Alþýðublaðið - 03.04.1987, Blaðsíða 4

4
Föstudagur 3. apríl 1987
— Guðmundur Ein-
arsson, alþingis-
maður, skrifar
Driffjöðrin er brotin
Það er ekki
ágreiningur um
það hjá þessari
þjóð, að það er
nauðsynlegt að
vernda fiskistofn-
ana. Um kvóta-
kerfið sem nú er
notað í þessum til-
gangi hefur hins
vegar Bolli Héðins-
son, hagfræðingur
ríkisstjórnarinnar,
sagt að það sé
bráðabirgðalausn,
en virðist á hinn
bóginn ætla að
verða til frambúð-
ar.
Meðal galla þessa kerfis má
nefna:
1. Kerfið er geysilega flókið í út-
færslu. Flækjur þess auka
möguleika til misnotkunar og
geta líka valdið því að mönnum
verði ekki Ijós réttur sinn.
2. Undirstöðuatvinnuvegur eins og
sjávarútvegur getur ekki gengið
til lengdar undir svona smá-
smugulegri stjórn á útgerð hvers
einasta skips I landinu.
3. Kvóti á hvert skip eins og nú er,
hefur leitt til þess að verðlag
skipa hefur margfaldast.
Fúafleytur verða rándýrar og
þannig ruglast verðlagning skipa
og kvóta saman í eitt.
4. Eðlileg endurnýjun fiskiskipa-
flotans hefur stöðvast. Skip
verða of gömul. Fé er varið í allt-
of dýrar breytingar á gömlum
skipum, í stað þess að nota pen-
ingana í ný skip. Ef þetta heldur
áfram, getur svo farið að mjög
stóran hluta flotans þurfi að
endurnýja í einu. Það verkefni
getur orðið svo stórt og borið
svo brátt að, að íslenskar skipa-
smíðastöðvar ráði ekki við og
missi verkefni.
5. Nýir menn komast ekki inn í út-
gerð. Þannig er drepin framtaks-
semi einstaklinga og sjálfsbjarg-
arviðleitni á einstökum útgerð-
arstöðum.
Driffjörðin er brotin í því gang-
verki sem knýr þjóðarbúskap-
inn.
6. Kvóta- og skipasölur leiða til ör-
yggisleysis í sjávarbyggðum, því
atvinnuöryggi og lífsafkoma er í
veði.
Til þess að ráða bót á þessum
ókostum mætti taka eftirfarandi til
athugunar:
1. Veiðileyfi eiga að vera í höndum
einstaklinga eða fyrirtækja,
óháðeinstökumskipum. Þannig
geta menn selt og keypt skip í
samræmi við það hvernig þeir
vilja nýta veiðileyfin sín. Verðlag
skipanna verður þá óháð veiði-
leyfum.
2. Flugsanlegt er að skipta veiði-
leyfum milli
a. útgerðar,
b. fiskvinnslu og
c. ríkissjóðs.
Leyfin sem fiskvinnslan fengi
myndu þá koma til móts við
byggðasjónarmiðin og ríkissjóðs-
leyfin mætti nota til að tryggja að
nýir aðilar komist inn í greinina.
3. Önnur leið er sú að skipta land-
inu niður í svæði (kjördæmi,
fjórðunga, fylki) og láta útgerðir
hafa veiðileyfi. Síðan væri óátal-
ið og leyfilegt að selja leyfin inn-
an svæða. Ef leyfi væru seld
milli svæða myndu stjórnvöld
(héraðsstjórnir?) halda eftir ákv.
Fúafleytur verða rándýrar og
þannig ruglast verðlagning skipa
og kvóta saman í eitt.
Driffjöðrin er brotin í því gang-
verki sem knýr þjóðarbúskapinn,
í útflutningi sjávarafurða þarf að
hleypa fleiri aðilum að. Betur sjá
augu en auga.
hluta (50%?) og endurúthluta
eða selja innan svæðis. Þannig
væri mætt byggðasjónarmiðum
og meiri möguleikum fyrir nýtt
fólk.
4. Lagasetning ætti að vera til
margra ára og leyfin gætu hljóð-
að upp á ákveðinn hluta árlegs
hámarksafla. Þennan árlega há-
marksafla yrði síðan að ákveða
hverju sinni með hliðsjón af áliti
fiskifræðinga.
Þetta eru hugmyndir. Mikilvægt
er að vinna málið í nánu samráði og
samvinnu við þá sem vinna í grein-
inni um leið og gætt er grundvallar-
sjónarmiða um eignarhald á auð-
lindum.
Frjálst fiskverð og fiskmarkaðir
bíða handan við hornið. Þannig
aukast kröfur um hagsýnan rekstur
fyrirtækja í sjávarútvegi.
Fiskvinnslunni þarf að auka
svigrúm og arðsemi með því að
auka fullvinnslu sjávarafurða og
framleiðslu tilbúinna rétta. í út-
flutningi sjávarafurða þarf að
hleypa fleiri aðilum að. Betur sjá
augu en auga. Einokun verður að
hverfa. Á erlendum mörkuðum er
mörg matarholan sem hægt er að
fylla.

I 1 [ I
A AUSTURLANDI
Alþýðublaðið á Austurlandi ffer inn á
hvert heimili í kjördæminu. Auglýsing
þín kemur því fyrir sjónir allra íbúa
Austurlands ef hún birtist í Alþýðublað-
inu.