Frjáls verslun - 01.10.1971, Blaðsíða 20

og átti starfssvið hans einnig
að ná til ráðningar manna í
æðstu stöður, en Lotz hafði
sjálfur skipað í þær stöður.
Kristilegir demókratar héldu
því fram, að með þessari stöðu-
skipan hefði átt að tryggja sós-
íalistum yfirráð yfir fyrirtæk-
inu og þannig tryggja flokks-
mönnum bitlinga, er þeir hættu
stjórnmálaafskiptum, og það
hefði verið í mótmælaskyni við
þetta, sem Lotz sagði af sér.
Hvort eitthvað er til í þessu
eða hvort Lotz er raunverulega
sökunautur, verður ekki fullyrt
um, en stjórnmálasérfræðingar
telja víst að Volkswagenmálið
eigi eftir að verða eitt af helztu
kosningamálunum í næstu
kosningum, sem fram eiga að
fara árið 1973. Sósíalistar hafa
því tvö ár til að kippa málum
fyrirtækisins í rétt horf og víst
er að Willy Brandt mun leggja
ríka áherzlu að það verði gert
og sumir segja að það mál sé
efst á lista hjá honum, Östpoli-
tik og gengi marksins komi á
eftir.
Irland
Laða skipulega að erlent fjár-
magn, ná mikl um árangri
700.000.000 dollara erlend fjárfesting á 10 síðustu árum
Síðasta áratug hafa írar gert
markvissar og vel heppnaðar
tilraunir til að laða erlend fju-
irtæki til fjárfestingar á ír-
landi. Tilgangurinn með þess-
ari starfsemi. sem er m.a. fólg-
inn í margháttaðri fyrirgreiðslu
til hinna erlendu fyrirtækja, er
aðallega tvenns konar: Annars
vegar hefur frum reynzt nauð-
synlegt að skapa nýjar atvinnu-
greinar og hins vegar að stöðva
þann mikla fólksflótta sem er
frá landinu.
SKORTUR Á GÓÐUM AT-
VINNUTÆKIFÆRUM —
FÓLKSFLÓ TTI.
Það var ekki óalgengt að
heilu fjölskyldurnar dreifðust
út um allar jarðir. Árið 1946
fluttust 50 þúsund írar til ann-
arra landa. Þessi tala hefur nú
lækkað mikið eða niður í 16
þúsund manns. Engu að síður
er fólksflóttinn mikið vanda-
mál fyrir íra, sem á þennan
hátt telja sig missa margt af
sínu dugmesta fólki. Það var
eins og áður segir til að stöðva
fólksflóttann, en einnig til að
bæta lífskjörin og draga úr at-
vinnuleysi, að írar hófu fram-
kvæmd áætlunar um stórfellda
iðnaðaruppbyggingu sem
byggðist á því að laða erlend
iðnaðarfyrirtæki til landsins
með miklum skattfríðindum og
beinum styrkjum.
IÐNVÆÐING — FRAMFARIR.
Framkvæmd áætlunarinnar
hefur nú borið þann árangur
að írland, sem áður grundvall-
aði efnahagslíf sitt á landbún-
aði, aflar nú meira en helmings
sýnilegra útflutningstekna
sinna af iðnaði samanborið við
30% árið 1960 og 6% árið 1950.
Um 200 aðilar hafa stofnað til
yfir 300 fyrirtækja síðastliðin
10 ár. Fjárfestingin er yfir 700
milljónir bandarískra dala og
er talið að þessi fyrirtæki veiti
um 50 þúsund manns atvinnu.
SKATTAÍVILNANIR —
BEINIR STYRKIR.
Um það bil þriðjungur hinn-
ar nýju fjárfestingar kemur frá
bandarískum fyrirtækjum.
Hins vegar er fjöldi brezkra
og þýzkra fyrirtækja meiri, en
hinna bandarísku. Það sem að-
allega hefur laðað hin erlendu
fyrirtæki til írlands er völ á
starfskrafti, en þó fyrst og
fremst skattaívilnanir og bein-
ir styrkir. Skattaívilnanirnar
eru allt að að 20 ára skattfríð-
indi á tekjum af útflutningi og
beinir styrkir nema allt að
50% af kostnaði við fjár-
festingu í vélum og tækjum og
öllum kostnaði við þjálfun
starfsfólks. Hefur írska stjórn-
in notað um 170 milljónir doll-
ara í þessu skyni síðustu 10 ár-
in og 26 milljónir dollara sl.
ár.
FERÐAMANNAÞJÓNUSTA.
Nátengt þessari viðleitni til
aukningar iðnaðar er uppbygg-
ing írska flugfélagsins Aer
Lingus, sem he/ur með aðstoð
Ferðamálaráðs írlands stórauk-
ið tekjur íra af ferðamönnum
þannig að þær eru nú taldar
vera um 240 millj. dollara ár-
lega. Félagið hefur nú um ára-
bil verið rekið með hagnaði á
sama tíma og flugfélög margra
ríkja berjast í bökkum. Ferða-
mennirnir, sem eru ýmist fólk
í fríi ellegar fólk úr viðskipta-
heiminum, hafa breitt út hróð-
ur íra og aukið áhuga manna
víða um heim á landi og Þjóð
og þeim möguleikum, sem þar
eru fólgnir.
SKIPULEG EN SVEIGJAN-
LEG VINNUBRÖGÐ.
Sérstakt ráð fjallar um allar
umsóknir frá erlendum fyrir-
tækjum. Starfsemi ráðsins, við-
horf öll og þær reglur, sem
það leggur til grundvallar vali
sínu á erlendum fyrirtækjum,
sem og úthlutun styrkja og fríð-
inda, hafa mikið breytzt síðan
ráðið tók til starfa. Framan af
voru gerð margvísleg mistök,
og alltof algengt að fyrirtæki
væru sett á stofn, sem síðan
urðu að hætta starfsemi eftir
tiltölulegan stuttan tíma. Iðnað-
aruppbyggingin hófst í kring-
um Shannon-flugvöllinn og
þess voru dæmi að fyrirtæki
næðu vart eins árs aldri. Síðan
hefur vaxandi áherzla verið
lögð á að laða að fyrirtæki,
sem vilja staðsetja rekstur sinn
í héruðum. sem skortir mann-
afla. Um leið hefur verið lögð
vaxandi áherzla á að fá inn
fyrirtæki, sem rekin eru á
grundvelli mikillar tækni, en
þurfa hlutfallslega mikinn
mannafla, helzt karlmenn. Þau
fyrirtæki, sem setjast að á
svæðum, sem hafa sérstök
vandamál t.d. atvinnuleysis-
vandamál fá hærri styrki, er
geta numið 55% af verðmæti
fasteigna en að öðrum kosti
20
FV 10 1971