Lesbók Morgunblaðsins - 07.12.1952, Blaðsíða 4

616
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
postuli þessarar kynslóðar, hann
sem bj-argaði milljónum manna frá
því að verða hungurmorða, mælti
eitt sinn á þessa leið: Orsakir
styrjalda eru þær, að menn vilja
stríð. Þeir geta sjálfum sér um
kennt. Styrjaldir eru þeirra eigin
smán.
Hverjir eru það, sem vilja stríð?
Nokkrir valdasjúkir harðjaxlar,
nokkrir gráðugir auðkýfingar,
nokkrir samvizkulausir vopnasal-
ar? Ekki eru þeir allt mannkynið?
En hingað til hefur þeim tekizt að
sefja fjöldann, trylla hann, ginna
hann eða neyða út á blóðvöllinn.
Þetta var og er sorgin mikla, ör-
lagadómurinn, bölvun jarðar.
Það eru fleiri en herteknir menn
í fangabúðum, sem misst hafa
trúna á mannkynið. Engan skyldi
furða, þó að minnsta kosti fimmtán
hundruð milljónir hungraðra
manna fylgdu að málum þjáðum
bræðrum sínum. Stjórnmálamenn
sitja friðarráðstefnur á daginn,
um nætur dreymir þá um meiri
völd, máttugri sprengjur. Skatt-
píndar þjóðir vinna baki brothu
til þess að hægt sé að smíða fleiri
morðvélar og píslartól. Menn eru
níddir í ræðu og riti, njósnir rekn-
ar, lygin mögnuð og úlfúðin, og
gegnum allan þann málflutning
helstefnunnar berst angistarópið:
Vér höfum.misst trúna á mann-
kynið.
AUt er þetta þungur dómur á
ríki Qg kirkju, skóla og vísindi,
listir og bókmenntir. Jafnvel
Kristur og Beethoven komast ekki
hjá lasti. — Engan furðar, þó
að örvænting nísti bjargarlaust og
ráðþrota fólk, en þeim mun meiri
og þyngri eru skyldur hinna, sem
hafa þrek og aðstæður til að vinna
að ræktun landa og lýðs.
----o----
íslendingar standa öðrum þjóð-
um fullkomlega jafnfætis að
þroska og siðgæði og búa í dag
við beztan kost allra Evrópuþjóða.
Mikið hefur á unnizt frá því á dög-
um bænaskránna, frá því á dögum
konungdóms og kansellístíls, ein-
veldis og einokunar. Gælum aldrei
framar við þá drauga.
En hver væntir ekki þess dags,
er þjóðin fær að búa óáreitt, á ekk-
ert undir högg að sækja — og
sér síðasta erlenda hermanninn
hverfa út fyrir landhelgina?
Vel má vera, að menning dafni
betur í svalviðri en svækjuhita —
en týnd er hún ekki með öllu.
Margir hafa þó tilhneigingu til að
gylla hið liðna á kostnað líðandi
stundar — jafnvel hins ókomna.
Sýnu verra er að hyggja menn til
þess eins borna að kveljast og
kvelja aðra. Hitt mun sanni nær,
að frelsi manna sé í raun og veru
meira en þeir hafa ennþá þekkingu
MENDEL tók eigi aðeins eftir því,
að víkjandi eiginleikar komu ekki
í ljós hjá fyrstu kynblendingum,
og að víkjandi og ríkjandi eikin-
leikar blönduðust alls ekki saman,
heldur fann hann og hitt, að síðar
komu hinir víkjandi eiginleikar
alltaf fram í ákveðnu hlutfalli við
hina. Að þessu komst hann með
því að telja báðar tegundir. Og í
hvert skifti komst hann að því, að
hinir víkjandi eiginleikar komu
fram hjá V\ hluta afkvæma kyn-
blendinganna. Áður hefur verið
getið um árangurinn af blöndun
gulra og grænna bauna, að af 8023
baunum voru 2001 græn (hinn
víkjandi litur) og er það 24,9%, eða
og þrá til að njóta; að menn búi
yfir meiri innibyrgðri gleði en þá
sjálfa grunar, eigi meira afl til
góðs en þeir ennþá beita, meiri
kærleika en þeim er tamt að láta
í ljós.
Þó að margt glepji og hindri góð
áform, eru íslendingar meðal hinna
gæfusömu — þeir hafa ekki ennþá
misst trúna á mannkynið. Meðan
einn gneisti brennur, er ekki von-
laust, að eldurinn glæðist. Meðan
ein göfug tilfinning, ein fögur og
frelsandi hugsjón kviknar í mann-
legri sál, er von um björgun og
frelsi alls mannkyns.
Sýnum það, íslendingar, að sú
hugsun verði aldrei viðskila við
þióðina. Sýnum það í vilja og
verki, að við trúum — á guð og
menn. Hver, sem það gerir, gengur
fagnandi inn í framtíðina.
hér um bil nákvæmlega V*. En
þar sem um aðra eiginleika var að
ræða, varð árangurinn hinn sami:
1850 víkjandi af 7324 eða 25,26%
224 víkjandi af 929 eða 24,10%
299 víkjandi af 1181 eða 25,32%
152 víkjandi af 580 eða 26,21%
207 víkjandi af 858 eða 24,13%
277 víkjandi af 1064 eða 26,0%
Samtals komu þarna fram víkj-
andi eiginleikar hjá 5010 af 19,959,
eða nær nákvæmlega 25%.
Það vill nú svo til, að skýringin,
sem Mendel gaf á þessu, verður
auðskildari ef maður athugar aðra
eiginíeika en þá, sém hann athug-
aði. Það stafar af því, að af þeim
Kynþættir og erfðir V.
Ríkjandi og víkjandi eiginleikar