Lesbók Morgunblaðsins - 16.01.1927, Blaðsíða 4
12
LESBÓK* MORGUNBLAÐSINS
því gæti bætt. Það væri í sannleika
óskandi, að fundist gæti eitthvert
þjóðráð eins og sameiginlegur nefn-
ari, sem alt gengi upp í/ eins og t.
d. það, að lesa bænirnar sínar upp
á nýjan og kröftugan máta. Það
bjálpaði t. d. fyrrum furðanlega
vel gegn hvers konar verkjum, að
b'ðja faðirvor nokkrum tugum sinn-
um í einni lotu. Nú kostar það
resept og ópíum að fá verki. Jeg á
enn svo mikið eftir af minni barna-
trú, að það særir mig innst í hjarta,
ef satt er það, sem jeg hafði eftir
Poulsen hinum ameríska — að á
sama stæði, hvort framið væri eitt-
hvert hókus pókus í huganum eða
beðin hjartnæm bæn, hyorttveggja
gæti hrifið jafnt til lækninga, seg-
ir hann. Er þá sama, hvcrt er
Svarti galdur eða sá Hvíti ?
Þetta minnir mig á vísupart, sem
vjer ísl. stúdentar lærðum á vorum
Hafnarárum. Þá var móðins að líta
smáum augum á alla trú og til-
beiðslu og þótti fínt að vera frí-
hyggjumaðu r. Vísuparturinn er
svona:
,Það sem mest úr býtum ber,
er bjargföst trú á hvað sem er.“
Þetta orti einn merkur fræðimað-
Með degi hverjum verður hin
ítalsfca ráðgáta torskildari. Síðan
það sannaðist, að Mussolini og
ráðgjafar hans svifust einskis, til
þess að halda uppi fullri harð-
stjórn, en nota til þess mútitr og
morð og alskonar óþokkaskaji,
eiga menn bágt með að skilja,
hvarnig mikill fjöldi Landsmanna
fylgir Mussolini í blindri trú og
hollustu. Er það af ótta við það,
að enn veara taki við, er stjórn
Mussolini hröklast frá völdum?
Eða var ástand þjóðarinnar svo
aumt, áður en Mussolini tók við
stjórnartaumunum, að hið nú-
verandi ástand þyki viðunanlegra 1
BLaðamaður einn enskur hefir
nýlega .reynt að leysa úr því,
hvernig Italir líta á Mussolini og
ur, sem við litum upp til. Einhver
vitnaði einu sinni á stúdentafundi
í þennan vísupart. Þá gall við
hljóð úr horni: „Það má eftir því
eins vel trúa á það, sem úti frýs!“
Þetta kom frá einum fjelaga okk-
ar, sem var með þeim heiðnari, en
seinna varð prestur.
Fjöldi manna lítur svo á, að á
sama standi hvað það er, sem
hjálpar þeim í. einhverjum sjúk-
dómi, ef það aðeins hjálpar. „Til-
gangurinn helgar tækin,“ segja
menn. Það er best við slíka að við-
hafa gamlar en róttækar hrossa-
lækningar við öllum kvillum, og
sjá svo hvað þeim finst. Annars
vil jeg ráða þeim sömu til að lesa
ágæta grein um þá villukenningu í
Völcu eftir próf. G. Finnbogason.
Fjölda margar lækningar styðj-
ast enn við blekkingar og ósann-
indi, dultrú og fáfræði. Vjer lækn-
ar, sem þökkum ágætum og sann-
leikselskum vísindamönnum það,
sem vjer kunnum best til að bæta
ýms manna mein, vjer trúum því,
að smámsaman fáist hjargföst vissa
i stað allrar trúar, og sennilega er
það sá eini guði velþóknanlegi Hvíti
yaldur, sem ber að keppa að.
núverandi ásigkomulag þjóðarinn-
ar. Hann hefir dregið saimn í
viðtalsform álit tveggja manna
er standa á öndverðum meið, með
og móti Mussolini, því nú er vart
nema um tvo flokka .að ræða
þar, fylgismenn Mussolini og þá,
sem eru í andstöðu við hann-
SKOÐANIR FASCISTA.
Blaðamaður spyr faseista:
— Hafa skoð*anir yðar á fas-
cismanum ekkert breyst á síðustu
tímum, vegna síðustu aðgerða
Mussolini-stjórnarinnar ?
—■ Fascisti: Þjer eigið senni-
lega við ráðstafanir þær, sem
stjórnin gerði, þegar Mussolini
va,r sýnt banatilræði í fjórða sinn
á einu ári. Hafi skoðanir mínar
16. jan. ’27.
á fascismanum breyst eitthvað,
þá er það á þá leið, að jeg ber
meina traust til hans nú, en
nokkru sinni áður. Jeg er þess
fullviss, að sú leið, sem við fgs-
cistar höfum valið, er eina hugs-
anlega leiðin til framfara.
Því verðiw eigi neitað, að
ítalska stjórnin stendur nú í
stímabraki byltingar.Rússar gerðu
byltingu, til þess að koma hug-
sjón kommúnista í framkvæmd.
Keynes hefir skýrt byltingu
Rússa á þá leið, að hún sje trú-
arofsaleg hreyfing gegn öllum
fjárgróð.a og fjáreign. Bylting
vcy er að sumu leyti áþekk hinni
rússnesku. Hún rís gegn takmarka*
lausum fjárgróða. Við höldum þvi
fram., að fjárgróði sje því aðeins
leyfilegur, að hann komi eigi í
bág við almenningsheill.
>— Blaðamaðurinn spyr: Þjer
hafið vikið nokkuð frá efninu í
spurningu minni. Jeg bjóst við,
að þjer segðuð mjer álit yða»r
á síðustu harðstjórnarfvrirmælum.
Hvernig lítið þjer á hina ný-
stofnuðu dómstóla, er dæma eigi
öll pólitísk afbrot og það með
þeim hætti, að eigi verður áfrýj-
að, sem geta dæmt menn til líf-
láts á svipstundu, fyrir það eitt
að þeir hafi látið í ljós í ræðu
eðia riti andúð gegn Mussolini og
stjórn hans. Mjer þykir fróðlegt að
vita. hvernig yðu»r, frjálslyndurn
manni líkar, að alt ritfrelsi, má!-
frelsi og skoðanafrelsi er úr gildi
nuinið, og 40 miljónum mantia
er fyritrskipuð ein og sama skoo-
un á stjórnarfari og velferð þjóð-
arinnar.
FRELSISHUGMYNDIR
MISMUNANDI.
— Fascistinn svarar: Kæri vin-
ur. Spurning vðar ber vott um
alveg ótrúlega fáfræði í þessunt
efnum. Stjó.rnarbylting fer fr.am
á þann hátt, að sá. sem hefir
mest tök á þjóðinni, leggur á
landa sína ýmsar hvatir. Allt
frelsi byggist á ýmsum takmörk-
unum frelsis. Geti þið nteð allt
frelsið ykkar í Englandi — óá-
talið fengið he«rmennina til þess
að breyta gegn fyrirskipunum yf-
irboðaranna ? Geti þið óátalið prje-
dikáð það fyrir skólabörnum, að
yfirgefa skólana og leita fræðslu
—--«*í*S*»--
Frá ítalíU'
Fascisti og andstæðingur fascista segja álit sitt.