Vísir - 30.04.1980, Blaðsíða 23
VÍSIR
Miövikudagur 30. aprll 1980
Umsjón: Hann-
es Sigurösson
1 Vöku i kvöld veröur litast um i Þjóöleikhúsinu á þrjátiu ára afmæli þess og meöal annars fylgst meö
æfingum á nýjum islenskum verkum.
SJÓNVARP KL. 20.35:
STARFSEMI 0G LEIKRIT
ÞJÓÐLEIKHÚSSINS
,,t þessari Vöku veröur fjallaö
um Þjóöleikhúsiö og um þaö sem
þar er aö gerast þessa dagana, en
eins og alkunna er á Þjóöleikhús-
iö nú 30. ára afmæli”, sagöi
Andrés Indriöason umsjónar-
maöur Vökunnar I kvöld.
„Birt veröa brot úr leikriti Sig-
uröar Guömundssonar málara og
Þorgeirs Þorgeirssonar, Smala-
stúlkan og útlagarnir. Talaö
veröur viö Þórhildi Þorleifsdóttur
DJASS -
„Viö munum vera meö þrjú
verk I þessum þætti, flutt af tón-
listarmönnum sem mikiö hafa
veriö til umræöu upp á siökastiö á
alþjóöa djassvettvagni”, sagöi
Jórunn Tómasdóttir kynnir þátt-
arins Djass, en umsjónarmaöur
er Gerard Chinotti.
„Meöal annars gefst mönnum
leikstjóra um uppsetningu leik-
ritsins og Sigurjón Jóhannsson
leikmyndahöfund, um þær leiöir
sm hann hefur fariö i leikmynd-
inni, en hann hannaöi einnig bún-
ingana. Þá veröur spjallaö viö tvo
unga leikara, sem eru aö stlga sin
fyrstu spor á stóra sviöi Þjóöleik-
hússins, Tinnu Gunnlaugsdóttur
og Arna Blandon. — Þátturinn er
sumsé allur kvikmyndaöur I
Þjóöleikhúsinu”, sagöi Andrés.
DJASS
kostur á þvi aö heyra I Don Pulan,
en hann kom hingaö til lands i
fyrra, meö kvartett sinum og
Georges Adams. Þeir héldu tón-
leika I Austurbæjarbiói viö mik-
inn fögnuö áheyrenda. Don Pulan
er einn athyglisveröasti pianó-
leikari sem uppi er i djassheimin-
um i dag. Menn eru aö sjálfsögöu
„Ég mun einnig ræöa um leikrit
er hafa átt mikilli velgengni aö
fagna og spjalla viö Guömund
Steinsson höfund Stundarfriös og
Stefán Baldursson leikstjóra —
Og svo mun ég tala viö Svein
Einarsson þjóöleikhússtjóra um
starfsemi Þjóöleikhussins yfir-
leitt á þessum timamótum”.
Vaka tekur fjörutiu minútur.
—H.S.
- DJASS
mishrifnir af honum, þvi hann
spilar mjög „módern” músik”.
„Einnig fáum viö aö heyra i
bassaleikaranum fræga, Fred
Hopkins — afar skemmtilegur
músikant. Hann er fremur ung-
ur maöur, fæddur 1947 og er rls-
andi nafn I heimi djassins”, sagöi
Jórunn. _h.S.
útvarp
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
fregnir. Tilkynningar. Tdn-
leikasyrpa. Tónlist úr ýms-
um áttum, þ.á m. létt-
klassfsk.
14.30 Miödegissagan:
„Kristur nam staöar i
Ebolí” eftir Carlo Levi
15.00 Popp.
15.50 Tilkynningar.
16.00 Fréttir. Tónleikar. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Litii barnatiminn.
16.40 Tónhorniö Guörún Birna
Hannesdóttir stjórnar.
17.00 Siödegistónleikar
Sinfóniuhljómsveit Islands
leikur „Sjöstrengjaljóö”,
hljómsveitarverk eftir Jón
Asgeirsson: Karsten
Andersen stj./Jacqueline du'
Pré og Sinfónluhljómsveit
Lundúna leika Sellókonsert
i e-moll op. 85 eftir Edward
Elgar, Sir John Barbirolli
stj./Filharmoniusveitin i
vln leikur „Rinarför Sieg-
frieds” úr óperunni
„Ragnarökum” eftir
Richard Wagner: Wilhelm
Furtwangler stj.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.35 Gestur I útvarpssal:
Tom Metling frá Danmörku
leikur á gitar lög eftir
Fernando Sor, Francisco
Tarrega, Heitor Villa-Lob-
es, Johann Sebastian Bach
og sjálfan sig.
