Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1896, Blaðsíða 96
96
'verið mjög títt að drekka minni Þorláks biskups,
'þótt undarljgt sje, að minnsta kosti hefi eg hvergi
fundið neinn formála eða forsögn fyrir minni hans.
Það má þó telja víst, að minni hans hafi verið drukk-
ið á samkomum þeim, er hafðar voru honum til
dýrðar, svo sem í Skálholti á Þorláksmessu1.
Minnin voru drukkin í öllum veizlum, svo sem
brúðkaupum, erfisdrykkjum, veizlum á »kirkjudög-
um« og »gildasamkomum«. Gildi og gildasamkom-
ur voru altiðar í öðrum löndum, en hjer á landi ber
mjög lítið á þeim. Þó er getið um »Ólafsgildi«, er
hvert sumar var haldið á Reykhólum, og er sagt,
að margir »gildabœndur« hafi verið 1 Þórnessþingi2.
Þetta gildi hefir verið helgað hinum heilaga Olafi
konungi. Það var almennur siður að hafa veizlu,
þá er »kirkjumessa« var flutt eða »Jcirkjudagstíðir«,
sama dag á hverju ári, sem kirkjan hafði verið
vigð. Þessar veizlur hjeldust sumstaðar í Noregi
lengi eptir siðbótina3. Mikið var haft við minni og
aðra drykkjusiði í erfisdrykkjunum. I heiðnum sið
höfðu menn eigi þótt rjett komnir til arfs eptir frænd-
ur sína, fyr en þeir höfðu »drukkið erfi þeirra«, svo
1) í erfisdrykkjunum var likt farið með minni sem í
brúðkaupsveizlunum. í J. Sig. 146 8vo. er ágrip at' brúð-
kaupssiðabók Eggerts Ólafssonar, og þar eru einnig forsagnir
fyrir minnum, er drukkin voru i erfi eptir Sigríði Jónsdóttur,
móður Bjarnar prófasts 1 Sauðlauksdal, og mun Björn pró-
fastur bafa gert þessa siðabók.
2) Sturl. I, 23. Þess er og getið um mann einn, að hann
fór norður til Þingeyra »til gildis« (Sturi. I, 121).
8) í biskupsvisitaziu 1618 er svo sagt, að í Hjertdal á
Þelamörk »holdesder Kjörmes (= kirkjumessa) med Drukken-
skab, Slagsmaal og endnu mere Utilbörlighed« (L. Daae:
Norske Bygdesagn I, 54).