Tíminn - 17.04.1966, Blaðsíða 11

SUNNUDAGUR 17. aprfl 1966
11
f
BRÉF TIL BLAÐSINS
ALÚMÍNMÁLIÐ
Margt er nú hjalað í blöðum og
manna í milli um ýmsar hliðar
þjóðmálanna og ber þar einna
hæst dýrtíðina og alúmínið. Þau
mál ætla ég ekki að ræða, tel mig
skorta til þess þekkingu. Hins veg
ar finnst mér það dálítið ein-
kennilegt, að enginn skuli láta
sér detta í hug að nefna aðrar
framleiðslugreinar, sem mundu
gefa þjóðinni miklu meiri tekjur,
en þær, sem formælendur alúmíns
ins reikna með að það gefi, hvort
sem þetta stafar af því, að þeir
séu svona varfærnir í áætlunum
eða hitt, að þeir kveinki sér við
að fara hærra. En þeir um það.
Það kom fram í blöðum nú ný-
lega, að tvöfalda mætti útflutn-
ingsverð fisksins með því að
fullvinna hann hér heima. í sömu
blaðagrein er talið, að útflutnings
verð, eins og nú stendur, sé um
fjögur þúsund milljónir og lætur
það að líkum nærri sanni, eftir
því sem heildarútflutningurinn er.
Ef nú hægt væri að hækka út-
flutningsverð fiskafurðanna um
tvo þriðju af því sem það er nú,
AFMÆLI
Framhald af bls. 6.
litlu að taka miðað við þarfir, svo
sem fyrr er að vikið.
Halldór átti þá sæti í fjárveit-
inganefnd eins og löngum. Og
það hygg ég, að þá hafi Fram-
sóknarflokkurinn og málefni hans
notið þjá'lfunar Haildórs frá þeim
árum, er hann atti kappi við heims
kreppuna og hafbrim á Borgar-
firði austur.
f misjafnlega frjóu stjórnmálla-
þrasi og félagsmálavafstri er það
hlutarbót ágæt hvensu menn
kynnast mörgu fólki með mismun
andi sjónarmið og ólík persónu-
einkenni. Fyrir ótal slík kynni er
ég þakklátur, því þau hafa miðlað
mér margbreytilegum fróðleik og
mikilili áægju. — Kynnin af
Halldóri Ásgrímssyni eru þar sann
arlega engin undantekning.
Á meðan ég hripa þessar fá-
tæklegu iíur í tilefni sjötíu ára
afmælis Halldórs Ásgrímssonar, þá
er hugurinn hálfur austur á landi.
Bernskusveit sinni og síðar heima-
byggð í víðri merkingu hefur
hann unnið ævistarf sitt fram til
þessa — og að því er mér virð-
ist í fjórum meingáföngum:
Hinn fyrsta í hópi Borgfirðinga
í hörkulegri vörn á erfiðustu ár-
um aldarinnar og héldu velli —
Borgarfjörður er enn þétt setinn
þrátt fyrir hafnleysi sitt og fleiri
erfið skilyrði frá náttúrunnar
hendi.
Hinn- annan á Vopnafirði, fyr-
irliði í sókn, sem leiddi til þess,
að Vopnafjörður er nú eitt bezt
byggða hérað þessa lands.
Hinn þriðja sem fulltrúi Norð-
-Mýlinga og síðar Austurlands-
kjördæmis á Alþingi íslendinga,
þar sem mörgum góðum málum
hefur verið hrundið fram fyrir
hans atbeina til hagsbóta fyrir
þau byggðarlög.
Og loks hinn fjórða er hann
vann að stofnun bankaútibsúins á
Egilsstöðum með slíkri alúð og
harðfylgi að forystumönnum í
vhöfuðistöðvum bankans kom i
stanz er þeir litu árangurinn.
f sérhverjum þessara áfanga hef
ur farsæld fylgt störfum Halldórs
Ásgrímssonar. Þeir verða því marg
ir Austfirðingarnir, sem minnast
hans í dag með virðingu og þökk,
jafnt þeir sem urðu honum sam-
ferða frá byrjun, og hinir er síð-
ar koma til sögu og nú feta að
nokkru varðaða slóð.
Vilhjálmur Hjálmarsson.
þá færi að vera lágt risið á þess-
um áætlaða gróða af álverksmiðj-
unni, þó sleppt sé alveg menning-
arhlið þessa máls, sem er þó eng-
an vegin lítilvæg fyrir þjóðfélagið
í heild.
