Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.1981, Blaðsíða 13

DV — HELGARBLAÐIÐ — LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1981.
13
Vegna
fjárskorts
hafa verið
keyptar
óhentug-
ar, óvand-
aðar,
gamlarog
viðhalds-
frekar
þyrlur
skrásett i mai 1980. Tvær eru í eigu
Landhelgisgæslunnar og ein í eigu
Albínu Thordarson.
Hvað er að?
Lauslegajreiknaðduga þyrlur i eigu ís-
lendinga í þrjú ár áður en þær farast.
Hvernig stendur á þvi? Þessu hafa
sjálfsagt margir velt fyrir sér. Einn
þeirra er Eiður Guðnason, alþingis-
maður. Eftir enn eitt þyrluslysið, í
fyrra, tók hann málið upp á Alþingi og
bað samgönguráðherra um upplýsingar
um öryggismál varðandi þyrlurekstur.
Eiður vildi fá að vita hve- margar
þyrlur hefðu verið skráðar hér, hver
hefðu orðið örlög þeirra, og hvort sam-
gönguráðherra teldi ekki nauðsyn-
legt að láta fara fram ítarlega athugun
á öryggisþáttum (viðhaldi, þjálfun, eft-
irliti) þessarar greinar flugrekstrar.
Samgönguráðherra leitaði til flugráðs
sem lét í té þær upplýsingar sem hér
fóru á undan. Ennfremur sagði í bréfi
flugráðs að hafa beri í huga að þyrlu-
flug fari, eðli sínu samkvæmt, oft fram
i lágum flughæðum þar sem hættara er
við misvindi og ýmsum hindrunum. Þó
er tekið fram að enginn einn samnefn-
ari virðist fyrir orsökum slysa og
óhappahér á landi.
Flugráð hefur semsagt enga einhlíta
skýringu á þessum slysum, enda hafa
þau orðið af ýmsum orsökum og við
mismunandi aðstæður, eins og rakið
hefur verið. Þess ber og að gæta að
víða í heiminum, t.d í Kanada, Alaska
og á Grænlandi geta skilyrði til þyrlu-
flugs verið alveg jafn slæm og jafnvel
verri en hér á landi. Og þar endast þyrl-
ur töluvert lengur en í þrjú ár.
Eftir fyrirspurn Eiðs Guðnasonar
setti flugráð þriggja manna starfshóp
til að kanna á hvern hátt megi bæta
öryggi í rekstri þyrlna. í júlí síðastliðn-
um skilaði þessi starfshópur stuttri
greinargerð þar sem talin voru upp ým-
TF-GNÁ var skrásett hór á landi i febrúar 1972. Hún eyðilagðist ínauðlendingu á Skálafelli i október 1975.
is atriði sem talið var að myndu bæta
öryggi í rekstri þyrlna hér á landi.
.Það var meðal annars fjallað um
þjáifun flugmanna, útgáfu skírteina,
flugreglur og flugrekstrartakmarkanir,
viðhaldsþjónustu og eftirlit Flugmála-
stjórnar með þyrlurekstri. 1 Iokaorðum
segir: Svo virðist sem fjárskortur sumra
þyrlukaupenda hafi freistað þeirra til
að kaupa óhentugar, óvandaðar, gaml-
ar og viðhaldsfrekar vélar. Einnig hef-
ur verið nokkuð um það að ekki hefur
verið hægt að leysa út varahluti vegna
fjárskorts og þyrlurnar oft ekki flug-
hæfar þessvegna, þegar á þeim hefur
þurft að halda.
Það má því víða finna orsakirnar.
Þetta er
óheppni
En hvað segja flugmennirnir sjálfir?
Langreyndasti þyrluflugmaður á ís-
landi er Björn Jónsson, hjá Landhelgis-
gæslunni. Og hann hefur tröllatrú á
þyrlum, þótt hann hafi sjálfur þurft að
nauðlenda einum fimm sinnum vegna
bilana. Eftirminnilegasta lending hans
er sjálfsagt þegar hann var að vinna við
að flytja byggingarefni upp á Skálafell
áTF-GNÁ.
Þyrlan var við vinnu utan í fjallinu
þegar drifkassi í stéli brotnaði. Við það
fór stélskrúfan úr sambandi en það er
hún sem gerir kleift að halda þyrlu í
réttri stefnu, án hennar byrjar maskín-
an að snarsnúast með miklum látum,
öndvert við aðalskrúfuna „uppá
þaki”.
Enginn skilur hvernig Bimi tókst að
skella þyrlunni á réttum kili utan í snar-
bratta hlíðina og hoppa henni þaðan
eins og kengúru niður á sléttlendi.
Menn eru nokkuð sammála um að það
hefðu fáir leikið eftir.
Björn var að því spurður hvort ís-
land væri of erfitt land fyrir þyrlur eða
hvort við byggjum ekki yfir nægilegri
tæknikunnáttu til að reka þær, nema
hvort tveggja væri..
„Þessu svara ég neitandi,” sagði
Björn, „alfarið neitandi, eins og þeir
segjai stjórnmálunum. Við höfum bara
verið óheppnir. Ég viðurkenni að sú
óhappasaga er orðin furðulega löng, en
vonandi er hún að baki núna. ísland er
ekkert of erfitt land fyrir þyrlur.
Veðrátta og landslag í t.d. Kanada og
Alaska er síst betra en hér og þar eru
þyrlur mikið notaðar, með góðum
árangri.
Hvað mannskapinn snertir er hann
yfirleitt þjálfaður erlendis eða eftir er-
lendum reglum. Okkar mannskapur að
minnsta kosti. Ég veiL að reynsluleysi
hefur átt þátt i sumum slysunum, en
það er engin ein skýring á þeim.
Ég er sannfærður um að þyrlur eiga
mikla framtið fyrir sér á íslandi. Stóra
þyrlan sem við erum með núna er gríð-
arlega dugleg. Við höfum farið hægt af
stað með hana því þetta er alveg ný teg-
und og við höfum verið að gera á henni
nokkrar breytingar og endurbætur eftir
fyrirsögn erlendis frá. Sjálfir höfum
við ekkijent i neinum bilunum.
En þegar hún verður komin i fullt
gagn, sem verður hvað úr hverju, mun
hún vinnaokkurmikiðogvel.” -ÓT.
Heimilistæki hf.
Sætúni - Hafnarstræti
Heimilistæki hf. hafa til sölu
jólaseríur frá kr. 145-
og eilífðarjólatré frá kr. 290~
Það hefur aldrei verið fjölbreyttara úrval af jólaljósaseríum
hjá Heimilistækjum hf., einfaldar, skrautlegar, fallegar.
Jólatré úr varanlegum gerfiefnum, sem endast heila eilífð
- 50cm, 130cm, 150cm, 170cm og 180cm.
Tré - ljós - gjafir fyrir alla fjölskylduna
Komið, skoðið, kaupið.