Morgunblaðið - 19.06.2001, Blaðsíða 36

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ 2001 37
NÚ ER fyrsti sjó-
mannadagur nýrrar
aldar liðinn og var
hann haldinn í skugga
ósættis og óánægju
mjög margra sjó-
manna og mikils
fjölda annarra, sér-
staklega þeirra sem
búa í minni sjávar-
plássum. Í stað þess
að heyra ræður fylltar
bjartsýni og vonum
var fiskveiðistjórnar-
kerfið og framkvæmd
þess gagnrýnd harka-
lega, svo og lögin sem
sett voru sett á út-
vegsmenn og sjómenn
vegna kjaradeilna.
Jafnvægi í byggðunum
Hafið í kringum landið okkur er
auðlind. Allir eru sammála um að
það sé eign íslensku þjóðarinnar.
Fiskurinn sem við höfum veitt úr
þessu hafi og öll fiskvinnslan sem
til er orðin vegna þessara veiða er
eimitt ástæðan fyrir því að fólk
hefur komið sér upp heimilum víða
um land. Komið sér upp heimilum,
skapað byggð þar sem tekist er á
við náttúruna og lifað í henni. Það
getur verið átakamikið og krefj-
andi að búa á hörðum vetri í sjáv-
arplássi en að sama skapi ljúft og
ánægjulegt að búa þar á sumrin
þegar sólin skín og náttúran skart-
ar sínu fegursta. Fátt er ánægju-
legra en að koma í byggð þar sem
allt er í blóma, þar sem allir hafa
nóg að gera. Þar sem útgerðar-
maðurinn og sjómaðurinn standa
saman í því að veiða fisk til ábata
fyrir fjölskyldurnar sínar og fólkið
sem vinnur við fiskvinnsluna og
alla hina sem starfa í þjónustunni
er þessu fylgir.
Við skóla, smiðjur, smíðar, múr-
verk, pípulagnir, heilsugæslu,
pósthús, trúarlíf og margt, margt
fleira. Allt sem einkennir eitt
venjulegt byggðarlag þar sem hjól
atvinnulífsins snúast og jafnvægi
er til staðar. Að vera frjáls og
áhyggjulaus í plássinu sínu, una
glaður við sitt, vera treyst og
treysta öðrum. Þannig á þetta
náttúrulega að vera og það er
skylda þeirra sem hefur verið falið
að stýra málefnum þjóðarinnar að
stuðla að því að byggðir leggist
ekki í eyði eða lendi í uppnámi
þegar harðnar á dalnum. Það er
líka skylda stjórnvalda að stuðla
að þróun og framgangi nýrra at-
vinnugreina meðal annars með
framsæknu og víðfeðmu mennta-
kerfi.
Glundroði á miðunum
Því miður hefur hallað undan
fæti ríkisstjórnarinnar hvað
byggðamál varðar. Þau ráð sem
notuð hafa verið til að efla og
styrkja veika fiskistofna hafa ekki
borið þann árangur sem vænst var
og þessi ráð hafa auk þess komið
smáum sem stórum byggðum í
uppnám. Við þekkjum hvernig
fjöldi byggðarlaga hefur þurft að
horfa á glæsileg aflaskip sín sigla
burt, með þeim afleiðingum að
byggðirnar hafa lent í djúpum
öldudali, en þó komist upp úr hon-
um á björgunarbát-
um, í líki smábáta svo
myndmál sé notað.
Nú hefur ríkisstjórnin
höggvið í annað sinn í
sama knérunn, þar
sem afnumið er frelsi
smábáta á þorskafla-
hámarki til frjálsra
veiða á ýsu og ufsa en
veiðar á steinbítinn
eru gefnar frjálsar og
hann mega allir veiða
eins og þeir mögulega
geta, nema ráð-
herrann breyti áður
kynntum áformum
sínum. Að gefa stein-
bítsveiðarnar alger-
lega frjálsar mun að mínu viti
skapa glundroða á þeim miðum
sem steinbítur fæst.
Fiskveiðistjórnunar-
kerfið er spilavíti
Fiskveiðistjórnunarkerfið er
spilavíti, sem verður að loka áður
en hálf þjóðin verður orðin að
spilafíklum. Endurskoðunarnefnd-
in verður að koma með tillögur
sem eru í samræmi við það að
hagsmunir byggða, útgerða, fisk-
verkafólks og sjómanna fari sem
mest saman, öðru vísi verður ekki
sátt um fiskveiðar okkar. Það er
mannlegt að skjátlast og við verð-
um að læra af reynslunni og bæta
það sem aflaga hefur farið. Við
eigum að endurmeta allt sem við
gerum, læra af reynslunni og
reyna að tileinka okkur það sem
aðrir eru augljóslega að gera vel.
Í þessu sambandi hljótum við
sérstaklega að skoða þátt smábát-
anna. Síðustu aðgerðir ríkisstjórn-
arinnar eru ógn við þá og þær
byggðir sem voru að rétta úr kútn-
um vegna tilkomu þeirra. Það er
ekki of seint að framlengja það
frelsi sem þeir hafa núna um eitt
fiskveiðiár eða að minnsta kosti
þangað til endurskoðun fiskveiði-
löggjafarinnar hefur verið gerð.
Sú endurskoðun hlýtur að hafa það
í för með sér að smábátar muni
hafa mun rýmri möguleika til
veiða en gert er ráð fyrir í þeim
lögum sem taka munu gildi þann 1.
sept. n.k. og eru ógnvaldur við af-
komu hundraða fjölskyldna í þessu
landi.
Framlengjum
frelsi smábáta
Karl V.
Matthíasson
Höfundur er þingmaður Samfylking-
arinnar í Norðvesturkjördæmi.
Framlenging
Það er ekki of seint að
framlengja það frelsi
sem þeir hafa núna, seg-
ir Karl V. Matthíasson,
um eitt fiskveiðiár eða
að minnsta kosti þangað
til endurskoðun fisk-
veiðilöggjafarinnar hef-
ur verið gerð.
Rás 1
Djass
öll laugardagskvöld

     
 

 
   
      

  
 
   
   
Sími 594 6000