðilegar tilgátur fyrir borðr
hefir þó endurminningin um rit Paley’s leitt hann til að