20.00 Úr skólalifinu
Stjórnandi þáttarins:
Kristján E. Guömundsson.
20.45 „Mjór er mikils visir”
Þáttur um megrun I umsjá
Kristjáns Guölaugssonar.
M,a, rætt viö Gauta
Arnþórsson yfirlækni og
Myako Þóröarson frá Jap-
an.
21.05 Svita nr. 3 I G-dúr op. 55
eitir Pjotr Tsjaikovsky FIl-
harmoniusveit Lundúna
leikur: Sir Adrian Boult stj.
21.40 Útvarpssgaan: „Guös-
gjaiaþula” eftir lialldór
Laxness Höfundur les (12).
22.15 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 Þaö fer aö vora- Jónas
Guömundsson rithöfundur
spjallar viö hlustendur i
þriöja sinn.
23.00 Djass Umsjónarmaöur :
Gerard Chinotti. Kynnir:
Jórunn Tómasdóttir.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
18.00 Börnin á eldf jailinu Sjö-
undi þáttur. Þýöandi Guöni
Kolbeinsson.
18.25 Sá ég kjóa Sænsk dýra-
lifsmynd. Þýöandi og þulur
Óskar Ingimarsson. (Nord-
vision — Sænska sjónvarp-
iö) 18.50 Hlé
20.00 Fréttir og veöur
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.35 VakaLitast er um I Þjóö-
leikhúsinu á 30 ára afmæli
þess og m.a. fylgst meö
æfingum á nýjum, íslensk-
um verkum. Umsjónarmaö-
ur Andrés Indriöason.
21.15 Feröir Darwins Fimmti
þáttur. Leyndardómurinn
mikli Efni fjóröa þáttar:
Meöan FitzRoy heldur
áfram sjómælingum viö
strendur Argentinu, kýs
Darwin aö fara sjóleiöina til
Buenos Aires, yfir slétturn-
ar miklu. Þar berjast ind
íánar og kúrekar (gauch-
os) undir stjórn hörkutóls-
ins Rosas hershöföingja,
sem ætlar sér aö gerast ein-
valdur. Darwin sleppur bet-
ur frá viöskiptunum viö
hann en margir aörir.
„Beagle” siglir til Valpara-
iso I Chile til aö taka vistir,
og Darwin notar tækifæriö
til aö fara yfir Andes-fjöll,
þar sem hann rekst á enn
eitt furöurverk náttúrunnar
og mótar nýja kenningu um
myndunfjallgaröa. Þýöandi
Óskar Ingimarsson.
22.15 Fldttinn yfir Kjöl Þriöji
þáttur fjallar um ýmsa at-
buröi, sem geröust áriö
1943, m.a. ævintýralegan
flótta Norömannsins Jans
Baalsrud yfir Kjöl. Þýöandi
Jón Gunnarsson. (Nordvisi-
on — Sænska og norska
sjónvarpiö)
23.15 Dagskrárlok
lilvarp í kvðld ki. 23.00:
Lelkskóli bjóðarinnar iramleiðir
Þaö er nú oröiö ljóst, aö
skattahækkun er óumflýjanleg,
þrátt fyrir mikil fyrirheit nú-
verandi rikisstjórnar um hiö
gagnstæöa. Efiaust eru ein-
hverjir menn til innan rikis-
stjórnarinnar, sem gera sér
grein fyrir þvi aö skattplningu
sósialismans veröur aö linna.
Þeir fá þvi bara ekki ráöiö.
