Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1886, Side 129

129
verkfæri, brýtur odd af hverjum erfiðleika eða lætur
hann ganga í lið með sér. Hver einasta stétt á fram-
farameðöl, ef oss skortir ekki áhugann að nota þau.
Bækur nokkrar eru nýlega komnar út, sem hafa inni
að halda dæmi eða frásögur „um pekkingu fengna
með erfiðleikunt1; og það er upplífgandi að lesa í þeim,
hverju einbeittur maður fær afkastað fyrir sjálfan sig.
Stór hugsun, eins og þessi um sjálfsmenntun, tekin
með sannfæringu og krapti, brennur eins og logandi
glóð í sálinni. Sá sem setur sér mikið takmark með
einbeittri ráðdeild, hefur einmitt með því náð þessu
takmarki að hálfu leyti, hefur yfirstigið hinn brattasta
farartálma á leiðinni til sigursins.
Einn hlutur er aðaleinkunn hins einbeitta vilja á
sjálfsmenntun, það er trúin á, að þessari menntun megi
ná. Til að vekja þann eindregna ásetning að reyna
að ná stóru takmarki verðum vér að sjá, að oss sé
unnt að ná því. Sá sannleiki, að framför sé einmitt
mark og mið tilveru vorrar, má ekki vera innrættur
oss eins og vana-kenning, heldur hljótum vér að skilja
hann og finna til hans eins og til lífssanninda: Anda
vorum hættir við að doðna og sljófgast, þegar hann er
fjötraður við þau takmörk, sem vér höfum þegar náð.
Sönn trú, sú er mænir eptir einhverju betra, sem sér
bjarma fjarlægrar fullgjörvi bregða fyrir og spáir oss
framförum að sama skapi og vér erfiðum samvizkusam-
lega, hún gefur afl ásetningnum hún gefur vængi
sálunni; og þessi trú mun sí og æ fara vaxandi, að því
skapi sem vér lærum betur og betur að þekkja eðli
vort og kynnum oss betur þau guðlegu fyrirheiti um
aðstoð og ódauðlegleika, sem opinberunin er full af.
Nokkrir láta hugann bila við sjálfsmenntun sína
af þeirri röngu ímyndun, að bóknám það, sem staða
þeirra synjar þeim um, sé hið eina nauðsynlega og
Tímarit hins ísl. Bókmenntafjelags. VII. 9