Þjóðviljinn - 21.12.1973, Page 7
Föstudagur 21. desember 1973. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
Búferlaflutningar
Silja
Aðalsteinsdóttir
skrifar
um
barnabækur
Niður um strompinn
Höf.: Armann Kr. Einarsson.
Bókaforlag Odds Björnssonarl
1973.
Niður um strompinn er nútima-
saga. Hún fjallar um eldgosið á
Heimaey fyrr á þessu ári og af-
drif tveggja fjölskyldna, önnur
kemur þó meira við sögu en hin.
Söguhetjurnar eru tvö tólf ára
börn, Siggi og Inga Stina. Lesandil
kynnist þeim daginn fyrir gosið,
slöan fylgist hann með atburðum
nóttina löngu, Sigg* fylgir hann
alla leið til lands með báti og frá
Þorlákshöfn með rútu til Reykja-
vikur. Inga Stína fer með'flugvél
til Reykjavíkur ásamt móður
sinni og langömmu, en eftir
verður i Eyjum augnayndið
hennar, hvolpurinn Depill. Inga
Stina leitar svo Sigga uppi i
höfuðstaðnum, þar sem þau
mæðgin búa hjá vandalausum
vini í raun, og hún fær Sigga til að
laumast með flugvél til Eyja til
að bjarga Depli. Siggi lendir i
ýmsu á ferðum sinum, en til-
ganginum nær hann, Ðepill kemst
I hendur eiganda sins um siðir.
Frásögnin er hröð og vel unnin,
spennandi á köflum og stundum
fyndin.
Persónur eru margar vel
gerðar. Siggi og Inga Stina eru
bæði skýrar persónur, Siggi
hægur og fámáll en leynir á sér,
Inga Stina glettin og spræk, en
fljót að skipta skapi. Stundum er
hún eilitið hátiðleg i tali og etv.
ekki eins trúverðug persóna i
heild og Siggi. Mæður barnanna
eru báðar sannfærandi, hvor á
sinn hátt. Móðir Sigga er róleg og
æðrulaus erfiðiskona, móðir Ingu
er svolitið ör og óþolin skipstjóra-
frú, etv. nokkuð ýkt eins og
persónum af hennar tagi hættir til
að vera hjá Armanni. Filippus,
velgerðarmaður mæðginanna, er
ágæt persóna, en kannski aðeins
of fullkominn. Best gerða persóna
sögunnar er þó ennþá ótalin, en
það er mótoristinn á dallinum,
sem þau mæðgin fara á i land,
aldeilis bráðvel gerð persóna og
ljóslifandi fyrir sjónum lesanda.
Kjörum mannanna er misskipt,
finnst. Sigga, og hann veltir þvi
fyrir sér hvers vegna svo þurfi að
vera. Sjálfur er hann föðurlaus og
móðir hans vinnur allar stundir i
fiski. Ekki er hún þó ein af þeim,
sem elska fiskinn meira en börnin
sin, amk. á hún talsverða ástúð
afgangs handa syni sinum. Þeim
kemur vel saman mæðgininum,
og Siggi hlakkar til að verða svo
stór að hann geti létt undir með
henni. Ekki virðist hann hafa
beðið tjón á sálu sinni við útivinnu
móðurinnar, þvi þetta er efnis-
piltur i alla staði. Inga Stina er
skipstjóradóttir. Faðir hennar á
stórt einbýlishús og leigir Sigga
og móður hans kjallarann. En
Inga lætur ekki glepjast af ytri
aðstæðum, og hvorugt lætur
striðni annarra á sig fá, þvi þau
eru saman öllum stundum.
Munurinn á kjörum leiksyst-
kinanna verður ekki minni, þegar
til Reykjavikur kemur. Siggi og
móöir hans búa i Sjómannaskól-
anum þar til Filippus býður þeim
hluta af litilli ibúð sinni. Inga
Stina og foreldrar hennar eiga
ættingja, sem taka þeim strax
opnum örmum.