Astæöan til þess aö meirihluti
rikisstjórnarinnar ákveöur aö
hækka skatta hvaö sem tautar
og raular er einfaldlega hin
sama og ræöur ákvöröunum
innan menntakerfisins, heil-
brigöiskerfisins og trygginga-
kerfisins. Allt frá strlöslokum
hafa menn dundaö viö aö koma
fallegum é« fjárfrekum hug-
sjónum I framkvæmd I þessum
þremur kerfum. Þær hafa veriö
alveg úr sambandi viö fjár-
magnsgetu þjóöarinnar, og eru
nú farnar aö hafa svo stórfelld á-
hrif á fjárhag einstaklinga og
fyrirtækja, aö fari skattheimta
sósialismans fram sem horfir,
veröur oröiö þröngt fyrir dyrum
smælingja, sem annarra, aö
svona tiu árum liönum. Prentun
peningaseöla til aö halda uppi
atvinnulffi, sem þoiir engin laun
nema þá I sjávarútvegi, ofskött-
un fyrirtækja, svo liggur viö
gjaidþroti og botnlaus hft kerf-
anna þriggja hjáipast aö viö aö
halda okkur á þeirri heljarþröm
efnahagsilfs, sem nú oröiö
gleypir allan starfstlma lög-
gjafarvaids og stjórnunarvalds.
Samt erum viö ekki nema rúm
tvö hundruö þúsund talsins.
Háskóii tslands hefur löngum
sett metnaö sinn I þaö, aö vera
ósamstiga þjóöféiaginu. Þar
hefur veriö unniö markvisst aö
þvi aö útskrifa fóik meö mennt-
un, sem aö sáralitlu leyti er þörf
fyrir, en kallar hins vegar á
stóraukna eyöslu ár frá ári inn-
an kerfanna þriggja. Háskólinn
er aö þvl leyti eins og leikskóli
þjóöarinnar. Hann skilar frá sér
einstaklingum, sem meöprófin I
hendinni heimta af fámennri
fiskimannaþjóö, stööur og titla
utan aöalatvinnuvega, svo aö
upp ris annaö þjóöfélag innan
hins meö fjölmennar stéttir,
sem sinna embættisverkum
samkvæmt prófum slnum, sem
hvaö tslendinga varöar væri al-
veg eins hægt aö sinna á tungi-
inu.
Fiskimannaþjóö hefur til-
hneigingu til aö draga dám af
stórþjóöum. ÖIl vandamái hér
eru túlkuö út frá sjónarmiöum
milljónaþjóöa. Prófaþjóöin
muni passa nokkrum milljónum
manna. Þetta er svona ámóta
og setja fjögur hundruö kúbik-
metra mótor I Trabant. Leik-
skóli þjóöarinnar I Vatnsmýr-
inni framleiöir aö auki ekki svo
lltiö af sérfræöi handa öörum
þjóöum. Sú framleiösla byggist
á kenningunni um aö ailir hafi
rétt til þess náms sem þeir vilja.
Þess vegna gætum viö einn dag
setiö uppi meö hundraö þúsund
lækna. Og þótt Sviþjóö hafi tekiö
viö mörgum þeirra eftir aö viö
höfum kostaö menntunina, er
ekki vist aö þeir fengju embætti
viö sitt hæfi I úttöndum, þ.e. á
stööum sem geta greitt rétt
laun. Þá yröi eitthvaö af þeim
aö fara til Timbúktú.
Háskólamenntun I landbúnaöi
sést hér á holti i nágrenni
Reykjavlkur. Þar er veriö aö
gera gróöurrannsóknir á jarö-
vegi, sem bændur nýta aldrei,
en var stundum hægt aö græöa
upp hér áöur meö þorskhausum
og slógi. A meöan rikja þúsund
ára gamlar heföir I búnaöi.
Fiskvinnsla hefur aö vlsu tekiö
breytingum, en leikskóli þjóöar-
innar hefur lltiö frétt af henni
ennþá, og þeir sem eitthvaö
hafa lært I fiskvinnslu eöa fiski-
fræöi eru menntaöir erlendis.
Iönaöurinn stendur sig vel I til-
raunaglösum á myndum. En
þaö eru yfirleitt einhverjir ó-
menntaöir skarfar sem gera
markveröar uppgötvanir. Samt
framleiöir leikskóli þjóöarinnar
ókjör af menntafólki handa
skattakerfinu. Þaö dundar sér
viö barnagæslu, útreikning á
þörfum aldraöra og fyrirbyggj-
andi aögeröir Ibarneignum. Allt
hugsanlegt manntak hefur veriö
drepiöog skattplning sóslalism-
ans rikir ein.
Svarthöföi.