Skírnir - 01.01.1909, Side 3

Skapstórar konur.
3
mærin var fríð sýnum og mikil vexti og hárið svo fagurt
sem silki og svo mikið, að það tók ofan á belti.
Og ekki skorti ættgöfgina, sem forfeðrum okkar þótti
svo mikils um vert. Hallgerður var af allra-beztu ættum
Islands. Afi hennar, Dala-Kollur, hafði verið hersir í Nor-
egi. Og Þorgerður kona hans, en amma Hallgerðar, var
dóttir Þorsteins rauðs, sem unnið hafði hálft Skotland og
gerst konungur yfir því. Móðir Þorsteins var Unnur djúp-
úðga, sem sennilega hefir verið mest tilkvæmdakona i
öllu landnámsmanna liðinu. Móðir Hallgerðar, Jórunn
Bjarnardóttir, var stórættuð, skörungur mikill í vitsmunum,
þótti beztur kostur í öllum Vestfjörðum, og heldur skap-
stór jafnan, segir Laxdæla. Og Höskuldur, faðir Hallgerð
ar, er einn af mestu höfðingjum íslands um sína daga,
stórauðugur maður, og hagaði svo ráði sínu um tíma, sem
fátítt var, eða með öllu dæmalaust, jafnvel um forfeður
okkar, að »hann var jafnan sinn vetur hvárt með Hákoni
konungi (Aðalsteinsfósta) eða at búi sínu,« segir Laxdæla,
og varð nafnfrægur maður bæði í Noregi og á íslandi. En
vikiní>’slundin, ósanngirnin og ágengnin auðsæ í öðru veif-
inu. Stórmenska víkingaaldarinnar er í ættunum með
kostum hennar og göllum. En lítilmenskan hvergi, svo
menn viti.
Þessi höfðingjadóttir vex upp í föðurgarði, þar til er
hún er gjafvaxta. Örlynd þótti hún og skaphörð. En
hún var kvenna fríðust sýnum og mikil vexti. Hún var
fagurhár, og svo mikið hárið, að hún mátti hylja sig með,
segir Njála. Þá er hún föstnuð manni, og alls ekki til
þess kvödd. Hún fær ekkert um þetta að vita, fyr en
biðillinn er riðinn heim. Hún tekur því fálega. »Ekki
legg ek svá mikið við ofmetnað þinn, at hann standi fyrir
kaupum mínum«, segir faðirhennar; »ok skal ek ráða, en
eigi þú, ef okkr skilr á.« »Mikill er metnaðr yðvarr
frænda« segir hún, »ok er eigi undarlegt, at ek hafi nakkv-
arn.« Svo óvænlega er til fyrsta hjónabands hennar
stofnað.