Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1907, Síða 28

Skírnir - 01.01.1907, Síða 28
28 Darwinskenning og framþróunarkenning. lætur lífsbaráttuna einmitt inna gagnstætt hlutverk af hendi. Það sem Malthus taldi hömlur á umbreytingunx mannkynsins verður eftir kenningu Darwins sjálf hreyfi- fjöður lífsþróunarinnar. Lífsbaráttunni einni er það að þakka, að smávægilegar einstaklingsbreytingar geta safn- ast í sömu stefnu kynslóð eftir kynslóð og loks leitt til tegundarbreytingar. Malthus var mótmælendaklerkur. í huga hans ríkti hugmyndin um »eðli hlutanna«, um órjúf- andi »eðlisnauðsyn«, sem forsjónin hefði fyrirfram ákveðið og vér gætum þekt, en eigi haggað. Aftur á móti trúði Darwin þegar á framþróun líftegundanna, áður en hann las bók Malthusar; hann trúði því ekki framar að teg- undirnar væru óumbreytanlegar, skapaðar af guði í eitt skifti fyrir öll eins og forsjón hans vildi vera láta; þess vegna hefir hann slcipað hinurn nýju hugmyndum, er urðu á vegi hans, undir hugmyndina urn breytingu, framþrónn, sem va-r svo rík i huga hans; þess vegna hefir hann og gjört sér í hugarlund að baráttan sjálf og dauðinn væru fjarri því að tortíma blátt áfram nokkru af því sem til er, f'jarri þvi að halda lifandi verum í t'östum skorðum,. heldur ættu sinn þátt í framþróuninni og hefðu sannan sköpunarkraft í sér fólginn. Það er hið kynlega, það er hið fjarstæða i kenningu hans. En er það aunað en fjar- stæða, og geti lífsbaráttan orðið lifandi tegundum til tortím- ingar, er hún þá ekki alveg óviðkomandi myndun nýrra tegunda? Rannsókn á kenningu Maltliusar verður því að eins til að styrkja efasemdir vorar urn Darwinskenning- una, með því að hún sýnir enn skýrar hve kynlegt það er að tengja framþróunarhugmyndina við hugmyndina um lífsbaráttuna. 2. Paley og hugmyndin um náttúruvalið. — Darwin hefir i æsku fundist mjög til um trúarvarnarrit Paley’s, þar sem hann rökstuddi tilveru guðs með því að benda á samræmið í náttúrunni og sérstaklega samræmi lifandí vera sín á milli. Þegar hann í vísindarannsóknum sín- urn hafði borið allar guðfræðilegar tilgátur fyrir borðr hefir þó endurminningin um rit Paley’s leitt hann til að
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.