Eimreiðin - 01.01.1909, Blaðsíða 3

3
þykkja milli vina og styrktarmanna, en ótrú og harðir dómar frá
almenningi. En Flór var eins og múrlímið í veggnum, sem bindur
óteljandi smásteina saman í eina fasta og sterka heild. Hann
hélt hinum sundurleitu kröftum saman og knúði þá fram til gagn-
legra starfa. — Mótstaðan styrkti og stælti aflið, stefnan var ung,
full af krafti og eldmóði. Og þótt lærisveinarnir fengju ekki ætíð
mikinn fróðleiksforða, þá fengu þeir það sem betra var: fjör og
eld og stál, sem nesti til fullorðins áranna.
En ósigur Dana 1864 gerði skjótan enda á skólanum í Röd-
ding. Landið alt norður að Kongaá komst í hendur Pjóðverjum,
og undir járnsprota þeirra var öll dansk-þjóðleg kensla dauða-
dæmd. Flór leyfði þá skólastjóranum, Lúðvíg Schröder, að halda
skólanum áfram norðan við landamærin, og það gerði hann.
Schröder var ungur guðfræðingur. í æsku lék honum hugur
á að verða rithöfundur eða kirkjuhöfðingi, en seinna kyntist hann
Grúndtvíg, varð fyrir margskonar áhrifum af honum og afréð að
helga líf sitt alþýðufræðslunni. Síðan gerðist hann skólastjóri í
Rödding og hafði verið þar um stund, þegar hér var komið sög-
unni.
Schröder vildi flytja svo skamt, sem unt væri, til að firrast
eigi hið gamla starfsvið skólans og trygga vini. Hann valdi þorp-
ið Askóv, þar var bygging því nær engin. Lélegan kofa, strá-
þakinn, fékk hann sér sem íbúðar- og skólahús. Lröngt var þar
og lágt til rjáfurs, svo að rjúfa varð þekjuna vegna loftleysis,
þegar nokkuð var gesta. —• Nú er Askóv laglegur smábær, með
tindum og turnum og kunnur um víða veröld.
Askóv varð þannig beint áframhald af Rödding, og kenn-
arar hinir sömu, en þó var á nokkur munur. Fyr var skólinn
eign allmargra manna, sem eigi unnu beinlínis við hann, en vildu
þó hafa hönd í bagga með stjórninni, Askóv varð aftur á móti
séreign Schröders, þótt eigi legði hann féð alt fram sjálfur. Kom
þá meiri festa í framkvæmdir allar og stjórn.
IJaö var óefað heppilegt fyrir Schröder, að hafa verið nógu
lengi í Rödding til að geta hagnýtt sér reynslu skólans, en hafa
hins vegar frjálsar hendur til að geta breytt til í því, sem þar
fór miður. Hann lagði niður búnaðarkenslu alla, en reyndi að taka
upp íslenzku sem námsgrein, svo Danir gætu lesið fornsögurnar á
frummálinu. En fáir sintu því, og var þá þeirri tilraun bráðum
hætt. Skóladagurinn var afarlangur (frá Kl. 8 á morgnana til 7
1*