En nú vil ég spyrja þessa háu
herra, sem heita má að hafi tek-
ið sér alræðisvald til að stjóma
okkar litla þjóðfélagi, hve lengi
landið eigi að búa við nýlendu-
fyrirkomulag í verzlunarmálum.
Við flytjum út meiripart af þorsk
aflanum óverkaðan að mestu, að-
eins búinn að liggja í salti í nokkr
ar vikur. Þá er það síldin. Svíar
eru búnir að kaupa af okkur salt-
aða síld í áratugi, svo sérverka
þeir hana á ýmsan hátt og senda
síðan sem fullunna vöru út um
allan heim. Enginn af þessum
vitringum okkar lætur sér til hug-
ar koma, að þetta megi öðruvísi
vera. Það er gamli andinn, sem
ræður ríkjum: Þetta hefur verið
svona og svona skal það vera.
Margt mætti fleira telja, sem
er orðið langt á eftir tímanum.
Það er t.d. langt síðan minnst
var á, að hér þyrfti að byggja
lýsisherzlustöð, en framkvæmd hef
ur engin orðið, og þó er það vit-
að mál, að slík stöð mundi hafa
margfaldað verð síldarinnar í er-
lendum gjaldeyri. Já, og fleira
kemur í hugann. Hvað má segja
um ýmsar landbúnaðarafurðir, t.
d. skinnin. Á hverju hausti falla
til 7—800.000 kindagærur og sjálf
sagt nokkur þúsund af stórgripa-
skinnum. Tölur um þau fær ekki
almenningur að vita, a.m.k. hef-
ur það ekki borið fyrir augu mín
í blöðum. Eitthvað munu verk-
smiðjur kaupfélaganna á Akur-
eyri vinna úr þessari vöru, en að
líkindum mun þó meiri hlutinn
fara út óunninn. Já, þannig mætti
lengi halda áfram með þessa upp
talningu.
Ekki er ósennilegt, að hægt
væri á einhvem hátt að hagræða
dilkakjötinu okkar, svo það yrði
frambærileg vara á útlendum mörk
uðum og bágt á ég með að trúa
því, að það séu mjög soltnir
menn, sem ekki fengjust til að
éta jafn góða fæðutegund og ís-
lenzka dilkakjötið er. Hitt er
svo aukaatriði, að sennilega þyrfti
að láta kjötið í smekklegri um-
búðir heldur en grisjupokarnir
eru, sem alltaf sýnast skítugir og
eru það raunar oft.
Eina grein iðnaðarins vil ég
hér nefna til viðbótar þessum
bollaleggingum, en það er stál-
skipasmíðin. Nokkur reynsla er
þegar komin á þessa iðngrein og
hefi ég ekki heyrt annað, en að
hún hafi farið vel og myndarlega
af stað og líki í hvívetna vel. Ekki
leikur á tveim tungum, að það
yrði þjóðinni til mikils sparnaðar
ef unnt reyndist að flytja þennan
iðnað allan inn í landið, og það
sem fyrst.
Hér að framan hefi ég minnst
á nokkur þýðingarmikil atriði í
þjóðlífsframvindu fslendinga, sem
ég tel nauðsyn bera til að fram-
kvæmt verði hið fyrsta, enda
mundi enginn vafi á því leika, að
slíkar framkvæmdir mundu færa
þjóðinni mikið meiri tekjur, held-
ur en þessi margumtalaða álverk-
smiðja.
Ekki þarf að óttast atvinnuleysi
í landinu, ef nokkuð af því, sem
að framan er nefnt, kemst í fram
kvæmd, hvað þá, ef öllum þeim
nauðsyniamálum væri sinnt á
verðugan hátt. Og sem betur fer
hafa margir íslenzkir athafna
menn augun opin fyrir þessum
sannindum. Mætt í þvi sambandi
vitna 1 fréttaviðtal útvarpsins nú
TÍMINN
fyrir skemmstu við forstjóra skipa
smíðastöðvarinnar í Njarðvikum,
Bjarna Einarsson, þar sem hann
áætiar að til starfseminnar þar
þurfi um 500 manns, þegar allt
er komið í fullan gang.
Hvað viðkemur vatnsvirkj unum,
þá er okkur engin vorkunn að
virkja sjálfir á eigin kostnað, það
afl, sem við hverju sinni þurfum
að nota. Þjóðin er fátækari, þeg-
ar ráðizt var í Sogsvirkjunina
fyrstu og fór þó allt vel.
