Skírnir - 01.12.1915, Blaðsíða 35

Nýtt landnám.
371
leika. En til iðnaðar hefir ísland varla neitt nema vatns-
afiið. Væri bætt við Island málm- og kolauðugri land-
spildu, mundi verð ættjarðarinnar ekki aðeins hækka um
það, sem xerði þessarar landspildu næmi, því þá væri
fenginn möguleiki til þess, að alt vatnsafl landsins gæti.
komið að notum, og af því mundu fossarnir og alt gamla
landið hækka í verði. Við þetta ynnist skilyrðislaust, að
fieira fólk gæti lifað í landinu. Að verðhækkun landsins
komi þjóðinni að notum er ekki víst. Eigi einstakir menn
jörðina (náttúruna), er afleiðingin af verðhækkuninni sú,.
að fólkið verður að greiða hærri jarðrentu en áður. Þetta
er þó öfug framsetning, af því jarðarverðið er jarðrentan
metin til höfuðstóls. Ef þjóðin vill ekki, að allar fram-
farir og umbætur verði að meira eða minna leyti hrís á
hana sjálfa, verður að afnema jarðrentu og alla einokun-
arrentu. Hvað jarðrentuna snertir verður það gert á þann
hátt að leggja skatt á jarðarverðið, sem er jafn stór jarð-
rentunni. I hugtakinu »jörð« felast engin verk eða um-
bætur gerðar af manna höndum.
Arið 1194 gerðist sá merkisatburður, að íslendingar
fundu Svalbarð. Það heitir nú Spitzbergen. í fornöld
var talin fjögra dægra sigling þangað norður í hafsbotn.
Stendur það alt heima. Síðan týndist Svalbarð, en fanst
aftur í lok 16. aldar af Hollendingum. Þá hófust þar
miklar hval- og rostungsveiðar og stóð sú tíð yfir 100 ár.
Þá var hvalnum að mestu útrýmt, en selur einn eftir.
Englendingar og Hollendingar keptu um veiðina. Dana-
konungur kallaði sig eiga landið, því það var í upphaft
hald manna, að Svalbarð væri áfast við Grænland. Kristján
IV. sendi þangað herskip til að sýna veldi sitt og gæta
hagsmuna ríkisins. Danir tóku þátt í veiðinni. I lok 18.
aldar tóku Norðmenn að stunda selveiðar við Svalbarð og
gera það enn.
Svalbarð er eyjaklasi á milli 76'/2° °g 8OV20 nbr. og
10° til 28° austl. Flatarmálið er 68.000 □ km.? — eða lítið
stærra en hálft ísland. Flóastraumur rennur vestan um
landið, svo að loft og sjór eru miklu hlýrri en búast mætti
24*