Morgunblaðið - 22.03.2002, Blaðsíða 24

LISTIR
24 FÖSTUDAGUR 22. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ er óneitanlega ljóðrænt yf-
irbragð yfir verkum Guðmundar
Ingólfssonar ljósmyndara sem
þessa dagana sýnir verk sín í Ljós-
myndasafni Reykjavíkur. Sýning
hans byggist á fjórum ljósmynda-
syrpum sem sumar hverjar eru
enn í vinnslu og eru verkin unnin á
rúmlega 12 ára tímabili.
Myndröðin Sjoppur er þannig
tekin á árunum ’89–’90, svart/
hvítar myndir úr miðbæ – eins
konar skráning á húsum Kvosar-
innar á árunum ’86–’87, svart/hvít
smámyndasería sem vinnslu lýkur
aldrei við og Guðmundur nefnir
Gripið og greitt, Reykjavíkur blús
og loks Smálönd, myndir frá út-
jöðrum borgarinnar sem teknar
voru ’99.
Guðmundur nær að gera hverja
myndröð sína að heimi útaf fyrir
sig og ljóst að hann er vel vakandi
fyrir umhverfi sínu. Byggingar
borgarinnar virðast ljósmyndaran-
um þó öðrum viðfangsefnum kær-
ari, ekki hvað síst litlar verslarnir,
kjörbúðin, bakaríið og sjoppan
sem setja sterkan svip á þrjár
myndraðanna. Guðmundur nálgast
þetta viðfangsefni sitt þó með
mjög mismunandi hætti og eru
Sjoppur þannig ópersónulegar
myndir af framhlið ýmissa sölu-
turna á meðan öllu meiri fortíð-
arþrá einkennir svart/hvítu mynd-
raðirnar. Litirnir í Sjoppum eru
sömu leiðis bæði kaldir og bjartir
og sýningargestir fá það á tilfinn-
inguna að tíminn hafi stöðvast í
myndunum enda sést þar sjaldnast
nokkur á ferli.
Líkt og áður sagði er rómantíkin
og fortíðarþráin öllu meiri í svart/
hvítu myndunum. Söluturnar,
kjörbúðir og önnur viðfangsefni
ljósmyndarans njóta sín hér í
mjúkum leik ljóss og skugga.
Augnablikið, tíminn og sagan hafa
öll verið fest á filmu. Óvenjulegt
sjónarhorn Kristskirkju í mynd-
inni Kaþólskur körfubolti og róm-
antík húsgarða í Grjótaþorpinu
njóta sín vel með linsu ljósmynd-
arans, sem og dramatísk ímynd
leðurklæddu stúlkunnar sem lög-
reglumennirnir virða hugfangnir
fyrir sér. Þá er óneitanlega nokk-
uð gamansamanur svipur yfir um-
ferðarskiltinu á Bergstaðastræti,
sem virðist eiga sér annað líf sem
skuggi pálmatrjáa.
Nokkuð aðrar áherslur eru hins
vegar í verkunum Smálönd. Þessar
litmyndir byggjast á fínlegri lita-
samsetningu – rautt bílhræ fangar
þannig athyglina í hráu bygginga-
umhverfi við Hestháls og meðan
sólargeislarnir dansa á glitrandi
vatnsfletinum í Himnasending við
Geitháls. Ljóðrænt yfirbragðið
nýtur sín þó engu síður útjöðrum
borgarinnar en í miðbænum.
Myndbygging verka Guðmundar
er almennt góð og án efa eiga
mörg verkanna eftir að reynast
áhugaverðar heimildir. Sum þeirra
má nú þegar flokka í þann hóp og
má nefna sem dæmi Hallærisplan-
ið, þar sem hópur Snigla hefur
stillt sér upp og Bifreiðastöð, er
sýnir byggingu Bifreiðastöðvar
Steindórs á áður nefndu plani.
Fortíðin er ekki alltaf svo fjarlæg.
Morgunblaðið/Kristinn
Kaþólskur körfubolti eftir Guðmund Ingólfsson.
Anna Sigríður Einarsdóttir
MYNDLIST
Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Sýningin er opin virka daga frá kl. 12–17,
en frá kl.13–17 um helgar. Sýningunni
lýkur 24. mars.