Svo að endingu þetta: Væri það
of mikil heimtufrekja að ætlast
til þess af hinum vísu landsfeðr-
um, að íslenzki iðnaðurinn fengi
að búa við ekki lakari kjör, en
búið er að lofa erlendum aðilum,
sem hér ætla að setjast að. Á ég
þar fyrst og fremst við rafmagns
verðið. Nær það yfir höfuð nokk-
urri átt, eða á það sér hliðstæður
hjá nokkurri annarri þjóð, að hlut-
ur útlendinga sé gerður betri og
öruggari, en þeirra innfæddu?
Sjálfsagt er það svo í hinni frægu
Rhódesíu og afríkönskum negra-
ríkjum, en með iðnmenntuðum'
þjóðum munu þess finnast engin
dæmi.
Ég slæ nú botn í þessar hug-
leiðingar, þó ég búizt ekki við að
þær beri mikinn árangur, enda
hætt við að hér sem oft áður eigi
við hin viturlegu orð Sögualdar-
spekingsins, sem sagði eitt sinn,
er hann var í vanda staddur og
hafði án árangusr leitað ráða hjá
mönnum sínum: „Því verr þykir
mér, sem oss muni duga heimskra
manna ráð, sem þau koma fleiri
saman.“
Karl úr GarSL
CL-84
Framhald af bls. 1.
vig ýmsar aðstæður og síðan,
ef engir gallar koma fram verð
ur hafin fjöldaframleiðsla á
CL-84.
CL-84 getur flogið á 350
mílna hraða á klst. Sýnt þykir
að mikil þörf verði fyrir slíka
vél á styttri flugleiðum t.d.
milli stórborga, þar sem þær
geita lent í hjarta borganna og
losna farþegar þá við að eyða
löngum tíma í ferðir til og frá
flugvöllum. Þá væri hægt að
nota CL-84 í hernaði, við flug
björgunarstörf, og hún getur
athafnað sig á flugvélamóður-
skipum, eins og venjulegar vél
ar eða hafið sig til flugs af
palli á minni skipum.
Ekki er fráleitt að láta sér til
hiugar koma, að fslendingar
hefðu mikla þörf fyrir slíka
vél, sem gæti lent hvar sem
er á landinu.
HEITT VATN
Framhald af bls. 24.
Öll þessi hús hafa, ásamt íbúðar-
húsum á staðnum, verið hituð upp
með heitu vatni. Það hefur sýnt
sig að undanförnu, að magnið af
heita vatninu hefur ekki verið
nægjanlegt og réðist sveitin því í
að bora þama eftir heitu vatni.
Fyrsti árangur borananna var
sá, að á 40 metra dýþi fengust 10
sek-lítrar af heitu vatni. Sú bor-
hola gerði hins vegar það að verk
um að mjög minnkaði í holum í
nágrenninu. Til dæmis hvarf allt
heitt vatn í Gröf. Er þessi árang-
ur hafði fengizt, var ráðizt í að
bora á öðrum stað, en þar fengust
í gærkveldi 20 sek.Iítrar af heitu
vatni. Er ekki fyrirsjáanlegt ann-
að en að hin nýja borhola muni
nægja staðnum um fjölmörg ár.
Jón Grétar Sigurðsson
héraðsdómslögmaSur.
Laugavegi 28b, II. hæð,
slmi!8783.
MINNING
Jochum M. Eggertsson
f. 9. sept 1896, d. 23. febr 1966.
Fallimn er hlynur,
styrk var sftoð.
Einfarinn mikli á alfaraslóð.
Vígi þér bjóist
úr gróðri og mold,
ræktaðir skóg og græddir fold.
Á köldum útmánaðardegi, er
hríðarkólgan huldi fjallasýn, barst
sú fregn út um landsbyggðina á
öldum ljósvakans, að Joohium M.
Eggertsson væri látinn. Hann,
skáldið og listamaðurinn, sbóg-
ræktarmaðurinn frá Hnausabúð-
nm í Skógaskógi í Þorskafirði, var
faHinn.
Jochtun var bæði skáld og fræði
maður, ritaði hreint og þróttmikið
mál, og þó að rit hans vœru ekki
rnikil að vöxtum, verkuðu þau
þannig á þá, er þau lásu, að þeir
fundu, að þar stóð maður að baki.
Maður, sem fór ekki troðnar slóð
ir og þorði að segja meiningu
sína, hver sem hlut átti að máli.
Jochum skrifaði fagra rithönd,
sum rit sín skrautritaði hann, en
skrautritun hafði hann lært af
bróður sínum og fóstiurföður, Sam-
uel Eggertssyni skrantritara. Einn
ig var Joehum teiknari góður og
hiafði vel vit á málverkum. Mat
hann þar mest meístarann Ásgrím.
