Lesbók Morgunblaðsins - 08.01.1956, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
5
Pappírinn, sem fer í eitt blað af Lesbók
erl. þjóða væri dag:Iegir gestir.
Þá var einnig ritað um útvarp
og hver höfuðnauðsyn væri að
siíkt menningartæki kæmist upp
í landinu. Útvarp þyrfti að kom-
ast inn á hvert einasta heimili í
landinu, þó ekki væri vegna ann-
ars en veðurspánna. Þar segir
meðal annars: „Hér er allt á til-
raunastigi. Allt, frá fjósamennsku
upp í hæstarétt er á tilraunasíigi.
Fyrir 40 árum byrjaði Eggert á
Meðalfelli að bjarga töðu sinni
undan stórrigningunum sunn-
lenzku, — bjárga henni ó-
skemmdri í votheystóft. Hann
skrifaði síðar um það ýtarlega
ritgerð. Þá hafði hann iokið við
tilraunastigið í því efni. En vot-
heystætturnar á Suðurlandi eru
enn sárgrætilega fáar. En ef hver
nauðsynieg umbót i búskapnum
á að taka 40—60 ár, er auðsætt
að taka þarf til nýrra ráða“. Og
greinarhöfundur telur að útvarp
muni verða öflugasta ráðið til
þess að ryðja nýum umbótum
veg, bæði á þessu sviði og öðrum.
— Útvarpið kom í'imm árum
seinna, en nú á 25 ára afmæli
þess voru víst allir sammála um
að rætzt hefði margar þær vonir,
er við það voru tengdar.
ÞESSA er hér aðeins getið til
þess að rifja upp hvernig
Eesbókin fór á stað. Þarna var
mörkuð sú stefna, sem fylgt hef-
ur verið síðan. að láta Lesbókina
flytja fræðandi greinar um land
og þjóð og kynna þær nýungar á
alþjóða vettvangi, sem líklegar
eru til framfara eða þekkingar.
F.kkert af slíku hefur Lesbók tal-
ið sér né lesenduní sínum óvið-
komandi. Og hún hefur seilzt iil
þess að fá greinar frá rithæfum
og þjóðkunnum mönnum um in
margbreyttustu efni, enda er það
orðinn ótölulegur fjöldi greina,
sem hún hefur birt frá slíkum
mönnum. Hitt hefur hún Ieitt hjá
sér að birta útient léttmeti á
borð við það, sem cr i vikuútgáf-
um cða „magasínum“ margra
stórblaða. Lesbókin hefur ætíð
hu~sað sér hærri sess en þann að
vera ,,magasín“, er menn fleygja
að 'oknum Iesíri. Hún het'ur
kappkostað að' vera þjóðmenn-
ingarlegt tímarit. sem menn vilja
geyma og Iesa aftur og aftur. Og
á þessu 30 ára afmæli þykist hún
þess fullviss að þetta hafi tekizt
að nokkru leyti, því að býsna
margir eru þeir, sem halda henni
saman, og binda hana í traust
band, svo árgangar hennar prýði
einkabókasafn þeirra,
★
FYRSTU 18 árin kom Lesbók
reglulega hvern sunnudag og
var 8 blaðsíður að stærð. En seint
á árinu 1943 fekk Morgunblaðið
nýan vélakost. Var þá um ára-
mótin lögð niður in gamla „flat-
pressa", en in nýa prentvél notaði
pappír, sem undinn er upp á kefli,
mismunandi stór. Varð þá nauð'-
synlegt að breyta broti Lesbók-
arinnar þannig, að það varð
nokkru minna heldur en áðnr,
blaðsiðurnar ofurlítið styttri. En
þetta var bætt upp með því að
nú var Lesbókin stækkuð jafn-
aðarlega upp í 16 blaðsiðnr. Það
hefur verið in venjulega stærð
hennar síðan, en þó hefur hún
oft verið 24 blaðsíður eða þaðan
af stærri. Má hér geta þess, að
áður en brotið minnkaði, hafði ?
hver árgangur verið 400—432
blaðsiður, en þegar á fyrsta ári
eftir breytinguna komst blaðsiðu-
fjöldinn upp í 552 blaðsíður og i
fyrra komst hann upp í 804 blað-
síður.
Það er nú orðið býsna stórt
þetta ritsafn, sem kaupendur
ðlorgunblaðsins hafa fengið í
kaupbæti, alls 15.328 blaðsiður.
Samtals hafa komið út 1469 tölu-
blöð, og svarar það því að hvert
blað sé til jafnaðar rúmar 10
blaðsiður. Eitt bundið eintak
fyllir um meterlanga hyllu í
bókaskáp.
Þegar Lesbókin hóf göngu sina
voru 22.000 íbúar í Reykjavík.
Nú er upplag hennar nokkrum
þúsundum fleira heldur en sú
tala var. Og til frekari skýring- V
ar á því, hve mikill hann er orð- -y
inn að vöxtunum þessi kaupbæt- ^
ir Morgunblaðsins, má geta þess f
að svo telst til, að pappirinn, sem A
í hann hefur farið á þessum 30 V
árum, muni vera um 500 smá- j
lestir. 5)
Lesbók hefur aldrci verið seld /
i lausasölu. Hún hefur verið L
einkaeign áskrifenda Morgun- T
blaðsins. Út af þessu hefur aldrei \
verið breytt, nema hvað kaup- jí
endum ísafoldar og Varðar hefur /
verið gefinn kostur á að eignast \3
hana. Af þessu leiðir að upplag C
hennar er stærra nú en nokkurs \
blaðs eða timarits, sem geíið hef- 'J
ur verið út á íslandi. j