Lesbók Morgunblaðsins - 08.01.1956, Blaðsíða 17

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
17

Söngvaseiður
BO BERGMAN
(Lag eftir TURE RANGSTRÖM)
Bara ef þú gengur á grundunum
nafnið þitt syngur
lindin og laufið á baðm,
skvln fá lit og t lundunum
hvislandi blaðregn
hnígur sem gull þér í faðm.
Ljóð út við löðrandi strendurnar
hrannirnar svngja,
huggandi orðin frá þér.
Réttu mér hjartfólgnar hendurnar;
kvölin skal sigTUð,
ótti minn útlægur ger.
'i
Liggi þin leið úti á engjuntun,
bara ef ég sé þig
í fjarska, mitt elskaða fljóð.
ymur í eilífu strengjunum.
Hver gaf þér mátt
að seiða fram söngva og ljóð?
EINAR M. JÓNSSON þýddi.
Rósinkar dauðum, þann 5. febrúar
1894.
Hringloppinn er nú genginn veg
allrar veraldar. Snæfjallaströnd er
aftur hrein eins og mjöllin.
Enginn heyrir þar lengur vein
villidýrsins.
XII.
Hvers vegna að segja svona ljóta
sögu? Sagan er ekki eingöngu Ijót;
hún er líka full af fegurð. Því
dekkri svið; — því meira ljós til
að lýsa þau upp. Líf mannanna
leitar samhjálpar — það er sið-
fræði sögunnar. Grimmdin og
miskunnarleysið var ekki sprottið
af illvilja. Það var ægileg barátta
um líf eða dauða, þar sem hver
varð að reyna að bjarga sér sjálf-
ur. Enginn átti annan að. Þjóðin
var að farast eins og skipbrotsmenn
í ægibrimi við eyðiströnd. íslenzkg.
þjóðin var komin nær því að far-
ast og liða tmdir lok, en nokkur
önnur þjóð, sem lifað hefur af. —
Vér megum ekki gleyma mann-
gildi þeirra fáu feðra vorra, er eft-
ir lifðu allar hörmungamar. Án
þeirra værum vér ekki neitt.
Það er engin leið að ljúga upp
svona sögu, en það er vandi að
segja hana, enda ábyrgðarhluti.
Til þess að skilja vordraum vorr-
ar aldar og þá stðkkbreyting ald-
arfarsins og „umbótanna“, er vér
lifum við, verðum vér að vita líf
þeirra liðnu. Án fræðslu hins liðna
fáum vér ekki skilið hið nýja og
nytsemi þess.
Fortíðin er sú undirstaða, sem
öll sönn þróim byggist á, og vér
—
verðum að kanna og þekkja út í
aesar ðll fyrri stig þeirrar þróunar,
hvort sem hún vísar fram eða
aftur — hvort sem hún er ill eða
góð.
■ Nú er það svo, að hið illa er
alltaf nær efninu en andanum. það
er bvngra í eternum og getur því
orðið að ægilegum veruleika á
hörmuhgatímum.
Þetta er hryliilegur sannleikur,
sem hver einasti alvarlegur rithöf-
undur verður að gera sér grein
fyrir í nafni þ.jóðar sinnar. í nafni
menningarinnar, í nafni sannleik-
an$ og í nafni réttlætisins. III-
verkin eru svo auðveld.
Hver einasti sannur rithöfundur
og skáld verður að lesa upp og lifa
alla fortíð þjóðar sinnar, tileínka
sér umliðið líf hennar, sorg og
gleðL Hann verður að kanna og
þekkja tll hlítar anda þeirrar þró-
unar, menningar eða illverka, sem
hún hefur skapað fram á hans
dag.
Læknirinn getur ekki læknað án
þess að þekkja sjúkdóminn. Eins
verðum vér að þekkja hið illa til
þess að geta upprætt það. Þá kem-
ur hið góða af sjálfu sór. Vér
þekkjum þá greinarmun góðs og
ills, og vitum, hvað ber að varast.
Snæfögur og mjallhrein mun þá
Ströndin brosa við byggð og
Djúpi. Og aldrei framar mun hún
tala það tungumál, eða eignast þau
örlög, er orsaka vein villidýrsins.
Síminn á slökkvistöðinni hringdi
ákaflega og æst kvenmannsrödd hróp-
aði:
— Komið fljótt, tveir ungir piltar eru
að reyna að komast inn um gluggann
hjá mér.
— Þér hafið farið símavillt, sagði
brunavörður. Þér eigið að hringja á
lögreglustöðina. Þetta er slökkvistöðin.
— Ég veit það, ég hringdi til yðar.
Þeir hafa ekki nógu langan stiga.