GUÐMUNDUR INGÓLFSSON – ÓÐÖL OG
INNRÉTTINGAR
Húsin í bænum
Netsalan ehf. Garðatorgi 3, Garðabæ, símar 565 6241 og 893 7333,
fax 544 4211
Þjónustuaðili
Opið virka daga frá kl. 10—18, laugardag frá kl. 10-16
Eigum til á lager örfáa
KNAUS SPORT TRAVELLER 500
limited edition1,9 l Turbo diesel sportútgáfa árg. 2002.
VERÐ AÐEINS
3.995.000.
COMBI-CAMPá Íslandi Fyrsta sölusýning og -kynning á COMBI
CAMP tjaldvögnum
hjá Netsölunni byrjar
á föstudaginn og
laugardaginn
22. og 23. MARS.
Vinsælustu tjaldvagnar á
Íslandi til margra ára.
Vinsamlegast staðfestið
eldri pantanir.
THERE’S ONLY ONE
SÆNSKI tenórsöngvarinn Gösta
Winbergh er látinn 58 ára að aldri.
Hann var talinn mesti tenórsöngv-
ari Svía ásamt þeim Jussa Björling
og Nikolai Gedda og var hann
þekktur og vinsæll í óperuhúsum
víða um heim.
Gösta Winbergh fæddist í Stokk-
hólmi 30. desember 1943. Hann
stundaði söngnám hjá Erik Saedén
við Tónlistarháskólann þar í borg,
en kom fyrst fram opinberlega í
Gautaborgaróperunni í hlutverki
Rodolfos í La bohème árið 1972.
Hann var fljótt fastráðinn við Kon-
unglegu óperuna í Stokkhólmi og
söng þar allt til ársins 1981.
Þar söng hann hlutverk á borð
við Don Ottavio í Don Giovanni,
Almaviva greifa í Rakaranum í Sev-
illa og Nemorino í Ástardrykknum.
Á fyrri hluta níunda áratugarins
lagði hann óperuheiminn að fótum
sér, í Covent Garden í Lundúnum
1982 í hlutverki Títusar í La clem-
enza di Tito, í Metropolitanóper-
unni í New York ári síðar í
hlutverki Don Ottavios í
Don Giovanni og á Scala í
Mílanó 1985 í hlutverki
Tamínós í Töfraflautunni.
Rödd hans þótti afar falleg,
ljóðræn og létt og vel fallin
til bel canto söngs. Á þess-
um árum varð hann mjög
frægur fyrir söng sinn í bel
canto hlutverkum, en eftir
því sem árin liðu varð röddin kraft-
meiri og dramatískari. Annars kon-
ar hlutverk tóku við; óperur Wagn-
ers og Richards Strauss voru
honum hugleiknar og hann þótti
skara framúr í hlutverkum sínum í
óperunum Meistarasöngvurunum
frá Nürnberg, og Parsifal eftir
þann fyrrnefnda. Í haust söng hann
í uppfærslu Maximilians Schells á
Lohengrin í óperunni í Los Angeles
undir stjórn Kents Naganos.
Kolbeinn Ketilsson tenórsöngv-
ari hefur fylgst með Gösta Win-
bergh í óperuhúsum Evrópu á síð-
ustu misserum. „Það er
mikill missir að Gösta
Winbergh. Hann var
mjög fjölhæfur söngvari;
gat sungið vítt og breitt
gegnum ólíkustu stílteg-
undir í óperunni og ein-
skorðaði sig ekki við ein-
hverja sérstaka tegund
óperu, og hann gerði
þessu öllu mjög góð skil,
enda naut hann mikillar virðingar
sem söngvari. Ég heyrði hann
syngja bæði hlutverk Taminos í
Töfraflautunni og Ferrandos í Cosi
fan tutte og í bæði skiptin var það
með því besta sem ég hef heyrt frá
söngvurum í þessum hlutverkum.“
Gösta Winbergh söng síðast á
sunnudagskvöld hlutverk Florest-
ans í Fidelio við Vínaróperuna.