Fyrir rúmum 15 árum keypti
Jocbum jörðina Skóga í Þorska-
firði, fæðingarstað Matthíasar
Jochumssonar, föðurbróður síns.
Gerði hann það til að heiðra minn
ingu skáldsins, en öll verk Matthí-
asar mat Jochum mikils og kunni
skil á þeim eins og fingrum sér.
í Skógum ræktaði Jochum fagr
an skógarlund. Tvö fyrstu trén
er hann gróðursetti, nefndi hann
Þóru og Joohum eftir forfeðrum
sínum, Jochum Magnússyni og
Þóru Einarsdóttur í Skógum.
Skógurinn var Jochum paradís.
Þar ræktaði hann tré og hlúði að
ungum gróðri. Hlustaði á söng
fuglanna og þýddi dulrúnir nátt-
úrunnar; safnaði steinum og lék
sér við blómálfa og hulda vætti,
á sumrin, sem eru tími lífs og
blóma í náttúrunni, þegar vorfugl
arnir komu, þá hvarf Jochum úr
ys borgarlífsins vestur yfir t'jöll-
in til að planta nýjum trjám og
hlú að öðrum í skógarlundinum
sínum vestur við Þorskafjörð.
Þar dvaldi hann á hverju sumri
og hvarf burt á haustin, er hann
hafði búið jurtir sínar undir hinn
kaida íslenzka vetur.
Á síðastliðnu vori fór hann með
seinma móti vestur i lundinn Þá
hafði hann tekig hinn þunga sjúk
dóm, sem leiddi hann til dauða
Varð hann því að hverfa fyrr úr|
lundinum sínum en venjulega.
Hamin kom suður í ágústmánuði og
dvaldi á sjúkrahúsi um táma. Er
hann komst af því, fór hamn vest-
ur til að kveðja trén og blúmin
sín í hinzta sinnd. — Og nú liðtir
senn að vori. Og þá er það trú
mín, að andi Jochums svífi vestur
yfir fjöllin og setjist að f skógar-
lundinum fagra, sem hanai unni
svo mjög og var hans Paradís.
J. G.
HITAVEITAN
Framhald af bls. 1.
að ræða, og síðast hefði verið
kveikt í þarna fyriir tæpum mán-
uði.
Blaðið hefur fregnað, að lok á
stokkinn væru til, en það ætti
aðeins eftir að koma þeim á, en
ekki vitum við, hvort það er á rök
um reist.
INFLÚENSAN
Framhald af bls. 1.
vart við inflúensu, en þó munu
nokkrir hafa veikzt þar. Rúm vika
er síðan veikinnar varð fyrst vart.
Á ísafirði er sömu sögu að segja
þar hafa fáir tekið veikina og litl
ar trufl'anir orðið á skólahaldi o.
þ.h.
Á Blönduósi hefur lítið sem ekk
ert orðið vart við inflúensu og
sömu sögu er að segja af Akur-
eyri.
Á Höfn í Hornafirði hefur ein
hver veiki herjað að undanförnu,
en efazt er um, að það sé inflú
ensa. Hins vegar virðist inflúens-
an nú vera að stinga sér niður
þar í vaxandi mæli.
BLÓMASENDING
Framhald ai bis. 1.
í leikinn og ætlað að stöðva
blómasendinguna, þar sem
álitið var, að hún kæmi frá
Danmörku. Málið leystist þó
fljótlega.
Þá sagði Jóhanna, að Fær
eyingar hefðu tekið blómun
um mjög vel og hefðu þau
runnið út eins og heitar
lumimur. Fólkið væri énægð
ara með íslenzku blómin en
hin dönsku, því þau væru
yfirleitt nýrri og fallegri og
stæðu lengur. Hefðu eyjar
skeggjar ekkert séð athuga
vert við að kaupa íslenzku
blómin, þó að þau væru
dýrari.
Auglýsið í Tímanum
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og jarðarför,
; Rósu Leósdóttur
Sérstaklega þökkum við hjúkrunarliði handlæknisdeildar F.S.A. og
séra Birgi Snæbjörnssyni.
Þorleifur Þorleifsson,
Margrét Þorleifsdóttir, Georg Jónsson,
Brynhildur Þorleifsdóttir, Ananías Bergsveinsson.
Þökkum innilega auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og jarðar-
för eiginkonu minnar, móður, tengdamóður og ömmu,
Sigríðar Sigurðardóttur
Guðjón Sigurðsson,
börn, tengdabörn og barnabörn.