Frásögn Armanns er liður og
aðgengileg á góðu máli eins og
hans er vandi. Yfirleitt notar
hann sjónarhól Sigga, og sér þá
lesandi atburði með augum hans.
Stundum er Inga Stina miðill at-
burða til lesenda, en einstaka
sinnum skýtur hinn alvitri sögu-
maður sjálfur upp kollinum og
klappar litillátur á höfuð persóna
sinna. Þegar ruglingslegar
hugsanir hafa þotið um huea
Sigga á leiðinni til lands eins og
vonlegt er og lesandi skilur, bætir
höfundur við: ,,Það mátti með
sanni segja, að atburðir
næturinnar höfðu heldur betur ýtt
við hugarflugi Sigga litla.” Þetta
kippir lesanda út úr heimi sög-
unnar, sviptir hinni listrænu
blekkingu burt. Hann er bara að
lesa sögu, ekki þátttakandi i
örlagarikum atburðum. Sérstak-
lega finnst mér dónaleg
einkunnin ,,litli” á eftir nafni
17. leikvika — leikir 15. des. 1973.
(Jrslitaröðin: 112 — X12 — 2X1—-222
1. VINNINGUR: 10 réttir — kr. 74.500.00
8535 10552 13602 + 21101 36782
2. VINNINGUR: 9 réttir - - kr. 3.100.00
600 5797 13443 18601 35510 36731 + 40065
2020 6627 15174 19056 36134 37161 41000
2034 9274 15302 22160 36156 37316 41275Y
3044 9820 15690 23053 36267 39410 + 41438
3337 + 9965 16060 35091 36322 39775 41536
3915 11960 17359 35094 36496+ 39777 53072 F
4316 12014 17555 35235 36669 39778 53097 F
5245 + nafnlaus I r: fastur seöill
Kærufrestur er til 7. jan. kl. 12 á hádegi. Kærur skulu vera
skriflegar. Kærueyðublöð fást hjá umboösmönnum og aöal-
skrifstofunni. Vinningsupphæðir geta lækkaö, ef kærur
verða teknar til greina. Vinningar fyrir 17. leikviku verða
póstlagðir eftir 8. jan. 1974.
Handhafar nafnlausra seðla veröa aö framvlsa stofni eöa
senda stofninn og fullar upplýsingar um nafn og heimilis-
fang til Getrauna fyrir greiösludag vinninga.
GETRAUNIR- Iþróttamiðstöðin — REYKJAVIK
Sigga, lesanda finnst strákurinn
alls ekki litill. hann er bæði tólf
ára og karakter að auki.
Lýsingarnar á nóttinni. þegar
gosið hófst, og ferð Sigga aftur til
Eyja, sjálfu söguefninu. eru vel
gerðar og lifandi. En gaman hefði
verið að fá örlitið nærfærnari
stúdiu á félagslegum vanda þess
fólks, sem við kynnumst I
bókinni. Hún nær að visu aðeins
yfir tæpa viku og björgun
hvolpsins það, sem mestu varðar.
en ári finnst manni það vera langt
frá kjarna málsins. þótt það sé
ágætt söguefni. Tvær barnabækur
hafa nú verið gegnar út um eld-
gosið á Heimaey, báðar hafa þær
að uppistöðu hlut sem gleymist og
endurheimtist — að visu lifandi
dýr í þessari sögu; ennþá er ógert
að vinna verk, sem getur hjálpað
meginlandsbúum að skilja, hvað
kom fyrir þetta fólk, hvernig þvi
leið, tivað beið þess og hvernig
það brást vandanum. Unglinga-
bók um þetta efni gæti einnig
hjálpað börnum frá Eyjum i
glimunni við sinn vanda, sem er
langt frá yfirstaðinn. Meira finnst
mér tæpt á þessum hlutum i hinni
gosbókinni, Asta og eldgosið i
Eyjum. þó að tæknilega séð og
listrænt standi hún þessari sögu
langt að baki.
Bókin er vel útgefin og villu-
laus. Þrjár þokkalegar myndir
eftir Baltasar eru upp á punt.