Hann mætti ekki á æfingu á mánu-
dag, og fannst skömmu síðar látinn
á hótelherbergi sínu. Talið er að
banamein hans hafi verið hjarta-
áfall.
Gösta Winbergh látinn
Gösta
Winbergh
Vorum að taka upp nýjar vörur
Freemans - Bæjarhrauni 14 -
s: 565 3900 - www.freemans.is
TÓNLEIKARNIR hófust á for-
leiknum að Hans og Grétu eftir
Engelbert Humperdinck, sem sett
var á efnisskrá í stað Norðurljósa
eftir Pál P. Pálsson. Forleikurinn að
óperunni Hans og Gréta er falleg
tónlist, eins og reyndar öll óperan,
og var ágætlega flutt undir stjórn
Steuart Bedford.
Sjö fyrstu söngvar Alban Bergs
munu hafa verið að nokkru valdir af
Schönberg úr safni tíu söngva, eða
jafnvel fleiri söngva, sem Berg mun
hafa samið um svipað leyti og hann
gerðist nemandi Schönbergs. Þeir
eru upphaflega ritaðir fyrir píanó og
söngrödd en 1928 umritaði hann
söngvana fyrir hljómsveit og söng-
rödd. Eitthvað tengjast söngvarnir
ást Bergs á Helene Nahowski, sem
síðar varð kona hans og er þessi
söngvaseiður tileinkaður
henni. Hanna Dóra Sturlu-
dóttir söng þessa fögru
söngva mjög vel og af ör-
yggi en rétt er að nefna sér-
staklega þriðja lagið, Næt-
urgalinn, sem var ein-
staklega fallega sungið.
Undirleikurinn í þessu
fagra næturljóði er útsettur
í ní-skiptri strengjasveit-
inni, með einstökum glæsi-
brag. Í reynd voru allir söngvarnir
fallega fluttir af Hönnu Dóru og
hljómsveitin átti nokkur falleg
augnablik í hljómfallegri mótun und-
irleiksins, undir stjórn Steuarts
Bedford.
Lokaverk tónleikanna var fjórða
sinfónían eftir Gustav Mahler, sér-
stætt verk. Þar sem, andstætt fyrri
verkum Mahlers, glettni og léttleiki
ræður ríkjum, svo að verkið verður
jafnvel barnalegt á köflum, enda er
lokakaflinn „sönglag“ við texta úr
Des Knaben Wunderhorn og er
kvæðið hugrenningar barns um
himnaríki. Þetta elskulega verk var
á köflum mjög vel flutt og naut sín
vel hinn tæri og fínlegi ritháttur
Mahlers. Þrátt fyrir gleðina
og fögnuðinn sem einkennir
verkið í heild, var öðrum
kaflanum gefið eitt og ann-
að sem minna átti á dauð-
ann, t. d. með því að stilla
einleiksfiðluna heilum tóni
ofar og þar með gefa dauða-
stefinu draugalegan blæ og
einnig til að líkja eftir
sveitaspilara. Hanna Dóra
Sturludóttir söng lokakafl-
ann einstaklega fallega.
Varðandi efnisval er varasamt að
velja saman tvö söngverk á sinfón-
íutónleikum, þannig að í raun urðu
þetta söngtónleikar en ekki eiginleg-
ir sinfóníutónleikar og því frekar til-
þrifalitlir í heild, þó um væri að ræða
fallega tónlist. Forleikurinn eftir
Humperdinck er svo sem ekkert
sérstakur, en á móti koma undur-
fagrir og fínlegir söngvar eftir Berg.
Sem niðurlag vantaði tilþrifameira
lokaverk og hefði eitthvað af fyrstu
hljómsveitarverkum Schönbergs átt
betur við. Þetta voru sem sé tilþrifa-
litlir og allt of einlitir tónleikar.
Tilþrifalitlir tónleikar
Jón Ásgeirsson
TÓNLIST
Sinfóníutónleikar
Flutt voru verk eftir Humperdinck,
Alban Berg og Mahler.
Einsöngvari: Hanna Dóra Sturludóttir.
Hljómsveitarstjóri: Steuart Bedford.
Fimmtudagurinn 21. mars, 2002.
HÁSKÓLABÍÓ
Hanna Dóra
Sturludóttir