Stúfur i Glæsibæ
llöf.: Anne-Cath. Vestly,
mvndir: Johan Vestly,
þýð.: Stefán Sigurðsson.
lðunn 1973.
Hér er kornin fimmta bókin um
Litla bróður og spýtukarlinn Stúf,
hans innri mann, falleg og elsku-
leg saga eins og þær fyrri. Vanda-
málið, sem hér er tekið til með-
ferðar, er flutningur milli
byggðarlaga. Pabbi Litla bróður
er búinn að fá vinnu á skrifstofu i
stað þess að þeytast um landið i
söluferðum. En skrifstofan er i
Glæsibæ, langt frá þorpinu Hesta-
tröð, og fjölskyldan flytur. Litli
bróðir er svolitið hræddur og
feiminn fyrst i stað, og meira að
segja Filippusi stóra bróöur er
ekki rótt. En þeir cignast vini
smátt og smátt.og allt kemst i
lag.
Litli bróðir er fjarskalega
yndislegt barn og vel úr garði
gert af höfundar hálfu. önnu-
Cath. er einkar lagið að lýsa
sálarlifi barna (og raunar fullorð-
inna lika) á lifandi hátt; sjálfsagt
kannast margt barnið við kviða
Litla bróður fyrir að vera einn i
herbergi og skilur viðbrögð hans
við þvi. Foreldrar Litla bróður
eru ágætis fólk og yfirleitt mjög
venjuleg. Einu sinni brjóta þau þó
hefðina. Þau setja hefilbekkinn
inn i borðstofu og hyggjast nota
hana fyrir sameiginlegt vinnu-
herbergi fjölskyldunnar. Af-
bragðs hugmynd fyrir þá, sem
eiga borðstofu.
Móðir Litla bróður vann úti i
gamla þorpinu þeirra, en hætti
þvi, þegar þau fluttu. En hún er
að hugsa urn að fara að lesa undir
stúdentspróf, svo að ekki ætlar
hún að láta sér heimilisstörfin
nægja. Kannski fréttum við nánar
af þvi i næstu bók. Heimilislifið er
mjög vcl upp dregið, enda er
heimilið heimur barnsins i sög-
unni.
Frágangur er mjög góður,
engar prentvillur, og góðar
myndir. Þýðing er þokkaleg.
Okkur er ánægja að tilkynna
þeim fjolmörgu, sem hafa
keypt af okkur kæliskápa og
þvottavélar og eru ánægðir
með þau kaup, að nú hófum
við einnig á boðstólum Ignis
eldavélar, sem einnig má
mæla með sem sérstakri
g æða vöru.
Við bendum meðal annars á,
að fylgjandi er grill
ásamt rafknúnum
grillteini.svo að nú er hægt að
elda matinn með þeim hætti,
sem mest tíðkast nú — grillið
læri, kjúklinga eða annan mat
eftir hentugleikum, og smekk,
og látið hitastilli og klukku
vera yður til hjálpar við að fá
sem beztan mat með sem
minnstri fyrirhófn,
Það er tryggt með þessari
IGNIS-vél, sem er að óðru
leyti búin eins fullkomlega og
kröfur eru gerðar til víða um
heim.
Og um hagstæðara verð er
vart að ræða núna
Og þegar þér kaupið IGNIS,
skuluð þér muna, að þar fer
tvennt saman. sem aðrir bjóða
ekki —
ITALSKT HUGVIT OG HAND
LAGNI
ÍSLENSKUR LEIÐARVISIR
FYLGIR — IGNIS VERÐ.
VARAHLUTA OG
VIÐGERÐAÞJONUSTA.
HVERS VIRÐI ER ÞEKKING
OG ÞJÓNUSTA FAGMANNA?
lí «r'.:!;P!iii
............
fc % % * í" "
Auglýsingasíminn
er 17500
MDVIUINN
RAFIÐJAN
VESTURGÖTU 11 SÍMI 19294
RAFTORG
NkTiiKrsRrsrci